Alberti v. Haller,... Primae lineae physiologiae in usum praelectionum academicarum Auctae & emendatae

291쪽

IIepar. Volauia. Bilis. cap. VII. 2 7 tot bilis, muco satis assinis , analogia solliculorum vesiculae sellae. 682. Sed accuratior an atome non admittit folliculos, in quos minima secretricia vaseula hient; ii enim interrumperent iter cerat anatomicae, dc modulos .emcerent , medios inter ea vascula porosque bilarios, quale quid nunquam visum est, Cum cera continuo filo, absque ulla mora , aut effusione in caveam, fractura impetum, ex Uena portarum in ductus choledochos transeat. Sed neque nimia longitudo vasorum bilariorum glandulosam fabricam tolerare potest . Folliculi enim omnes in proxima secretum liquidum de nunt, longo itineri inepti sunt, qui tantam partem a ceptae ab arteriis velocitatis destruant .. Concrementa &hydatides fiunt in cellulosa fabriea, dc denique bilis primum nata satis fluida est. 683- Neque ex arteria hepatica bilem hic sere ni ,.smadet peculiaris illa vena portarum , nulli usui fistura, si nihil secernit: continuitas ramo

rum σjus venae cum cholesochis ductubus, mulisto quam in arteriis evidentior: experimentum ,

quo constat, arteria hepatis ligata , bilis secretionem superesse : amplitudo ductuum bilariorum.

Comparata cum arteria sua: natura peculiaris sanguinis in venam portarum congbsti, &aptissimi. qui bilem secernat. Habet enim & oleum, quod in bile magis, quam in alio humano liquore dominatur: & aquam saponaceam, ex ventriculo soroptamr dc vaporem abdominalem alcalescentem, Lubfaetidum , per omnem superficiem intestino. rum , ventriculi , omenti, hepatis , lienis, m senterii, per manifesta anatomica argumenta re

ductum ; dc denique semiputridum . acre , alcat lcens liqua men , de ipsis alvi saecibus, dum in crassis intestinii in spissantur, . resorptum , venis haemorrhoida lilius internis redditum, a quo ama.

tor ille dc alcalescens, putrescibilis , indoles bi.

292쪽

di 3 mpar. Ve eula. Bilis. cap. XXm. lis derivatur. In sanguine vero arteriae hepaticae nI-hil est, quod peculiariter bili secernendae aptum sit

aut analogum. .

684. Cum ergo vena portarum sanguinem seiseetnendae bili aptissmum in acinum minimum hepatis advehat 683. dc ibi, absque medio folliculo via libera sit ex venae portarum ramo in radiculam bilarii ductus , pelletur eo bilis, vi circumducti Zc sequentis a tergo sanguinis, & porro accedente vi auxiliari septi tranἴversi, hepar in plenissimo abdomi de contra reliqua viscera urgentis 569. in majores ramulos, dc demique in duos truncos dud tis bilarii hepatiet urgebitur , qui in vena portarum, & in fossa transversa hepatis, ad Iobulum anonymum, in unum conve

niunt.

68s. Fabrica hujus ductus si nervea membra. na , forti , qualis in intestino est , de cellulosa

encterna, & interna, dc villosa tunica, laxa, eleganter reticulata, plurimis poris sinu busque exas perata, cum intestinati continua. Muχulosi ni. hil satis certo adest. Irritabilitas, modica experienti apparet. 686. Ita natus ductus hepatieus migrat in vena portarum, dexterior arteria, versus pancreas , dc porro sinistrorsum descendens, aliqua parte ejus glandulae tectus, intestinum duodenum in parte inferiori flexus seeundi, sex a pyloro unctis, po sterius attingit. per fibrarum carnearum intervat tum transit, offendit sinum oblongum, obli um, a ductu pancreatico factum , in eum se augusta orificio inserit. Is porro sinus longe per celluliniam secundam duodeni oblique descendit, perso-rat nerveam, inter eam dc villosam denuo obi, que pergit, dc denique in eminente, longe casdata, ruga duodeni aperitur . Inter primum adven ruri hujus ductus ad duodenum intestinum, inter que ejus ostium, fere unciali longitudine sinus,

