Gerardi Bergensi ... De praeseruatione et curatione morbi articularis et calculi, libellus

61쪽

DE PRAE S. ET CURAT.

fiat linimentum , quo locus do lens inungatur. Iuuat quoque mirifice, si farina hordei,vel fasarum cum vitellis ovorum commixta, informa cataplasmatis super locum dolentem ponatur, quibus 9uinque non incommode herbae frigiadae sutpote solanum , portulaca, semperuiuum, & smilia) commis ceri poterint. Huiusmodi quoque fomentatio recte praedictorum loco substitui poterit. N. Rosarum rubrarum M. j. lactis lib.iiij. coquatur parum , deinde fiat foment tio soci dolentis duobus linteis calidis , ut uno siccato alterum statim substituatur. Si magnus feruor in membro percipiatur, hunc

in modum extingvcndus erit.

62쪽

. MORBI ARTICULAR. 63ctae cum aqua rosacea, vel solani, s. s aceti vini Genesis modicum, misceantur, & super locum dolentem applicentur: verum postquam

incaluerunt, remoueantur atque renouentur, idque toties, donec omnis calor satis extinctus esse videatur . Plurimi chirurgi dolorem mitigant, atque feruorem extinguunt bolo armeno commixto cum albumine ovi: verum hi,meo iudicio, non recte faciunt: nam meatus cutis constitngendo atque infarciendo, materiam contentam

dissipari non permittunt , sed in membro concludunt , unde saepius gangrenam prouenire vidi. Quod si sola subestet intemperies

sine materia, utique eorum actionem conuenientem esse putarem.

63쪽

6 DE PRAE S. ET CURAT. Iis itaque utendum censeo, quae intemperiem tollunt, & materiam

contentam discutiunt, qualia sunt farina fabarum, hordei, & similia. Postquam hunc in modum dolor

fuerit mitigatus, atque omnis se uor extinctias, vera curatio auspicanda erit, quae si materia antece- dens ad iuncturas adhuc quae tribus intentionibus perficietur re

pellendo nimirum quod fluit, di

sipando quod fluxit, atque mem brum ad naturalem temperiem re ducendo , quae omnia non incommode hisce medicamentis fieri poterunt. Olei rosarum cui incocti sunt lumbrici terrae ij. &eO inungantur articuli mane & vespori, vel N. foliorum maluae M. iij. coquantur in sufficienti quantitato aquae, t

64쪽

MORBI ARTICULAR. 6s aquae quantu satis est,& pistentur, deinde addendo farinae hordei M. j. rosarum rubrarum in puluerem redactarum M. A croci B. i. olei rosarij. s. f. stat cataplasma bis in die super iuncturas dolentes applicandum , Vel N. corticum granatorum M. ij. coquantur in vino austero immaturo usque ad dissolutionem . Deinde foliorum semperuiui summitatum molliorum rubi, an M. j. contundantur omnia fortissime, & passentur per straminium sui vocantὶ deinde addendo farinae hordei M. j. vini Rhenensis 0. f. sat cataplasma supra iuncturas dolentes applicandum , aestate frigide, hyeme vero calide. Si vero omnis caussa antecedens fuerit sublata, solis dis E sipan-

65쪽

ss DE PRAE S. ET CURAT.sipantibus atque refrigerantibus Vtendum, qualia sunt oleum chamarmelinum , anethinum, lumbricorum , cum farina hordei, vessabarum in forma cataplasmatis commixta. Si tumor in articulis fuerit durus, unguento altheae,vel axungia gallinae tam diu inungendus est, donec mollescat: atque tunc dissipantibus praedictis utandum , donec omnis tumor euanuerit. Quibus ita recte peractis, articuli corroborandi sunt, fotu nimirum vini austeri, cui incocta sunt astringentia, partim frigida, partim quaeque calida, qualia sunt gallae balaustrae, sumacn, malicorium, rosae, sandali, alumen, fores chamoemillae, & similia. Cum

