장음표시 사용
171쪽
318 COLLE cII POLITI cI3o Metropoli , uti constat ex notatione vocat illi,est mater reliquarum civitatum, a qua alia tanquam filiae originem habent. Constat enit apud Romanos , cum propter ingent ni hominum copiam Roma non tussiceret,populos in colonias millos. Fuerunt
enim Coloniae nihil aliud, quam oppida urbes, inquas Romani. populum abundantem miserunt; atq; sic Roma Metropolis facta,
hoc est, mater aliarum civitatum, proptere,aquod reliquae civitates elapppida ab eadem progenita videantur, is lib.2.c. n. 9. 3r. Nobis autem Metropolis non tantum est civitas vetustissima, aqua reliquae originem duxerisati, verum illa,quae omnia maxima moenibus4 aliis propugnaculis firmissima, dignitate, amplitudineo omni commoditaturi virtutum genere, modoq; ube nandi&administrandi&reliquis munimentis, quib tempore belli appetias auxilia ferre, perrugiumq; reliquis praebere queat,abundantissimavi exornatissima, Tholasan.Ll.Da PHIt. 2.31. Urbs igitur communiter sic dicta,est quaevis alia, quae ametropoli pendet, Molim Colonia dicta. 33. Coloniarum enim origo est vetustissima a primis gen- xibus, ut rella LI.docet, introducta; sed a Romanis longius latiusq; diducta Cyrene enim,jussa oraculi e Graecia transplantata,& novae instat Coloniae Africano solo inserta legitur apud Heroaot Athe nienses ex responsis Apollinis Delphici, communi consilio totius Hellados, XIII.Colonias eoderi effuderunt tempore in Asiam, rumstrina vide qu Vitruvib. . i. Sic Apolonia & Syracus Corinthiorum, Epidamnus Corcyreorum, Alexandria in AEgypto, Sele cia in Assyria Babylon in Mesopotamia, Macedonum Coloniae dicuntur. Nec demerunt, qui Romam ipsi Coloniam Graecorum esse contenderinti Stras M.f. Idq; Caelius putat probari hoc argumento, quod G co more lacrificassent Herculi.Romanorum C Ioniae tot fuerant tam extra Italiam,quam intra,ut hoc papyro comprehendi non possient.
3 . Neq; unum idemq; sunt Colonia, municipium,quia teste Ges. lib. i6. is Municipes sunt cives Romani ex municipiissio
jure degibus suis utentes, muneris tantum cum P.Rhonorarii par ticipes , a quo munere capessendo appellati videntu,neq; ulla P. R.
172쪽
ExER cITATro V. rasmiuneris participes, receptos in civitatem ut munera nobiscum facerent. Item Sext. Pomp.municipes erantiqui cum ex aliis civitatibus Romani ventilent, eis non licebat magistratum capere. Contra ver dColoniarum alia fuit necessitudo. Non enim veniebant extrinsecus in civitatem, nec suis radicibus nitebantur; sed ex metropoli quasi propagatae erant , jura instituatq; P.R.non sui arbitrii habebant, Et August.de arit. μι, ait Colonias civitates ex majoribus civitatibus tanquam populorum examinibus conditas. Nec distinguuntur Coloniae municipia ex eo tantum, quod illaru cives e civitate Romana educantur, horum ver,in illam reducantur; sed praecipue etiaColoni recipiant Magistratus deges,nec nonacria P.R. Municipes vero eum accessione novae civitatis retineant formam ela leges prioris Reipub. s. Contentum urbis civitas est.Dieta autem civitas est, --rium uiuit M. Tholosandi .de Repub.c.3.inpr. Ptia coeundo, quod in illa cives vinculo quodam societatis in unum coetum coeant. Quomodo vero
fundi seleat:id quod apud disciplinae civilis interpretes familiare esse
37. Nobis tamen ista duo distincte sunt tenenda. Urbis enim appellatio muris moenibus finitur, Iovi malis urbis appellatassia loco certo est alligata Civitas vero neqvoco certo alligata, nec muris seu moenibus con cluditur. Hinc urbes taplus eversae sunt si tua civitate. Exemplo nobis est mann am cum Cato, dicente Floro fib. a. c. l .inexpiabili odio delendam Carthaginem pronunciaret, Scipio vero Nasica servandam duceret ne videlicet ablato metu&aemulatione, luxuriari se licitas urbis in ei peret, mediam ire viam se innatus constituit, ut urbs tantum loco moveretur. Legatis ideoq; Carthaginensitam responsum est datum, obsides cum elallibus tria inr, civitate Ec privilegiis nihil ademptum iri.Quod eum Carthaginenses de muris aedificiis interpretarentur, Scipio Africanus ruinnior ad urbem delendam missus, qui cum evocatis prinii pibus urbis,
