Chistophori Forstneri Austrii Ad libros sex priores Annalium C. Cornelii Taciti notæ poliicæ. Quibus pleraq. omnia, quæ reliquis quoq. Taciti libris continentur, suis quæque locis explicantur ... Adiuncta est in fine, eiusdem Oratio ..

431쪽

Ianester amoribus. Inde laudandus est merito Philippus Alexandri pater, quod circa regni primordia rectum in finita multitudine in diuersas trahente partes, finitimis undiq. in Macedoniam irrupentibus, quia omnibus par est e non poterat, alia bella interposita, pactione composuit, alia redemit, facit ima aggressiis. Et Polybio valde probatur Hamilcar Carthaginensis, quod quamdiu aliqua Carthaginensium resus spes superfuit, nullo unquam labori pepercit, nullum pe

riculuin subterfugerit: ubi vero rebus patriae nullam Ibem relictam vidit, prudenter tempori cedens,de s dere cum L. Luctatio Cosconueneris. Manuel quo que Imperator Constantinopolitanus sapientissme Ioannem filium ob intempestiue generosiss spiritus reprehendit: in eas angustias esse redactam pristinam Vrbis atq. imperii maiestatem dicens, Vica non tama Imperatore quam Oeconomo opus habeat . Geor Phranus Troto-Πιar. iiis ZyEadem in veteribus legibus institutisque tuendis obseruatio valere debet. Nam cum in cas angustias Peruenerimus, ut aut violatis legibus salua Re h. aut

1aluis legibus interitura sit resp. ; posthabitis legibus

necessitati parendum, hodie leges. Maiores nostri res suas, adseculi, quale tunc erat, genium curauere. nobis pro diuersitate temporum, inoqui incidimus, interdum pro salute est, a mente eorum, re c5siliis abire. Vt & profanae superbiae putem ubiq. negligere auitam prudentiam: & absurdum reuerentiς genus esse,quod nos perpetuo illorum insti-

432쪽

tutis velis addicere. Athenienses in sanctius rium mille talenta seposuerant, sancita capitis poena,si quis

de ea eroganda censuisset. Ibuoi d. x r. in Attidem a cepta in Sicilia ingenti clade,ad extremas deducti necessitates,antiquata lege,contrahendis copiis,Winstruendae classi pecuniam illam omnem insumpseriit. 7 hucyaeviii .ὶ Non igitur immeritὰ culpatur Cato Vticusis, quod cum patria in ultimo versaretur discrimine,nim is antiqui moris retinens, ita omnes suas actiones instituit , quas1 fato delatus esset in Platonis

rempub. non autem versaretur in faece Romuli -- cuit etiam antiquus rigor nimia seueritas Galbae, cui iam paria non erant urbis vitia . Constat potuisse conciliari animos militum quantulacunq. parci senii liberalitate: sed cum intempestiua seueritate legia se militem, non emi, pronunciasset, vita& imperio excidit. stac. i. bist. Porro non in legibus tantum obseruandis, veterique

more ruendo,nec in hostes tantum,ut diximus,&qui

aequo cum Principe nostro iure, similiq. dignation censentur, hoc monitum valeat: sed & in ciues,qui sibue prouocat siue inconsulto animi impetu,in Principem peccasse videbuntur. Quare,si nimis laxe ac lic ter popuIus habitus esis restringatur. nimis duriter, indulgeatu nosnsus est hoc aut illud contra consu tudinem & immunitates tollendo; in pristinum m- ponatur. rapacibus de inuisix hominibus officia demandata sunt; remoueantur. Cum Athenis de Mitylenaeis,qui ad Lacedaemonios defecerant, exscindendis consultaretur; prudentissime Diodotus monuit,

433쪽

non esse nunc disceptandum, sitneiustum, puniri seditioses δε sed sineta utile Reip. Non,inquit,si pessime egisse Mitylen os liqueat, nisi erep. sit, damnari

eos iubebo; nec etsi maxime veniam mereamur, eam

nisi reipub. salutarem dari suadebo. Thuyaebb. 1I1. Cum Ioannis Galeatij Viscontii milites, qui Pisis in

