Explicatio dominicae passionis, a quatuor euangelistis descriptae. Authore D. Ioanne Hesselio Louaniensi, ... Eodem item authore explicatio resurrectionis dominicae

171쪽

EXPLICATIO cibo & potu non indiges.Ide habet Theophyl.in vlt.cap.Luc.Et Bonaventura in . dist. q.putat corpus gloriosum poste acti-ue penetrare omne no gloriosum .Et Ioannes Prouesilis quodlib. 3.quaest. . At quod hoc sit miraculu,ingredi ianuis clausis, selai Dei potetia possibile tenet Thomas, & plures veteres pro se habere videtur.Hillarium imprimis in Pies.ss.lc 138. Sc lib. 3.de Trini. sub finem .Hiero.in epist. aduersius errores Ioannis Hierosolymitani, ubi reijcit argil-mentsi Origenis,quo probabat corpus fore i in resiui rectione aereum quia clausis ianuis introluit, ex eo, quod hoc virtute diuina factum est , sicut quod terra pendet super nihilu , quod ambulauit Christus Sc Petrus super aquas.Idem facit in epitaphio Paulae,& lib.i .contra Iovinianum versias finem,& in fine apologiae aduersus Iovinianti. Aug. etiam epist.3.ad Volusiania,Se lib.ar .de civ. Dei,cap.8.& de agone Christi .i . & super Ioannem.Leo serm.i.de resur.epist. io. ad Flauianum ca.1.quae epistola est approbata in concilio Chalcedonensi, & usq; ad num apicem voluit eam Gelasius in omnibus recipi. Fulgentius in lib.de incarnat. Ultristi cap. ii, cuius verba citantur etiam

super

172쪽

super hac re in synodo Hispalensi a. ca.vit. Greg.in homil.8.Paschae.Similiter & Graeci doctores.Chrysest.hom. r. in symbolum Apostolicu. Cyril quoq; admodu expressὁ lib. ir.in Ioan. c.16.& lib. te recta fide ad reginas. At Chrysest.in Ioan .hom.86.&Epipha.in haere.Origenis,& in anchoratu, tributit introitu Christi per ianuas clausas subtilitati & spiritualitati corporis resurg tis,ut apparet.Sed respodendii est, Epipha nium duo dicere de corpore domini,quod subtile erat,& deitate conreperatu,& quod

nostra corpora nequeant fores penetrare

propter crassitudine,& quod non tu in spiritualitate,& subtilitate sint cotinita. Diceis dii igitur in nostris corporibus duo esse impedimeta penetradi fores clausas,nepe crassitudine corruptionis& ipsam substatia corporis, in resiargetibus solii esse vitii impedi- metu,nepe substatia corporis,qua di uinitas potest clavult perseres clausas ducere,sicut

fecit in Christi resurrectione, quaquam αcorruptibili corpori hoc etia praestare posisit,sed miraculo maiori & duplici, ubi post

resurrectione vitia tantii est miraculum.Sic

Euthymius in Ioa.Clausis seribus introiuit tanquam mus, & quasi corpore suo leui,

173쪽

ac sibilli,& immortali essecto,in quo scilicet magis decet Deu ostendere magnu miraculia penetrandi clausa,sicut Cyrillus annotat in lib.ad reginas de recta fide.Sic igitur Chrysost.etiam intellige lus est, & hac. ratione naturale dicitur secundu Damalae. glorioso corpore per clausa transire , quia non est per naturam tali corpori impedi mentum corruptionis aggravatis,& est magis idoneum vi penetret,qua dum est mortale, hoc tamen non potest nisi Dei miroculo.Sic Aug.lib.de agone Christiano cap. 24 Si potuit Christus ante pastione clarificare corpus sicut splendorem solis , quare non potuit dc post passionem ad quantam vellet subtilitatem in momento temporis redigere, ut per clausa ostia possit intraret, Ecce momentanea est Aug. subtilitas, hoc est, penetrandi virtus in corpore glorioso,& magis verisimilis,quam miraculti in cor-Pore mortali factu.Sic in statu integro vnicum fuisset miraculu, clauso utero egredi. Nunc duplex est, nempe, hoc ipsum mira culum , et quod virgo siue incorrupta p . riat mulier, quod in statu innocentiae naturale suisset.Sicut vero corpora gloriosa sua Virtute no poterut penetrare alia , et spat i occi

