장음표시 사용
251쪽
r36 DE CONIVNCΤ. INTER SE Μ ΕΤ. per adiectionem, nunc detractionem aut trasmutationem vel concinnationem processisse videatur. Et cum non queant omnia ob immensam sui copiam comprehendi, utpote cum sint innumerabilcs figurae compositionum, seu quas prisca aetas dedit, cu quas sequens aemula imitatione excogitando produxit, tamen cx his quas aut frequens Vsus celebrat, aut potior authoritas recipiendo
commendat, prout potero Ellicita inuestigatione comprehensa depromam: quo subinde ea quae saliunt apud Poetas metra praeceptis disciplinae
instruenais sacilius intelligantur, qua metrorum origine exorta,qua specie figurata aut situ temporum digcsta, aut copulatione connexa videantur. Habet enim metrorum inter se ratio summam in cognoscendo voluptatem , qua & veterum sub quacunque lege tradita celeriter comprehendere,& multa ipsi aemulante studio noua concipere animo, atque insormare possimus. Ita enim motrorum, quae ex origine nascendi d prototypis nouem profluunt inter se varietas multiformis &de praefinito veluti quorundam seminario innumerabilis copia est: ut ille locutus esse Archimedius E quatuordecim crustis eburneis, nunc quadra iis, nunc triangulis, nunc ex utraque specie varie
figuratis, & velut quibusdam membris artis strue-dae caussa compositus proditur. Nam ut in illo
praefinito ac determinato crustarum numero multiplici earundem variatasqecie, nunc naues, nunc
si dij,nunc arbuscula & si qua alia sigurantur, ita
252쪽
LIBER TERTIV s. I Tmetrorum certo ex origine numero infra decem prototypa comprehenso multiplex admodum varietatis copia propagatur.Nam ut ea exercetis aut ingenium aut voluntatis arbitrium est, ita variae ac multiformes metrorum species proseruntur. Figurantur enim generalibus modis duobus, Qua . titatis & qualitatis. Specialibus autem octo: nam quantitas immutabit metrum aut per adiectione aut perdiminutionem : qualitas autem per transse lationem, permixtionem, transfigurationem, diuisionem, unitatem, compositionem. Et ex heroo
quidem per a diectionem syllabae fiet ita, Musae mi Pierides & Clarius assit Apollo. mi enim syllaba detracta, erit Hexameter. Per diminutionem autem syllabae octauae sue nonae ex trimetro Iambico, sic, Beatus ille qui procul messibus. Per translationem vero verborum ex Heroo, sic, Instimulata choris quales socrus excutit ulnas. Fiet Tetrametrus Trochaicus ita, In choris stimulata qualis ulnas excutit secrus. Per diuisionem autem si proceleusmaticum in Anapaesticum metrum diuidendo sic percutias, Id agite peragite celeriter. Per unitatem vero, cum Paliambus duplex iungi-
Agite iam agite cito modo mea. Et sit proceleusinaticus.Per transfiguratione quo que, cum Herous figuram trimetri accipit, velut, Albani mures Albam longam cinxerunt.
253쪽
Hic enim si per Dipodias percutiatur, set trina trus.Sed& per mixtione cum diueris Bases misse centur,vipula Choriambica & Iambica, veluti, Lydia Uic precor libens unde velis reuerti. Per compositionem autem si cx Heroo metro citi syllaba adiecta in nouissimo erit, quod vocatur,quod est tale, Arboribusque comae. Adiecto metro Iambico,sat metrum tale, Arboribusque comar,ut prisca gens mortalium. 'Quale est in Epodo Horatij, Scribere versiculos amore percussum graui. Demonstratis igitur exemplis,tentabimus,pi Oce dente lectione inquantum potuerimus, omnia huius generis siue simplicia siue immixta, quae in usum aut Graeci aut Latini receperunt, subinde
perdere, si prius ea, a quibus initium sum dum
άντιπαθειαν inter se coniunctis. Tucemus igitur de mixtis ac mutua connexione sociatis metrorum generibus, quorum bisariam ratio dispergitur: Namque alia colantanea& veluti cognata inter se ratione iungutur: alia ex dissidetia contraria, quq Graeci καὶα συμπαθειαν ξ ἀν- πιὼειαν appellant.Erunt ergo per συμπιίδεοιν, id est per consentaneu affectum mixtae inter se iambicae Bases
254쪽
LIn ER T E R TI v I 3'Bases Choriabicis& Antispasticis: nam quotiens copulantur, sub quacunque sede, videas veluti ex una eadem sipecie id compositii metrum stare &quasi uniforme,quod μα-iai. Greci dictit,procedere:adaeq;& Trochaicae Bases Ionicis pari consensione sociatur, cum Epiplocaria, quas amplexiones metroru diximus, mutuo inter se successione variatur. Et cum non solum Trochaeum O solutione ciu ribrachii, sed & Spondeu cum suis solutionibus, id est Dactylum & Anapaestum, admittat, tamen uni sormia metra sentiuntur,cum ex
