장음표시 사용
11쪽
in i se limine insistere, vel si paullulum praeesserit,
suspense quodam incertoque gradu ac veluti tentabun dum non fine certismo periculo prolapsionis incedere. Quorum ego consilium sudiumque honestissmum, Uad incrementum rei philosophicae necessarium imitatus, excolendam in hac dissertatione suscepi eam Metapbst e partem, quae de caussa e ciente agit. Si res proetoto successerit , ut aliquam illi claritatem censeas, Pbilosophe L Ior, me attulisse, Deum bonorum omnium largitorem lauda: sin minus, contemnes tu quidem pro tua sapientis, quae videas probari non posse , pro tua mero humanitate Auctoris consilium atque conatum non improbabis.
12쪽
C Uin opustulum . cui titulus De caUsa e ciente Dissertatio a P. Andrea Spagni Nostrae Societatis sacerdote conscriptum aliquot eiundem Soeietatis Theologi recognoverint, & in lucem edi posse probaverint , potestate Nobis a R. F. Laurentio Rieci Praeposito Generali ad id tradita, facultatem eoneedimus, ut typis mandetur, si ita iis, ad quos pertinet, videbitur. In qnorum fidem has litteras manu nostra subscriptas , & sigillo nostro munitas dedimus . Romae die prima Maristit anni Millesimi septineentesimi sexagesimi quarti .
INNOCENTIUS GENTILI. Loeo νε sigilli . I Ussui obsequens Reverendissimi Patris Thomae Augustini R kehini Sacri
Apostoli et Palatii Magistri sedulo attenteque perlegi Dissertationem P. Andreae Spagni Soe. Jesu De Orussa meienter ει in ea non solum ni hil deprehendi quod Fidei orthodoxae S Sonis moribus pon apprime sit consonum , sed imo plurima reperi, quae ingeniosi Ai ctoris summum aeumen, non Vulgarem eruditionem ostendunt, quaeque nova &expedita simul momenta suppeditant, ad oppugnandos Oceasionalismi aliorumque ei assinium Systematum adsertores perquam idonea . inam. obrem lueubrationem hanc dignissimam censeo quae in communem Teologorum ae Philosophantium utilitatem publicam lucem adspiciat. Datum in Coenobio S. Callixti die xiv. Aprilis anni MDCCLXIV. D. .andreas Bisa in collegis Benedictino D. Anselmi S. Theologiae Lecton.
13쪽
OPus euI titulus De caussa estirete ab A. R. Patre Andrea 'paenih Soeietate Iesu conscriptum , iussu Reverendissimi Patri Maei strisaeri Palatii Apostolici studiose perlesi i in ipso ita Alide perae ut e &pererudite natura & proprietates efferentis causae eiusque speetes distutiuntur ut materia huiusmodi, quatenus Philosophum decet, omnino exhausta videatur; quin imo occasionalistarum , ut aiunt , systema de medio eonvellitur; atque pristinae Virium aestimationi & mensurae ad versus Leibnitianos debitus honor redditur & stabilitur. inapropter huiusmodi opus ut praelo mandetur, dignum censeo. Romae apud SS. Vineentium & Anastasium in Trivio die xi. Apriisti. 37 nisma, Galfini clerici Rex. Minorum Sacrae Theologiae Lector O in supradicto collegio Praepositus.
IMPIGMATUR, Si videbitur Reverendissimo Patri Magistro Sacri Palatii Apo
stolici. Dominiens Iordani Arebi . IVDOmed. Vice .
IM P RIMATUR, pr. Thomas Augustinus Ricchinius Ord. Praed. Sac. Palatii Apostolici Magister.
14쪽
De Aviersis Sententiis eirea vim veπῶ ereaturarum elaea mea suram vis eorporum naturalium movendi alia eorpora.
De iis qua res ereatae possust aut non possunt e ere , IIIorum potentia, amose, O modo aestimandi hae respectu eorporum naturalium .
15쪽
significat idem ac apud Theo logos & dureconsultos ε . Actio eausae quid F Ius Elimologia 43. N. te definitur speetalis dependentia effectus qO6. M, te illam sub nori, ine casualita otia definit Nolfius Αι. Ea S quicquid ipsa posterius est
non pertinet ad potentiam proximam agendi 16 Ea a ediat inter potentiam activam est 4 ffectum, Eam aliqui volunt esse modum cogitandi nostrum et alii modum realem ea ullae vel esse
ctua, & nihil est tertium, quicquid dicat Malebranchius 39 . st seq. Ea in ea uia creata est realis modus ipsius 397. S seq. S 6oa.& seq.
Ea non est modus cogitandi noster qOOa Neque modus assiciens effectum A. & seq. Ea in causa increata non est modus ullus ipsius caussae, sed est quid supra nolirum captum o I. & 6 9. Ea male impugnatur ex eo quod solus Deus sit rerum conserva tora 92. S 3 13. Actio ea iis ae corporeae quid So.
