장음표시 사용
251쪽
. tractus, non autem solutionis. Adde Corne.consit. 32 I. Volum. 3. Sc consit St. volti. r. Teneti dena Curi. de Monet. nu Ine. 7. Et
nemo, ait, dubitat, quin semper pecunia sit reddenda in bonitate inti inseca, si de
illa reperitur, si verbion reperiatur, potest solui de noua, habita re Iatione ad aestimationem pecuniarim utuatae. Iohan. quoque Regnata Aueniens de
Monet ubi ex professis hanc quaestionem tradit fidam suscepit, ait, valo rena, qui fuit
tempore contractus, Usque adeo attenden)um, ut quamuis nihil de eo si dictuin, tacite nihilo mintis actum videri inter contrahentes, ut secunddm eum solu- tio fiat. Et hoc multum, inquit, in ratione
euidenti, etiamsi non esset lex, haec dictaret ipsa iustitia naturalis, qui reliquis omnibus in hoc quaestionis puncto est animosior. Ideoque tacite per Molinae. reprehenditur, quaest. io o. in princi p. Vide
etiam Nati consit. 3oi pro communi. Et Nicol. Boer. decissa ur.327. nume. 8. Plure SDoctores, refert, tenuerunt contrarium,qubd solutio fieri debeat, habito respectu ad valorem monetae vel auri vel argenti, qui fuit tempore contractus, siue illo tempore esset fortior, siue debilior, ut voluit Aro in suis Broc. sub Rubri c. An eadem mensura vel moneta debeatur, cael Cui adiungit auctoritates absq; nu
Tu vide etiam Gabriel. lib. 7. Conclus. I. &Guid. Pap. quaest. 93. Ubi ratione subiungit istam Mebet attendi, ait quod verisimiliter est actum inter contrahentCS,&secund sim id debet iudicari, aliter sequeretur, quod res,qus fuit vendita iusto precio, daretur pro minus iusto precio. Idebaudiri non debet talis emptor in detrimentum venditoris.
Atque ad istum modum in Cana. Im P. per Dominos Assessore ς, nost multam dif- palatione na, decistim ac iudicatum fuisse, testatur D. Mynsinge. 4. Observ. i. Subiun- gens, ut si Peliae, quae sunt in obligatione dedustae, amplius non reperirentur, tuncti l recurrendum esse ad valorem taxationem iuxta tempus contractus. Itaq; de
pecunia currenti usitata solutioe quidefieri potest, sed habito respectu ad valore
intrinsecum, qui contractus tempore Obseruabatur. Sequitur Hosti ea. Iola an finis dre Anton. de Butr. Cardin. Innocen .Panormit. Canon istae communiter ad . quanto, de iureiuran. c. olim. c. cum Canonici S,extr. de decim.
Cui adstipulatur his verbis noster Molinae. Hoc etiam, inquit, secunddm omnes quod nota volunt Iura Canonica indictis capitulis, quae omnes Canon istae, ibi&ubique in te illigunt , ut non solum in summa semel soluenda, sed etiam in pensionibus&obligationibus successu isdebeat solui pecunia, secundum aestimationem intrinsecam sic enim omnino ibidem legendum, non extrinsecam, ut Vulgaris habet lectio quae erat tempore dispositionis Illam quoq; sententiam communem dicit Leoninus Duc. Gelr. Cancellar. consit. 7t circa princi p. licet pro contraria non nihil urgeat.
