장음표시 사용
261쪽
1 6 DE VER sv PENTAΜETRO nometrum Dactylicum Catalecticum di Acata lectum N Hypercatalectum cum suum taeterosq;
canonas non tam per monometrum quam dimetrum singula metra percurrerint, proculdubio octies sexagenae quaternae dis crentiae colligetur. Ex quibus efficitur numerus dimetentiarum in unaquaq; metri specie quingentat una x I I.Si ergo unius canonis haec summa de differentiarii multiplicatione colligitur,manifestum apud omnes erit 11 ita canonum, id est metrorum principalium multiplicationibus octies quingenta xo. differentias fieri, quae, in summam maioris numeri redactae. cfficient differentiarum quibus
id est inconnexa colligiatur quatuor milia X C v I. genera, quae per metrorum elausulas mutua earu-dem alternatione efficiuntur.
Heroo metrorum genera derivanturn, de versu Pentametro.
Onsderantibus nobis,quot ex da ct ylicoHc-
- roo per sngulos prototyporum Canones metrorum species procreantur, manifesta ratione reperio primam eius veluti sobolem a pentametro versu coepisse, unde consequenti ratione initium suscepti operis ab eodem ordinemus, quod
dicitur, quod inuenisse sertur Callinous Ephesius. alii vero Archilochum eius .authorem tradiderunt: quidam Colophonium qucndam, super quorum
262쪽
L in ER TERTIvs.1 quorum opinione apud Grammaticos magna dissensio est. Is autem versus a duodecim syllabis inquatuordecim crescit, nam compositus est de he ametro, ita ut de tertio pede partem orationis co-plente semipea tollatur, quem Spondeum esse debere in dubium non venit. Itemq; exyltimo pede adaeque postrema syllaba retrahatur, ut est, Mars pater haec pateris, quae nos quoque posse
Huius Penthemimeris, Mars pater haec pateris. Dehinc, Quae nos quoque posse negamus. Minor itaq; hexametro vel tribus vel duabus syllabis ς': tribus, quotiens in hexametro dactylus inuenitur: duabus vero, luotiens Spodeus. Optimus lutem est, quotiens duos nouissimos Anaps- flos habet,qui sunt ita, si duo ante ultimum hexa metri versus pedem dactyli sunt, ut ea ille, Mars pater haec pateris, quae nos quoque posse
Huic si quarti pedis primam syllabam detrahas Inouissimi vitimam, set versus, claudentibus cum Anapaestis, talis, Mars pater haec pateris quae quaqye posse nega m. Item, Barbarico postes auro spolijsque superbi.
. Barbarico postes aur spolijsque super. Sed & ille perspicuus Penta meter habebitur verissus, qui post duos pedes primos semipede, qui Κ a
263쪽
i 8 DE v Ensu PsNTAMETRO superest ad tomen, verbum finit unde Pentametri versus erit prima species, quae de Hexametri versus tome quam πεν κm ut iῆ diximus) geminata conficitur, quae tunc contingit,si Hexameter duos daci los habuerit,utpote, Primus Erichthonius. In hac enim clausa Heroi Hexametri dactylos duos esse & semipedem necesse est, qui repetiti Pentametrum Elegiacum, qui Hexametro subsicitur in Poematis, efficiunt. In quibus ctiam ordo pra
posterus, nec metro nec sententiae oberit, veluti
Bella per Emathios, Musa moneto, cano. De hinc, Musa moneto cano, Bella per Emathios.
Ut primi pedes usque ad Tomen in Elegio versuxi, i Vocantur, quod cos transferre in secundam
clausulam, & ex corum geminatione versium implere possumus: ex quo etiam genus propriae ver si scationis inducitur, & appellatur Trimetrumpenthemimeres, nam prima versus Heroi portio tertio repetita veluti, Arma virumque cano. Musa mihi caussas. Vibs
antiqua fuit. γmetrum sui generis iacit. Huius incisoni,qua syllaba clauditur, si alteras duas adijcias, ut tertiit pedem Trisy llabo compleas, erit hoc Penthemimeres Trimetron Nihil autem intererit, si pestertius in isto versu longa syllaba, quae esst finalis finiatur, & fiat veluti,
Arma virumque cano Troiae. Sane
264쪽
Lin ER TERTI Vs. I 'Sane quia saperius μίτρον diximus,quanquam id&in prototypis ostenderimus, tamen scias inter dextros ac sinistros versus hanc haberi disserentiam, ut dextri sint, qui in tertia vel quinta sede trisyllabon habuerint pedem: sinistri autem qui disyllabum in secunda vel quarta regione. Verum huius generis, ut supra coeperam dicere, quod ex Penthemimere geminato conficitur, species sunt tres: Prima cum praecedit Spondeus, secuitur Dactylus,item Spondeus, ultimis Anapaestis duobus versum claudentibus,& haec, ut superius, geminata effert i non possunt: ut, . Postquam res Asiae.Desine Menalios. Huic si nouissimam longam detrahas, ut iam non Anapaestus sed Iambus vel alius bisyllabus ponatur, metrum Asclepiadeum es sciet, quod duodecim syllabis subsistit: ut,
Postquam res Asiae, Desine Menali. Item, Quam saeuis trepident Carbasa flatibus. Qui constat ex Spondeo, duobus Choriambis, vltimo Iambo. quod etiam prima adempta syllaba Anacreontion dabit, sic, Saeuis trepidant carbasa flatibus. Seu metrum Ionicum claudente Dactylo. Altera vero species, ita, cum tres sunt Spondet, Anapaesti
O fortunatus desine Menalios Tertia autem,ctim primus est Dactylus,sequentibus duobus Spondeis, Anapaestis duobus in clausula postis; ut,
265쪽
Crispo Iugurthinae conditor historiae. Mcmento sane nonnunquam in his & quin tu tribrachyn reperiri. Sed iam dictiim est de syllabasinali, undecam, ut velis,accipe,veluti, Tiphys & Automedon dicar amoris ego. Notandi sane&huiust nodi versus, qui Hexametro S Pciata metro versui per adiectionem & de tractionem quemadmodum syllabae, communes sucit, tanquam, Et genitor diuum quos terminat Oceanus. Hic enim accepta ultimo, que, syllaba, hexametrufacit, sic, Et genitor diuum quos terminat Oceanusque. Ac si una sullaba media post duos pedes &sem, pedςm detrahatur, erit Pentameter, ita, Et genitor diuum terminat Oceanus. Semipede enim ab hexametro minora Pentametro maior est, qui a Graecis inter quadratoru versuum genera numeratur. In scandendo aute pen-rametro nonnulli distentiunt: quidam enim eum in duo diuidunt cola,& percussis utriusque partis tbinis pedibus,scinipedes, qui supersunt, coniun sunt, & cx his Spondeum quintum versui annectunt, tanquam, * Nil mihi rescribas,attamen ipse veni. Sic, Nil mihi rescri,attamen ipse ve, ni,bM. Hoc eo studio, ne Anapaestum pede, quem Hexameter Herous excludit, Pentametro miscerent.
Alii vero Spondeo tertium locum ut proprium dosendunt, qui ex semipede superioris clausulae &prima
266쪽
L BER TERTIvs. I Iptima longa incipientis Dactyli annexa gignitur, supererunt residuae breues dactyli duae, his adiuncta longa ossiciet Anapaestum quarto loco, supersunt tres syllabae quarum duae breues, utpote supremae dactyli, his copulata finalis tertia pedem Ainapaestum complebit, nec interest, breuis an longa sit, utpote in vicimo constituta: Huius exemplum, Nunc tu Pieridum deseris Aoniam. Obseruabis autem, ne nouissima syllaba prioris coli, quae post duos pedes semipes residet breuis sit, ne pro Spondco tertius Iambus obrepat, qui huius legis rationem subruat, quamuis quidam, quod ex geminatione videatur versius iste subsiste re, non sunt deterriti, quin breui syllaba prius colon concluderent, as firmantes, nihil interesse cuiusmodi in sine sit syllaba,idq; ipsum iuris ac legis
commata retinere voluerunt, quod in omni metro, & in quocunq; versu catholice praeceptu est. His subditis,ut dictum est, hexametris elegia cum
metrum reddunt,dictum ex eo, quod moerori rebusque tristibus modus eorum aptior esse videatur, απι τῆ alij yero x. λάνειν elegos. dictos arbitrantur.
quae Pentametro profluunt. Hosilium seu Diphilium metrum ex eodem Penta metri ortum esib genere res ipse indicat, est enim d Dactylica specie derivatum, si
267쪽
prema tantum versus syllaba, qui sex pedibus profluat, breuius. Incipit autem a duobus Dactylis, tertia regione Spondeo semper manente,& rursus ex duobus Dactylis S syllaba una. Huic duo co-Ia,que Penthemimere diximus,accrescente media
syllaba, qua Spondeus gignitur, formam dedicte
noscuntur, qua detracta ad Elegiacum Pentame
trum versus reuertetur: veluti,
Nunc age Pierios versus dea Calliope. Item, Incipe Menalios mecum mea Melpomene. Choerilium autem dicitur, quod initio& sine imminutum est,Vt, Tibi namq; decens, lucet rosa vertice. Hoc quoque cx eodem penta metri versus genere profluit, quod Aeolicum seu Saphicum metrum nominant a Sapho vate doctissima inuentum. Huius primae in vel su duae syllabae indifferenter nunc longe, nunc breues, nunc dispares solent po
ni,id est, quilibet pes e dissyllabis quatuor, subie,ctis per ordinem usque ad sinem versus quatuor Dactylis, tanquam, Maro me docuit iuga Pieridum sequi. Item, Cordi laurea virginitas m illi cum foret. Nisi si Catalecticus versus emerserit, scilicet ut d in syllabo ultimo quam Dactylo terminetur. Hoc quoque cognatum Aeolico generi metrum esse in dubium non venit, quod primo Spondeo & Dactylis quatuor subsistit, nisi quod huic interdit vl-timus Creticus est,Vt, Aurae vis venit Alpibus aeria nive. Cui
268쪽
LIBER TERTII s. II Cui ad implendum Hexametrum Spondeus unus deest. Huic quoq; si octauam byllabam a primordio versus auferas, set Elegion, quod Elegion appellatur, quasi unius interiectu syllabae
distinctum, Vis . Alma parens genitrix diuum decus Oceano. Cui si syllabam adiicias,fiet Herous,ita,Vt, Alma parens genitrix diuu decus oceano lux. Si autem octauum a medietate auseras, crit Elegion, ut, Alma parens genitrix,tu decus Oceano. Traditur etiam Elegius Scazon talis , ut primum colum, id est, Penthemimeres integrum habeat: secundo vero contra legem suam non una,sed duabus sγ llabis terminante, Ut, Nil mihi rescribas.
Primum colon: Secundum, 1 , Attamen ipse veni. Scazon, Attamen ut veniatis.
Affectat enim secundum ab ultimo pede Trochaeum inducere .His Logaoediaci metri speciem,quq&Enoplius S Archebutius dicitur, non absurde coniunxerim adaeque dactylici metri sobole, scilicet cum Trochaica basi versus clauditur duobus vel tribus vel quatuor Dactylis praeeutibus,prout
carminis mensura aut ratio eXegerit: cuius gen cris
est etiam hoc,quod ex duobusDactylis S duobus connectitur Trochaeis, & appellatur Alcaicii Decasyllabu ia, ut est, Laurea nycteleo corona. .
269쪽
Item e tribus Dactylis& duobus Trochaeis, ut, Quadrupedante venit pede primus eques. Rursus e quatuor & duobus Trochaeis, ut, 'Romulide pedites Arabum pop alis amici. Quae species & in Anapaestico veris reperietur, ita dumtaxat,ut postrema eius clausula Lachio a bie-ui incipiente terminetur,& pro Anapaesto nonnunquam Spondeus ponatur. Duobus aute Spondeis plerunque,ut in Heroo Hexametro reperiemus, si metrum claudatur, Spondat Zon versus, ut in primo libro dictum est, appellabitur. Spon-daicus enim ut Trochaicus & Iambicus ex omnibus Spondeis subsistit, cui si Molossiim ultimum adieceris, set Laconicum metrum e quindecim longis, ita, His ani duri desciscunt a Romanis victores. Nec minus e pentametro versu Anapesticus figurabitur,vtpoto, cum ex Dactylo, Spondeo & Anapaesto subsistat, adiecto in qualibet sede versus sui generis pede, siue dipodia, quo fiat Trasias seu
Tiphys & Automedon dicar amore potens. Vides Pentametrii Elegiacum, adiecto, mea lux, erit trimeter Anapaesticus, in quo prima basis ex duobus dactylis, secunda e Spondeo &Anap sto, tertia e duobus Anapaestis subsistit: ita, Tiphys & Automedon dicar amore potens
270쪽
Pentametri Elegiaci. Ioc quoque notandum in enuntiatione Pen-3 tametri Elegiaci, nam plerunque aurem fallit, ut in illo Graeco versse,
απεπλωμεν. Nam si coniunctu. σαο,αι, enutiarimus,effugerit aurium sensum,ut nequaquam veritas esse credatur. At si per Hemistichium pronuntiemus, ipsa subdistinctione genus metri declarabimus ita, intacytici λλ..dehinc ποντον ἁπεπλέομν. Vnde Pentametrus duobus pedibus & semipede colon icrminare debet, ut qui audierit,ante otia percutiat versium intelligat, velut, Labitur hinc Helle, spontus in Oceanii. Item, Venerunt inter,iunia sancta polo.
Nam si per se dicas, inter, & per se, iunia, media subdistinctione interposita, recipiet sorinam Elegiaci. Hinc proculdubio intelligi datur prosam numeris subsiliere. Na & Aristoteles homo sublimis ingenii praecipit, numeros esse in oratione
oportere, ita tamen ne versum incurrant, qui saepe imprudentibus subrepunt, quia & Cicero in oratore suo de euitatione versuum tangit, ipsa quoq; lyrica poemata sibi ata modulatione vocis non vltra solutam orationem procurrunt. Qt circa su tant nonnulli duriorem legem oratoribus fore qua poetis: nam ut nihil scribere posiimus, quod extra numerulitterarii cadat, sic ne loqui quide, aut verbum ullum emittere, quod non in pedes