F. est actio improprie 'sis se.& seq. qio. & seq. Falso dieitur componi ex 'i quam
tempore II i. & seq. Illi unius eorporis respondet semper alterius reactio 33
Eaque aequalis sqo. & seq. Et in partes oppositas 3q6. &seq Actio est in eommuni aestimatione omissio debitae actionis 69. Actio immanens , quid q6. Improprie actio immanens appetis latur omnis actus qui non est extra suppositum agens qT. Actio in distans est absolute Impossibilis 33. S q38. RActio proprio talis S improprie talis quid qs. & seq. Actio transiens . quid q8.
Fa potest habere pro suo termiis no ditedo privationem 36. Actus animae ut cognitiones nOa sunt entitates , sed modi fieationes animae et 7 .&seq. 297.
Aer non est eausa totius resistentiae, quae se prodit in corpornm in tione q76. Angeli sunt per suam substantiam , ubi agunt Μ7Illorum inter se colloquutio non repugnat esse ope medii alicuisius interpositi siq8. Dubitatur an ea si per actionem
16쪽
loquentls, & alterIus quem alis loquitur passionem 4 8.& seq. Anima quid 3ia. Ea est eausa principalis actuum
suorum internorum . Hoc sua dent intimus sensus 263. Ratio deducta ex omnipotentia Dei a 66. de seq. Loca quaedam S. Scripturae 167. Necessitas salvandi tum libertistem hominis 268. Tum Deum non esse Auctorem peccati a 69.
Tum Christum Dn. habuisse duas
voluntates 27O. Tum solum Deum esse creatorem animae rationalis a TI. Neeessitas effugiendi contradiis ctionem vel materialismum
27a.& seq. Anima Deit sibi neeerario eognitionem obiecti ad illius praesentiam 299. & seq. Anima est causa principalis modisi.
cationum , quas apparet essiceis
re in corpore sibi unito , &in subiectis sibi extrinsecis.
Nam hoe non repugnat 3o . Nee bene impugnatur ex eo quod non intelligatur modus quo spiritus agat in corpus 3 6. contrarium opponitur Scripturae 3o .
Et variis principiis Fidei , ut
unionis realis animae cum corpore 3O8. Libertatis a necessitate post. Divinae Sapientiae 3 Io. Non derogat amori S timori , quem Deo debemus 336. Et est conformis doctrinae s. Augustini ai 8., S Patrum, &potiori philosophorum partia a 3. S seq. Animalium origo non bene explica- retur abA ristotele per saeuitatera
genitrieem solius maris asso. Neque ab Harve IO per analogiam ad productionem idearum per mentem , aut ad communicationem virtutis magnetieas serro cum Magnete coniuncto I. Neque per ova detecta a Fa. loppio in foeminis aq2.
Nale tamen Neeoliam arguit contra generationem ex ovo 2ψ2.
Neque per involuera , hoc est Omnia individua futura usque ad finem Mundi , inelusa inprimis cuiuscumque speeiei inindividuis sive sub forma ovi, sive sub forma vermium 2 3. ct seq. Neque per animalia in semine maris ingressa ovum sibi ap tum aq8. S seq. Neque per elateria quaedam exocogitata a Butanicia O. Neque per aggregatum substantiarum sint plietum, quibus inest vis expansionis S resistentiae, ut vult Needham a s . Illa dependet ab utriusque generantis materia modo qui praesesert attractionem , sed nobis ignoto a a. S seq. Animalia non nascuntur ex putri, neque ex anima Plantarum illa
insecta , quae ipsis sunt propria a q. Appetitus naturalis Iuxta Peripate licos quid με. Astrologiae iudiciariae vanitas ; Nam corpora coelestia sunt in cli- stans . nee diei potest agere in
animas hominum aut per at tradi onem , aut per materiam aliquam a se emissa ira 36 I.
Et s agerent, tetaere dicitur non B a agere Diuili do by Cooste
17쪽
/ agere In Infintea nondum na. natos, vel iam ab aliquo minuto natos 363. Et stulte dieitur agere in nativi. tate id quod effectum habebit in Iuventute vel senecta 367. Et aliqua certo non sunt in ei eumstantiis, in quibus solum supponuntur agere Alia vero nesciunt Astrologi , utrum in iis sint circumstantiis 363. Et nulla habent nomen suum ex certo effectu , sed ex hominum mutato saepe arbitrio 38o. &
Et sub diversis astris homines elusidem indolis , S sub iisdem diis versae constat nasci 36 & 379. Astrologi Iudiciarii maχ credunt
homines subordinatos eo elesti bus eorporibus Iq7. & seq.Attractio mutua eorporum est esse. ctus eausae ignotae a a. &qI .