173쪽
33 COLLEGI POLITetersi silvi esse vellent , ut migrarent continuo finibus , imperavit. de Principes secum contra pacta conventa agi objicerent, sic respondisse Scipio fertur: male illos interpretari deuicte, quodPromulsum de civitat:
. Per ciritarem ergo in propria significatione , nihil aliu
intelligimus, quam ipsum populum , qui in societatem civilem ideo conspiravit,ut rebus luis melius conruleret. Et quia piam umi& gregatio ficiat civitatem, liciati collegarum conventus facit collegiu,& civis no definiri potest ex muris,portis aedificiis; sequitur, quod
nec civitas ex iis estimari possit, propterea, quod civis civitas sint in uno pree sica meto,nsi secus,ut socius & societas, et qualisac equalitas. 39. Cum ergo ex civibus omnis cognitio civitatis pendeat. priuiquam penitus incipiam civitatem introspiciamus ita dici Veiciariumq; differentiis dbjuribus breviter videbimus.
o. Civis absolute impliciter, nullo habito respectu ad Rempub.definiturnis it sociin mustituanis, qui Pinis est β Foru,
juris de Repub. latuendι - μετεχειν κρύσεως , ἀρχῆς.Aris. .Polit.I.cta. I. Quamvis non raro civis subditin confundantur; nobis tamen hoc Iocci omnino disti Laesse debent Civis enim vocabulum eum hoc loco absoluteo abstractive eoaisideretur, nullo habito respectu ad Rempub subjectionem actualem nullam de lignat, sed communionem Tocios ς quales denotat. Verum cum Respub.que: est sema ordo illius societatis, varias habeat species, factum est. ut hodie ratione Reipub varia sit civium conditio. Resp .ergδ est, quae vagam civium libertatem contrahitricircumscribit. Quantum igitu interest inter civitatem dc Rempub tantum etiam interest, inter civem in subditum. Hinc fit, ut distinguantur civilia a juribus Reipub Uti videmus luribus civitatibus, quod ea quae sunt cIvitatis germ die tadtia ent sint tantum penes senatu civitatis. Ea v. ouae sunt Reipub germ. die jurisdictio Salen penes magistratum superiorem. Diverso ergo respectu aliquis civis subditus ellipo intest: Civis, ratione societatis civilis subcutus ratione Reipub. i. minc civium distinctio orit civili enim verissicantur cipes;alii ω Maniauci tanιum civesβηt Vertiterum duplicessum. Persectime in
3. Verus civis ille est, qui habet plenum ae totum jus civit
174쪽
vilis,civib.competunt;Veruetia, qui sit capaces magistratus desse DBagioru serundorum. Dit ferunt enim, ius civitatis, sitffragiorum, magistratus secundum gradus: nec statim cum civitate alicui obveniunt. Nam cierius civitate obtinuerunt, sed sine suiffragio, Ges. 16.c. Is . Si e plebs in civitate R. ante legem Valeriam,jus se stragiorum non habuit, Plutaris.in palo. Livib. 2. Halyc J. Cisib. 3. P.9 2. de orat. Nec ad magistratus aspiravit auctoritatem Plebs Romana, donec ad sacrum monte extorsit Tribunos plebis Unde apparet ad civem Romanum, ut sic Mabsolute acceptum, non requiri precise jus atriagiorum terendorum,vel potestatem adeundorum magistratuum. Naplebs Romana dignitatem magistratus, diu per annos i 4. solis partitiis cessit, nisi quis per seditionem sorte, ex plebe Tribunus Militum, consulari potestate crearetur extra ordinem. Sed quia hodie verus civis ex natura status&conditione Reipub4stimandus, hic determinate de vero cive loqui non possumus. Accidit enim ratione Reipub. forme, ut, qui in uno Reip. statu, est verus civis, in alio non sit verus. E.g. qui in Democratia est verus civis, in Oliarchiano est civis.
