장음표시 사용
61쪽
quem sic male exceperant. A mercatoribus, quibus illum vendiderant, ductus cst in Egrptum, ubi servivit Putipharae, a cuius uxore de vi pudicitiae illata falso accii satus in carcerem conjectus est. Sagax postea habitus somniorum interpres, e carcere advocatus cst in aulam Pharaonis Regis, ut interpretaretur somnium ejus, quo significavit famem portendi post scptem annos fertiles, quae per steriles annos totidem esset du
22 8 S. Paulo ante mortuus fuerat Isiac, annos natus centum dc
octoginta. A Iosepho per sertiles annos collecta frumenti copia , ubi obtigerunt anni steriles, quoniam alibi non suppete-Dat frumcntam , in AEgyptum descenderunt fratres ejus, quos . habere se pro exploratoribus cum aliquandiu finxisset, liis tandem se nianifestum secit, patremque suum Jacob cum tota familia accersivit in AEgyptum.Omnes animae domus Jacob quae si 7 ingressae sint in AEgyptum, fucre septuaginta. Hoc & ad-D u. t . Miuitur in Deuteronomio. Graeca.versio in utroque loco
addit quinque animas, quem numerum Lucas expressit in Actis. 413i 1. Post aliquot annos mortuus cst Jacob, prius edens vatici ' nium cclcbre de tempore quo oriturus estet Meisas , nempe cum auferretur sceptrum de Juda,sive deficeret RespublicaJudaeorum , quam sormaverat Deus ut in illa ederet apparatum,
vaticinia , typos Christi sui venturi ; quae ideo debebat dissilire , post adventum Christi jam inutilis facta.
2369. Moritur pariter Joseph. Sic autem crevere posteri Iacob, ut infra ducentos annos ex LXX. animabus, 'uibuscum in AEgyptum venit, plus quam sexies centena millia animarum cx cis prognata numerarentur. Hoc invidiam in eos concitavit , eo praesertim, cui placebat Joseph, defuncto rege. Duram igitur servitutem experti sunt Hebraei ; ex qua tandem pcrMovsem Deus eos liberavit, & in terram quam promiserat de
Iusserat Pharao ut omnis proles mascula Hebraeorum statim enecaretur recens naza. Id mandatum fuerat obstetricibus, quibus, quod non paruerint tam crudeli mandato , ideo Deus
62쪽
adi avis rimos, id est, prolem dedit. Sunt qui credant per- πελ ν- r. . missum eis ut coniugio cui nIsraelitis jungerentur. Postea omni populo precepit Pharao ut proles mascula Hebraeorum projiceretur in flumen. Cum per tres menses post partum Occultassent Moysem parentes ejus, tandem metu Resis Cum aquis expiauerunt, ex quibus eductus ab ipsa filia Regis, cui parvulus placuit. Hunc illa educavit in ipsa aula Regia, quam ac pernatus, statim ac adolevit, fugit in silitudinem. Ibi a Deo. qui eum ex rubo ardenti alloquebatur, justus est populum li-bcrare ex AEgypto, dc uti adjutore fratre suo Aarone , qui sacerdotio postea praefectus est. Mandatum Dci quod acceperat Moyses significavit in portentis Pharaoni, qui tandem post insignes plagas dimisit Hebraeos ut irent quo eos vocabat Deus. Sed tantam rem non decet sic paucis verbis perstrinsere. Modus quo ex . Enptiaca servitute Hebreus populus liberatus est, vaticinium & figura fuit Iiberationis per Christum a Daemonum jugo, quod servitus AEgyptiaca repraesentabat. Praecepit Deus Moysi ut decim -quarta die mense Nisan ad vesperam ab omnibus Israelitis immolaretur agnus, cujus sanguine quisque aspergeret postes domus suae. Mandatum implevere Judaei. Proxima nocte transiit angelus Domini per domos AEgyptiorum, omnesque eorum primogenitos inters cit , solis abstinens aedibus quibus illitus erat agni sanguis. Agnus ille typus erat Christi, cujus sanguine quicumque non irroratur, Λ morte aeterna immunis esse non potest. Rei quae beneficium mortis Christi tam clare praenuntiabat, praecepit Deus renovari memoriam , sive de ea festum selemne , quod Pasita dictium est, singulis annis celebrari, eo die , & ea hora,
qua verus Agnus scilicet Jesus Christus postea in cruce --
Cum Israelitae accincti more peregrinantium carnem Agni comedissὀnt, jussis Pharaonis, cujus primogenito angelus non pepercerat, exierunt eX AEgypto. His mare Rubrum viam χII 3- aperuit recedens, & reversum obruit AEnptios, qui mutato consilio Hebraeos revocare in servitutem volebant.