Hanc rem, quoad intrinseci valoris 1 elucidiorem explicationem, ego in gratiam Iuniorum hoc pacto declaro: Oblia
gatio forte contracta erat anno I 44 aureorum in auro mille, quo tempore continebat puri auri arca talium flore noruΑ- 9. Carain. Et eorundem septuaginta pendebant quoque arcam unam Colonien Hodie forte solutio seu rei uitio talium aureorum in auro Vrgetur cumque constet ex ordinatione hodierna die recepta, qubdiam extrinsecus Valor , quam intrinsecus si deminutus non nihil cum, ut dixi supra, contineant
auri puri A I 8 Car.&72 marca pendant. Iccircis secunddin traditam a
nobis conclusionem primam Maximam, erit habenda ratio deminutionis ligae8Iponderis, quam supplere, creditorique superaddere debitor cogetur. Eodem modo, si quondam percutiebantur thalleri via decim denariorum argenti puri, quales adhuc, licet rariores conspicuitatur, modo ver ex decem denar. de granis i 5. fiant, ut habent Imperi Co-
252쪽
stitutiones, Sspes ordinarius in ijsdem
praescriptus, defectus ille secuta dirna com
am ritia si veriorem de benigniorem, per debitorem erit supplendus. Ab hac quoque non recedit Arnold. Bart,Doetor, in
tatque ibidem Cui acium, longe aliter ta- naen ea de re sentientem. Sic si quondam cucurrisset moneta in intrinseco valore vilior, modo cuderetur preciosior, hodiernum augnae n- tum cederet commodo debitoris Ratio est,qtib d inspiciendum sit tempus contractus , S non solutionis. Haec eadem etiam in obligatione generical octina habebunt. Exempli causa : Existit debitor florenorum Coloniensium ducentorum, anno videlicet s66. tque fieret eorundem restitutio forte anno II 89. placuit. Experimit autem passim una spope omnes naedio tempore in intrinle-co valore deminutos, alit etiam augmentatos, qtiod fit rarius hoc iii commodi&commodi per se ire cogitur ipse debitor,& non creditor Quae I lolii C. Omnino non recipit, quantum ad intrinsecta, sed quo ad valorem extrinsecum, eodem distinguit modo. Haec de intrinseco valore in comprObationem S defensionem communis sententiae in producti nunc reliquum
est, simili breuitates compendio, de
extrinseco monetarum valore receptam, communi suffragio, doctrinam aperire Et quantum ad id tu mattinet valorem, video Francis c. Curi. de monet in princi p. numn. II. ωra ac consequenter X
sententia ut ipse refert Alberici, Baldi, 3 aliorum, idem de extrinseco, quod de
intrinseco valore dixi natis statuere, concludens in hunc modum. Ego indistincte teneo, in omni contra Stu, sue locationis, siue mutui, siue alterius contractus, tempus contractus, etiam quantum ad bonitatem extrinsecam , inspiciendum. Ideoque Variata aestimatione, tenebitur debitor ad illam aestima-
tionem , quae currebat tempore contractus, secundum Doctores ibidem allegatos. Et quos citat Gabriel in illam sententiam libr. 3. de soliatio.& liberat. conelus. r. tempuS contractus. non solutionis in extrinseco valore attenden
Verum ego plane existimo, non bique relatos in istis locis Doctores synce-
recitari, cum magna eorum pars in communi sententia resideat. Itaque recte dixi patito ante in his& similibus Doctores admodum titubare&variare, S quasi incertis sedibus vagari. Uti etiam Laud Cn. num. 22. facere videtur, quantumuis tandem a communi praementionata, ea, qua de extri u seco valore sequitur, sententia, non recedat. Quae secundum Molinae. ita se habet quaest. alleg. 99. nume.
6. maiori ver ,7 3 Egregiam huius Regulae limitationem vide infra cap. II.
Caeterlim de bonitate extrinse ca sentiunt Doctores, tempuSm 5 contractus, siue alterius disposiationis seu ordinationis, sed soluationis attendi non curando de augmento vel decremento, nisi a tempore morae, prout adusque communis inualuit Doctorum, ut ipse ait, error.
Et ita explicat se Panormitan in dicta l. 3. in fine. C. commvn. de lega. Alcia. postarios in Ti. cum quid . si cert.peta. Haec il
- Declaro hoc Si certa species est in Obligatione, puta, tenetur debitor post
sex menses vel octo soluet centum Aureos in auro, tunc tempore obligationis contra et pluris vel minoris valebant Aurei in auro, quana tempore solutionis , hoc a tigna eiu lim vel decrementum non curabitur ed totum id in exponendo,
253쪽
nendo D recipiendo comi nodo vel iir commodo creditoris Paccipientis ceGere debet. Alber. Biuri in fin. fili tracta. de monet limitat. io Qtiando promissa elf, habet, cella species pecuniae, itinc non curamus de bonitate extrinseca. Idem passim in cilicat, uti et it in declar. 3. Item
Nicol. Boer qua st 3Σ . sequutus Bald iam in coniit 39 inci p. piinctiis quaestionis est talis. itiusmodi ponit exempli im Fueriint dati in dotem dii centum flore-nibolia irri,SI primo valebat forentis tres libras cum dimidia. poste verbi empore restitutionis , valebat quatuor libras, Z quindecim solidos . tu aeri ircuitis temporis ratio habebitur quoad Σ - . in lationem illam extrinsecam dccidit, quod os debeat reddi Sc so rii forenis, q ii ipsi flore ni sunt in obligatione .eorum bonitas intrinseca non est murata, sed extrinseca, seu valor S aestimatio ipsius tantummodo Quae Boeri S co innuini decrfio Molinae minus arridet, in princi p. quaestio . 7. ubi aperte eundem ob id reprae laendit.
