Alberti v. Haller,... Primae lineae physiologiae in usum praelectionum academicarum Auctae & emendatae

321쪽

m3 Penes. Resie a. Urina . cap. V II.

major, non perinde in adulto crescens. Arteriae capsulae multae & trium generum sunt: supremaea phrenieis, ab aorta mediae, imae a renatibus; renae utrinque una; magna dextra ad cavam, st. Bistra ad renalem. Ea vena ramosa per levissimum .ventrieulum nuda migrat, in suleo dividente capsulam. Utilitas ignoratur, etsi ad renem, &in1cetu quidem, pertinere suadeat perpetua in adeo multis animalibus vicinia. Ductum excretorium mullum nacta est. neque succum per conspicuos Poros in venam refundit.

i Is 2. Fabriea renis interioris satis smplex est ,& nota. Vasa subeunt intervallum partis superi ris & inserioris renis, & in carnem ejus se deo mergunt, cincta cellulosa vagina , inqMe ramos finduntur, qui inter ramos ejus, quae dicetur peluis, exeunt. Inde porro & in papillas, & inter eas, arcubus fact: s, papillarum originem circumis legunt , unde innumerabiles furcoli prodeunt , quorum alii per papillarum intervalla & in papillas redeunt, alii versus renis externam circumis ferentiam tendunt, & nonnunquam perserata tunica renis in adipem ipsum exeunt , & ibi inminutos serpentinos surculos mutantur, qui reserti versus idem, unde oriebatur trunculus arteriae, renix discrimen, sensim exporriguntur in recta vascula, exigua, sed conspicua, in quae urinam deponunt. Eius ex arteriis secretionem cera, aqua,

ipse aer, non dissiculter imitantur, Ac ex arteriis reuis in ureterem transeunt. In hac papillas, &circa earum ortum, glomeruli subrotundi sedent, quos pro glandulis, ductus proprios urini feros an gustiores arteriosis producentibus i recentissimi an atomici habent HInter eos ductu los multae arterias parallelae pergunt. 7 3. Haec vascula urinifera convergunt sensim ,

radiorum modo conjuncta, & colliguntur in fasciculum, qui renis hilum repetens, in rotundam

322쪽

papillam abit, cuius omnis convexitas poris pie na est, ultimis nempe hiantibus osculis vasorum , in quae urina secreta descendit. Harum papilla.

rum numerus non penitus certus est, sunt tameu

quadruplires demum visas. Eae in foetuita distinis Elae fuerunt , ut ren ex totidem reneulis fieret, laxa cellulositate nexis , quorum quilibet suum corticem , ex serpentinis vasculis factum , suam rectorum vasorum uriniserorum compagem habeis ret. In adulto homine, densior cellulosa tela papillas attrahit, inque unum renem unit , natu Tam tamen scelus ren pene recuperat, si aquai jecta vasis cellulosam telam laxaverit. In eodemnetia ren major est.

7s Circa eminentem hujusmodi papillam memehranarum involucrum laxum, distinctum, ampliori spatio ita adnascitur, ut in cavum cylindrici huius infundibuli tubum papilla exstet. Hi tubiconstuunt bini ternive, cum sui similibus, & n

scuntur ea ratione tres trunci, cavi, qui & ipsi, sed extra renem , in unum, conicum canalem uniuntur, qui pelvis dicitur. 7ss. Sanguis arteriae renalis, minus, ut erediis tur, mobilis quam cerebralis ille, & forte majori aquae copia plenus , per arteriolas renis serpenistinas adductus , deponit in vasa rectilinea papillarum magnam aquae suae partem, & oleum intime huic aquae misinm, & sales, & si quid tenuioris inest liquidi. Ipsa vero diameter orientis ductus urini seri, ejusque firma resistentia , crassum oleum.&chylum , & lympham coagulabilem, excludere videtur. Hinc adeo facile aucta celeritas sanεω-nis ipsum cruorem per eas fistulas urget, laxitas vero morbosa adleem verum , & lac ipsum, & s les ciborum potusque transmittit. Ab igne , aut putredine. urina in alcatinam demum volatilem naturam transit, mistam intime cum oleo partim