praesidio collocati erant, ciuium contumeliis irritatorum factione urbe pulsi esciser ualeatius increpando militum proterviam, laudandoq. ciues, quia necessitate adacti militum iniurias viti essent;Pisis retinuit,asperioribus modis habitas confestim ad hostes Florentinos transituras. i Leon. Arct in histor. Florent. Qim magis reprehensione dignus est Philippi II. Hispaniarum Regis rigor apud Hieronymum Conesta.ὶ Maximiliano Caesari respondentis, propugnaturum se omni ratione ac modo autho ita rem suam: faeturumque prius rerum suarum iactura, quina ut quicquam de benignitate sua decedere patiatur. Sed quantum Regi nocuerit hςc asperitas, euentus docuit. εἴ constat inter omnes, qui ferale istud Belgicum bellum descripserunt, Alexandri Far. ne sij prudentia di moderatione atq. consiliis a priorum Gubernatorum ratione diuersis reliquias Belgij Regi seruatas: quemadmodum ex diuerib austeritati Albani Ducis, quae populorum illorum nec totaim

libertatem, nec totam seruitutem ferre assuetorum rabiem concitauit, tot malorum causis adscribunt pene omnes. rauan. vestet.Jo. B t. n. o c.) AN. 4ta fere euenire videmus, ut postquam vehemens ali

quis N imperiosus Appius rem imperio agendam ce-

434쪽

fuit; laiciuiro naagis plebem quam saeuire,unoque arrepto aut altero quietu ros caeteros arbitratus,ex amicis dubios, ex dubiis hostes fecerit; tandem ad Serui- iij aut Q unet ij alicuius popularitatem confugiendui sit: qui blanda oratione lenibus remediis animos

concitatos in ulcere, suspiciones eximere,partesq. c5ciliare possit Mire huc facit saluberrimum illud

consilium , quod olim Maximilianus II. Imperator Henrico III. Galliarum Regi, Viennae apud se diuer-tcnti de diis e perhibetur: successorem illius, qui cum ciuibus suis bella exercuit ciuilia, necdum finita, pri-

mis regni auspiciis debere omnibus pacem dare, amnestian sancire, & clementiam, noua imperia inchoantibus semper utilem, ostendere. Sic enim funestam prς teri totum memoriam sepeliri, dc eorum culpam ab uniuersis in antecessorem reiici. Thuan. lvi ii.)Mocenicus quoq. Venetiarum Princeps eundem He- Iicum, cum Venetiis esset, ad intestinas dissensiones tollendas, subiectos beneficiis demulcendos, pacandos l. animos adhortatus esse dicitur. s Auri. Mauroc. xi i Aia. δεαὶ Quod consilium cum Henricus neglexiiset , qui vivo fratre Carolo dignis imus imDerio habitus, & omnium votis expetitus fuerar, Cctu uel Saomnium voluntate statim ingens sui fastidium fecit. Et consimili euentu olim in Romano imperio Galbae feralis in urbem ingressus,trucidatis in oculis ciuium tot millibus studia omnium ab ipse in Othonem vertit. Tacit. i.LII. Qui autem indulgentiam, clem Otiam, de temporibu ser ient in prudentiam, tanto percPrincipis male itatem oppugnare arbitrantur Ve-

435쪽

Eemcnter profecto falluntur. Nihil elaim est in summa fortuna maius, quam posse, nihil melius, quam velle long Mateq. propagare pomoeria clementia atque benignitatis. Nulla dote, nullo genere virtutis mortalitas propius accedit ad naturae diuinae similitudinem, quam miserendo humanae imbecillitatis, ignoscendo erroribus,m iniurias obliuiscendo. qarte, qua Virtute maiorem se diuiniore i subiectis facere Princeps possit, quam si videant, sentiant l. , Omnia illum saluti ciuium postponere Crescit hic matellas, duin remittitur; maior fit, dum negligitur lPraeter haec,cum duo sint imperiorum fundamenta , auctoritas & ciuium beneuolentia: quantum indulgentia mala stati detrahe re videtur, tantum ad am rem addit: qui conseruandae publicae rei non minus

inseruit, quam illa. Et bona hic cautio est, si quod faciendum est necessario, sponte se facere Princeps prFe

Nomine tantum auctore opus) Haec illorum pie, runq. consili4 sis iar, qu i proprijs destituti viribus' alios ad bellum mouere nituntur. Exulum maxime nunquam fida polliunt esse consilia. Nam cum illorumipes desiderio potius quam ratione mensurentur;Nerunq. infelicem sertiuntur exitum. Patri et . auit rum postellionum recuper; indarum cupidine parumpensi habent, quid iustum, quid facile tit aut possibile expeditu. Id selum cogitant,quo pacto alium moueant. nunciis, literis, precibus Vrgent. mentiunt ux, peieraiit,omnia esse in expedito. veniat m*d tentet,

