Alberti v. Haller,... Primae lineae physiologiae in usum praelectionum academicarum Auctae & emendatae

281쪽

com sepro tram erso descendit in inspiratione , eum ex miratione ascendit, &alioquin frequenter situ cum eois ludit. Frequenter alter lien minor, genuino assidet. - ώs f. Vais lien magna habet pro portione sui Poridetis. Truneus arteriosus a coeliaea est , euium si ni ster ramis, siffer de ferro panereas, serpenti no flexu migrat, codatis ad panereas, me iscoloni, entriculum ι mentum ramis, secundum sulaum lienis incurvatus, sustentatus omenti gastrocolici fine dextro, multis ramis lienem quasi per arbvena socia, insigniter&sere super aliarum vena riam eonditionem mollis, prinreps sinister ramus venae portarum est, & praeter ramos soc os arteariosorum, coronariam magnam, retro pancreas descendentem recipis, & nonnunquam haemorrhoideam internam. Brevia vasa, a lienatibus , alibi dicta sunt; denique su reu li a lumbalibus, phrenicis, intercostalibus, capsularibus exigui aecedunt in ligamenta, membranas. Sic e flam venae liena. les, brevesque cum capsularibus, renatibus, phreis

nicis, communieant.

66W. Pati tympharisa saepius dicta, quam visa esse existimo , quae describu, ut in.duplieatura membranae lienis, sed ea nulla est , & dicuntur porro ad chrii receptaculum abire, in vitulis manifestissima. 663. Nervi lienis exigui sun r, ut & ipse parum dolet, de rarissime inflammatur. Oriuntur aplexu peculiati, composits ex nervi octavi paris ramis posterioribus εχ8. dc ex propriis ramis magni gangli formis plexus, quem intercostalis nervis planchnicus truncus producit, & alteriam lienalem ramulis Obnubunt. 664. Fabricam lienis mulio, quam Vulgo creditum est, simpliciorem esse apparuit. Fit enim unice &in homine, & in vitulo, arteriis veni Lque

282쪽

ue , illis in inprimis ramosis, subdivisis In mollis.

imos demum, aegre replendos, tonsertim produinctos surculos terminatis, a quibus in venas comi intes Bellis transitus est. Hos vasorum eum suis parallelis ramulis quasi penicillos, uteumque subro tundos, pro glandulis varii auctores hahaetunt . Neque in legitima repletione materies in ulla in tervalla effluit. Qui vis trunculus arteriolus , & qui

inde oriuntur rami, tellulosam teneram telam , ut ubique in visceribus, ei reum positam habent. Totam molem extus ambit unica, non duplex, neque durissima , membrana , peritoneaeo continua . εώ s. Docet etiam observatio, in lἰene sanguinem plurimum inter omnia viseera esse, eum nulis Ius musculus, nee adeps, nec ductus exeretorius, neque aereum vas, se vasis rubris interponat. Is

sanguis vix unquam coagulatus, aliquid susci hahet, & dilutione, colore, aquae majori portione, cum sanguine sere scelus comparari potest, sale vero volatili abundat. 666. Absentia ductus exeretorii secit, ut omni tempore de utilitate lienis quaesitum, dubitatum, pugnatum sit. Nobis videtur haec magis respondere fabricae, quam directu. Sanguis multum in lieonem sertur. 66r. & lentius ob arteriam serpentianam motus: Sed eo tempore, quo ventriculus in nis est, & copiosior advenit, cc minus pressus in

liene retinetur, stagnat utcunque ob maximam, quae hic adesse videtur, ramorum ad truncos rationem, & dissicilem aliunde sanguinis Ilenalis eiroculationem per angustias hepaticas: In deceberri mi in liene seirthii inde ea immensa vis sanguionis , qua lien totus turget, di quae in non alio vioscere tanta reperitur. Hinc sanguis in Ioeo ea leno te, putridis faecibus vicini coli cito, resolvitur , attenuatur, initium quoddam putredinis inducit, coloris argumento. & consistentiae. Eo fluidior vero est, quod nullum vas secretorium lieni inest , atque