293쪽

Impar. Vesicula. Bilis. Cap. XXVII. 27'qui ductum choledochum rece it, comprehendi tueinter membranas intestini, ut eo repleto, a flatu distento, vel a vehemente motu peristastico ad summam angustiam contracto, necessario comprimatur, elidatur, eodem vacuo vero, vel modice laxo, se evacuet. Regurgitationem ex intestino imis

pedit haec ipsa obliquitas , & ruga facillime impe blenda , & claudenda, & novae bilis satis celier perductum perpendicularem descensus. Nec flatus ex. intestino viam in ductum relegit. 687. Sed in ipsis portis adjunctum recipit is ductus minorem, similem , canalem, longe sibi

parallelum , & ad angulum actatissimum insertum, qui castieus vocatur . ab origiae sua, rarius alio ductu ab hepate inserto: prius auctus. Eum velicata fellis producit, peculiare receptaculum, pserisque animalibus datum, quibuldam, & celerrimis fere, nullum: Id in foveam hepatis dextri 672. ad dexteriora inbuti anonymi ita recipitur, ut in juniore totum intra marginem hepatis sit, in adulto satis insigniter emineat. Situs transversus est, ab stoterioribus ad posteriora, cervi κ paulum ascondit 688. Figura vesiculae sellis variabilis, sed tamensere quae piri est, & antrorsum haemisphaerico ol tuta fine caeco te imi natur, & retrorsum longe diminuta , cervice sive apice hujus truncati coni contra se ipsam flexa, semel vel iterum , propria cel Iulositate religata , & aovo flexu sussum facto iaductum cysticum exit, qui inde sinistrorsum ad he-Paticum migrat . sed &iste ductus, multis frenis cellaeolis revinctus, interius in plurimas rugas emisnet, quae conjunctim aliquam valvulae spiralis speciem in siccato solliculo referunt, sed in homine Vi VO molles, alternae, omne bilis iter morantur, nulli penitus obsistunt certo experimento perfla tum , dc pressionem capto.

Tunica extima vesiculte inserius soluiti po-S 4 nitur,

Dissilired by Corale

294쪽

nitur estque ipsum hepatis involucrum , quourrans vesciuiam se conjicit , eamque in suo sinu firmat. Altera laxa cellulosa est. Tertia splendidas nonnunquam fibras habet, longitudinem seisquentes , vario tamen ductu , ut oblique se leiacent, alias omnino nullas: Nervea , cellulosa aliaetera , villosa , ad in ut ii in intest no , nisi quoa ista perinde ut in ductu bus bilariis, reticulata de

cellulata est. In vesicula, maxime ad cervicem , sectetiam media, pori reperiuntur, se tam recepturi, rauciferi: dc arteriae in caveam interiorem vesiculae perinde, ut alibi solent, aquam suam exhalant . 69o. In hanc vessiculam venit bilis hepatica, quoties impedimentum aliquod est in s nu duod mali, a statis, vel causa quacunque comprimente exitum chol edochi ductus. Plenissima adeo reperitur, quoties scirrhus tumorve ductum choled chum comprimit dc nonnunquam omni fide major : di turget cysticus ductus ligatus inter consuentem cum hepatico vinculumque. & in vivis animalibus in laceratum solliculum bilis hepati castillasse vita est. Non repugnat angulus retrogradus, nam levissima compressio bilem eκ hepate in vesi cu Iam urget, & flatus eam viam facile relegit. ma-Nime , quando intestinum prius flatu distentum est . Neque alia bilis videtur esse, quam vesicula secerinnat. Quoties calculus iter cystici ductus obsidet, vel manus anatomici ductum cysticum ligavit, praeter mucum exiguum insipidum , ev folliculis secretum 689. aut aqvulam exhalantem nihil folliculo inest. In multis animalibus nullum vesiculae vestigium adest, dc bilis tamen copiosa, acris, medicata, ad intestina defluit. Non probabile videtur, Venae portarum ramum bilem in vesicula separare ,