intrinseca materiae qI8. & Ma. Cur non se prodat in prolapsa gravium parvorum prope alio quam turrim F S. Importune dieitur utilem nobis esse ignorantiam illius caussae
gonis Aeta. Biel male censet Oeeasionalismum
qO7. Cur maior stipra solum , quam procul ab ipso qs I. Cartesiani sibi contradicunt negan tes resistentiam materiae su
Casus bene definitur causa effectus,' quae vel est negatio omnis positivae caussae , vel est eausa se cunda positiva quid efficiens a nobis non praevisum ς quod si ad nos pertineat, S commo. dum vel incommodum afferat, Fortuna dicitur. I78. S seq. Neque bene definitur per hoc quod fit eausa effectus raro &praeter nostram intentionem contingentis I 82.
Nec per hoc, quois sit effectus inopinatus I 83. Nec per hoe quod sit causa op rans sne sapientia I 8 Nec per hoc quod sit utipositio Providentiae Divinae praeter spem & opinionem humanam 18 . Nee per hoe quod si Numen quoddam de rebus terrenis disin
Ponens cum inconstantia S te meritate I 87.
Causa administra quid,& ejus exeminpia 98. & seq. Causa dicta pro conditione 22. Causa efficiens quid 31. Eius divisio 3 a. Eam male definit Hobbes 33. Ea non imbibit ideam Divinitatis 293. & seq. Ea est extrinseca suo effectui 3 q.
Non requirit universaliter loquendo cognitionem praeviam
essectus ti modi quo illum Disiligod by Cooste
18쪽
Causa essiciens in primo & secundo quid I. S seq. Ea in actu seeundo importat deformali essentiam rei , praesentiam omnium conditi num, actionem & nihil aliud ide conlequenti vero exctum
Causa per aecidens in sensu physico & morali , quid 6o. ec
Causa per se in sensu physico & m rati quid s9. & seq. Causa immediata immediatione supinpositi vel virtutis quid 'i . ει seq. Causa in genere Philo phieo quid I. Eiusdem divisio a.
Causa instrumentalis coniuncta &separata quid , & earum exei pla ros. & seq. Otiose dividitur in coniunctam
aut separatam secundum esse,& secundum eausalitatem IO8.
Causa instrumentalis physica vel moralis quid 78.
Earum exempla Ty. Bene definitur causa effetens, cuius actio oritur ab extrinis Dea dumtaxat vi. 83. Male definitur a Drouetio Inis flaumentalis moralis 8 I. Causa instrumentalis phystea alia est materialis, alia spiritualis 3 a. Causa libera a necessitate quid I .
Causa materialis est causa necessario agens IOq. Causa meritoria est causa mora.
lis Causa moralis quid ε Eius plures species 67. ASCausa moralis male ab aliquibus
definitnr Iz. Ea est semper caussa eruiens peraecidens in sensu physico 73. Ei tribuitur praecipue essi eius 7q. Aliquando illa sumitur pro causa libera a necessitate To. Causa non dicitur Persona Divisna , a qua Procedat alia 3I. Causa occasionalis , quid I6oia de seq. Ea aliquando sumitur pro eausa morali 7 r. Causa ordinis eiusdem & diversi , quid . Et earum exempla I Os.& seq. Causa partialis quid, I 24. Causa partialis sunt causa moralis.'instrumentalis, & etiam principalis creata I 16. Et ipsaniet eausa increata pro suo arbitrio 88. & I 28.
Causa per accidens in sensu phyosico potest simul eme eiusdem rei causa per se in sensu moratis'. Causa physica quid 6s. Ea quandoque sumitur pro eausa materiali 66. Ea sive principalis sit sive instruis mentalis superat in perfecti ne suum effectam a sq. & seq. Causa principalis physica vel moralis , quid , α earum exempla 7s. & seq. olfius beneillam definiens , importune affert exempla caussae non principalis Io7. 34 . Ea est semper causa cognoscens 96. Ea non est idem ae causa independens a87. S 296.
Ea quando est moralis, suscipit magis 8c minus 77. Ea bene definitur ea uti essiciens ,
19쪽
4 Ius actio oritur ab ipsamet Causa, non a vi ipsi extrinse- ea 83. Nonbene definitur per hoc quod insuat sufficienti virtute in effectum 88. Nec per hoc quod quid realiteressiciat sine subordinatione ad aliam causam 89. Neque per hoc quod operetur
eum libertate a necessitate sI. Neque per hoc quod attingat imis mediate effectum s. .
Neque per hoc quod sit persectior , vel aeque perfecta suo effectu 9s. Causae principales dantur quae sunt liberae a necessitate,& quae non sunt se liberae Ioa. &seq. Causa prima, quid I 38. Causa proxima& remota, quid;&earum exempla II a.&seq.