63쪽
Ingressos eremum Israelitas, cum jam per triduum iter ag rent , aquae penuria urgebati neque enim quam repererant,ea ob amaritudinem usat esse poterat. Tunc impotentis populi contumacia apparuit , jamque in Moysen ferebatur, cum ille edoestus a Deo lignum aquis intulit, cujus haec vis fuit, ut dulcem saporem aquae redderet. Sic ligni, cui Christus affixus est, recordatio leviores quas patimur aerumnas facere potest.Postea idem populus famem conquerens Moysem increpabat, . Egypti servitium cum saturitate ventris dejiderans. Tum grex CO- turnicum superne missus, castra opplevita Pollem die animadvertunt qui extra castra pro si erant, oppletum solum quapiam re, in modum coriandri seminis , glacialis albedinis. ut crebro hybernis mensibus superductis pruinis terram te videmus. De qua re cum Israelitae sciscitarentur Manho st
nempe diuid es hoc ' inde illa , qua pro pane usi sunt per
quadraginta annos, dicta est Manna. In libro tertio iterum de manna disseremus, dc de nominis ejus etymo. Singulis diebus mane quiseue colligebat quantum in unum diem pro numero ungulis facis esset: sexto tamen die , quia Sabbato id non liceret duplum colligebant. Caeteris vero dicbus, qui in posterum diem consilientes, plus quam praeceperat Deus, collige bant, videbant haec reposita faetore diro in vermes csservescentia; cum die sexto in sabbatum reservata integra permanerent. Manna de caelo defluens signabat illam caelestem
alimoniam , qua pascuntur Christiani participes Corporis Christi.
Inde profressus populus cum aquae penuria tenzaretur , aegre ab exitio ducis temperabat. Tum Moyses, mandante Domino, apud locum , cui Oreb nomen est, Virga petram percutiens, largam aquae copiam praebuit. Deus exemplo prae monstrans in hac mortalis vitae peregrinatione quietem haud expectandam, sivit ut incursioru s Amalechitarum populus perturbaretur. Adversus hos copias in praelium eduxit Moyses, praecipiens JOsuc ministro suo, ut Cum electis viris adve sus eos pugnaret : ipse interim cum Aaron oravit in monte.
Quoties manus levabat, vincebat Israel, qui statim cedebat Diqiligod by Cooste
64쪽
victus, ubi prae lassitudine Moyses manus remittebata Jetro sacerdos Madianites filiam suam nomine Sephoram uxorem dederat Moysi, quando Regis AEgypti aulam deserens se in solitudinem recepit. Proficiscente in AEgyptum vi ro . Sephora domi resederat: cognitis vero rebus quae per Moysem gerebantur, Jetro cum illa ad eum venit. Hujus consilio Moyses ordines populi distribuit, Tribunos, Centuri nesque & Decuriones praeficiens, necessarium disciplinae ritum pol feris tradidit. Jetro in patriam regressus est.
Tandem tertio mense postquam ex AEgypto egressi erant Israclitae, ad montem Sinai pervenerunt. Ibi Dominus Moysem monuit ut populus sanctificaretur , auditurus Dei voces. Ubi Deus monti institit, tubarum clangoribus acr personuit, dc crebra coeli fulgura emicuere. Moyses dc Aaron in montis cacumine soli erant; populus circa ima montis constitit,Moyses interiorem nubem , quae circa Dominum steterat, ingressus, quadraginta diebus totidemque noctibus ibi fuit cum Domino. Ergo morante diutius, dc desperato ejus reditu , populus compulit Aaronem ut vitulum aureum conflaret. Interea Moysia
a colloquio Dei regrediens cum duabus tabulis lapideis, quibus Deus manu sua exaraverat praecipua ex mandatis suis,
ubi advertit populum Dei immemorein esse, & luxui de sacria legio deditum , tabulas confregit, indisnam esse gentem existimans cui lex Domini traderetur. Insuper Levitas ad se aggregavit, eisdemque praecepit, ut gladiis districtis populum
caederent. Quo impetu viginti tria millia virorum perempta sunt. Alias vero similes tabulas pro his quas confregerat , paxavit jussit Dei Moyses. iErgo Israel legem accepit a Deo in monte Sinai, de formam religiosi cultus quo volebat coli. Siqiadem lcgem a natura nobis inditam peccatum deleverat, sive a Deo aversi dc comVersi ad creaturas non amplius audiremus Deum, nos interiori sermone compellantem, ideo voluit in tabulis lapideis quae Camis oculis legerentur , auribus audirentur , scribi sim- a dc praecipua sita mandata. Haec ut praesentia client, & ea quisque calleret tanquam decem digitos suos, ad denarium Diuitigod by Cooste
65쪽
numerum revocavit. Caetera crimina quae vctita non expri
muntur in Decalogo, nempe in illo denario numero mandatorum , ore prohibuit Deus , M scribenda curavit in Libris
Praeterea Deus in monte Sinai Moysi monstravit exemplar Tabernaculi , in quo cultus illi exhiberetur, donec solidum templum in quieta sede figeretur. Juxta hoc exemplar Taber naculum paravit Moyses, instruxitque necessaria supellectili.
