장음표시 사용
21쪽
dc indecorum sit marito, si uxor fame perea t. Surd.tram de atiment.tit. r. sa. m. II. quod obtinet sive uxor dotem attulerit, sive non, cum maritus sibi imputare debeat, quod sine dote uxorem duxerit L Nuptias Ia. de R. I. l. quod se nun a J. de Relig. c sumi funer. Guid. Pap. decf. p. num r. qui ita judicio contradictorio practic tum refert. Late Surd. aerit. I. q. 32. num. II. cst tit. q. p. num. r. Vide Const. elegans Romani si7. per totum, Gail. lib. a. ob g. m. a. Sed quid,si dos ab uxore vel ejus patro sit promissa, sed non soluta, ut i ope proh- dolor parentes ex mera ostentatione amplam Gotem promittunt, quam vix solvere possunt, & semen disco .diae praebent,An a marito uxori alimenta sint praestat da 3 quod multi insignes JCti negant,Gail. lib. e. O . v. n. a. Nicol. Bocr. decisaa. nums. Guid. Pap. decis Ist. num. I.Capella Tholosan. q. v. n.I. quod approbatum a Rota Romana, uti videre est apud Achiil. de Grasi decisu. 5 apud Farinac. a. Volum. derispo . numS. ca-dem Rota Romana de . Io. in Recolliα-Siud. d. aliment. tis.7.q./7.num.a. ubi ex Saliceto dicit, quod uxor dicatur esse cxtra domum culpa propria, quando non solvit dotem ,. Sanche Z. de inire . lib. p. de debit. Conjug. disp.f. num. a. Er num.II. Crescentius decis. S. d. jud qui citra onus alimentationis pro marito in Rota Romana declaratum commemorat. Vcrum enim Vcro,haec sentcntia, quod salva auctoritate illotiam praeclarorum virorum dictum esto, plena rigoris S vix selida rationc niti videtur. Quae cnim societas vel obligatio non fluit ex solutione dotis, sed praesuppolito contractu conjugali cae ipsa lege naturali & jure divino, illa ob dotem promissam S non solutam non dissolvitur. Atqui obligatio alimentorum non fluit &c. Ergo.
22쪽
Didac. Covare.,in epiram. MDecretal.a. p. cap. 7. num. a. ubi signanter ad cap. per vestras. δε donat. int. Vir. o Uxor. post eum Andr. Facti. in Controvers. jur. 6..
xorem ob dotem non solutam expelli posse, sed periculum esse, ne vir illam de facto expellat, quae ctiam mens videtur Imp. in Lust. C. ad Scium VH in. Ofasci. decissa. num.IS. &alij citati a SancheZ. d. disp.1.n 17. qui alia argumenta satis firmiter concludentia adducit. Nec hanc rationem subjungimus, quod maritus alia remedia juris , per quae ab uxore vel illius patre solutio-xem extorquere potest, habeat,& per consequens hoc remedium expulsionis non concedendum. Illud extra dubitationis aleam positum videtur, quod lite pendente, Andos conitituta sit luta,necne, mulier sit alenda, Anton. Faber in suo Cod. b.f. tit. s. d. rei Maeor. actio. dc
est elegans deci sio Senatus Neapolitani apud Afflist.
IO. ubi mulier seorsim habitans a viro ali D cnta petiit, cui oppositum,quod illi dos erat restituta, illa vero negabat stitutionem, & fuit pronunciatum, interim alimenta csse praelianda; vide sis late Alexand. Trentaciquar. resol. tib. t. tit. d. asement. Resol. . num. 37. idem obtinet, si lis pendet super validitate matrimonij, Vel si Uxor maritum accusat : Capeli. Tholos in. quaest. n. Surd. d. aliment. tit. . q. ai. n. as. SanchcZ. d. Turim. lib. Io.de divortio disp. I. num PS. in sin. dc ita in Senatu decisum refert Ludovic. a Pegucr. decf. ao. Vel Uxor adulterii accusatur. Alvar. Valaici consultat. r. Costa de remeae subsidiar. remeae Ioo. num. II. Sanchez. d. dis'. I. num. a I. Item .quando mulier ex capite sevitiae ex aedibus mariti exit, & ad thori separationem agitur, Rota Romana alaud Farinac. Decis Iar. ct aso. in
23쪽
s. Hoc deris. An vero mulieri seorsim habitanti amarito debeantur alimentat De eo agit Alexand. Trentacitiq.
ur. resol. lib. I. tit. d. aliment. resol. I. n. II. SancheZ. d.
matrim. lib. p. dis'. n.υ. Generaliter dici potest,quod, quoties mulier cum viro litigat, alimenta debeant illis ubi nistrari, TrentaCinq. d. resol. r. n. v. Cephal. lib. I.Con l. rar. Melinens. dccis Isi. n. . . Haec vero alimenta peti possunt etiam a judice seculari, in terminis Afflict. decis ,12.per tot. dc ibi Ursis. Surd. d. aliment. est. L privileg. ro. n. f. & dependet a judicis arbitrio judicare,. quantum pro alimentis dari debeat, quod declfirat Magon. decis Luccens I. n.an decisio Rotae Romanae apud
lib. p. de debito conjugali Dis. A.ar. Alimenta vero a judice taxata, prout crevit inopia & ncccssitas, augeri &minui debent. Decisio Rotae Romanae 3I. apud prosi'. Farinac. in a. rom. deris quae est Cardinalis Manticae impressa in suo Volumine Decisionum decf. 33r. Haec autem alimentorum praestatio non selum cibaria incli dit; sed eo nomine comprehcnduntur omnia, quae ad sustentandam vitam sunt necessarita, ut vestitio, habitatio, lectus & alia peri l. o. f. de Aliment. vel tabar. leg. Spei- del. in dict. notab. verb. yntcrha truag. n. ap. Honeste it que maritias uxorem vestiat, ne ipsi sit dedecori c. omnino Di fHI. non ve ad arrogantiam &superbiam usque;& certe,si maritus ita mulierosus sit, ut velit vestibus ab uxore petitis continuo assentiri, nunquam expensis Gncm accipient ; verum enim est illud Plauti:
Negotii qui sibi volet vim parare, navem&mulie- . rem haec duo sibi Comparato, nam nullae res duae plus negotii ha
24쪽
Eas seres si occeperis exornare, neque unquam hae duae res satis ornantur, Neque ejus ulla ornandi satietas est. Conser Tholos Syntagm.Iur. Bb. p. c. Iρ er tot. Ad alibmenta spectat, ut maritus uxori aegrotanti medicos a shibeat,ita,ut si hoc uxori deneget,lucrum ac fructus d tis amittat Alexand. cons. I. n. r. ponpr. bb I. Anto Bullaeus in decacsingui. Cons. r. in resoLq. p. ct Io. Et l cde altero mariti ossicio dixisse suificiant.
Rdo jam suadet, ut ad defensionem uxoris, quae ex imperio maritali re jure naturali fluit 5 originem habet, progrcdiamur. Recte itaque maritus cst lcgiti- . mus debentor suae uxoris, per quam injuria illi seri intelligitur,& ideo non tantum uxor, si sui juris est , injuriam sibi factam exequi potest, sed etiam maritus suo nomine agere, tanquam per latus uxoris sibi quoque injuria simul sit illata. l. r. f. ult. l. non solum II. g. quantuam ' l. II. g. a. . de injuri quod & in sponso S sponsa receptum est. l. rs. f. a . f. eod. E contra vero, si viro sit facta injuria, uxor non agit. Lass. d. quia uxores
virorum, non contra viri morum dignitalcm participant. Lystrismat & qui uxoris dignitalcm violat, si uul mariti dignitatem quae in ea inest, violare intelligitur; non contra. Paul. ad hcras. as. si vero injuria marito facta ad contumeliam uxoris quoque directorcndat, ut si quis maritum appellet lcnoncm uxoris sua
cornutum cincia / co casu ctiam uxori aetionem competere statuunt interpretes. Harpr. a f. a. Ins. deInjur. n. 3δ. Schneid. ibi n. I . Hoc argumento,
25쪽
Octaviani uxor,cum instigante & impellente matre Imperatoris, ideo quod gemellos pepererat, adeoq; quod fidem conjugalem non servaverit, suspecta ad i nemdeduci deberet, haec verba protulit: iocifer .noni '
Michael Havenam in Gamosog. Lib. II. t. Io. Licet vero uxoris non sit defendere maritum, in criminalibus t meia,quando de vita maritiagitur,uxor intercedere pot-
cst. Capyc Hos eapol. 1 3. quae est sentcntia Specul
tor. tis. de Procuratorib. f. ratione igitur. n. I. per L R. .ri liberal caus qui textus cui loquatur de uxore maritum ex servitutc in libertatem vindicare volcnte,cx identit te tamen rationis recte cX tenditur ad mulierem, quae caccarcere virum liberare intendit, Δί in terminis, quod mulier pro marito incarccrato intervenire , agere, cum defendere atq; etiam veluti domina litis procuratorem
constituere possit, decisum cst Rota Romana decis rLalias a G. de procurat. cujus decisionis hae afferuntur ra tiones : quia uxor cst conjuncta persona, quae portest sine mandato agere. z. quia incarceratio iniusta mariti pertinet ad injuriam uxoris, cui maritus subtra littur isi cum dotem aI. g. r. . solut ma'im. ustri aitJCtus nihil tam humanum esie quam fortuitis casibus mulieris. maritum, vel uxorem viri participem esse. Vesciab
Unc vero concordia inter conjuges maxime viget, quando maritus imperium quod habed cum mode- Iainine dc temperamento in uxorem exercet. Qua da caula