323쪽

empyreumatico, flavo, .volatili, partim tenaei magno , ultima vi ignis demum separabili, sive phosiphoror terra denique copiosior, quam in ullo liquido humano. Sed etiam sal marinus lotio reiseenti inest, ct post longam putredinem tamen inphosphoro detegitur, etiam si magna pars in volaistile aleati convertitur. Neque abest acida stilla , vitriolieae congener, Ac in homine & in animaliis hus. Sed fusilis etiam in calore sal ex urina hais

hereri In febre olei de salis portio de acrimonia

augentur.

36. Petri continuus ureter promovet aeceptum Iotium vi ineumbentium viseerum, musculorum abdominis, de lumborum, circulum obeuntis, de urgentis a tergo sanguinis , dc denique ponderis, Et ureter quidem peritonaeo tectus, deinde cestu.

Iosa debili, obscura, cellulosa altera ' dc alba neris vota firma tunica, Atalia cellulosa, de intimal vissima membrana factus est , intus sorte porosa, di glandulosa, modioe omnino in uni Uersum irriis tabilis. Varia ipsi variis locis diameter est. Descendit per psoam, trans magna vasa iliaca, in

pelvim venit, retro vesicam urinariam, de in conis junctione partis descendentis vesicae cum transverissa, oblique inter earneas fibras nemeamque tunicam, de inter istam dc villosam, longe introrsum descendit, atque resecto lumine aperitur. Nulla ipsi valvula neque ad oseulum, neque in ejus ductu est. Ab ea insertione tumens linea crassoris nervosae tunicae versus caput gallinaginis descendit. 727. Neque alia via urinam advenire videtur. Et si enim certum sit exhalare ventriculum, ut liae membranae solent, dc minime alienum vide tur ab experimentis inhalare vesicam : etsi porro

velox sit transitus aquae acidularum , non ideo praeter ureteres via ast, quae de cibis aquam eo afferat. Nam vesica ab abdominis caritate undique

324쪽

peritonaeo separatur: neque valde certum est, posse vapores aut exeuntes de vesica, aut eam subit roe. poros in paeritonaeo patulos invenire i neque

multum imbibunt' membranae jam madidae & --

more saturae, Ac sollieita observatio modi, quo R. quae medicatae mingendo redduntur, demonstrat minime eam esse, quae credebMur rapiditatem e

sed frigus admissae aquae, ut frigus solet cuti ad omissum, concutere vesicam, ut urinam continuo

ejicit, non eam , qum ex ultimo. potu nata sit, sed antiquam, & prioris. horae. Et amplitudo va sorum renalium demonstrat, non multo minus Octava parte sanguix totius corporis, adeoque inotra horam ultra mille uncias sanguinis ad renes advenire, ut minime alienum sit, viginti, dc quin-riinta demum uncias aquae, eo tempore posse oguine decedere. Denique certum est, perire hominem, pexire animalia, quibus ureteres lig et . obstructi sunt, neque tune in vesica urinam

reperiri.

7 3. Vesca. urinaria sedet in cavλ pelvi, abd minis appendice , ossibus pene undique cincta , inserius. tamen, di ad latera, musculis solis clausa. In ea ita ponitur, ut multa cellulositate cum ossibus pubis eohaereat; deinde ab iis accipiat peritonaeum, anterius modica parte sibi impositum , retro vesicam vero longe, ad ingressionem peneureteris, descendens , unde porro ad rectum intestinum, aut ad uterum in foeminis, pergit. Retro

se id intestinum subjectas vesiculas habet, & prostatam. rectum intestinum , levatores ani. In stein tu Valde longa, coniea . super ossa pubis se eia sere, in valde adulto vix eminet etiam inflata , quod ibi pelvis multo maior pro portione , α profundior sit .. 739. Figura huius reeeptaeuli in universum Ginvalis est: anterius tamen planior, posterius e n-ve ior, inferiorem obtusum verticem valde Pla-