De hoc-ce tabernaculo sermo fiet uberior. Quadraginta annis populus erravit in deserto , duce Deo ;quarenus nubes incubans Tabernaculo viam quae illis tenendacisset monstrabat. Nec ulla res vitae necessaria deerat. Eos fluentes ex petra aquae sequebantur. Toto hocine temporci vestimenta eorum perseveraverunt non detrita vetustate; quod qui fieret, novit Deus Z Quaerunt aliqui an puerorum vestimenta cum aetate crescerent. Circa haec quae quis homo noscere non potest, frustra tempus teritur. Licet autem populus
Israel tot excitaretur beneficiis ad obediendum Deo, Manna caelesti cibo pasteretur, tamen saepe in Moysen & in Deunt rebellis fuit. Ideo Deus iratus immisit serpentes, quorum morsu multi periore. Sed & admonuit Moysen ut aeneum serpentem erigeret, quem qui aspexere, protinus sanati sunt a vulnere serpentum, quo&aeneus serpenS forma sua referebat. Sici Christus, ut Apostolus loquitur, de similitudine damnavio peccatum, & in cruce exaltatum si quis eum fide aspiciat, laetifero mors. serpentis , nempe Diaboli, qui sub forma serpentis Adamum deceperat, protinlis sanaturi 11 Moyses intelligens vicinam esse terram quam sibi promise
- rat Dem, exploratores meam misit, qui renunti irunt felicem omni copia regionem, in testimonium reserentes racemum
mirae formae. Sed simul significabant gentibus fortissimis habitari , M oppida muris munita validis. Quod ubi populo compertum , magna mentes omnium incessit formido, eoque mali Ventum, ut, spreto Moysis imperio, ducem sibi constituere pararent, cujus ductu in AEgyptum reverterentur.
66쪽
bus,conscissis, flentes populum obtestantur, ne exploratoribus
credant, formidolosi reterentibus, se quoque cum his fuisse.-nsiit autem metuendum in selo illo reperisse t promissis Dei confidere oportere , hostesque praedae potius fore quam exitio. In ista imagine Istaelis videre est: liomines dissicultatibus in adipiscendo regnoc orum subeundis absterreri ab ipso regno. Delectantur potius AEgypti servitute, videlicet modicis &brevibus voluptatibus, quae intra multos dolores hic interdum occurrunt; unde fit ut pauci in coelum perveniant. Soli Josue& Caleb ex omnibus qui ex AEgypto exierant, ingressi unt terram promissam. Aaron moritur in vertice montis Horeb : nec meruit ings di terram promissam , quia conflasset vitulum aureum.
Israclitae tempore peregrinationis suae lacessiti si int a multis gentibus, praecipue a Moabitis, a quorum rege advocatus Balaam Propheta ut Israelitis malediceret, loco.maledictionis , de Messia, qui ut stella ori urus esset ex Jacob, vaticinium protulit. Moyses tot defatigatus laboribus, α longae peregrinationi si moras aegre serens , quasi incredulus, Deo displicuit unde.
mortuus est in deserto , conspecta eminus terra promissa. Attamen Sciaptura in Numeris cap. XII. causim aliam gnar, quae dc Aaronem complectitur. Dixisque Dominus ad, Musim se Aaron: quia non credidi s mihi ut sanctificaretis me coram filiis Isiael, non introducetis hos populos in terram quam
dabo eis. Quia scilicet quasi dissidentes bis percusserint rupem
CX qua exituras aquas Deus promiserat. Israelitae in terram promissam duce Iosue , quem ex mandato Dei elegerat Moyses sibi Ciccessorem , quadragesimo post Exodum anno ingressi sunt. Lache & melle illa abundans λgurabat coelum & cosi delicias, quarum fient participes quos verus Iosue, nimirum Chiastus , AEgyptiaca servitute sive: diaboli jugo liberatos in coelum deduxerit, postquam in hoc:
mundo , tanquam peregrini, sine rerum munianarum affec-
cia , omnibus sitis desideriis coelum patriam quaesiverint. Jordaniis autem flumen transitum cum prohiberez, nequc.