174쪽

REs VR RECTIO NI L 3 occupare debebunt, ut dicit Aug.epist.ad Dardanum,et lib.ro .de civi. Dei cap.18.ita movebuntur in tempore,etsi celerrime, et celerius quam sol forte, qui tot milia mili Tum praecurrit in a .horis.Vnde si esset homo apud nos existes, qui tam celeriter mo- meto euanesceret ex oculis nostris,et quasi videretur interire. Vnde etiam ex agilitate

potest cotigisse quod Christus euanuit repente ex oculis discipulorum, no solum ex potest ite se abscondendi,ut recte Thomas dicit in 3.parte quaest. . art.1.ad a. Quod ergo dicit Aug.aa.de civit Dei cap. 3o. V ivolet spiritus,ibi protinus erit corpus, Vzrum est, sed spiritus non desiderabit citius alicubi esse quam corpus. Per celerrimum motum ibi erit.Deinde sprotinus spatium significat temporis. Decimo die ab Ascensione, venit Spiritus sanctus, Vtpote impleturus Decalogi Spiritus sanctus so. die a Resurrectione descendit, tanquam complens nouum testamentum: sicut o. die ab exitu de aegypto data est lex vetus,sicut so .anno redibat omnis homo ad libertatem, ut ad pristina poΩsessionem suam in lege.Sic igitur a peccatis

p r Spiritum liberi elficimur,et ad patriam

175쪽

E X P L I C AT Iocoelestem redimus. Quinquagesimus psallamus in s. quinquagena continet conuersonem ab adulterio & latrocinio, cotinet agnitionem peccati & naturae corruptae,continet agnitionem veracis promissionis Del& occultorum sapientiae eius de genere humano per Christum saluando, continet spem & inuocationem misericordiae Dei pro remissione peccatorum, & mundati ne ab eis per aspersione sanguinis Christi. Continet expressam inuocationem Dei,ut det spiritiam,qui mutet immiadum Coria struum,& rectum faciat, & nos perseuerare faciat & firmet in via Dei. Continet exaltationem peccatoris, ad hoc ut Deum lau- dein alios iustitiam doceat, continet abrogationem Veterum caeremoniaria,& pro

phetiam de aedificada Ecclesia per Dei gra

tiam.iniae omnia in ipso sesto Pethecostes facta sunt,& ubicunque spiritus Dei venit, fiunt. Psalmus centesimus,qui est secundus quinquagesimus , continet piam vitam tasancta opera,& laudem iudiciorum Dei,&desideriti coelestis patriae.Psalmus iso. continet tuum Dei laudem,quae in coelo complebitur. Vide August.cap.16. et tr. de spi

' . . a

176쪽

ars VRRrCTIONIS. 33 explicantem correspondentia veteris legis datae so .die, & legis nouae datae etia so .dae. Sed latius expendamus modum descensus Spiritus sancti.In ipso enim eius desce-su quaedam etiam quemlibet Spiritu sancto

plenum concernunt,quaedam totam ecclesiam,quae tunc nascebatur, quaedani correspondent veteris legis donationi, quadam sunt dissimilia. Descendit igitur tanquassatus. ipse enim est, qui inspirauit spiraculum Vitae in t . hominis creatione . Ipse est qui omnes vivificat,& a Patre, & Filio procedit, sicut spiritus ex homine . Vnde in die Paschae Christus insufflando eum dedit Descenditiisquam flatus Vehemens, quia ipse est, qui quemcunq; inhabitauerit, vio lentum aduersiis propriam prauitatem sa-cit,iuxta illud Christi: Violenti rapiunt iblud. Vehemens est hic fatus, quia nulla est prauitas Vel potetia quae possit ei resistere,

sed obsistente toto mundo, per infirmos,de imperitos, & inglorios deuicit omnes potentes,sapientes,& nobiles, ut ecclesia aedificaretur. Ipse quemcunque Voluerit quantumuis sibi rebellem sibi subditum & habitaculum facit.Descendit subito & repentὸ.cum antea non esset aliquod initium tem

M pestatis,

senestiloan. s.

177쪽

E X p L ICAT IO . . pestatis , quia repente nulla quodammodo praeparatione in gentibus praemisia,congre. gauit Ecclesia ex Gentibus, & quemcunq; ipse inhabitat, ad eum primo venit ad faciendum fidelem,cum non expectatur,imὁzia 's. cum reiicitur, iuxta illud Esaiae: Inuentus sum a non quaerentibus ino. Ipse cum sono

venit,quia Ecclesiam valde Hare sulgente,&. .Christi gloriam praedicantem facit : Mquemlibet quem inhabitat, sonorii ad Dei laudem reddit. Super unam latum domum Venit, in qua omnes replet, quia Unicam Ecclesiam aedificabat, in qua. Omnia viva membra replet. Audiei sit hunc sonitum κqui in domo erant,& qui extra eam,sed solos domesticos repleuit, quia gloriae Ecclesiae & sanctorum nota eis etiam iis,qui ecclesiae non sunt participes. Super congregatos venit, quia dispersos Voluit cogregare,& discordes ad concordiam redigit,iblosq; cocordes inhabitat. Tanquam ignis venit, Hebr. n. quia ignis consumens eis, ut ait Apostolus,

