Conclusiones ex vniuersa philosophia morali, quas defendendas proponit in Canobiano gymnasio Antonius Gambirasius. Bergomensis

2쪽

PARS PRIMA

PROEMIALIA.

De Dignitate , s Ordine Moralis Philosophia ad alias scientias.

OMO dupli ei virtu- Iturn Hierarchia perficitur,supernaturaliquidem, ut est eleuatus ad Dei amicitiam; naturali vero, ut est eiusdem Diuiuitatis seruus peressentiam. a NM

3쪽

4 Praemialia Pars La Naturalium hunc virtutum populum non ignobilem sibi contemplandum , vel dirigendum Vindicant, atque inter se diuidunt scientiae omnes, facultates, vel artes, quibus humanum ingenium

exercetur; at vero supernaturalium caelestem chorum Sacra considerat Theologia. Haec sublimi ri methodo suam virtutum ordinat Rempublicam; at vero Naturalium scientiae iuxta numerum partium hominis , quas perficiunt , generaliter diuidi possunt. 3 HomoJgitur, ut est intesiectivus ab uniuersitate tota scientiarurn, facultatum, & artium instruitur; , ut autem est rationaliter votitiuus,& brutaliter appetitiuus instruitur a Philosophia Morali . Haec sola agenda dirigit, de eligit; reliquae scientiae scienda , & facienda considerant, & ordinant. Scicndorum Regina est Metaphysica ;

4쪽

Proemialia pars I. y Agendorum Imperatrix Politica Totius Moralis finis est Homi- nem absolute, & simpliciter bonum escere , bonum inquam ,

ut fVix sit; reliquarum omnium est erudire, ut sciens, & artificiosus sit. Sunt igitur Triumuiri in scien- stiarum Orbe Sacra Theologia , Metaphysica, & Moralis ..Meta- physica est magis generalis; sanctior, & dignior Theologia; Moralis utilior : Sapienti omnes sunt ita necessariae , ut sine discrimine separari non possint. Assistunt e go nostrae menti de moribus d cernenti, & scientissime secundum Moralem agenti, Theologia , &Metaphysica, ut intelligat principia, & quidquid humanos actus

constituit, mutat, vitiat, vel perficit secundum utrumque lumen naturale, & reuelatum.

5쪽

6 Praemialia Pars L

P Hilosophia igitur Moralis,

quae a morum magisterio no minatur est scientia proprie humana , quia circa h-anos actus

versatur. Est autem actus hum*nus Voluntarium pr consuli t*n , iquod sic definitur; V, Iuniarium escuius principiam es in imo agente , cognoscente singuia n quibus victu hoc est ratio moralitatiΤ. Est practica,no quoi o docum m ised illius prpprio, & peculiari - ido. Hab et tre part iuxta numerum bonorum, qui intendit, -ςundum iuuersitatem 'se umqu9 3

perscit: tanastica siquide' dixi:

git hominem, ut solitarii Nomia, Vt partem, vel caput familiae ; Politica, ut Principem, vel , subin

6쪽

Praemialia Pars L 7

subditum in Civili,sive Republica. Triplicem gasHuityr lxior is quMRor 'irtu- tues generibus , quibus geminae

partis, animae superio is, siue rationalis , & totidem inserioris, siue animalis Animae perficiuntur. Intellectum siquidem Prudentia illuminat, Volimtatem Iustitia recti-scgi, Irascibilem Fortitudine ro-

Dorat, Coiscupiscibilem Temperantia coercet.

Quae vero in singulis generibus stest species praecipua virtutis illa dicitur in illa ratione Virtus cam inalis. . Interictum alijs scienti js iam i oyltro concelsum repetit, & perficit nostra Moralis, non quomodocunque , sed praecise in ordine ad pru-dsnter eligedum; Prudentia siquiagem vixtus amphybia est , pertinent scilicet ad duas potentias si .mul , Intesiectum, & Voluntatem .

7쪽

ARS I IDE PRUDENTIA.

Etaphysicus ordinat Scibilia , Politicus ibilia, absolute Sapiens ordinat omnia r & quidem secundum species Agibilium sunt diueris prudentiar, mihi probab

lius quatuor. Prima est generalis, & transcendens, sine qua nullus esse potest actus virtutis moralis , secunda est Prudentia monastica sue particularis , & cardinalis ;tertia economica; quarta Politica r harum omnium definitiones sunt satis similes,& definitio quidem Prudentiae transcendentis

8쪽

De Prudentia Pars II. 9

non est separabilis a definitione

actus moralis, quae est. Virtus moralis est habitus no a turalis, aquisitus, essecundum rectam rationem electivus circa quodcunque obiectum de se conferens ad felicitatem. Cardinalis Prudentia est habia stus naturalis acquisitus, & secundum rectam rationem electivus circa obiecta praecipua de se conserentia ad monastica elicitatem. AEconomica est habitus naturalis acquisitus, & secundum rectam ratione electivus circa obiecta de se conserentia ad familiae faelicitatem. Politica tandem est habitus na- sturalis acquisitus, & secundum , rectam rationem electivus circa obiecta de se conserentia ad eiu Iem faucitatem. In his definitionibus illae parti- 6culae fecundum rectam rationem ;Hectivas circa obiecta ostendunt

9쪽

r o De Prudentia Pars uduo propria munera Prudentiae istuminantis , & eligentis secum dum intellectum, & voluntatem.

7 Prudentia igitur generalia , &generica est omnis reσε ratio eligens. Subhac tres species Prudentiae eligunt immediatς, R singulariter circa tres fines, & sunt Card natis Monastica,AEconomis o Polima. Prudentia vero, quae eligit quaecunque alia obiecta, semper tamen respiciendo Finem faelicitatis illa est transemdens. In definitione igitur Prudentiae transcendentis in ly fecundum rationem signatur Prudentia, in ly vero xi a quodcunque oblinum signatur generalitas materiae virtutum , quibus seruit. 8 Sicut Monasticae gςminae ser . uiunt Prudentiae , Transcendens scilicet, & Cardinalis , ita facile dabo in AEconomicis, de rationa

bilius in voliticis , imo * vi sissu-

10쪽

De Prudentia Pars II. IIlis tribus Politicae speciebus assignandis, posse distingui cardinalem aliquam Prudentiam a communioribus .

V M ex Philosopho ita se , 9 habeant prima principia in

eculativis, sicut in activis vltimus finis, consequenter ut est pri- mae scientiae, hoc est Metaphysicae, . considerare principia, ita erit primae moralis statuere de ultimo fi- ine, qui est triplex iuxta triplicem, & iam ggignatam hominis considerati'nem; sed de Monastica, ad quam omnes actus humani ordinantur sic. Haec faelicitas, neque est in sola, io& omni voluptate, Vt voluerunt

Epicurei: nςque in 'la vi tute,

De Fine Hominis, qui estselicitas: