C. Vetti Aquilini Iuvenci Libri Evangeliorum IIII

41쪽

V. 307-368. 15Clinctorum ante oculos acies levata seu is sabCaedentur silvae steriles ignemquo fovebunt. Nunc ego praeteritas maculas in flumine puro Abluero institui veniet sed sortior alter, Cuius vincla pedum non sum contingere dignus. Ablus ille hominis sancto spiramine mentem 340 Flammarumque globis purgabit noxia corda. Illius et manibus ruralis pala tenetur Et propria ipsius purgabitur area frugum Horreaque implebit secreti copia farris Aetemusque leves paleas populabitur ignis. 345 Haec ait et properis per silvam passibus ipsum Cornit Iordanis veneranda lavacra petentem. Sod vetat increpitans vates et talia satur: ,,Tuae meis manibus dignaris mergier undis, Cum tua me melius possint mundare lavacra γ 350 Dixit Iohannes cui talia reddit Iesus:

DNunc Sine, nam decet hoc, sic sancta per omnia nobis Iustitiae consectandus complebitur ordo. Haec memorans Vitreas penetrabat fluminis undas.

Surgenti manifesta dei praesentia claret. 355 Scinditur auricolor caeli septemplicis aethra Corporeamque gerens speciem descendit ab alto Spiritus aeriam simulans ex nube columbam Et sancto flatu corpus perfudit Isau. Tunc vox missa Dei longum per inane cucurri, 460

Ablutumque undis Christum flatuque perunctum Adloquitur: Τει nate, hodie per gaudia testor Ex me rogaesitum, placet haec mihi gloria prolis. Tum petit umbrosos montes et lustra ferarum Obsequiumque illi atris praebere ministri 365 Certabant rapidi, mox livor daemonis atram Cum terrore rapit mentem, nec defuit aegro Temptandi intore Christum versutia fallax.

42쪽

Quadraginta illi fuerant ex ordine soles, Ex quo nulla cibi potusve alimenta dabantur 370 Sed contexta simul firmi ieiunia cordis

Τerrarum ad regnum mentis secreta fenebant. Τunc epulas demum monuit conquirere corpus.

Horrendi interea sceleris fallacia temptans: , Si te pro certo genuit Deus, omnibus, inquit, 375 His poteris saxis forti sermone iubere Usum tritico formamque capessere panis. Christus ad haec fatur: Nil me iam talia terrent; Nam memini scriptum, quoniam non sola tenebit Vitam erodentis facilis substantia panis, 380 Sed sermone Dei complet pia pectora virtus. Rursus at ille dolos versutis artibus aptans Nectere temptator properat. Nam moenibus uri Μox inferre pedem sensit, vis livida Christum Culmine marmoreo fecit consistere templi. 385Τum sic adgreditur vocis fallente veneno: , Si Deus est vere genitor tibi culmine templi

Aera per Vacuum saltu iaculabere corpus.

Τestis erit scriptura tibi, quae spondet aperte Mandatum summi Genitoris tale ministris, soUt lapsum studeant casu defendere corpus; Et famulis manibus current tua membra leVare, Ne lapidis laedat summa offensio plantas.

R6ddidit his Christus dictis contraria dicta:

ἡ Μ meminisse magis scripti caelestis oportet, 395Ne vires Domini fidens audacia temptet. Rursus in abrupti montis consistere celsis Μο furibunda iugis snsit fallacia Christum, Ostendens ossi fulgentia regna per orbem: ἡCernis, uit, quae sit tantarum gloria rerum 400

Cuncta tu possum iamiam concedere regno, Τalia donantem si me Veneratus adoreS. 37 potusve Cy 1 37s quod non iam M l 385 suasit liti

43쪽

V. 369-429. 17Τunc sic instantem dictis reiecit Iosus: is Effuge pestiferi rabies aesana Veneni, Haereat ut semper nobis immobile iussum, 405 Ut iustus caeli Dominum devotus adoret