26쪽
- IN causa Veteres olim in nuptiis Mercurium juxta Veia rem collocarunt, ut ostenderent, matrimonii jucundietatem maxime ratione indigcre, itemque Suadam δί Gratias, ut docociat, conjuges invicem, quae vcssciat impetrare debere suadendo,non pugnando : maritus c-ium patienter uxorem fercndo seipsum meliorem reddit. Prudenter Salomon honestam uxorem comparat Cervae Prov. c. s. v. N. cum loquitur , Si cuc diur des
hoc morosi illi mariti, qui statim, si forsan a muliercula quid oratum fuerit, aut cliam sine causa more Canino latrant, flagrantes & minaces oculo, habent, labia quatiunt,dentes comprimunt, SI ad verbera descendendum putant. Omnia prius verbis sapientem quam pugnis experiri oportet. Si vero 'ulier sit tam procax ac malitiosa, ut nil proficiant monitiones mariti S cognatorum , cognitionem sibi sumat Magistratus aut loci illius consistorium litibus connubialibus in pleris luc Rc- buspubl. decidendis adornatum,uti olim in sacello Deae Viriplacae redigebantur ad concordiam, testante Valer.
27쪽
Dei decreto. Utrumque sacra commonstrat pagina. Et illud quidem rationibus seu argumentis adstructiuntribus. Primo ducto a Creationis ordine: Vir primocroeatus cst ; deinde mulier, eminentioris in viro dignutatis signum indubium : altero a sexus muliebris in si
mitate, mulier enim, inquit Apost. I. Dimoethra. v. Inr . decepta est, non vir, intellige a serpente, qui praeterito viro adortus est mulierem. Postremo traho a fine argumento,in quo mulierem mas finxit, ut viro cederet inopem laborumque a 'utorium. . Equum Verbest, ut imbecillius parcat valentiori, minus illustre cminentiori,pars adjutrix ci, cui operam praestare addicta est. Ne dicam, quod natura major sit viri ad res gerendas aptitudo. Annon cernimus, inquitCicero de Re u3.optimo cuique dominatum a natuna cum summa utilibtate in infirmiorem dativo. Turpis itaque ac miseranda esset maritalis ma)estatis dinuntatio, ut vir serviat qui caput est, nisi cesserit illi matrimonium in servitutem poenae , quae solet inferre capitis diminutionem. De si xu vero in universum loquimur, non de singulis mulierum; non paucas enim reperies, quae altum stertent bus maritis siumma cum lagacitate quaestuosa negotia tractant. Habet itaq, maritalis potestas a natura ortum, adeoque auctorem naturae opificem Deum sed & ex-
proelo Dei enunciato illa potestas constabilitur, quod alteram ejus cst argumentum . Mulier enim serpentis illecebris capta, fraudem cum fecisset conditoris famctioni, pertracto in consortium peccati viro , dedit de
hanc admissi poenam, ut viri in se imperium instar jugi
cujusdam humeris impositi serre damnas fuerit, vibra to in eam decretorio hoc telo: Penos virum erit desiderium tuum, & ipse dominabitur tibi. Non quod la
28쪽
pse anterior non fuerit haec potestas, obtinuisse enim jam ante in ipso primaevo innocentiae statu adducta ab Apostolo rationes cuincunt; sed quod ea quae ab initio naturalis suit, adeoque ipsi mulieri suavis, insecta peccati labe , eiacta fuerit poenalis, dc proinde gravis non nihil & perpessu aspera, adeo ut recte dici possit, tam 'natam quam datam legem estis, ut vir imperet, velut hoc Dei voce datum cst: Dominetur uxori. X X. Uousque verb se protendat virilia castiganda uxore potestas,adqu obsequialibi procliada vir jus habeat compellendae uxoris, obvia cst tractatio in Politicorum& oeconomicorum libris,quorum frugem demetere no strum non est propositum, quanquam, ut nunc sunt mores, frustra erimus, si ius &Majestatem virorum asscrere institueremus,quam illi qua publico qua privatim obteri passim& cAlcari sinunt. Honos quidcm habendus, dictante sacra Pagina,mulieri tanquam vasculo infirmio ri, ne scilicet conculcetur a viro, sicut honos habetur crystallinis vasis, quae sollicito tractantur ; nec enim plagae conducunt sterilibus ad foecunditatem, gravidis ad faciliorem parium, ut persuasere sibi Romanae illae mulieres discursantes in Lupercalibus, de quibus Plutarch. in Caesare. Nec illis asse iitimur, qui proptetca comam mulieribus relinqui dicunt, ut habeant mariti quocas trahere possint & ligare, ut voluit par illud jCtorum
citatum ab Arni faeo d. Iure connub. c. uosin. I. n. M. Cum
multo aliter tractandae videantur Remellaei& contumeliosum sit uxorem verberare, sevitiamque aliam adve sus ipsam exercere, Glossa & Pano rinit. in c. quemadmodum ae de Iurejuranis. Ca Z. Iuri rud Consist. lib. a. tit.