tumores articulares fuerint ex causa

66쪽

MORBI ARTICULAR. Qsa frigida, primo considerandum, num cerebrum frigida & humida intemperie laboret ,, quemadmo dum capito De praeseruatione dirictum cit, cui occurrendum erit ijs medicamentis, quae citato loco santis declarata sunt. Deinde num ma

gnus & intolerabilis dolor adsit, qui si tantus fuerit quod spiritus dissipet, & vires prosternat, statim

antequam vera curatio instituatur, mitigandus erit: non tamen medicamentis narcoticis , &stupefacientibus, quemadmodum in curatione tumoris calidi dirui iam est: nam membra per se imbecillia imbecilliora reddunt, ct calo rem naturalem debile tactinguunt, sed calidis potius insignem quandam acrimoniam habetibus,quale,

67쪽

sa DE PRAE S. ET CURAT.

est illud quod ex euphorbio par

tur in hunc modum: axungiae

gallinae, olei chamaemelini an*.j. olei mastichis 3. ij. euphorbij S. j. vel plus vel minus secundum intemperiem frigidam membri vel

articuli commis eantur inter se, &fiat linimentum, quo articuli calide inungantur. Euphorbio perso Vtendum non est, nam sitia activi tate quod tenue est dissiparet,&quod crassum est induraret: commode ergo illi adiectum est oleum chamaemelinum , &'axungia gallinae, quae emolliendi vim habent,& oleum mastichis, quod sua astrictione nouam fluxionem impedit. Neque profecto admirandu, quod euphorbium extreme calidum , &cum morsu vellicans, commende tur,

68쪽

MORBI ARTICULAR. 6stur , tanquam dolores lenire pos. sit: nam sunt nonnulli cruciatus, qui immutari nequeunt, quem admodum Alex. Trallianus docet, nisi quid acrius illis admoueatur. Si vero dolor fuerit magnus,

intolerabilis,non tamen VireS pr sternat, medicamentis an inis, quae temperata sunt, & calorem nostrum roborare pollunt, a que materiam peccantem aliquo moredo discutere, utendum est in hunc snodum: ηε. Lactis lib. ij. micae patiis albi M.tiii.coquantur'. s dein

de ad exido pulueris subtilissimi

storum chamaemillae, meliloti an M, j. croci Θ j. vitellos ovorum numero ij. olei rosarum chamae

inclini asi s. j. A fi t cataplassina secundum artem, α calide super L 3 iunctu-

69쪽

νου DE PRAE S. ET CURAT

iuncturas dolentes bis in die applicetur: folia quoque cauli imbri, si

calide ponantur super locum do lentem sudorem prouocant , de dolorem leniunt Lintea 'quoque calida supra locum dolente ita col-Meati, ut uno infrigidam alicrum sta 1m sit bstituatur, dolorem intat alle expertus sum . Postquam modum dolor fuerit mitis garan vera curatio instituenda es , in qua summopere curandum , ne

id quod tenue est discutiatur, & id

quod crassurii est: indurescat, quod facile contingit si non emollientia distutientibus coniungan tur, quae sena Per augenda sunt, vel diminuenda secundum quod tu mor durus vel mollis esse appareat Si itaque tumor articularis a crassa

pituita

70쪽

MORBI ARTICULAR. rpituita natus fuerit, &caussa antecedens ad articulos adhuc fluat, tres intentiones cunatiuae sumendae sunt, una nimirum ad materiam

fluentem, quae repelli debet, altera ad materiam fluxam, quae discutienda est, & si dura fuerit, prius emollienda, tertia vero ad intemperiem frigidam partis, quae n-trarijs calidis ad mediocritatem est reducenda, quae omnia hoc emplastro quod sequitur, non incommode fieri poterunt: N. Micae panis triticij cum suffuribus M. ij. vini rubri s. s. coquantur parum, deinde addendo pulueris subtilis. simi chamaemelini, meliloti an M.j. croci B. j. olei chamaemelini rosaru an J.j. vel plus minusue secundum quod tumor durus vel