4 . Apud Romanos veris cives perfecti, suerunt Patriis, qui, quantis privilegiis & dignitatibus, prae reliquis nationibus, gavisi sunt, historiarum annales replicanti non potest esse ignotum,
majestatis enim nomen arrectarunt, S amplissimos Galliae proceres fastidiose spreverut,ut Cic.indicalpro It ibi imbet. Iania OPorcia, omniisnd sanctos&inviolabiles se constitutos jactarunt. Lip.lib. 2.OIO. VaLMMAL .Et sic pro singulariato fastu peregrinos non facile in civitatem receperunt. Tranquill in lust. Quod imitati sunt. Veneti.Statui. Venetiitnyni.Plin lib.io .c. 8 . Londinenses Polyd. Virgil.in histor. Dchaia. s. Ex parte Cives sunt: Incola& confoederatus.
6. Incola, quivi alio nomine forensis vel advena dicitur est, qui domicilium quidem habet in civitate .uno partiali civitatis iure , non tamen omnibus uti potesti talis incola obligatur ad observantiam consuetudinis ejus loci , in quo habitat, i incola,29ss ad muniij Incolatus hodie passim in civitatibus germaniae post
annum acquiritur, neq; permittit magistratus, propter communia
civium onera, advenarii diutius ibi morari, si lapso anno jura civium rediis
175쪽
33 Co I EGI POTITI egredimere nolit,cuil. 2. 1Ur. 3 .1 8. Niti sorte voeationis seu ρλ- nis sue, expediende gratia etdes sibi acquisivit, cum L La.as. μη . Inducitur enim domicilium non nuda contestatione, ΣΟ f munis. e sola domus emptione, l. 7. f. 3Msdreae se sed.L2o.juneri l. 2 .ωLId est, ipsi habitatione concurrente animi eonis testatione , seu quando quis ires singularem rerumq; ac fortunarum suarum summam eonstituit, ui ex eo loro rursus discessurus non ista Id quod ex circumstantiis&conjecturis sicile patet, verbi gratia,si aliquis studii causa, vel eognatos: propinquos visitandi, ves servitii
causa,atu quietis gratia,in loco eommoratur,domiciliam nullo mciis do contrahit. ViisCMh. t. L. P
S. Confoedetatus vis ille dieitur, qui jure mederi, pacti inter unam Maliam civitatem mutuo initi jus civitatis habetis quale pactum est inter Bernates, Genuenses in Helvetia, Bolla lo
s. Analogicὸ eives dicuntur. Honorarii&Inquilini.
1 o. onerarius civis est, cui jus civitatis honoris causia cibis latum est: qualas hodie minimne honorarii cives Romani, Augusta ni,&e. Hi cives tantum a veris civibus absunt, ut de utrisq; nomen civium non dicatur, nisi aequivoce, qui sitiete sp lendor em dignitatem, nihil cum veris civibus coinmune. Nomen enim civium Lantum gerunt, juram attingunt. Quod nome honoris civem impe
rio, ninnere vero re nullo modo stringit. Nec vagora Cypri Rex, Antigonus de Demetrius Asse , Cotuit Thraci et, Dionys Siciliet Tyrannus, imperio Athenientiu se sebiecerunt,uel privilegiis urbis uti voluerunt, cum oblatam civitatem ab Menien bus acceperunt. Sic neq; Alexander Macedon. Rex se Coimhiis subjecit, ubi civitate mi oblatam ab iis accepit. si In quilinos est, qui sit ei vitate habitat animi vel negotio rum causi, qualiacunq; etiam si, Me liberalia sive illiberalia, sive militaria sque civilia quae vis: ut nobilis, studiosus, miles,mercator, opifex. Hi enim omnes predicto modo in civitate viventes prata jus habitandiri eommorandi nihil obti nenti lama ab i. Sys. c. I S. 12. Acquiri rar autem civitas juxta Iovi κιρ. ιπι I f. ad muriri nibus modis, qui etia attinguntur, in a b c vi .puta. amfrat
176쪽
, t. Naristare,quia liberor a conditio rectissa in aestituatur exeonditione parentum, quibus vitam traxerunt. Unde sitatis civis dicitur originarius Mnaturalis, stili 2.s .Pola Sive ex utroq; pλ-xente live patre sucem cive genitus,ci. 3 siaci manicip.Et quidem tantum est originariae civitatis ius, ut nemo ei renunciare possit de jure CIvili, quocunq; enim se tranSfert civis originarius, nihilominus ius in ginis retine ili ι Cis municip. nemph, quo ρd munera honores; secus, quo ad iurisdictionem Forum enim originis amittituriclicto originis domicilio &alibi novo costituto. Id quod hodie de consuetudine generat secus est, qua domicilium alio transferens desinit esse
civis tam quo ad munera, quam fusis diat lolin m. d. a. οἱ . O.yuum, nos 4. Mirnu visione: libertos enim apud Romann in ei yium cen.