nam is omnino vas revehens est: neque arteriam ,

nam vix probabile fit acerrimam bilem cysti eam ex alia sensu: r.e mi Dori parari, quam lenior hepatica ,

ex sapguine aptissimo pata 683. Omnis autem bilis,

295쪽

quam hepar vesiculae mittit, per cysticum unice ductum advenit , neque alii, in homine , inter hepar dc vesiculam ductus intercedunt: argumento a vinculo modo citato, & a calculo, & a solicitae dissectionis attenta Observatione, qua con

stat, nihil neque de hepate, neque de vesicula stillare, neque alia vasa dissecari, dum ab hepate se-

Paratur , praeter arterias venasque.

69i. Ergo pars hepaticae bilis cysticae recepta' stagnat, unice a leni respiratione quassata, ibique

exhalat tenuissimam partem, quam videmus per vicinas membranas late se diffundere. Reliquum , ut oleolam subalca linum, in loco calente, acreoscit, trancescit, augetur spissities, amaror, color. que bilis, neque alia differentia inter cysticam bilem est & hepaticam, quam minus amaram, minus sature fuscam , minus viscidam in ductu bus suis reperimus. Eam enim diversitatem a sola mora esse, animalia confirmant , quibus pro vesicula porus latior est , nam & ibi stagnans bilis

insigniter, quam in hepate amarior est, elephanistis Exemplo. Sed id inprimis boni etiam vesicula facit, ut bilem recipiat , eo tempore , qu

ventriculus vacuus est, dc nullus ejus usus, co- Piosius vero, dc cum celeritate majori affundat, quando ea egemus ad subigendos cibos, nunc maedii me in duodenum eiu uentes. Id vero celeritateranto majori fit, quanto cysticus ductus sellis vesicula angustior est. 692. Ventriculum equidem vescula non contingit , sed duodeni descendentis initium . Quando vero in plenissimo abdomine ventriculus distentus multum spatium occupat, urget utique hepar, &duodenum, & vesiculam comprimit, & emulget. Ita bilis ex vesicula per viam liberam in choledochum ductum , dc duodenum confluit, idemque facilius fit in homine supino, tunc enim fundus superior est . Hinc per inediam vesicula turget . EO

296쪽

Eo vero fluere , non ad hepar, demonstrat conti.

nuitas cystici ductus cum chol edocho impeditus angulus versus hepar, resistentia novae bilis , quae ab hepate advenit . Vis exprimens vix est, nisidia phragma & ventriculus, debilis enim est ea, quam vesicula sellis musculosam . & contractilem, membranam propriam habet. Hepatica τero bilis eam viam perpetuo percurrit, etiam ligato ductu cystico, nisi quando obstaculum aliquod , nunquam diuturnum, in exitu chol edochi ductus est. ut status, vis peristallica . Neque credibile est, omnem ex hepate bilem prius in vesicula in divertere, quam ad duodenum fluat. Non adest obsta. culum perpetuum , quod effluxum impediat, Ac peculiariter hepaticae bili resistat, admittat cysticam ;via in chol edochum ductum amplior est, dc rectior; ductus cysticus multo minor hepatico, ne- sque adeo pro ejus ductus bile omni caplanda sa-ctus: chol edochus multo major cystico, non ergo pro ejus unica bile paratus est. Animalia multa sunt, quibus hepaticus ductus, absque ullo cum cystico commercio, intestinum influit: in vivis animalibus, etiam libero ductu cysticum, apparerbilem perenni fluento ad duodenum descendere. Copiam non minimam .esse suadet amplitudo secretorii organi , ductus excretorii , toties quam salivales majoris; morbi, in quibus solius cysticae bilis quatuor unicae quotidie per ulcus lateris

effluxerunt.