283쪽

atque adeo venam omnis aquae portio subit, quas in arteria fuit; 667. Deinde , quando ventriculus cibis flatuisque repletur, tunc lien in angustum spatium comis primitur , contra resistentes collas, re incumbens septum transversum , & sanguis qui lente & par- ea copia per venam lienalem redibat , confertim nunc ex liene Oxprimitur, celeriter ad hepar redit, admiscetur sanguini p ro, adipe pleno, Oment ii, & mesenterieo 632. hunc diluit, a coaguisio, stagnatione conservat: & una abundantiorem bilis secretionem facit. nunc quando maxime hic liquor ad praesens digestionis opus requiritur. Viis detur ergo ad bilem conserre aquosum aliquid I, sed sorte subalea linum, ex mora acrius. 668. An cellulosa fabrica lienis an effusus in eas celi uias sanguis stagnat at diluitur laeeo aliquo, . ῆn propriis glandulis laeteto Nihil huiusmodi demonstrat anatome, neque ex a Iteriis exit

non nimia vi impulsus liquor, aut cera. An simile quid glandulis morbi demonstrant, aut anaistome comparata Responsum est I93. An aeidum pro ventriculo in liene praeparatur Exolevit ea opinio, adversa toti consensui liquidorum humanorum . An inutilis lien, idque demonstratur ex non maximis malis quae patiuntur animalia, hoe

viscere privata Robustum animal modieam iacturam minus percipit; & tamen exempla sunt, tumidum inde & vitiosum hepar, bilem pauciorem, magis fuseam, flatusque molestos suecessisse, quae reseras ad mutatam bilis naturam, obstructionem

284쪽

669. instar Omnium viscerum vastissimum inultam abdominis partem supra mesocolon occupat, majorem tamen in foetu . supra se , & ad dextra, & retro, septum transversum impositum habet, a quo peritoneum accipit,' sigamenti no is mine, tribus imprimis locis . Nam in hepatis gib. ham partem, ab ipso cavae venae transitu in sulcum usque transversum hepatis , descendit duplex peritonaeum, antrorsum latescens, suspensorii Ieamenti nomine, quod lobum majorem dextrum , a minori sinistro separat, di fissum , in membranamabit hepatis 649. albam, simplicem, tenuem mmilem membranae primae ventriculi , subiectam ha

bentem cellulosam , qua cum carne hepatis unitur.

Hujus imo margini addit se vena umbilicatis, quae in adulto corpore sere evanida, fibrosum aliquid& multum adipem relinquit. In extremo sinistro obo, dc in gibbam partem, & non raro in marginem, a septo transverso ad hepar venit membrana, in junioribus & alias λquenter oesopha. go sinisteriori in adultis dexte ior, semper etiam gulin conjuncta & lieni, quando grandius est pe-pas , sive Mistrum regamentum . . De virum labocrassissimo dextro valde posterius septum revincit. praetere absque conspieua tamen longitudine, hepatis deηtri membrana saepe septo transverso celliniosae telae opς agglutinatur, in senibus inprimis, nam insce tubus facile separatur, & suspensorium inter & sinistrum' ligamentum continua pariter pe ritonaei productio intercedit ἰ ligamenti similis.

Sed etiam a rene peritonaeum ad hepar evns pli-

eam efficit vinculi facie, di omentum minus, Aeontinuae laxae propagines mesocoli 643. hepar cum

285쪽

Η - , 'ficula. Bilis. cap. VII. .ajixennIculo duodeno coloque: coniungunt, idemque me colon cum pancreate. Ita qum stabilita isae hepar in corpore smatur, ut tamen multa 'per sit mobilit , dc a septo transveila varie ρgit

ψpprimi possit - . . . Li 47O.. Dextrum hepar praeterea apte mori cava faris antei ius colo, posterius reni dextro respondet e