primis ψ.de Lwθνι. utramvis minus cives erant,quam ingenui.Sed hic modus eum ervitute antiqua ab usu recessit. s. Cooptationemve allectionei . te ιηcol. Quando scilic. pe regrini, consensu suffragio magi litatu u, incommunione α jus civitatis recipiuntur. LInderi cives assumpti,voluntarii adscripti,adoptati vel alle cli dici possunt. Vide Gothost. ad . .fadmuncip. 16. mittitur contra jus civitatis,quando quis seruam bona in alium locu transfert, L 34.ω .gd.t. Quae tamen translatio,hodie
secundum cuiusq; loci consuetudinem cum onere plerum qi sis, ut
17. Et a Conseniustim Philosophorum,quamJCtorum non dicam aequalis, sed plus debeatur gratiae, Patriae quam parentibus,t3s stode relig. Osuinptfim. Ea enim ratione patriae salutem praeserre debes, quod publicam perdendo, privatam nequaquam serves. Mu in C sui. apud Liv. in 16. Quides etiam communem patriam si
Contentio exorta fuerit, anteponas privatis:cum horum salusin publica contineatur conclusa inal x ld.s.c.6. Hinc Cic. Non nobis solum nati sumus,sed maximam ortus nostri partem sibi patria vendicat.Sequitur,quod nemo debeat deserere patriam invitam. Hinc
omnibus principibus omni tempore jure civitatis Reipub.licuit, peregrinaturos ad inimicas suspectasq; regiones, in salutem publi cata, domi de tinere & ab externis bellis ad commoda patri; se sude -
177쪽
ει COLLEG I P. LIT e re Item ab exteris regionibus revocare: prohibere, ne ad exteris nam militiam proficiscantur.
18. Definitur civitas, quod sit societas ad bene vivendum domibus4 familiis instructa,vi ae perfectae, abunde instructa gratia, Arist.3.Polit. 6. Seu est societas plurium vicinitatum perfesta, quae habet omnia,quib opus est ad vitam beatam, Arist. I. Politi Paulo se Cus ait,ld. g. c. I. Civitas est multitudo eorum , qui judiciorum claimperiorum sunt participes cla vitiusibus necessariis instructi. 19. Magnitudinern civitatis,quod attinet, non facimus cum Canonistis, qui magnitudinem civitatum ex numero Episcoporum metiebantur, c scitote, 6 inpr.q. 3. Qua de causa Abbas, in c.constitutus,2
cts Bohemiae Principem non Regem, sed Ducem extitisse scribit, cum non haberet, nisi unum Episcopum Pragensem. Quorum sententiam resuta gl.m csi civitas, desentent excomm.in sex quia & ante Epia scopos erant civitates post Episcoporum institutionem: non enim derunt in omnibus civitati, post Episcopi, sed tantum in magnis di populosi, Vide Thol lib. 2.c. I.η. 6. 6o. Porro certus& definitus numerus civium ad civitatem constituendam non requirituri sed pro qualitate Remmpub & conditionibus locoru sunt assumendi.Nam sicuti pauciores qua par est. ad bene vivendum sibi non sum ciunt, ita plures, quam regi possunt,
non minora afferunt incommoda: Quam ob rc tutisIimum erit meis