Consumens,inquam,nostras carnales cupi-Isa 4. ditates,iuxta illud Esaiae: Sanguinem Hi rusalem lauerit, de medio eius in spiritu iudicij & ardoris, quia in tenebris huius seculi lucet omnibus qui in domo Ecclesiae

tanquam

178쪽

tanquam sib nube habet umbraculia, iuxta promissionem Esaiae alludentis ad columnam ignis & nubis, quae duxit Israel perdesertum : Et creabit dominus super omnem locum motis Sion, & ubi inuocatus est nubem per diem,& fumum,& splendorem ignis flammatis in nocte. Super omnem enim gloriam protectio. & tabernaculum erit in umbraculum diei ab aestu in securitatem dc absconsionem a turbine &pluuia. Tanquam ignis venit, quia ad Dei amore corda quae inhabitat,accendit.Venit tanquam ignis super totam Ecclesiam , sicut olim descendit ignis super sacrificium Abel,& Sa- G e. a: ullomonis,& Eliae, sic Deo gratum suisse sacrificium, quod pro tota Ecclesia Christus Hierony. obtulit, per ignem ostes ana est,eost osten- inarat 7.dit Christus Deo patri suo placere,quos et 'in cruce obtulit, & pro quibus se obtulit. Ipse enim est Abel, ipse est Salomo,& Elias iverus Zelator pro Dei gloria. M erito insti- per ex Christo iam glorificato tanquam ignis Venit. Ex petra enim super quam positit Gedeon carnem haedi et ius,egress us est ig- iutiesi cnis,qui ea consumpsit, quia ex Christi carne glorificata venit spiritus culpam & illecebras cupiditatum absumes sicut pulchrὸ M a Ambro.

179쪽

EXPLICATIO Ambrosius lib. i. de Spiritu sancto exponit in prologo. Venit etiam in specie linguae, quia cum cor incenderit, statim in locutione apparet,quis spiritus sit in corde , sicut ait Hieremias cap.ro. Fadius est mihi dominus, siue sermo eius, quasi ignis,claususque in ossibus meis & defeci,ferre non sustines, quia Videlicet, propterea quod alij deriserant sermone domini, dixerat: Non loquar Vltra in nomine Domini. Sicut enim ait Natth tia Christus: Ex abundatia cordis os loquitur. Hinc in Psalmo Penthecostali petito Spi-ysal so, ritu sancto,audet peccator dicere: Docebo

iniquos vias tuas. Et exultabit lingua meatuit: tiam tuam . Et os meum annuntiabit

laudem tuam. Certὸ spiritus quzmcunque inhabitat, facit eum statim consessore peccatorum, rogatorem veniae, & clamantem:

Roma 8- Abba pater,& laudentem, et psallentem,et gratias agentem Deo . Spiritus hic efficit

doctores, correptores, exhortatores, con'. sultores, et Consolatores, nec Vsquam magisse profert charitas proximi, qua ad aTernavitam dii igitur, quana in lingua, Vtpote qua sola proprie communicat alteri bona spiri- Matth.ri. tualia: Nimirum bonus homo de bono theseuro profert bona . Ideo autem vis e sunt

linguae

180쪽

. REs VRRECTIONIS. 8s linguae diuisie, quia per gratia Spiritus sancti, omnium idiomatum homines congregati sitnt sub unum pastorem Christum. Et valde congrue humilitas Christi per Spiritum sanctum essecit in aedificatione Ecclesiae, ut in uno hominis ore omnia idiomata resonarent,ut nimirum in unam fidem, diu spersi, & sibi mutuo non communicantes, Con2reaaretur, & omnium bonorum inter se communionem haberent.Sicut olimsi1-

perbia fecerat in aedificatione Babylonicae turris, ut idiomata diuiderentur in diuersis oribus hominum , Ut in varios errores dispergerentur, & sibi mutuo no prodessent, sed se potius impugnarent,dum videlicet se non intelligunt.Vetus lex data est in monte, quo hominibus non erat accessus metu mortis,& data est cum tali igne & tonitru ,& Dei voce, ut diceret: Non loquatur nom Exod.1obis dominus. At Spiritus datur in domo,cutali sono atque igne,& locutione, ut ex omni natione accederent, & dicerent: Quid faciemus viri fratres ad designadum per Veterem legem homines iniquiores fieri, &remotiores a Deo : Per nouam autem homines attrahi ad Deum , & congregari in s Ecclesiam omnes gentes credentes, &

M 3 nit