325쪽

num & latum habet , quo intestino insidet. figura in viro adulto est, foetui pene tylindri ea fuit, sceminae multi parae ita per latera latescit , ut in rotundam quoddam tetraedrum abeat, cuius Iectio triangulum est. Haec mutatio videtur ponis de re lotii fieri, quod partes in sernas vesicae depria mit,. in latum cogit, se totam breviorem , latio- reddit

' disr Fibrica est, qualis in omnibus magnisca.

vis receptaculis. Prima membrana cellulola'eli, ante laxa dc pinguis, posterius paulo minus, qua etiam cum recto intestino coniungitur. Muscam se hanc sequitur, dissicilis dictu, fibris facta contractilibus, pallidis , In varios lacertos reticula. tim ordinatis, non continuis, sed plurimis spatiis interruptis, in quibus nervea tunica nuda eli. Princeps stratum fibrarum longitudinalium eli, ouae a prostata anterius ortar, neque raro , eiunon semper, ad synchondrosin ossis pubis ita co nexae, ut ibi oriri videantur, ascendunt latelcendo, ad conicum, supremum terminum vesicae , trans eum descendunt per posteriorem superficiem, ibi latescunt insigniter , & in prostrata iterum terminantur, ad latera tamen varie palmatim cu-scedunt, dc ex anteriori atque posteriori plano mi scentur. His fibris deprimi vesicam necesse eu, urinam ergo versus imam partem depelli. 76 i. Reliquae fibrae aegre ad aliquem ordinem reducuntur. Replent intervalla priorum, a prinnata posterius ortae, inde ascendunt inflexae, stratum transversale profundum faciunt, tam an terius , quam posterius , - . 762. Interior musculari est eellulosa secundelegans, inflabilis, tenerior, de mollior, quam in intestim s. Tune nervea sequitur, continua , eu ti similis, ut in uentriculo, dc obscurior luper est villosa, a nervea dissicilius te parabilis, muco

sissima, in varias rugas plicata, absque certo or l

326쪽

Renes. Volaa. Urina . cap. XYTIL DIIne. In ea, sed non sem per facile. apparent po-xi cryptarum, viscidum blandumque gluten fun

dentium

, 763. Vasa dc nervi vesicae communes sunt eum iis, quae genitales partes adeunt, & ibi dicentur. Rete princeps est in cellulosa prima , aliud in ceu lutosa secunda. In villosa & exhalantes arteriae sudant, argumento ab injectione anatomica petito, de sorbentes venae hiant, quibus debetur inis spissatio conservatae urinae, dc altior color. Sensus vesicae satis accuratus est, ut sentiat injectos quoisseunque liquores , solius sanae urinae patiens .

Lymphatica vasa in cellulosa prima facile demonis strantur, sed aliunde sorte, dia proximo intesti-

Mo orta, e r

764. In hane vesicam , perpetuo filo , lentim

urina depluit , argumento ducto a morbosis dc monstrosis casibus, in quibus urethrae finis oculo sabiectus fuit, ibique moram agit , & a res Orpta'. qua acrior, . & rubicundior redditur, donec mole, de acrimonia irritans sensibilem vesicae fabri- cam depellatur, primo motu diaphragmatis & mu --scolorum abdominalium , quo urgente dc in erecto homine intestina contra vesicam pellente, per angustam dc impeditam viam lotium viam sibi facit I deinde motu peristallico contractae fabricae muscularis vesicae 76o. Hinc ikhuria a nimia diis latione vesicae , destructo elatere fibrarum mustularium. 736. Nempe ex vesicae imo obtuso vertice, anis erius, exit angusto ostio canalis, continuus vesio eas, urethra dictus, sua . dc epidermidi manifesto Continua, interna membrana, & circumposita cellulositate, dc solidiori nervea factus. Is variabili diametro & directione est; dum exit antroisum fertur, inter crura discedentia ossium pubis; deinde contra eorum symphysin ascendit, proboscidi