Unius et famulans veneretur nomen in aevum

Τalibus excussus fugit per devia daemon. Ius ubi Iohannem cognovit carceris umbris Inmersum, tristi compressit corde dolorem, 410 Finibus t statuit Zabulonum ponere sedes, Ut dictum Esaias concurreret ordine saecli:,Ierra Zabulonum et regionis epiala nomen, Et via trans pelagus longe Galilaea per arvarians et Iordanen gentes populique tenebris 415 Inclusi magnum lumen subitumque Videbunt, In mortisque illis umbra residentibus alma Exoritur fidie resplendens luce voluntas Ergo instare Dei regnantis munera Christus Nuntiat increpitans praeconia larga salutis. 420Ρraeteriensque videt ponti per litora fratres, Ρraesolidum Simonem, dignum cognomine etri, Andreamque simul, sinuosa volumina lini Piscibus insidias disponere marmoris undis.,,Nune, inquit, pisces capitis maris aestibus altis,425 Sed, si libeat sectari, sortia vobis Provenient hominum praepulchra indagine lucra. Olli confestim firmato pectore certi Retibus abiectis pariter praecepta Sequuntur.

404 vaesana C R, suae sana Μ, Vssana 407 nomen', nomen C a 410 Indemersum C Submersum dis, Subm. 22 corda doloreisl meras est C corda dolorem', cordae dolore μ' , corde olor Ir, r. corda es. Verg. Aen. promit altum corde dolorem l 411 Sabolorum C Zabulonum RV 'dinis nunc M', Zabulonum M ' l 412 saecli, longo O 'lui3 Sabulorum O: Zabulonum RV dialon has M', Zabulonum et M 414 Galilemus arva eo .. Galilaea per Ron memerἶ. e. p. a Galilaeiaque arva Barin Arm. ι 416 videbunt, in C ait is in rus et aerum i 427 praepulcra C R

44쪽

18 LIBERI.Ρost fratres Iacobum Iohannomque marinis 430 Insidias gregibus maculoso innoetere textu Ut vidit similomm dedit de litora vocem, Illi Zsbedoum snitorem in puppe relinquunt Ilico sectantes pulcherrima iussa salutis. Exhinc per terram Galilaeam sancta aer at 435 Insinuans populis regni praeconia Christus Donabatquo citam invalidis aegrisque modellam; Et mox robra proeul Syriam iam fama tonebat inlle sonans linguis praesentia munera Christi. Deniquo oriath lamoris abs per os 440 Diversisque mina nexos, quis longa doloro Absumpsit populan membrorum robora tabes, Monstrabant Misto facili ae munera cunctos Reddebat propero miranda ad gaudia sanos.

Iamque animas ipsius morbi saavique furores 445 Et lunae ursum omitata insania mentis Discessero gravi sermonia pondero tuas Ilium stipantes miracula magna moventsininxtae setantur turbae Solymique Syrique Et Iudaea frequens populis Galilaeaque plebes, 460 Quos et Iordanis dirimit stagnanto lento.

Hos populos oemona raooelsa in rupis resedihAc sic discipulis gremium cingontibus infit: -Felices hum a paupor quos spiritus ambis,

Blos nam caeli regnum sublimo Meptis. 455 His simile in s quos mansuetudo coronat, Quorum debetur iuri pulcherrima tellus. Hoc modo lugentes solaciis magna Sequentur. Ρabula iustitiae qui nun potusque requirunt, Illos pleni uimet sati*ndos copiis mensae. 45m

Fflix, qui miseri doluit de pector sortem,

45쪽

Illum nam Donuni miseratio vi ga manebit. Felices, puro qui caelum corde tuentu Visibilis sua his is saecula cuncta a bit. Ρacificos Deus in numerum sibi prolis adoptat. 465 Felices nimium, quo insectatio hendens Ρropter iustitiam promit his mox regia caeli Ρandetur Gaudete, operum quos iusta tenelus Urgebit praeceps stimulis iniuria saevis;

Ρlurima nam mae cos vobis ervatur in aethr 470Νamque μοphetarum fuit insectatio talis.

Discite, vos hac in terra salis esse Saporem. Hic sapor amissa ad iam virtute senescis, Qua salis absumpho acue substantia guai 2 Nec quisquam an post haec superes antia usus, 475 Ni longe abiochum euneta ut vestigia calcent. Vos estis mundi clarum in abscondite lumem Nam quis praeeelsis i , tam Tupibus urbem Occultare queat' Vistrum si lumen ad onmes Ρerveniat rerumque decus Eub luce serena 480Ρonatur. Cunetia genitoris gloria ventri Laudetur, ela thronus eri cui regia caeli. Non ego me priscas leges dissolvere veni Vertere nec veram ponun quae iussa prophetae; omnia nam vobis per me complenda manebunt 485Vora loquiae, dona caeli termeque marisque lateritus veniis, legis ne littera saltviri