Atque ita accipioin in te igo Cossalium ad i. res in dotem. f. de iure sol. I. cum quid. post Barto. S alios .ifficer tum petat. Item . Gail. r. Obseruatio 73. Et
3. ubi ita inquit Quoties peetania eo dem pondere lateria manentibus, vel augetur, vel minuitur extrinsecus, quoad precium&aestimationen ea muratio ante a oram de nocet S prodest creditori, hoc est, fatis erit si ei species, quae in obligationen deducta, non attemto augmento vel decremento eiusdsm , soluatiar. Haec ait, Conclusio corri munis est,&probatur ab his , qui pyoximam de intrinseco valor enim in sim probauere paucis exceptis. Inter quo priam a Carol. Molinae. propriae suae pri γ lentiae confi- dens contra dicit imo Salomonis Pro - uerbiorum a si in . ne innitaris, docoiast tui . tenet existimans in muruo, dote, te flamento coluractu, emptionis
venditionis ubi nullum tempore c5- tractae obligationis suberat periculsi crebrae mutationis variationisqties didae)minime admittendam esse communem sententiam : mna mutationem pecuniae, quoad bonit Atem extrinsecam , noecere S prodesset etiam ante moram pro si creditori, ut communis habet edito, qtrae mihi aliquando tenebras offa
dit. Et tunc sensus est: si Aurei in auro varluerunt tempore contractus f. albos, Sirpost ni odiam solutionis die adueniente, e X ponantur pro o albis, obitore hocalis mentum 4 alborum deducente, hoς incommodi in obligation speciei per feret creditor quemadmodum contra, antea valuerint o. alb. solutionis tempor tantum 66 hoc creditori commodabit ex quo sectandum Molinae.&paucos asseclas, extrinsecuta valoremd bitor usq; ad illum, qui erat tempore colatractus lupplere tenearit S. Uersim ego omnino pii tarem, si debitori legatur, sensu λ e muliti apertiore, ex quo pro communi dixit antea iam variationem nocere .pro delise credidi
qualis est ista quae maecedit, nocebiti proderit debitori. Sed parum laborandum est de contextu verborun ν, modo genuinus sensus haberi potest scilicet ille, quod sectunddin Molinae debitor ut defe-ettim, quoad extrinsecum valorem, supplere tenetur, ita e eodem modo et auramentum deducere&de falcare principali sorti licebit. A quibus non dissentit Francisc. Cur
nume. i. binitio, de monet. in haec emba loquens Aut non mutatur pecunia
in bonitate intrinseca, sed variatur aestina alio balor ipsius , ut quia Ducatus aureus, qui tunc valebat expendebatur pro . libris in decem solidis si huic ad aliquos menses crescat alor aestimatio, quia forte valebit libras quinque, vel forte decrescat ad 4. libra S, .in ista bonitate, quae vocatur e X trin seca, non curamus, nec inspici mur,
254쪽
nisi eo tempore, quo coepit esse in nrora,&in mora constitutus eis, per allegata ibidem. Et sic quae sit communis Docto. sententia, quae cotra eande militet,quoad obligationem 1 peciei, breu iter est expositum, de quo infra suis locis latilis. Dicendum igitur restat nunc de obligatione generica Certuna est autem communem in obligatione generis sententiam supra relatam, hoc sensu accipiendam S subintelligendam esse: Videlicet, Cum genus, puta, tot libra Grosiorum, siue tot florent, tot thalleri Coloniensis monetae, Flandricae, auet Brabanticae qtiae ex vii natura verborum, tum etiam iuxta quotidianum usum, atque assiduam inter Mercatores obseruantiam ad quae semper est respiciendumo appellatione generis continenturo in obligationem sunt deducta, tunc recte per quamlibet ' monetae, non reprobae aut falst, sedi probae Sr iustae, speciem, solutio fieri poterit atque ita manente in trans co S stab- stantiali nobis valore integro S saluo, non attenditur in quantum species quaelibet, puta Aurei in auro, Oronati, Ducati, Thalleri Imperiales, Florent i .bat Z.&reliqua sortes creuerint aut decreuerint extrinsecus. Non enim sunt de per se in obligatione, sed in facultate soluendi, secundum aestimationem istam , quae hodie, hoc est, solutioni tempore, si seruatur, estque recepta communi