29쪽
rentem videt, & plagas illatas cum planctu querentem audit: Morigera de obsequiosa cito uxor, non tamcnserva, nec servili modo tractanda: Caveat iracundiam, sed ejus laevitiam nonientiat,ipsius imperium lubens apnoscat , sed agnosccre non cogatur , omnia quae uxoris sinit, ultro exequatur, & tunc nullus sensus imperii, nulla vis sibjectionis voluntariae. Quid vero, si pudoris S sexus oblita mulier imperium in maritum sibi tabulis antenuptialibus adscripterit, adeoq; turba'to naturae dc Dei ordine popegerit, ut ipsa non in viri, sed e contra vir in sua potestate foret, vel quod minus bdetur, ne saltem viro sit subdita, aut ejus in se caput cogatur agnosceretBodin. de RepublI. r. c.3. in e no dubitat eo modo in cotrahendis nuptiis uxores aliquando stipu-l ari cosuevisse,& bene assirmat pugnare talia pacta cum legibus divinis & humanis, cumque honestate, adeoq; non ferenda, ut maxime jurejurando fuerint corroborata. El. profecto si jure nostro Civili pactio reprobatur, ne inter conjuges judicium de moribus locum habeat l. s. 1. de pict. At. si pactum inesticax st, quod vult, filium suum non esse, L jus agnat. depata. quomodo illa pactio siclincatur, quae bonos mores
Plane pervertit, qua cavetur, ut ca quae nubit viro non
sit viro subdita, vel ut qui dominus est, non sit do minus. Juris naturae praeccptum est,uxores potestati maritorum, subjectae sunto. Itaque pactum, ne viris subditae sirit, tanquam Juris illius everriculum, nullius momenti est.
Lex civilis nihil in univcrsum potest praecipere , quod jus naturale prohibet, aut prohibere quod praecipit. X X I. D Ecte Aristoteles lib. 8. Ethic. c. Io. o υ. imperium Regium attribuit Patri in liberos, Aristo craticum
30쪽
marito in uxorem. Et bene scribit Publilius, quod uxor non sit sub potestate viri , sed potius sub Mus o sequio, sic enim per conjugium uxor fit socia. l. i. 1 derit. 7 t. l. C. de crim. mpi se quae societas ut
Cassius & Nerva loquuntur in L Iss.lacr. rer amot. quodammodo eam dominam efficit 5 licet uxor sit sub marito, tamen maritus cam sibi Cibesse noget, hinc maritus apud Scaevol. uxorem sitam in Tostamento dominam vocat l. I. . ibi; Peto a te domina uxor V. de le-sat. 3. Et uxor in L ntia Ist. S. I. 1. de ann. legat. Domina
sanctissima appellatur. Quemadmodum etiam illa
uxoris subjectio non operatur, ut maritus in uxorem
dominium vel Iurisdictionem cxcrcere possit. Nicol. Bessius de PacZfamil. AZ . c. s. quod multo magis obtinet in uxore Illustri. i. e.Principis velComitis, quia Principis Imperii uxor non minus cst Imperio Germanico immediate subjecta, quam ipse Princeps maritus, S sic maritus Princeps in causa uxoris Illustris Iudicem competentem vel a lana Imperatoriam, vel Canacram Imperialem, vcl austregas, secundum qualitatem causae adire debet. Ac multorum audicio vapulat Saxoniae PrincepsJohannes Casimi rus, quod in causa uxoris suae propriam Jurisdictioncim exercere maluerit. Arnis d. Connub. cap. 7. ct. 1. Rcnat. Chopp. de doman. lib. I. tit. 1.n s. Quod si itaque Princeps aut Comes Imperii uxorem suam durius quam par est corrigat, Sacra Caesarea Majestas ad partis instantiam auctoritatem suam interponat, uti Ferdinand III. in causa Georgii Johannis Comitis Palatini S uxoris Susannae Anno 16 I. commissionem ad cognitionem reconciliationem dccrevit. Exliis quae supra de uxore Illustri diximus, colligi potest, quoduxor Imperii Illustris non ligetur stMutis a Princi-