Aut apicia parvi graedis distinctis aerit,

Omnia quin fian digost ex ordius saecli. Si quis enim minimam mandati solvero partem o Ausus erit, pariterque hominos audendo docebeth, Hic minam n nne caelesti in aede tenebit. At quis unque operia propaei moderamina Mon Inviolata simul tendet praeespha prisaeum,

46쪽

20 LIBERI.

Audistis veteris iussum moderamine legis: Humano si quis macularit sanguine palmas, Illo reus erro persolve Vindice poenas. Ast ego praecipiam, ne quis consurgere in iras Audeat atque odio fratris fervente moveri. 500Nam reus hic aequo poenas sub iudice pendet. Nec minor illorum convicia flamma sequetur, Qui fatui miserius cient sub nomine atrem.

Sin offerre voles, Venerans altaria, munus

Et tua hunc tacitae mentis penetralia tanget, 506 Quod tibi sit cum fratre domi suscepta simultas, Munera cuncta illic adytis admota relinque

Et prius ad pacem properans transcurre petendam. Fraterno demum iam conciliatus amori Ostor grata deo tranquillo pectore dona. 510 Est tibi praeterea semper contraria Virtus Corporis hoc casti celeri curetur amore, Dum rapidae tecum graditur per compita Vitae. Accusabit enim polluti corporis usus Et to sublimi status sub iudice vinctum. 15 Damnatum rapient ad vincula saeva ministri Nec prius e tenebris solveris carceris atri, Ultima quam minimi reddatur portio nummi. Haut ignota, reor, vobis stat cautio legis Corpus adulterio prohibens, sed nunc mea iussa G20 Occulta interea frenant molimina mentis: Nec minus optati quam facti poena luenda est. Si is oris oculi dextri laqueaverit error, Auctorem miserae properans convellito labis Et iaculare procul. Nam membrum perdere refert 525 Exiguum, flammis quam totum dedere corpus

Perpetuisque animam pariter convolvere Oenis. Et si dextra manus mentem per devia ducit, 501 asque C M RQ reddet, dis aer pendet ἐχοι

47쪽

V. 496-562. 21

Erroris causam praestat decidere erro, Quam totum aetereis corpus concedere flammis 530Ρraecipiunt veteres, si quis conubia rumpit, Scribere discidium, iuris feralia verba. Sola viri recte discedat adultera tecta

Ast aliae maneant, nam casti iura pudoris Auctore amittit mulier deserta marito. 535

Antiquae leges prohibent periuria linguis,

Sed nostris cedat iurandi audacia iussis. Nec fas est homini caelum iurare per altum, Quod sedes Domini, nec quae Vestigia gestat Terra Dei, Solymaeve urbis venerabile nomen, 540Quod regis magni propria est, iurabitur umquam. Nec caput in proprium cuiquam iurare licebit, Namque potestatem minimi non esse capilli Cernitis, albumve aut nigrum mutare colorem. Est est sufficiat, quod non est dicite: non est 545Quod superest istis, totum fallaciter aegro Suggeret obreptans animo vis tetra veneni. Pervulgata diu legis praecepta tenetis, Laedentem semper similis vindicta sequatur; Sed tranquilla malum melius patientia vincet, b50 Ac si quis partem palma percusserit oris,

Μox aliam vultus partem praebere memento.

sero aut tunicam si quis vi iudicis instans, Codo libens pariterque serat tua pallia secum. Si te forte aliquis passus par mille iubebit 555 Ire viam gravidique oneris perferre laborem, Μox perges aliudque iteris comitabere duplum. Si quis egens poscet vel si simulabit egentem, Ex animo miserans largire aut mutua si quis Orabit, tribue, et mitem ne subtrahe vultum 560 Noe tibi sit placitum, solis succurrere amicis Aut caecis odiis inimicos ducere dignos.