67쪽
navium copia pro tempore esset, neque vadari posset fluvius, qui tunc pleno alveo serebatur , Jolue arcam praeserri a Sacerdotibus, eosdemque adverso flumine consistere jussit. Quo facto quasi incisus est Jordanis; ita per siccum copiae traductis. Urbis Ieric , quae ingredientibus terram occurrebat, dc expugnationi haud facilis erat, muri ac turres sponte ceciderunt , postquam septies Arca fixderis circumlata est. Quos exploratores Josuc miserat Joricho excepit hospitio Rahab, dc Occultav t, cum eos advertisset rex Jericho, dc occidere vellet. Gabaonitae , gens valida, ultro se Isiraelitis dediderunt. Uno impetu urbes plurimas cepit JOsuc , dc eorum reges intcrfecit. Divisb per Tribus duodecim Israelitarum captivo solo, pace sumna Hebraei perfrucbantur. Iosue mortuo, populus sine duce agebat. Sed Cum adversus Chananaeos bellandum esset, dux belli Judas fuit, id est. Tribus Juda. Hujus ductu res prospere gestae sunt: domi militiaeque summum otium. Populus aut subactis aut per deditionem acceptis gentibus imperitabat. Inde, ut semper fieri solet secundis rebus, morum disciplinaeque immemor, matrimonia ex victis assiimere, paulatimque externos moreS trahere, ac mox profano ritu idolis sacrificare, occoepit adeo cuncta cum externis societas pemiciosa est j quae Deus longe ante prospiciens, filubri Hebraeos responso instruxerat devictas gentes ut internecioni darent. Sed plebs cupida dominandi imp rare victis cum pernicie malebat. Per haec tempora , adversus Benjamitas bellum civile fuit, ad ulciscendam injuriam , quam illi intulerant uxori Levitae , stupro eam opprimentes , ita ut ipsa animam emaverit. Tribus Benjamin tunc ferro fere absumpta, certe multum imminuta est. Cum omnis Israel relicto Deo idola coleret, destitutus divino auxilio, a rege Mesepotami ae victus, octo annorum captivi- et 199. ratem pertulit, donec Othoniel duce in libertatem restitutus, per annos quadrapinia rerum potitus est. Hoc-ce longo pacis Intervallo corrupti rursum Israelitae, idola coluere. Mox ad
fuit poena peccantibua. Ab Eglone enim rege Moabitarum
68쪽
BIBLIC US. 3Idevicti duodeviginti annis servierunt , donec Aod instinctu
Dei regem hostium dolo interemit, contractoque tumultu, rio exercitu libertatem armis vindicavit, quam possederunt Per octoginta annos, numerandos a quiete sibi ab Othoniele restituta. Post Aod , Samgar defendit Istaelem , & adversus Alloph los congressus si undo eventu praelium fecit. Rursumque Hebraeos sectantes idola rex Chananaeorum Iabin nomine sub jugavit, gravissimamque in eos per viginti annos dominati nem excreuit, donec pi istinum Debora mulier statum rcddidit : adeo nil spei in eorum ducibus erat , ut muliebri auxilio defenderentur.Sub hac duce vel judice quadraginta annis Hebraei fuerunt. Rursumque ob peccata Madianitis traditi, duro imperio habebantur , amictique malo servitutis divinum auxilium imploraverunt. Ita semper in secundis rebus inam mores coelestium beneficiorum Idolis supplicabant, in adversis
Igitur cum eis Madianitae dominarentiar, conversi ad Di minum , misericordiam solitam flagitaverunt, & impetrave runt. Gedeone duce vicerunt Madianitas, de iugum corum
Abimelec Gedeonispatris, fratribus septuaginta interemptis, imperium occupavit; sed post triennium saxo a muliere ictus periit. Huic successit Thola. Post hunc Iair , fissi quo populus relicto domino idolis se mancipavit; ob idque subactus est ab Ammoniis, a quibus illum Iephte liberavit.' Votum ille nuncupaverat, quo devoverat quidquid sibi primum ex procpera pugna revertenti obvium csset. Cum reverteretur victor, obvia ei facta est filia ejus , quam ideo Deo consecravit morti addicens, vel, ut quidam opinantur, astrinnens perpetuae Virginitatis lege. Post Jephte, iudices Israelis fuerunt Abesan : post hunc Ahialon ; & deinde Abdon. Rursum Israelitae ad idola conversi subjecti sunt Philistaeis, a quibus vindicati sunt auxilio Samsonis, qui miro robore inclitus fuit. Cellit tamen illecebris mulierculae, cujus amore captus, incidit in manus Philistae