Atque illud est, quod diximus,4 nobis repetendum est sepe non tam con tractus quam solutionis te ni pus , ubi de extrinseco monetarum valore agitur&disceptatur, inspiciendum esse quod t- plurim sim in debitoris, ex quo rariuSnu morum species decrescunt foret enim
hoc quasi miraculum sed quasi magis magisque augentur, commodum utilitatemque vergit. Ita habet Brunus declarationes postquὶm de obligatione generis mutata bonitate intrin leca, debere videlicet tem
pus contractus attendi, praemisit, sequi 3 o
tur mox: Ubi autem interuenisset mut tio bonitatas extrinseca sollina, ut quia remanente eadem ligarae pondere auri atque argenti in monetis, mutatus est et Valor , non procederet haec conclusio, quia attenderetur valor secuntum temptis solutionis, secunddm communem opinionem Doctorum: quia in his quaed bentur in genere, ut in debitore librarsi, forenorum Sabaudiar, consimilium, regula est, Quod variatio extrinseci valoris inspicitur tempore solutionis, Sceadem res debet reddi in genere, non at tenet a Variatiun evaloris extrinseci, siue ista varietas tendat ad commodum debitoris, siue creditoris, per Bart. in d. l. chmquid . Zabaret. in Clement si beneficium, in i . quaest. de decim ubi tandem, relatis
opinionibus diuersis, in illa residet atque subsistit. Adde Francis Areti. consit. H.&
Martin Vero arrat. Laudens etsi nu- me. 22. de Monetis, S consequenter variussit, hique vix constet quo morbo Bru- num aliquando S alios in his difficilioribus monetae quaestionibus laborare, supra attigi tamen huic communi senter tiae postmodum sibi cribit, S tempus solutionis, quando non est mutata qualitas intrinseca , attendendum dicit, per Bald in d. l. cum quid. in . si quis a genetiam C. de donatio. Mille auctoritates pro hac sententia quoad extrinsecum pecuniae valorem, vide apud Gabriel. al-leg. tit. de sotiit.& liber. libr. 3. conclus. 2. Cui ad dem Egid. Boss. in prax.crim. num .s
Hic apud Dd admodum notabilem video posterioris conclusionis precedes imitationem, maxinac in quidem communiter receptana, qua dicitur, non soluti
nis tempus, etiam quoad obligationem genericam. Dc tempus contra tu Sattendendum esse etiam tunc, ubi ni illa muta,
tio bonitatis intrinsecae superuenit principaliter, sed tantsini, ut ipsi volsit, quoad aliud. Itaq; huius limitationis hanc quas
255쪽
Quotiesculaque valor' monetae anti-
qil aegro: E , noli mutatae in botritare ii trinseca, a uictura fili propter deteri oratione ita laron et a mim loris, magis ariosae,
intrinsecus factae vilioris S dc bilioris. Exqtio deletiolatio ista minoris pecuniae, vel in liga , vel in pondere, sit
existat causa rigendi valo rena extrinsecum maioris pectinia vel melioris , perinde inferunt habetur, S iudicandum erit, ac si valoi grossarum monetarum intrinsectis auctus fuisset. Subest enim eadem nraitationis ratio, qtio ad valorem intrinsecum. Exempli gratia: Rotati alit albi simplices, bata ij. aut naedi 1, in intrinseco valore sim deminuti quondam enim erant forte denariorum septem S trium S modo inueniuntur sex, re pective et denar. Hinc ob istam deteri orationem , quae similiter in pondere constitui potest, in istis minutioribus numis Atire in auro, Thalleri, S reliqua maiores sortes augmentirm acceperunt valoris extrinseci,
qui ob id crevit Inferunt ergo Docto. re- speetum habendum ad illud augmetum, S lao proportionabiliter fore detrahendum, non seclis ac si ipsae me sortes grandi opes intrinsecus creuerint. Ita tradit Bait o l. in l. Paulus. F. de solui. circa n. SI in .nunais .is. de in lit. tur Et Gabriel. li
Carol. Molina . quaestio. 9o statim ab initio ibi, Et sic cum augmentum. quaestio. 95. nume. S. SI quaestio. 97. numer . II.