436쪽

audeat vincere. nomine talom & authore opus . cunctos ab hoste desecturos, S: citra sanguinem plenam victoriam secuturam Tali persuasione Philippus

Macedoniae Rex a Demetrio Phario Illyriorum Rege,' Po6b. v. in Sebastianus Lusitanus a Mahumete, Mauritano clxv. cone Iag. r. bistaeconitinct. Lusit. ) & Athenienses ab Egestanis exulibus t Thucyd. lib. vi.9 inducti perierunt . Postremo Carolus VIII. Galliae Rex ab exulibus regni Nea politani, de speratum illius statum, amicosq. 84 clientes suos iactantibus ad damnosam sibi posterisq. expeditionem impulsus esse scribitur. Guisc. I .bist. Vt genus Arscis ripam apud Euphratis cerneretur.) Se per alienis regnis tui bandis, alliciendisq. populorum. animis validum in strumentum fuere regia ioboles , aut per alienam iniuriam suo principatu pulsi . Ind q. saepissime,qui nouis Principatibus inhiarunt, quo peregrinae dominationis inuidiam lenirent, ex veteri Principum sanguine quendam ostendere seliti sint. Quomodo Procopius ty rannus Constantii Imperatoris filiam pro iutam cum matre Faustina min agminibus, cum propinquς acies starentilectica secu cireum tulis 'Vr pro imperiali sanguine, cui se quoque iunctum credebat, pugnarent audctius milites.' Ammian. xxvi.) Eodem consilio Petrus Aragonius occupata Sicilia Constantiam uxorem, Manstedi, qui Siculis imperitaverat, filiarii ad confirmandos illorum

animos praemisit. P.Men .vi 1. Ita Maroboduus Su uorum Rex duodeuiginti annos Rauennae a Tiberio

habitus, si quando insolescerent Sueui quasi reditu

437쪽

rus in res mitra ostentabatur Tacit. Ir. - ἰὼ Dunia bella silicerent de ducatu Mediolanensi inter Gallos&Hispanos, ut inuidiam externi imperii mollirent victores, non aut ipsi, aut praefecti urbi α' populo dominabantur, sed primo Maximilianum, mox Franciscum S retiam, carum isti genti numen , sed qui praeter titulum ex principali fastigio pene nihil

tenerent, Duces imposuerunt. c viciar. Parui. mmenet. Et cum Franciscus sine proIe definctus esset, Italiq. Principes ac Resp. suae nationis Ducem M diolanensibus dari mallent, quod Carolo Caesari n*n placebat;vt in speciem salte in eis satisfaceret, Ferdinandum Gon Tagam Italum Principem Mediolano

Praefectum dedit. Juliam Gestan. in vita Ferae consiliis eris res externas moliri, arma strocul habere. Istae pacis artes, & externarum rerum sine ferro mori litio a debilioribus necessariὁ , a maioribus consulto usurpantur . Nam multum ad suscipienda consilia valet,seipsam nosse,atq. imperii sat vires excutere s Vt qui bello se imparem anim duertiti, pacis artibus tueri sciat. Et magnorum quo'. principψmς inter dum condicio est, ut astu po*jus, quam armis res ho- stram subuertere rebus eorum m/gis conducat. Quod quibus modis utrobiq. fiat, videamus. i- Ibusdam profuit,constanti pace arcere vim, quam a mis non potuerunt. Intrantibus Romanis fines Tusculanorum, non demigratum ex propinquis itineri locis,non cultus agroru intermissus et patentibus portis urbis togati obviam frequentes exercitui proces sere: commeatus exercitui comiter ex urbe in castra

438쪽

d: ex agris deuectus: in urbe patentes lati v I A: taber i ς aperri: intenti opifices suo quis . operi, &'iudi literarum strepere discentium vocibus: nihil usquam iron pauidis modὁ,sed ne mirantibus quidem simit Victus igitur hostium patientia Camillus, ad Senatu Thil lanorum, li, inquit, adhuc Tusculani vera ar-

Ima, veratq. vires, quibus ab ira Romanorum vestra tutaremini inueti istis Lia. v 1.ὶ Simili modo Amalasuntlia Gori tum Regina Iustiniani legatis respondit,nolle se armis contenderer nec fore decoram de non' aduersente victoriarn Procop. t. Goth. ) Proxii ita huic debiliorum sapientia est, potentio- ii sum patrocinium subii . Pisani, Aretini,& Florentini olim, cum ab externi hostibus metuerent,suam urbium dominium in annos V. Roberto Regi Neapolitano transcripserunt: & alio tempore Florentini indecenniti Carolo Calabriae Duci se addixerunt. Senescs Ioani hemit Regi, de Genuenses triennio an te rolo Franciς Regi se dediderunt. v. orland Matiuol. Hi Τ.S .himuisse.) Lucenses,& Genuenses hodie- quo Hispaniarium Regis potrocinio tutiores se putat, quam parato& semper iii castris exercitu.