dia incedere viain mediocrem civium copiam perfectae Reipub. seligere, Arist. 7. Polit. q. 6 i. Distinguitur proinde civitas Repub.ut materia a forma. Est enim Respub.ordo, vita, forma,&anima civitatis. Nam uti materia per formam, recipii unitatem, existentia ita civitas per Rempub efformatur. Et ficuti subjectum non continet in se quae per formam demum superventura simi, sed iis subordinatur tantum: se civitas per se non continet iurisdictionem majestatem leges. sed ea omnia demum per Rempub.in civitatem introducuntur.Civiistas igitur h.l.ab omni majestate, legibus,jurisdictione & caeteris Reu rub.partibus est abstrahenda. 6a. Varia traduntur definitiones Reipub. quas huc adferre non opus puto: Illud tamen monemus, minus esse accuratam definitionem quam Io in adfert, inpr. lib. GRe ibi quem propterea recte Disitia ' Corale
178쪽
E, V ela Art ius res ita grai . . Positae , a se. 3 8 I. Nos ergi ex Atist. repetimus definitionem Reipulatalem: Quod sit ordo consiliens in regimine summee potestatis &magistratus verba Arist.3.Pola. .haec sunt: si δὲ 634 Et tantum de societate civili, quae universitas dicitur; seis
quitur iam de illa,quae dicitur collegium vel corpus. 6 . Osterium dieitur H a colligando Malmia: eolligando . quia collegae colligatione societatis & complexu amicitiae, quae vigere inter collegAs debet,tenentur. Hinc collegae etiam dicuntur,qui simul habitant, quasi una sese colliganti Abeligendo, quia ad idem munus officium collecti dicuntur. Varrobb.s deling. Lat. 61. Vox collegii dupliciter accipitur Generatim se Specialiser. In tenere significat congregationemri secietatem quorumcunq; hominum. Qui in significatione colIegae dicuntur contutores,c here des, magistratus, ejusdem potestatis, qui conjunctim habitant&lecti sunt ad idem munus. ι olle .trum. IT AEV.S.
66. In Specie definitur, quod sit legitima trium plurimum veperis narum ejiisdem conditionis, profestionis diuordinis consoria H Lycta .ΔωLevo corpoM.θι Neratiin' o I. I73 ΤΔ V.S. 67. Ad collegium constituendum ad minimum tres perstanae requirunt . Nerarias,83ss. de U.S. 68. Generaliter omne collegium prohibe tui nisi lege, SCto vel constitutione approbetur,ι 4 9 3 6 3 .de coget. Oων. Hi ac priva-rn no habet poetestatem constituendi collegium, I 4. tex. ex c4spretat. Sed illud inire oportet exauctoritate superioris, L S.I.de cotitet orom. Et princeps prudenter fecerit, si non permiserit ultu colis legium Labditis instites, mi ipse sua auctoritate non praesit per perinsonam aliquam a se ipse delegatam, Schonb.M.LPotit. l. II. . Constitutantur autem collegia non ex qualibet eausi, sed tali, quae est justa&legitima ad communem utilitatem perti
net .Cogemss. de Cosset. θιοηγ7o. Quia collegium sit societas, rgo eo tam unione quadam est opus. Est ergo inter collegas, communio rerum, operuum, juris benevolentiae.