similibus& familiaribus pedibus sit ista coniunctio.Similitet Dactylicis Anapaestica incidui: ut,
Etenim adiectis duabus breuibus, ut supra ostendimus, fiet Anapaesticula per συμπαθειαν, H Ades arma virumque cano.Qua vicissitudine & in Trochaicis Iambica & ex Anapaesticis Dactylica metra inter se formantur. Per vero, id est per cotrarium affectum seu passionem iunguica, quorum inter se conir riae sipecies haud facile copulantur. Est enim coniunctionis genus nimis scabrum atq; asperum, ut sunt Ionica απὸ cum Iambicis, vel Dactylica cum Trochaicis semper dissentietia inter se atq; abhorrentia,unde& - οἰίκνα, a Graecis,id est inconnexa appellantur: ut eg, Beatus ille qui vagans mente vivit integra. Nam compositus apparet versus ex Dimetro Iambico Acatalecto, & Dimetro Trochaico Caia-
255쪽
lectico ex diuersis & contrariis amplexionibus: hi
enim,etiamsi genere congruunt,specie tamcn disscrepant.Item ex Anapaesto Acatalecto,&Iambico Dimetro Catalectico, ut est, Age nunc comites rabidae Cubeles vocant choros ad aras. Intelligis igitur, atque ipso senssu abhorrentiu auriumpercipis, duo metrorum cola dissidentia inter se, ita confragose atque aspero coisse in unitate connexionum, ut superiora lene ac liquidum nequaquam conuenisse videantur. .Item si quatuor
Dactylis tres Trochaeos quod vocant Ithyphallicum iungas,erit ἁσυνμρτητ', ut est illud,
Tunc di amoris amor venit improbus alia Cupido. οPraeterea per mixtiones Colorum id est membrorum in metris quadripartita e ' ex duobus Colis imperfectis conciliantur, aut duobus perfectis, aut ex persecto & imperfecto, aut contra i id est, ex imperfecto & perfecto, quod appellauimus metrum, quale est ex Iambico Dimetro Catalectico & Itbyphallico composi
Iubar superne fulgida lucet arce coeli. Aut contra, ex Trochaico Dimctro Acatalecto &Iambico Dimetro Catalectico, velut, Caeruli monarcha ponti ratisque rectitator. In huiusmodi versibus membrorum manifesta discretios, quae autem ex duobus imperfectis colis, id est, membris conciliantur, vix est eorum separa-
256쪽
scparationem diuisionemque cognoscere, in his
praecipue, quae minimae proceritatis conexa iunguntur: exempli gratia,s sit Iambicum Dimetrum Catalectum & sequatur Dactylicum dimetrum Brachycatalectum ita, Dicata est vario Cum sit traditum colum ita demum iustae proce ritatis accipi, si decem & octo temporibus suppleatur. Cum autem nec coli mensuram breuitas ista
consciat, quantum a persecti versus mensura dis cordet, utique manifestum est,cum colum portio versus esse tradatur. Sunt item quae primam Trochaicam, secundam Choriambicam,tertiam Trochaicam, sed & quartam syllaba breuiorem coniugationem habeant, quorum exempla plerunque
apud Comicos Diphili & Menandri Comoediis
reperiuntur.Verum haec hactenus noscenda sunt,
ne quid per imperitiam praeterijse videamur; aluoquin & vitanda &respuendassent.Nam prosecto Poetae leuia & sonora sectanda sunt, quae autem fragosa & aspera, discendi caussa, non ut imitentur sed ut vitentur, noscenda sunt. Quorum, sicut&aliorum complurium, author & parens sertur Asechilochus singularis artificii in excogitandis ac sermandis nouis metris, qui primus Epodos ex- eitauit alios b*uiores, alios longiores,detrahens unum pedem seu colum metro,ut illi subij ceret id , quod ex ipso detractum esse videbatutivi in Hemo a quo primum coepit, tanquam, Disiugere niues, redeunt iam gramina campis.
257쪽
Et illud cum Heloi versus secudo colo, Ithyphallico Epodo pat rem τήμεια respondet,Vt, Priamiq; euertere gentem sata iam paralant. Et multa alia, quae in processu operis demonstrabimus. Omnia enim ex Dactylo & Iambo principalibus orta noscuntur.Nam quicunq; protuleris ex his profluere fontibus,& ad haec referri; veluti semina, examinando reperies. Haec enim sola duo metra, quamuis& Iambicum Heroi sit traductis uum, utpote cum trimeter de Hexametro mananse noscatur,haec sola possunt Prototyporum Prototypa dici, & omnium metrorum elementa. Reliqua autem horum quorum modos, inquantum colligi potuerunt, studios lectoris auribus intimabo.