48쪽

22 LIBER I. Quin ego praecipiam semper blando eas per mos Obsequio precibusque Deum mollire benignis Ρr vita ipsorum, qui voa exes Me gaudent 565 Adversisque rues animis odiisque sequuntur. Nam genitor a ster communia hunina olia Communesque dedit pluvia iustisque malisque. Quod si coniuncto tantum Veneramur micos,

Quis locus hic iurias possin inaroedis haboriri seto Servit amicitiae tantum gina dodita lueris. Sed vos persecto similoa Moto amisi Sicubi iustitias a Mur pulctra facultas, Devitate oeula hominum; nam nulla manebit Μeroes, posterius quae factum ala aequaturi 175Α laudo tantum sterilia laudatio vulgi Sod quod dorira saeu, faciat nescire sinistram Conveniet iusti meritis tum digna rependet Occulti solus scrutator Tamesa ordia. Sunt, quos praetumidae tolli iactantia mentis, MEt precibus propriis gauden adsistero turbas Multifluisquo diem orbis ducendo satigant; His votis pompae motus succedit iniunis. Sed secreta domus precibus penetralia castis Claudantur paucisque Deum venerabere verbi AEMSei pals ipso, tu quae sit trepidatio cordia. Nil abson is loquimur, nil abdita clausum

Ρectoria antra tegunt, praesens Deus omnia emit. His igitur votum placeat c mesudem verbis: Sidereo initor reaidona in vertis casti, soNominis, oramus, veneratio sanctificetur In nobis pater alto tui tranquillaque mundo Advenia regnumque hirurn lux alma molaudat.

49쪽

V. 563-625. 23

In caeso ut terris fiat tua laxa voluntas, Vitalisqus hodie Audii substantiaostvis 595Ρrovenia nobis tua mox largitio solvat Innumera indulgens an oris dubita rari; Et nos hau Aliis concedere foenora nostris. Tetri saeva procul exaptati daemonis absit Equo alia in nos in lucem extora foliat. 600 Sic stinum genitor populis delicta remittet, Si vestra Remi vobis secata velitia Codere nec durum erratis intendere pectus. Suni tisin praegrata Deo iesunt plebis; Sed promtiam multi facio foedare laborant, 605 Quo vanain capiens hominum ieiunia famam. Tu vero e grato eri in nitefactus olivo Laetantem puris s sontibus ablue vultum, Ut solus genitor svoti pectoris altum Servitium emens laude moritumque sputidat 410 Vanum est dolasaia terra invigilare taloniis. Illic aerugo e tineas dominantur edaces, Cunctaque diripiunt fures gesta latobris. Condite in auro vobis in vertice caeli; Non aerugo illos tineaeve aut horrida fumin 15 Faetio diripiet. Vobis ubi condita res si, Illic corda etiam 1mili dicione ten-tur. Corporis est lumen, quo publica lumina comis; Sed si pura actos exuis simplerique nitebit,

Claro totius apis ebunt corporis artus. 620Sin vero nequam fuerit Arvumque videbit, Obscurae incumbent super omnia membra tenebrae. In nigras lumen sed si,nvertitur umbras, Ipsis horror ori quantus sino tuos henebris2Nemo potest dominis aeque servire duobus, 625

paremque C pravumque M sed Pris in ras. in parvi quo M

50쪽

24 LIBER I. Unius aut odiis cedet vel cedet amori,

Nec pariter dominum servus patietur utrumque.

Haut umquam poterit quis divitiisque Deoque

Inservire simul; sed vos haec iussa tenete: Sollicitet proprio ne vos pro corpore Vestis, 30 Nou faciles victus aegra disquirite cura. Nonne animam pluris lacimus, quam corporis escas 2 Aut dubitat corpus quisquam praeponere vesti 2

Aerias spectemus aves num Omere preSSO

Terga soli subigunt, iaciunt aut semina farris, 635 Aut segetum culmos incurva falce recidunt 2 oveniet tamen his satias potusque cibique. Nonne Deo magis est hominum curatio cordi 2 Neo dignum fuerat vestis suspendere curam Ρectoribus nostris non, si cubitalia possent 40 Incrementa suis homines inponere membris. Cemite, per pingues agros ut lilia fulgenti Non ulli tamen his umquam incubuere labores, Nec Salomon illum, cum regni divitis aula Asflueret, talis contexit gratia vestis. 645Quod si pratorum fruticumque virentia laeta Ipse Deus vestit nostri obnoxia flammis, Cur vobis potior non est fiducia patris 2 Ergo cibum potum Vestemque et inania cuncta Gsntibus infidis terrenam linquite curam. 650Vos potius digne caelestia quaerite regna

Iustitiamque Dei spontanea cetera current , Crastina nec vobis curetur copia rerum;

Quisque dies sibimet satis est pro fraude diuina. Iudicium vestrum fugiat damnatio saeva 655Nam Dominus iuris vestri documenta sequetur,