Medius sinus duodenum in vicinia habet, quod

vesiculam sonthagit partemaue gestantem vasa magna hepatios qbus sinister latissime ventriculo j- penitur, in iunioribus in primis, trans insophaguα, in sinistrum hypochondrium extendia

tua . Lobulus curvaturae minori ventriculi se ad aptae. sed etiam panereas hepati subjectum est, dccapsula de xhra multa cellulosa tela 4d dexterrimam

partem Fevis itur . . . t - λ . i

lle L. Figura. hepatis dissicilis .diciu est. In demtra, sede hypochondrii crassissimo dc solido tubere

id viseus oritur, ad septum conveκum , ad colon Tenemque cavum, linea eminente has cavabs iacie-culas partiente , quin continuatus longiori lobuli

appendiei. Inde sensim gracilescit hepar dc tenuius

fit, di circumseriptione sere triangulari in mucro in nem extenuatur, qui in sinistrum hypochondrium transit, trans cesophagum in junioribus, di ad limnem usque in adultis, saepe brevior, insophago terminatur. Hepatis pars superior, Posterior, Rndique gibbai septum sustinet, & magna parte , I nisteriori paulo planiori, cordi subjicκur , inferior varie fgurata insidet duodeno, cola, Ventriculo, I pancreati , capsulae renali dextrae . Nempe sulci plusculi sunt, qui hepar in diversas regiones, ne antiquis. quidem ignotas, dividunt. 672. Eorum princeps transversus, a dextris adfriis ra extensas, duas' sere tertias partes hepatis occupat, principio in dextro lobo gracili, latescens sinistrorsum , Ante hune sustum trans Uum in dextro lobo fovea est pro vesicula, deinde lo-bus

286쪽

bus convexus an Onymus, tunc fossa umbiliealis te. me, transversa retrosum, saepe tecta ponte, conoiecto ex hepatis lobo sinistro in anonymum. Reistro vero sulcum magnum primo in dextro latere gracilis eminentia transversa, latescens dextro rium, modice cava , vasa magna hepatis adducit, quam valleculam portas antiqui dixerunt. Ea lobulum, quem dicam, cum dextro lobo conjungit. Deinde Iobulus posterior, quem non bene Spigelio Uocant, papillaris, obtuse eonteus, eminet in turvaturam ventriculi. Hujus, & prioris eminentiae exca Uatae, radix crassa, a gibba parte hepatis & lepto transis verso incipit, inque dextro latere interimurn habet obliquum, dextrorsum Inclinatum sulcum, pro venae cavae trunco, a corde ad lumborum vertebras

properante tape, multa hepatis carne, tamquam Ponte protectum, ut in tubum abeat. Lobuli finem sinistrum alia fossa definit, fere recta retoris sum, sed etiam sinistrorsum porrecta , & transver sae fine initium faciens , terminata ad cavae venas per septum transitum . In ea venosus d uctus in sce-

tu iuit, in adulto ejus aliquod vestigium superest. Quod ultra id, lobus jam sinister est, simplex ,

aequabiliter deorsum cavus, ut incumbat ventriculo, in aciem extenuatus. 673. Hoc adeo amplum viscus uberrima etiam vasa nactum est, & diversorum generum. Arteria quidem magna, & maior pars coeliacae, Ac dexterior est, quae antrorsum , dextrorsum emergens, ante venam portarum transversa transit , dc data Parva coronaria, data pancreatico duodenali arteria, hac satis magna, porro hepar adit, ramis s re duobus , istro ad fossam umbilicalem , ductum venosum, iobulum posteriorem, lobum sinistrum, Iobum anonymum, ligamentum suspensorium, quiramus phrenicae unitur , & epigastricae. Dexter profundior, tectus vasis bilis, dextrum iobum re anonymum adit, idemque uno trunculo generat pale