Utraque dicitur de causis eiusdem ordinis Causa secunda , quid Iys. Ea ni bit potest agere sine subiecto 3 8. Ea est indrumentum Dei in sensu non exeludente quod sit causa prine ipalis so. Causa seeundum esse, & seeundum fieri. quid IIo. S 173. Causa subordinata, quid 33y. Wolfius male illam definit Ιεχ. Causa subordinata per accidens, &essentialiter in actu vel primo vel secundo , & omni uel aliquo modo , quid a 36. S seq. subordinata quidem essentialiter,
non vero subordinata per accidens est impers.ctior subordi. nante Iso. S seq. Inter causam secundam subordi-Mantem , ipsique subordinatam essentialiter , non vero latereausam primam subor linantem, ipsique subordinatas causas secundas datur mutua dependentia Isa. & seq. Causa totalis, quid Iγε. Ea saepe est in plurium ea usi rum aggregato I 1 . Causa universalis S particularis vel physica vel ni Ora iis quid: & earum exempla 119.
Eae sunt ad invicem relativae I 3I. Et si isti piunt magis S minus I ΤΣ. Causa uni voca oc aequivoca quid173. & 1 9.
Causa ut quod cx ut quo , quid ; &earum exempla II 3.&seq.
Distinctio ista est solum rationis
Utilis vero est, nee tonvenit lis causis principalibus sed etiam materialibus a I 8.& Iao. Causalitas idem est ae actio causae q3.
Male illam definit Nolfius qq. Circulatio sanguinis a quo inventa
Cognitio obiecti est eonditio ad
eius volitionem,non causa 179.& seq. Cognitiones non sunt entitates. Viis de Actus animae . Commeretum inter animam & eo pus est supra captum nostrum
uomodo illud explieent Oeeaissonalistae a P. Quomodo Influxion istae III. Hi non possunt coargui de senistentia impossibili 3 I. S seq. Male contra illos arguit Male branche 3 6. & seq. Quomodo illud explicet Tourne
Male hune impugnat Io. Christ photus Wolfius a 33. Validior eontra illum obiectio
20쪽
proponitur 2 3 Communicatio motus. In eollisione corporum est dumtaxat met phorica 3 o. 3 s. Cone ullam Det physicum eum ereaturis. probant, quae pro se exscriptura usurpant occasiona Is &-seq. & 328. Concursus Divini praeparatio per tinet ad potentiam proximam agendi causae secundae a T. Conditio sine qua non, quid, de eius exempla a a. & I6o. Conservatio non est creatio .. Vide quod sequitur ἀConservatio eorum quae creatura ipsa essiciat , est eidem etiam debita ara. asI. & seq. & 3 33. . & seqia Corpora coelestia non sunt eausae universales principales ullius effectus terrestris 133 Neque sunt causae instrumentales physicae ullius effectus genethliaci, nec sole excepto a roscopi ci 36 8c seq. Vide Iain
Corpora naturalia habent potentiam. agendi in alia corpora, Haee illorum potentia potest a nobis concipi 33 . Ea vel est ipsis omnino intrinseca vel partim intrinseca , partim extrinseca q7m S seq.. Ipsa effieiunt modificationes in aliis corporibus ; Nam nulla est ratio , cur quod apparet ita esse, dicamus non ita esse 326. Vana certe est illa desumpta a corporum conservatione 3 3. Idem suadent S Seriptura A Patres 32TEt ipsam et corporum naturalium extensio iners, & impenetrahitis 3 δs IsEt Ipsa doctrina oeeasionalis a.
rum involvens contradictionem a 37-
Et inducens ad Idealismum 338. Nee bene impugnatur ex eo quod non possit concipi quid sit illorum potentia , etiamsi hoc esset verum 33 Et falsum est derogari omnipoctentiae & Dominio Dei 33s. in immo occasionalismus opis ponitur onnipotentiae Dei 333. Et eius sapientiae, . quae frustra et easset tot diversa organa iacorporibus . & alia frustranea quotidie faceret 33q. & 3 o. Et eius veracitati, qui per pituo nos illuderet 338. S 339.
Cavsalitas tamen illorum est dum taxat instrumentalis , ut suadet illorum inertia 3 qa. & seq.Ft aliorum authoritas g 3ἀNale in contrarium affertur Tridentinum 3q
In illis habet locum distinctio cat is instrumentalis ut quod, &
Suadetur ex intrinseca impossibi-I itate a 3q- Et ex lautilitate formarum subinstantialium, S falsitate sentenistentiae illas admittentis a 36. de seq
Et ex Authoritate S. Augustini
Ea potest esse causa secundum esse, de secundum fieri modo
Ea quae sit causa principalis, es respeetia solius Do essentialiter subordinata Issy- Tam quae sit ordinis superioris