69쪽
rum. Protinus privatus est oculissattainen,similiter ac Christus,
cujus fuit typus, moriendo ipsos hostes sitos vicit 1 cum enim Philistaei omnes epularentur in templo, quod duabus fulciebatur columnis adduci jussilient Samsonem, ut ludibrium daret, ille ductus inter columnas, has disjecit, dc templi ruina se & Philistaeos obruit, suo sepultus triumpho. Post Samsonem , Eli judex fuit dc Pontifex. Sunt viri do ii , 'ui conjungunt viginti. annos Samsonis cum viginti primis annis ex quadraginta per quos Eli judicavit Israel. Fitu utcm Eli, Ophni &Phinees, malis suis moribus cum iram Dei in se concitassent & in Israelem , a Philistaeis victi sunt & o cisi. Arca quam secum in castra portaverant, capta est ι quia cum rescivisset Eli, decidens e solio suo, mortuus est, fracta cervice. Philistaei pressi malis quae immiserat Deus, arcam
Post Eli Samuel, quem Anna Elcanae uxor hactenus ste illi impetraverat, & consecraverat Deo, judicavit Hebraeos; qui 29z9. c im regem sibi constitui postulassent, SAULEM in regem e tum inunxit. Ille cum Deo displicuisset, Samuel Iussu Dei
193 . unxit DA V I D EM, i icet adhucimaxime juvenem , a quo tamen
gigas Goliath in singulari certamine interfectus est, & profligati sunt Philistaei , quibuscum perpetuum beatum Hebraei
hactensis gesserant. Tantae victoriae moverunt invidiam Sauli in Davidem, cujus mortem cum saepius Salii molitus esset, ille fugere coactus est , delitescens, .&exilium mutans usque ad mortem Saulis, quo mortuo regnavit 29 9. Sub Davide res Israelis floruere ι sed ille. inter prospera adulterii culmine se reum fecit cum Bethsabee uxore Uriae, quem interficiendum curavit, cum hoc adulterium aliter latere non posset. Tam grande peccatum cinere & lacrymis e piavit. Itaque Deus illi renovavit toties datam promissionem de futuro orbis Redemptore, qui de ejus semine nasciturus esset. Rebus summa pace compositis , obdormivit. SALOMON ejus
filius regni habenas sumpsit in manus ue dc quod in mente fi buerat pater ejus , scd prohibitus fuerat a Deo , Templum extruxit in monte Moria ι cum hactenus pro Templo fuisset
70쪽
illud Tabernaculum, quod ex pellibus consuerat Moyses. Absolutum est Templum tertio millenario a creatione Mundi. 3ooo. Salomonis regnum pacificum fuit , sed ille ab opibus in lu--i , dium & vitia delapsus, cum adversus interdictum Dei ex alie- M u N D rnigenis conjugia sumpsisset,simul dc falsas religiones mullariim .i
quas duxerat amplexus est. Ideo Dominus graviter increpito tione Tem poenam denuntiavit, nempe fore ut regnum ex parte maiore pi Dς uademptum nuo , perveniret In manus tervi illius ι quod accl- Bauloniis.
dit. Successit enim ei ROBOAM filius ejus , sub quo scissum est regnum in duas partes a Jeroboam, qui decem tribus abductas a Juda 8c Benjamin rexit, conflatis & erectis in Samaria aureis vitulis, qui pro diis haberentur. Hac re cavens ne Tribus sibi subditae reverterentur Ierusalem, religionis causae. Sola ergo Tribus Iuda paruit Roboam cum reliquiis Tribus Benjamin s quae occisione fuerat fere deleta in bello quod adversus eam gesserant aliae Tribus, ut dictum est. Ideo regnum Roboam appellatum est Iuda, aliud vere, Israelis. REGES IUP A. REGES ISRAEL.
II. ABrA patri Roboam sec- cedit, anno Jeroboami decimo octavo ineunte : regnavit annis tribus.
succedit anno vigesimo Ier boata completo: regnavIt annis I. I. JEROBOAM regnavit 3O29.
II. N A D A a regnat vivo 3OSO. adhuc patre suo Jeroboam , qui percussus a Deo p esse