Florentini picrasq. belli tempestates pecuniis a

11idepelleresbliti sunt. Auro libertatem contra ferrum defendebant. A quo instituto cum ultimis illis bellis,quibus Medicari in urbem restituti sunt, per auaritiam recestillent, rempublicam perdiderunt. Constat potuisse quadraginta millibus aureorum numiim Ccsarem, d 'exigua summa Neapolitanum Pro-regem suae urbis patronos facere: scd seu negligentia,

439쪽

seu seruerso P. Soderint consilio Distum est, ut aliud placeret. Vnde Medicti Hispanis viribus subnixi ciconiuratione suae Distionis in urbem redierunt. Gm, Grai. x I. Pluribus pilacuit,quod suis viribus non potuerunt, foederata sibi iunistaque aliena potentia obtiIrer . Coeunt igitur plures aduersus unum, quem metuunt omnes. Belli Peloponnesiaci,quamuis alii erant prς- textus, ea fuit causa, quod Atheniensum vires c teris Graecis formidolosae erant. Thucyd. i. ὶ Sic Lacedaemonii Siciliae Regem incommune contra Persas bellum hortabantur: quod vidiis reliquis Perse ad Siculos quoq. arma translaturi sint. Herod. ii I. J SIc Perinseus, sic Mithridates aduersus Romanam potentiam, mouebat alios in communia sedera. Salust infragm. in Nec tamen expressis semper sederum contractibus in salutis S libertatis suae aesensionem ita coeunt principes & respublicae: sed & tacita interdum inter quoiadam est conuentio, ne qucm nimis magnum velint.

Qua in re nobilitata est maxime Laurentij Medicari prudentia: qui cum Reip. suae periculosum animaduerteret, si unius ex Italiae Principibus opes nimium augerentur; omni adhibito studio,vi res Italiae in ea, aequalitate consisterent, ne in hanc magis quam in illam partem propenderent, procurabat. quod quidem quia sine pacis coi eruatione obtineri nullo modo poterat, summo studio annitebatur, ne alicubi semina bellorum ad maturitatem peruenire possent, sed in ipsa herba opprimerentur. uciata. i. his7.9 Hi ron syrRςusarum Rex populi Romani socius atquυ

440쪽

amicus metu Romanae potentiae chrina ne bua omnia,quibus in bellum opus habebantν liberaliter subministrauit. TobL C. in Lanotus Neapolitanus Pro rex dixit, solemne esse Pontificibus, timere de odisse Imperatores: Guic M. xv ljEt Andreas rocenus si i . Ven. bi t. 9 ait, Imperatorum potentiam semper Pontificibus aduersam esse. Et Andreas Grito rus, nunquam Imperatorem Romanum in Italia tam paruum nabiturum nidum affirmabat, quin ex eo v-

niuersos Itali nominis sit oppugnaturus: m Pontifici non abs re tam timendum in tempora lib. C sarem, quam in spiritualibus Turcam mirioaevi L. histor. Ergὁ, quanquam nullς contra C saris maiestatem foderum tabulae publice extent:tamen illo tendunt Italorum Principum consilia,ne unquam pristina lini' ratorum potentia ibi reuiuiscat. Quod idem de Germanicis Principibus atq. ciuitatibus scribit Guiccia dinus sv II.&xiii .histor. nolle eas esse Imperatoris opes,quibus ingratiis ad imperata facienda cogi possint. Plus est,quod quidam scribit,ideὁ nec in tempore nec iustis vitibus in bello Turcico Germanos Caesari adesse; quὁdvςteantur, neis recuperatum Hu gariae regnum non imperio,sed suς familiae vind icet, hoc modo maior virium Austriacarum lana ante forin idandarum accesso fiat. Et M'. Antonius Gratianus librii tertiode bello Cyprio , Germanos obiee os Turcis fines tu er Da proferre malle ait S: audacita fortiustiue Troianus iacta liniis satius esse Germani atq. Optabit ius amittere Viennam . quam recuperare Budam. Ergo su specta semper est non hostium mota