I a Notabilis, ait, deteri oratio intrinsecam inutioris monetae, necessari in diicit augmentum aestimationis preciosioris monetae, manentis in eadem materia pondete, nec dicitur Eugmentum valO
ris, sed aequalis commensuratio& proportio, ad monetam deteriora tana, tenet Crauet. consit. 7. nume. 6. inci p. Carolus Alemandi ubi hanc infert conamunem, per Doct. in d. l. cum quid sicer t. pet Uide Menocla. consil. 9.& consit. s. in prin: ci p. Verum tigro si a pecunia propter deteri orationem minoris, ut dixi, aliquando crescit, eodem modo etiam non raro propter excellens augmentum vel detriment una grossarum crescit vel decrescit
pecunia minuta, attestatur Lauden . de muta mone nun e. 2I. Et ego idem aliquando
obseruaui, licet' reciproca ac corresp5 1ς dens de iure inter illa deberet eis aestimatio, ut tradit Brun. ac initio nu .lo. Iccirco θ communibus Regulis&conis clusionibus maximis supra positis, no est
recedendum, nec temere, nec facile, maxime cum maiores impensae ac sumptus in conficiendis istis minutioribus sortibus, quam grandioribus reqilirantur. De squibus Bruta. praecita .loc tu me. S per nos suis locis copiosi sis tractabitur. Haec omnia pula herrima sunt, ideoque vel in primis diligenter notanda Pauci enim ex nostris penitius ad illa respexerui, ea. demque debito modo examinarunt. Exsupr deducti fundamentum quaestionum omnium multipliciter controuersarum de sumendum est, uti quoque decisio earundem. Semper enim ad illa tanquam a lesbiam Regulam colli mandum, V Quae pecunia seu moneta sit in ' obligatione, quae in facultate soluendi, accuratissime attendatur, quorum Unum debitorem coarctat atque constringit alterum eundem liberiorem reddit. Hinc dii plicem considerationem semper habendam Brun refert Prima consis fit in Valore pecuniς quae promissa est in obligatione, e tunc eius aestimatio com in ensuranda est ad tempus promissonis, vi nimirum illa summa praestetur promissa altera consideratio est circa a lorem pecuniae, quae est in facultate soluendi, S non in obligatione praecis vel
promissione, cista debet solui secunc dum
256쪽
dum cursum talorem suum proprium
tempore solutionis quod lati sis prosequitur parti c. . in n. Brtinu S. Huius rei gratia quoniam Doctores de intrinseco valore secundum tempus contractiis, tum etia in de extrinseco, iuxta solutionis tempus considerabili, diuersimode loquuntur, consul lint a sitie
decidi int, ut saepe dixi: Iccirc in gratiani studiosorurn, SI ad subleuandum i)s omnem laborem, placuit mihi ordine Alphabetico Doctores,& loca praecipita, in quibus de hac satis intricata materia, videlicet de duobus contractiis Tolutionis temporibus ac similibus tractatum reperitur, subi Jcere.
'Vide Alber. ini. uxori. g. v XOri. ff. de legat. 3. Et eundem Alber. Angel. in l. Paulus. F. de solii t. cin l. h. colum. Denui. versic deinde quaero. C. de iure empli Vet.&ad .chm quid plenissime. F. si certum peta. AZo in Broccard suis, in materia de contradi. sub Rubri c. Angel in d. l. cum quid, circa fin. versicu. idem dicas. Et An gel. in Summa, in Verb. solutio, in . conclus Andre. de Isern colum. i. afflict.