metrorum multiplicatione redigitur. MAm cum metrorum principalium, quae ch- tholice excepto Rythmo Paronico recipienda sunt, octo genera censeantur, si quis ea octies multiplicet, octona metra octies multiplicata em- cient differentias L x 1 1 1 1.& ut exemplo id ape tius clareat, si quis Iambicum Iambico coniugat, autTrochaico & deinceps caeteris, id est,Dactylico, Anapaestico,Choriambico, Antispastin&Ionicis duobus, fient harum permixtionum diffe-
258쪽
L1BER TERTIvs. 14 rentiae octo.Pari ratione si sit Trochaicum caeteris metris, ut supra de Iambico diximus, coniugatu. fient alit differetiae octo,ac deinceps si per omnia pedum genera similiter fiat i sta coiugationis murutiplicatio, non dubie clarum erit effici disserentias L X III I .in omni octo metrorum principalium summa, cuius rei edocendae gratia etiam qusdam siti generis exempla proponam. Nam si ex duobus Iambicis quae πιν ιμερῆ vocatur, Versus unus formetur, fiet Saphicum huiusmodi, Meat per aequor Ionia proleI. Item si ex duobus Iambicis Di metris Catalecticis fiat permixtio, fit metrum quod Aeschrionion dicitur, ut es Amore me subegit& igneo furore. Similiter duo Dactylica si coniungas Elegium tales . Lactea sanguineis lilia mista rosis. Vel si Anapaestica copulentur,fiet metruquod παροιμιακον appellatur, veluti,
Sed Iapygia vada Ponti victi prope littoris
Item ex duobus Trochaeis, quae nuncupamus,st metrum Euripidion,quod est tale. Phoebe carminii potens,cum sorore sis fauens. Sed & multa alia per singula metrorum genera, quae persequi satis prolixum csset, sub huiusmodi connexione miscentur. Verum haec coniuncta non composita nominantur, ita
persecta sunt, ut sacile sit unamquanq; parte coli
259쪽
ι φ DESvM MANV M. METR. determinatione assequi, cuius sit aut proceritatis aut generis. Illa autem quae Graeci λα in i quae nos conius a& immanifesta dicininus, non tam perspicua & aperta sunt. Iccirco
Quod non tantum ex disserentia diuersorum metrorum coniugantur, verum ex eo quod breuia de non persectae proceritatis in hoc genere versuum cola, quae nos membra dicimus, sociantur. Nam ferinie , monometro Brachycatalecto initium humum , & non vltra Dimetrum Hypercatalectum crescunt: unde intelligi datur per singula metra, uuae octo sunt numero,totidem incrementa aut rentiarum reporiri,id est,octona in generibus si pulis, ita:aut enim monometrum est Brachycata- lectum a monometrum Catalecticum, aut monometrum Hypercatalectum, rursus aut Dim trum est Brachycatalectum, aut Dimetrum Cat lecticum,autDimetrum Acatalectu aut Dime. trum Hypercatalectum, quorum exempla in Dactylico, quod est in coniunctis magis cognitum, ostendam. Est itaque monometrum Dactylicum Brachvcatalectum,ipii;. Catalecticum autem accita syllaba breui, Acatalectum vero monO-
metrum pes integer Dactylus,φε , o Hypercata- lectu autem, si pedem Dactylum una syllaba bre uis excedat,ut est m. Item Dimetrum Brachycatalectum sit, si pedem Dactylum una longa excedat syllaba,ut φ ἡ:io Catalecticu si pedem Dactylum una longa & una breuis ex at,'eφwγετι Acatalectum autem si duo m
260쪽
ro Dimetrum si praeter duos Dactylos una breuis
abundauel it, Vt, φευγετε φεύγεα is s. Quae varietas sa-cit disserentias octo. quod etiam in csteris septem metris accipien dum est, iuxta quod sient differentiae octies octonae, quae comprchendunt numerudisserentiarum L x1 11 1. Verum haec si singula sint nullis eis congregatis, ut& desuperioribus diximus, manifesta enent. At cum inter se similia aut disparia nectuntur, tunc ex ipsa breuitatis conclusione obscuritas nascitur, Vnde συγκεχυμένα &απερ φαινοντα a Graecis, a nobis consus a & immanifesta appellata sunt. fiunt itaque per has coniunctiones, de his L x II I I.differentiis, ut maiores nostri in hac arte sublimes tradiderunt,species disserentiarum quatuor millia x C v i. scilicet multiplicatis inter se colis prototyporum.Itaque canon est dactylici in exemplum rutiquoru septem metro rum, qui est, ut caeteri,aeque octo disserenti rum, ita: Nam aut Dactvlicum monometrum Brachy- catalectum, Dactylico monometro Brachycata- lecto copulatur, aut idem Brachycatalectum Catalectico, aut Acata lecto aut Hypercata lecto, &rursus idem Brachycatalectu Dactylicum dimetro Brachycatalecto, aut Dimetro Catalectico, aut Dimetro Acatalecto, aut dimetro Hypercata
lecto sociatur: quae sunt commutationes Octo canonis unius. Igitur eo pacto quo monometrum Brachycatalectum percurrens octo canonas, Ut