693. Bilis hepatis omnino amara est , sed cystica magis, aquae & oleo & spiritui vini misci.

bilis, cum acidis mineralibus in coagulum coeuns, ab alca linis resolubilis, oleo, & resinae, & gum mi resolvendo aptissima, lixivae & saponaceae in. dolis, sponte per putredinem in musci odorem degenerat ut a. Ejus analysis chemica, vel experimen. ta in misce lacum variis corporibus facta, demonstrant, aquae quidem ipsi plurim sim inesse, non

tamen Disit iroo by Gooste

297쪽

Hepar. 'ficula. Bilis. Cay. XXVII. a stamen parum olei inflammabilis , ad duodecimam fere partem, quod in calculis cysticis adeo manifestum est, neque etiam ita parum salis volatilis alca lini. Sapo adeo est, sed ex eo genere, qui ex lixivo volatili sale fi*nt. In trita ergo cum cibis in pultem reductis, ex ventriculo expressis, vi peristalli ea duodeni intestini &-pressu abdominalium

musculorum, seperat magnam partem indoli acidae alimentorum , lac coactum resolvit, cibumque

ad sutredinem magis disponit: solvit oleosa, ut aquae libere mista chyli partem constituant, & lactea vasa subeant; mucum abstergit, attenuat ἱ intestinorum demum motum per ista ticum acrimonia sua excitat; quae omnia ossicia confirmantur observatione contrariorum vitiorum, sequentius

defectu bilis. Neque lassicit bilis hepatica ad expediendam alvum, si cystica adversa fuerit. Et tanta est utilitas, ut compertum sit, impedito affluxu bilis ad intestina, destructa vesicula, animalia robustissima intra paucos dies periisse. 694. Sensim descendit cum cibis, &una in tae, cibus eκit mutata bilis, deposito per putredinem amarore. Aliquid sorte aquos , minime amari,

tenuis , resorbetur per venam portarum . In ventriculum minus regurgitat, ob a sensum duodeni, quod imum subit, valvulam pylori , novum chyli accessum, quem ventriculus priori addit. In sint ublanda est & dulcis ; nullae enim tunc faetidae fae ces acrem a Icalmum va porem suppeditant, neque oleum resorbetur,' Viscida cum sit , in animalς quieto, obeso, di in homine a similibus causis. tum a moerore, facile in coagula dura abit, vel calcaria, vel resinosa, ct frequentius longe quam

urina, per nostra experimenta. Impeditis viis aecedente motu conifario convulsivo, redit in hepar & sanguinem, tingit omnes hq sores humanos, ipsumque mutum Malpighianum . sic iche rum facit. An unquam satis vere ductus Haole.

298쪽

Panerea, . cap. X-II. 23stur, ut ipsi sit pro mesenterio. Fabrica . quae salivalium glandularum , ex acinis rotundis, durius culis, multa cellulositate connexis. Pasa, multa Potius quam magna , a splenicis pleraque vasis sunt, dexteriora vero a prima duodenali, & ab ea quae duodeno cum pancreati communis est: ea re eum priori inosculatur, & eum mesenterica, quae & ipsa ramos non exiguos huic glandulaedat, minutos vero capsularis dc phrenica. Nervi non magni fiunt, unde vix sensile est, a plexu posteriori ventriculi, hepatico nati dcc. 698. Ductus per hanc glandulam totam medius quasi decurrit; albus, tenerque , infinitis undique

radiculis ortus, quare sensim auctus, ante venam portarum & arteriam mesentericam emergens, re Cepto ramo majore alatiori parte pancreatis, adinvenit ad eandem sedem quodeni intestini, quam choledochus adit, descendit, mutato ductu, dc in sinum inter tunicas intestini productus, intus levem, recepto choledocho, aperitur 686. Non valde rarum est, aut ipsum a chol edocho ductu separato osculo oriri, aut duobus omnino, quorum

alterum, in serius, distinctum dc minus est: semper tamen in vicinia biliarii ductus aperitur. 699. Copia liquidi secreti incerto , non tamen exigua est, si cum salivae pondere conseras, triplo majus: dc tepidiore loco situm pancreas . Expellitur vi circulantis liquidi, incumbentium in pleno abdomine viscerum, hepatis, ventriculi, lieni S, arteriae mesente ricae, aortae, splenicae. Utilitatem magnam perpetuitas suadet: qua pancreas in plerisque .animalibus reperitur , neque refutant pauca experimenta, in robusto animale facta, quod particulae pancreatis exstirpatae vitale superfuit, totum enim pancreas auferri nequit, nili cum duo

299쪽

Intestina Tenuia. 7oo. Tenuia antestina vocant anatomici lusumtontinuum, cylindricum sere, sed cuius sectio valis figura sit, dc in parte libera intestini obtusum veiticem habeat. Is tubus a ventriculi fine; quem complectitur, 613. longissimo tractu productus, in crassius intestinum extensus desinit. So. Ient anatomici tria tenuia intestina numerare, sed

nntina unum secit. Duodenum tamen firmum utcunque limitem habet, in fine partis abdominis, quae ruper mesocolon transversum est 64a. Id --ro innue intestinum, quod infra hoc me coloa est, omnino nullam certam notam discriminis admittit , qua Ie unum vulgo dictum ab itia separetur. Et si enim illud valvulis oc vasculis magis abandat, villosque longiores nactum sit, hinc paulo rubicundius videatur. Ileon vero glandulas potius contineat, dc arbusculas vasculosas rariores habeat, haec tamen diversitas sensim obrepit, abs. que certo limite . 8oi. Duodeni intestini nomen uscunque a longitudine est. Laxum est, & amplius, maxime inprimis flexionibus, quod mella branam externam partim nullam, partim non undique circumposi-ram nactum sit. Rubicundum de pulposum , occarneas fibras aliquanto crassiores habet . Incipit circum natum ostio annulari pylori: Inde undulatum, sed in universum transversum . dextrorsum de retrorsum in vacuo ventriculo, ad vesiculam fellis migrat, cujus cervicem contingit 692. Inde dextrorsum oblique descendit, ad me coli laminam inferiorem usque , de ingressum ductus chole- docti, atque in eo itinere inter laminam superiorem & inferiorem mesocesi intercipitur. Hinc de

300쪽

hrtestina Tenuia . cap. XXIX. 237nuo transversum, sed una ascendens, retro pan- creas & vasa magna mesentarica , cum vena re u

li sinistra sinistroisum edit, exit ex duplicatura me coli, & flexu facto, ad dextra vasorum modo diis clorum, per foramen proprium , in quo me colontransversum, sinistrum, & me senterium ipsi ad nascuntur, descendit in inferiorem pauem odomi-ris , hanc subit, di nunc JHunum est. Amplitudo, ascensus a sede ductus chole dochi inserti, plica altera circa mesenterii radicem, moram aliquam faciunt , ut bilis, & succus pancreaticus ibi in primis cum massa cibaria misceantur. 7o2. In reliquo tenui intestino nulla certa P. des est, sed gyris incertis , infinitis, descriptionem non admitentibus, replet abdominis partem in zQ-riorem , pelvimque, ambiente colo cinaeum, ipsi que vesicae, & utero interjacet. o 3. Fabrica intestini tenuis, est sere, quas ventriculi vel insophagi. Externam tunicam, excepta parte duodeni, peritonaeum ipsis praebet, sive me- senterium, accito vertici intestini admotum dupleκ. ibi cellulosa aliqua separatum saepe pingui , reliquum autem intestinum arcte amplexum , ut musculares fibrae externae membranae adhaereanti, quae nihil alienum ab ea habet , quae ibi ventriculo est. Ab ea membrana , ct a me senterio 6 8. sustinentur intestina,&cum summa mobilitate AEuantum satis est, firmantur. To4. Musculosa fabrica alia est, ut figura disserunt. Princeps equidem stratum intestinormn est circularium fibrarum , quae tubum undique ambi

unt, satis sibi similes& parallelae, ex impersectis

artubus in circulos conglutinatae , pallidae caeterum , sed insigniter contractiles . Longitudinales s brae intestinorum tenuiorum pauciores sunt, ocper totum quidem ambitum sparguntur, inprimis

tamen in vertice obtuso intestini instratae , di prioribus interjectae.