num. IS. SI 2o tit . ullae sint regal in verbo, monet , in sib. ud. Anton .d But r. in . cum Cano laicis, in I. notab extr de Cens
Barto. in I. Rutilia Polla. Ude contrahe n. emptio eundem in I. chira certum si deaur.&aigen. lega. Et in . numis. V. de in litem tur in . res indoterra. T de iure dotium Bald. in J. illud, colii m. vltim Versi- Cul. Vltimo quero. C. de sacrosanet. Eccle.&in I. vltim in princi p. colit m. l. versa cu. it Om quaero. C. commvn. deleg .in l. quis
sului pauci sunt dies. C. de donat.&c On-s l. 99. quaest io ista, libr. i S consit se qu. vltimo eius libri, inci p. in quaestione quami aeritur. consit. 26'. incis. sit pereo, libr. 2.& consit. ais inci2.puIustus Paestio-
nis talis est, libr. s. Bertrand. in consit .im.. in princi p.&consit. 26 l. colum .pen. Vem sic ad secundam quaesitum, in antiqv. VO-lum. i.& consit.ῖir in princi p. volum . . Boer decis. 327 pc totum. in Singui. in fine, ibi, Mixta de contractibus. u. trien .ind. l. Pauliis, de solutio Bolog n. rn
Vide Cyn. in . minor tim, in I l. qtraestio.. versici restat modo. C. qirib. caus in integia resiit. 4n d. l. si quis argentum, de dona. C. Collectan. c. quanto, de Hire Iurando&in c. indicante, colum. I. versi. quid id stator, detestamen. in c. Oldradus, co- Iulia. 2. Versi c. sed quam pecuniam, de sol..e X. Corn. consit. 187. inci p. in hac consultatione, colum .penuit. Versic deueniendum,usque adfin. libr. t.& consit. i Si. visis, nonnullis, Char. pennit. colum. Vii. Versi . . restat ut deueniam, libr. 2. Consit. 13I..de pluribus, cohim. penulti versi c. resta: vide ueniam ad dubitat. S. lib. 3. Et late con sit. 13 I. volum.ῖ. Cares Molin. qu st..i96. Cum tribus sequentibus Coras in Mi i
dus SI consit. seque n. Viso instrumento,. columi 2. versi. pro Vera decia ratione. Craue consit. 7 .inci p. Magnificus D. Carolus, num. 6. Costa l. in dicta l. chm quies..in . res in dotem , T de iure s
Vide Dynum in c. inspicimus, de rei dic a. libr. o. in I. chm quid Decium in
l. t. f. mutui datio. F. si certum peta Did cum Couar. cap. 7. de muta. monet. Docto.
res communiter in . l. cum quid. Mini. Vinum, in l. quod te. T sicer t. peta in Molim. c. cum Canonicis, exi.de cens. in Clement. dedecim. .
257쪽
Vide Francise de Aret in in . l. quod
M. consit. II. per totum, inci p. proce dendum est. consit 8 . inci p. diligen- r, colam. I. 3 consit ita consideratis, colum. l. Francis c. Marc. decis. I 68 part l. I 87.2. part d 26 o. decis. eadem. 2. pluribus ali)s in locis. Fabian. de Monte Sabin . in tracta. de emptio. Venditio. I S. quaest. princi p. colum. i.&r. Francis Hotoman. de re num a. circa Princ.
Vide Gaido Pap. decis. Delphin. 49ῖ.
Guilhel in. de Sulat. in quaeli. I S, char. 8. glossi in c. quis ignorat.32. quaest. q. in c. conquerente, ibi Solidos de offic ordinar Gabriel. conclus. l. Et consequenter titui. de soluta liberat.&apud eundem auctores innumerabiles Gemini an . con- sit. 1; . Gigas in tracta. de pens. quaest. 98. num . . Go defrid add. l. cum quid de rebus credit.
Vide Hostiens in d. c. quanto S in
Summa, decens. g. ex quibus, ver sic. quid moneta mutet. Hieronym. Grat .consit. Iam unae. ῖo Sc consi Liq. Volum. I. Hieronym. Cagnoi de retract. conuent. loquen- tem, in repet. l. r. in SI. quaest. C. de paci .inter empl. vendit. Vide Innocent. Iohan. Andre Immo. ind. c. quanto. in Clement fina. de decim. Iohan. Fabr. ing. r. Institui. Cuibus mod. toli oblig. in Authen. hoc nisi. C. de so lut Iason in l. 2.colum. 26. quaestio. 36. C. de iure emphyteti. Immo. in l. in ratio- ne .f. diligenter. st ad legem Falcid. in d. l. quod te, si cert. peta. Iord. Bri c. in tract.de monet. qui est inter tracta Iohan. Ravn. per totum Iohan Andre. in i tu de obligat. solui. f. nunc aliquis, ver sic. Vitim. Iohan. Aran. in c. I. colum. I. Verfic. virum
Vide Laudens de monet num. 22. Laurent. Calcan. consit .is.Vis instrumento. .
Vide Marian. Soci. consit. 6. inci p. prae dicita consuliatio, libr. i. c consit. 29 s. profundamento per totum , libr. 2. Matth. de Afflict decis Neapolita. 9o hoc tempore. decisas . filius fami l. Myn sing.