7 I. Rerum commi nio inter eollegas tacienda,e5sistit in m nis a singustorum collegarum contributionediaequisitione. Proindu
179쪽
ri Cot LMIlI POLITIer communes haber res, utpote arcam, actorem a syndicum,tr. qm-bmdquod cu-s unius nomm. a. Operarum respectu possunt collegae pactionem, quam velint,inire sed s,ssis collig.9ωrp.Suntem istiusmodi operae aliquando pares,aliquando impares,pria ut ergo constitutun, ita pommodum servandum venit. s. uris communieatio inter collegas certis pactis clegibus exprimi confirmari inq; certum quendam librum delcribi debet,quod jus vel communi collegarum consensu receptum 4ntroductum est inter collegas vel speciali insuper privilegio luper loris magistratus collegis concessum &indultum. 7 . Ex quo jure communi singulorum consensu intercollegas recepto,collegae etiam mulctari possunt,qui contra collegii leges aliquid admittunt, que mulctaiulco seu arcae communi collegii inferenda. Quod autem sic collegio debetur, non singulis sed uniuersis debetur; Uti quod collegium debet nec singuli debere dicuntur,rsicut , 7 6 siqvi,su dinjure umve alom. s. Edictum collegii valet ex eo, si major pars eo, sense Iit. .r,.ssa munis . um in cuncta, extris m,qua sunt a major pari. 6. Benevolentia mutuavi reciproca,est affectus est charitas collegae singularis erga collegam, eum concordia, qua idem volunt colis legaevi nolunt ad commune utilitatem sine dissidio, L J ad municip. 7. Differt collegium, corpus de universitas, runquam pars& totum Collegium enim ebar respectu corporis, corpus pus respectu universitatis. 8. Hinc ex collegiis pluribus, personis conditione di milibus coalescit corpus,ut collegia consulum, tribunorum, senat rum,unum constituunt corpus: Sic ex diversis collegiis Academicisnnum corpus constituitur, cui si annumerentur omnes Academici cives,fit universitas Et tantum depraceptis.
Uberrima verborum copia, conis muros insurgit, Βοῶndib.s. 1 in Repub uti contra arces 4 opugnacula Principum in regioni bus
180쪽
et . Bodini argumenta dicto loco h Glunt 1. Quia muri urbium cuves reddunt partim ignavos otiosos, partim securos ela confidentes Idq; conlirmat Pod .l. auctoritate Cleomenis fortissimi imper toris,de oppido attes natura munitissimo, dicentis: O muliebres latebras. Item auctoritate Lycurgi, qui Lacedaemoniis non tantum arces propugnacula ademit; verum etia moenia&muros sustulit, ne in moenibus cuisuris, sed in animi sortitudine prς sidia salutis collocarent a Putatio linus inter se pugnare urbes valde munitas times cives habere,&addit, quod nec strenui videri possint, qui murorum praesidia querunt Confirmativam sententiam exemplo Tartarorum AEthiopum , ii nullas habent arces , nullas urbes, ac ne oppida quidem vallo munita, sed in tentoriis tantum totam vitam agunt, tamen maximis imperiis ac bellicis laudibus claris simi putantur. Sic egus marimus antea quidem Indorum, nuncoid Ethiopum Imperator,cu: Reges,attestante Iovii quinquaginta obediunt, semper in tentoriis versatur, nec arcem ulla tam late patentibus rcgnis habet,praeterea, qtrae majoribus suis in Anga monte excellimmo exstructa, in qua principes severiore disciplina educantur, ne plebem seditiosis factionibus a Regis obsequio divellant. Nulli tamen toto terrarum orbe Reges, Ethiopum ac Tartarorum regibus,vel imperandi majestate sit periores,vel subditorum obedie tia sicratiores, vel hostium legionibus formidabiliores elle mem rantur. 3. Quia hostibus praebent tutum receptaculum, quae suspicio Mariam Ruerum Urbinatum Ducem commovit, ut, cum se hostium copiis imparem , exploratum haberet , om nes suae ditionis arces diruerit, ac Venetias se receperit, nec spes illum se fellit, nam postquam populatis agris ac direpta luppellectile, nullas integras arces invenerunt regione illa rursum deleruerunt hostes, sic Dux Urbinas salvus & incolumis domu rediit. Caeteri vero principes in suis propugnaculis captivi caesi sunt. Ita veteres Syracusani Acis inam, Romani Corinthum, Numantiam, Carthaginem,llivmini. . Quia
an iam tyrannidis praebent principibus improbis. Propterea gentes, arces appellarunt nidos tyrannidis cinga populorum:Ut Grille ιHelvetiorum praefectus Uranam arcem ouam ipse exstrui justerax,
2-nsuri, id est, uranorum jugum ae flagellum appellabat undo