287쪽

γ'ineam arteriam , quae continuo bifida , & sub vesicula. & supra eam, tecta membrana extima repit, dc ramos quidem huic fellis vesiculae , α hilariis ductibus exhibet , multos tamen etiam hepati. Ex ramo sinistro, vel etiam ex trunco, arteriola superficialis ad vasa bilis , lobum an

nymum, glandulas portarum venit. Praeter coctis liacam, non valde raro magnum, dextrum, ramum , generat mesente rica maior, retro pancreas ad repentem, is pro ramo dextro hepaticae a co

liaca est . Sed coronaria etiam major , soboles coeliacae prima , semper aliquem sinistro lobo ct ductus venosi fossae ramum dat, saepe perintagnem. Minores sunp, quos phrenicae, mammariae, renates, capsu Iares ad hepar mittunt. 674. Sed duplex venarum genus in hesiate est,' unico hactenus exemplo . Vena nempe portarum sanguimem omnem ventriculi 62 . intestinorum,& me senterii Tia. lienis 66 t. omenti 632; & pan- creatis demum recipit, in duos primo truncos, transversum spleni cum , ascendentem mesenteri-

eum , deinde in unum . Qui magnus, robustis. membranis factus, & validioribus, quam in cava vena , retro duodeni primum flexum ascendit, recipit venas duodeni dexterrimas, & cor nariam minorem , ascendit dextrorsum in sinutobuli hepatis 67a. dc porro in duos iterum m gnos truncos finditur. Dexter brevis. amplior, bifidus, recepta cystica vena, Iobum suum adit. Sinister transversi sulci hepatis reliquam longitudinem percurrit, datque iobulo, lobo anonymo& sinistro suas venas,. & recurvus Q ssam umbilicalem ingreditur, inque ea. fere media, ramo sus hepate mergitur. Est, ubi ramus posterioristobuli potius a trunco venae portarum venit. 673. Vena, portarum utrinque multa cellulosa cingitur, quam ex mesenterio, & liene secum a Dtulit , deasa, brevi , robur addente membranis,

s quas

288쪽

quas duriores ipsa a orta nacta est. Huic porto te lae miscentur multa vasa minora, & nervi hepati, ci, eaque Omnia uno nomine capsulae veniunt, quae nihil omnino est, nisi cellulosa,& nunquam fibram carneam unicam vere habuit. Eam vena

portarum secum per hepar ducit. ab ea suspenditur, ut rami disiecti, firmati, sectionis lumen rotundum conservent. Singulus nempe Venae porta

rum ramus in multos dividitur, iterum divisos, ct subdivisos, in minima usque capillamenta, ut arteriae solent. Perpetuos socios quisque venae pomtarum ramus habet ab arteria jecoris, perreptantes ejus superfici m& hepaticorum ductuum, sere uti bronchiales solent bronchia perrepere, & ramos d Eius bilarii, utrosque connexos cellulosa araneolaque tela . Aliqui ex hepate exeunt, ad .l gamenta

di vi si, dc ambientibus venis in osculati . Estque

summa ramorum in vena portarum semper major trunco quolibet, hinc omnium ramorum iunctum lumen magna ratione majus quam trunci 46. Hinc sequitur frictio magna 148.& retardatio I 33. om nino ut in arteriis. 676. Sed, cum vena portarum sanguinem pari. ter cum arteria hepati asserat, se perest, ut auferrit alia. Ergo externi rami venae portarum & arteriae hepaticae in osculantur ult mo in alias venas, Cavae propagines , quae ex omni hepatis ambitu ortae, versus gibbam posteriorem partem hujus visceris se recipiunt, in trunculos, truncosque con sunt, utandemque in decem vel ultra magna vasa abeunt. Eorum minora, numeriosora, ex imbulo posteriori& hepate veniunt. cavamque ve

nam adeunt, dum per sulcum, ponte cor jecto is pissime inelusum , dexterius lobulo adjectum , ad septum transversum, sinistrorsum ascendit. Reliqui .multo grandiores, duo tresve , in eandem ca

vana , sed proxime septo transverso, ejusque is pevenis reeeptis se immittunt. Rami venae cavae in