327쪽

at 4 Ranes. Resea. Urisa. cap. TII. similis, iterumque deorsum pendet . rectus idem in feminis, transversus & brevis τ66. Eam urethram primo undique includit prostata glandula, deinde nudam dimittit, brevi iis

tio, quam eontinuo inseme prius adnatus bulbus, deinde etiam superne circumiectus undique amis lectitur, cavernosa vero penis eorpora superne dcateraliter ςdjecta, in sulcum utrique communem recipiunt.& addunt robur dc constantiam apertitubi. Lacissima urethra . qua ex vesica prodit, e nice in prostata contrahitur. , parte libera cylinis

drica , in bulbi prima accessione latior, in pene perinde cylindrica, paulo cis finem modice late

scita

767. Hunc canalem musculi varii regunt aut proprii, aut vicini. Et primo in seminis manis

no secundum exitum circumiiciuntur orienti ur thrae fibrae, in universum transversae, ut tamen se

varie aecussent, quibus in vagina firmamentum, de ossicium manifestum est, quod sphincteris , d primere nempe eanalem, cuius ostio praesectae sunt, ct contra resistentem, contractam vaginam L sphi cteremque ani claudere. In viro similes transve De fibrae; sed areum ramen sursum spectantem i tercipientes. in vesitae cum prostata conjunctione decurrunt, tegentes fasticulum fibrarum longitudinalem , dc prostatam , vesicae promim vi 768. Sed etiam levator ani urethram contra os pubis levare videtur, adeoque exitum vesicae cla dere, dc accelerator una cum sphinctere constrictus facile percipitur in vivo homine, dum vesicae ostium perfecte obserat, dc lotium etiam fluens reprimit, ut minime dubium sit, ejus musculi modicam tensionem aliquid ad retinendam uria

nam facere. - ώ:.

2. Hae causae, & pondus urinae potius in iundum retro ostium uretbrae, α contra rectum i

testu

328쪽

Renes. Res ea . Urina . cap. ITTII. testinum deorsum urgens, quam in ostium , is aciunt, ut urina in vesica retineatur, etiam in cadavere, neque effluat, nisi nixu , quo vesica com primitur. Eo edito 764. lotium celeritate tanto

majori prosilit, quod ex amplo receptaculo per angustum canalem exeat, & ejectum hominem molestia liberat. Ultimas guttulas, restitantes in bulbi imo loco, hinc pondere morantes, expellit

idem accelerator musculus, valida nempe vaginaniusculosa circumposita bulbo, fibris in ima , meis dia , parte bulbi pennatim eonvenientibus, anteis rius duobus tendinibus affixus corporibus penis cavernosis, posterius sphincteri ani tribus falcieulis innexus, quorum duo laterales, unus medius est. Hic musculus firmato tune & clauso sphinctere sursum bulbum elevat, & valida vi, alterne urethram succutiente, etiam minimas guttulas expellit. 77 . Cum vero urina aeris sit, & sensilissima

membrana urethrae, & cum aer eo subire queat, magnam vim muci in eum canalem natura conia gessit. Eum, praeter vesicae sontes, generant glandulae primo duae conglomeratae, quarum una merinque sedet in angulo bulbi urethrae, & corporis cavernosi penis , ductumque emittit in urethram longe & oblique decurrentem , ante bubhum insertum. Deinde tota urethra plena est s- nubus mucosis cylindricis, quorum plurimi versus glandem descendunt, aliquorum directio contraria est, in quorum latera cryptae minimae mu- cum iaeponere videntur fluidum , mitemque. Eorum sinuum majores Iongo ordine per superiora urethrae disponuntur, initio anterius quam bul-hus facto, ad glandis usque initium. Minores &miscentur majoribus , & ad latera utrinque circumstant. In feminis multi & majores sunt in

breviori urethra, maxime in exitu.

771. Necessaria vitae humanae mundities moram lolii

329쪽

lati desderat, Et urina de sanguine non aquam solum superfluam ciborum, quae est urina potus te. nuis & aquea, & nonnunquam odore & colore aliquo ciborum impraegnatur, sed rancidum oleum, re demum terram solidarum partium resolutarum 233. debebat evacuare , quae est urina sanguinissa va, laetens, acris, extra tempus potui vicinum emissa, maxime a somno. Ab ea retenta mors seoquitur, ipso cerebro arroQ. Verum conjuncta uistraque utilitas non . potuit non periculum facere morbi, cum urina quiescens terram suam contiis nuci deponat, eaque novis occedentibus stratis in calculum abeat. Videtur tamen ex consensu tot populorum, calculo liberorum . mucum levissis inum vesicae satis nos tutos praestare, nisi aquae

fabulosae tophoque plenae: & potus vinosi: & viis seidissimi cibi; & quies nimia retentio urinae

contra naturae leges diuturnior , & morbi deniaque renates, terrae calculosae copiam, adhesionem

praestarent.

CAPUT XXXIII.

Partes Genitales Viriles. 72. Proxima renibus vasa genitalia oriuntur,& quidem in omnibus fere animalibus. Ita v luit apportunitas duplicis in uno organo utilitatis , quod & urinam egeret, & semen , & relatio partium genitalium ad intervallum summorum

femorum pertinens ad munditiem, pudorem,s cilitatem partus, mictionis, vim nixus.773. Semen masculinum nascitur in teste, deinponitur in vesiculas seminales, ex uitur ex pene, injicitur utero, secundat ovum: inde ratio nostri ordinis. Testes humani, exigui pro corporis mole intra peritonaeum in tenero stetu, d

inde sensim sub eodem, in inguine, deniquo sub . inguia

330쪽

Partes Genitates Risites. cap. Nost rei

Inguine, in plena aetate, ponuntur, situ mutato,

vi sorte simplici ponderis, irruentis sanguinis . Neque tamen nunquam etiam in adultis hominiistius in inguine restitant. Haec particula ovi figuora est, vertice acuto superiori, vertice obtuso inis seriori . 77q. Variis tegumentis testis defenditur: Et priiamum scrotum ipsi cireum ponitur, quod fit eelliis Iosa tunica densa, vasculota , in solidam membraisnam stipata, cuti accurate adhaerente, cui aliquiselasticus motus a frigore est, & in venere, abuque tamen ulla fabrica musculari ; solet autem Corrugari, dum, agit , de testes sursum ducere Haec Cellulosa tunica, quae darios Vulgo dicitur, singulo testi seorsim circumponitur , unde in utriusque conjunctione septi species in siceato corpore nascitur. Id septum superne saepe imperseactum est.

γγ . Intra darton laxa celluloia est , ut alibi inflabilis, sed ab ne pinguedine, si imam partem

scroti exceperis. Tunc musculus sequitur, quem ab ossicio eremasterem dixerunt, ortus a fibris degenerantibus obliqui minoris abdominis, & a tendine obliqui externi, quem ligamentum vocant, dc nonnunquam aliis fibris ab osse pubis descendentibus, expansus in vaginam , posterius, denique undique amplexus testem, quem comprimit', elevat, emulget.

776. Altera nune eellulosa sequitur , exteriori

telae spongiosae continua, quae peritonaeo circum- Ponitur, hanc vagrnalem vocant. Haec amplioribus, quam alibi bullis fit, quae successive inflari possunt. Ad principium testis, super epidi dymidem, ita separatur a reliqua parte, quae super te stem , versus annulum mustulorum abdominis est, ut.vix flatus continuetur. Inter hanc membranam

dc sequentem, spatium est, in quod vapor halat. dc aqvula nonnunquam effunditur. Iatima alba