289쪽

universum in adulto homine pauciores , minores, sunt , qua tu portarum venae , argumento celerius per eos ramos circumagi sanguinem, obfiustionem diminutam i4o. & ob ipsum conventum languinis in minus lumen, quo iter semper acceleratur, quoties vis premens tussiciens adesta . Valuntas in ostiis harum venarum nialas novi, quae memoriam mereantur . Truncus venae cavae per obtusae quadrangulum , solis tendinibus circumductis inclusum 289. hinc aegerrime muta

bile 4i . foramen septi transversi ascendit , &eontinuo in auriculam dextram expanditur. Minores venas superficiem hepatis perreptantes phrenica edit. & renalia, & a ga aut certe hepat cae a portis venientes vente cum istis communiis

cant.

677. Sanguinem ab omnibus partibus 674. per

venam ad portas Moire demonstrat vinculum, quo venae pnter eas partes dc hepar tument, Vena vero portarum detumescit & inanitur. Per hepar Vero ad venam cavam ferri injectio an atomioca docet, quae anastomoses viamque liberam inister venam portarum & cavam demonstrat, tum communis natura venarum qin cavam adeunt. Interim dissicultas in distributi e venae portarum arteriola, cum a corde adeo remota sit, & natura sanguinis oleo si , faciun , ut non alibi facilius sanguis stagne . congeratur, scirrhos faciat. Periculum minuit motus muscularis. respiratio , , augent quies . inertia; cibi acidi, viscidi. Hactenus vero de adulto corpore loquimur. In eo dcumbilicatis vena, & venosus ductus inanes sunt, etsi ramo cnistro venae portarum cohereant'. 678. Nervos hepar potius multos habet, quam magnos, hinc vulneratum aut inflammatum modice dolet. Ortus duplex est. Plerique a magno plexu gangliformi rami splanchnici nervi interco italis, cum addito ramo a posteriori plexu Octavi

S a paris

290쪽

paris orti , comitantur arteriam hepaticam, Ad circa ejus truncum ludentes, cum ea portarumque vena hepar adeunt. Alius fasciculus cum venoso ductu advenire solet , a plexu posteriori octavi paris ortus , nonnunquam etiam a plexu

679. Lymphatica vasa hepatis numerosa sunt.& circa portas perpetuo , di facile conspici posta sunt. Oriuntur ab omni hepatis cavi ambitu, α a vesiculae fellere superficie , confluunt in plexum , qui venam portarum ambit, glandulasque conglobatas , & retro & ante eam venam sitas adeunt, hinc in magnum truncum confluunt, qui altera ductus thoraci ci radix est . A partoexibba hepatis alii trunculi describuntur, fine non

satis noto, nam venam cavam subire, non valia

de probabile videtur: neque satis repetito ad elis sternam chyli deducta sunt. 68o. Interior fabrica hepatis obscurior est. Ultimi nempe ramuli venae portarum, & cavae, &arteriae. & ejus, qui dicetur, bilarii ductus , opecellulose telae 673. uniuntur in acinos quosdam, utcumque hexagonios, in quibus anastomoses mutuae sunt ramoruin venae portarum & arteriae hepaticae cum cavas radicibus , & venae portarum

cum pori heyatici primis initiis , quae posterior

conjunctio apparet argumento injectionum anatomicarum, liquores enim portarum venae inje- in porum choledochum ultimo redeunt. 68 I. Hos acinos cavos esse, dc ab arteriis vertisque eae teriorem eorum superficiem perreptari, bilem vero secretam a venae portarum surculis in ejus caveam deponi , multi & clari viri docuerunt. Argumenta attulerunt ex anato me animalium , quotum in jecore acini rotundi sunt, magis quam homini definiti I morborum , qui cellulas & rotunda tubercula demonstrant, lympha , calce, concrementis variis plena. Addi potest len-