I. Obseritat. Cent. . Massuer. inpra X. litui. de solutio. colum. i. versic item debitor. Matth. Coler. in tract. de proceis. execut. . cap. Io statim ab initio.
Video id rad. consit. 13. cum quaestio.&consil.31. thema tale est. consi. rso .d consit. 163. ad primam quaestionem , n
de forna. libet. in actio. hypothec in Verbo, relaxandum iure pignoris, Colum. I. ver sic, quid ergo si iis Petr. de Benin-
de Anch. in d. l. quod te. in . Clemen. final de decim. Petr de Beli. Perti in d. l. in minorum C. in quibus caus Piue L. in
Rubr. par. l. cap. φ. num. 22.&seque n. C. de
rescind. vendit. Pileus quaest. 79. inci p. Iacob Lucius, Titius Moeuia S c. quaest. 3o Purpuratus in d. l. cum quid, num I 62. 163. versi c. ex praemissis. Vide quaestionem hanc de contractu S solutionis tempore, maxime ver depraescrip. longi vel longissimi temp. factae solutioi .s discussam S decisam in egregio quod a Cosil. Papie. Collegi; celeber. c. a Quaestio
258쪽
r 6 DE MONET Is Quaestio ista,&c incipit. Cons. Baldi 99.
Vide Rapha. Cuman. in . l. PauluS. Roman. in consit. l23. circa primum d tibi iam. Rebulf in I. r. nume. 3. veis c. allegatur lex ista. C. de vete . num . potest. Vide Specula tit de obligat. SI solui. g. nunc aliqua, ver sic. Vlti. Stephan. Bert ran. consit. 68. illud est certum, lib. i. consi. 26 i. vis themate, in dubio, lib. l. . con-s l. ia vi sis&diligenter Socimum consit. 6. lib. t. SI in d. l. cum quid. Signor. consit. . 7 .inci p. quaestio talis proponitur Steph. Berotum consit.JD.. Vide Tyraque i l. apud eundent D ctores plures ex praementionati S, de retra et i Hagn. g. I.glos i8.n iam is Tiberi iam Decian. in tracta. crimin tit .de fali mon crimine, lib. I.
Vide Vincent. Hercul ad I si ita T de
Possin ne partes hinc inde conuenire, de certo aliquo monetae genere, aut hoc vel illo intrinseco, siue e trinseco valore pers l
Contractus ex conuentione Iegem ac E piunt. a Pactum de viriusico vel extrinsecorat re inhum, num valeatq
Pecuniam facere consuri priuatis densegatum.
Pecunia proma solui pσtest. Proma soluenda praecisὶ aliquem e MAgari posse.
L cum certum deaur. ct arg. Ieg. Fe plicatum. Pecunia dare contaminata pro niussa rem soluitur. ι Poena marcarum per pecuniam currerem asiniantur. ι Conventitoni de intrinseco ct extrinseca valore Imrosandum. ra Qua tam ingenerali, quamdeciali obligationeseruantur. Is Conuentionem valere, de certo aliquom morum genere, communis est sentemti a.
ratioribus, SI ad omnes passime tensi uis, reliquun es porti o quaesti Oner plures super puncto Monet f unda ta S, speciatim examinare, acritud de jLdem statuendum , concludendum sit, iuxta doctrinas distin citiones praemissas, communiterque receptas quatenus absque ulla absurditate fieri possit z;αηλῶ , de omni semota obscuritate, aD sectioneque postposita, aperta fronte do
Regula est multis iuris textibus&D ctorum auctoritatibus corroborata ista: In omni videlicet contiactit si genere primo diligenter esse aduertendum, quid imter contrahentes placuerit, seu de quo inter illi,s conuentum exis fit. t Contractus enim ex conuentione legem accipi si per Vlp. in l. t. f. si conuen iit. Edeposi. in I. contractus. l. semper in stipulationibus V. de regu . Iu T. l. Xem plo. is de actio. empi Bartol in I. PauIus. fide sotiit Ilaria ioci Neap. eon sit. 63. in cip.cdmin praesenti casu Leon in C ficet.
259쪽
inquit, qti id principaliter egerint cotrahentes, illi id certe omnino est sequen
Qii in vero multis modis c5tingere potest , quod pacta inita robur effectumq; habere non possint, sed pro irritis atque inualidis sirpissime habeantur, per t. pacta. C. de pact. I. Non dubiti m. C. dem .l Si nu S. f. Pacta. F. de pae is, cum similibus, iccirco videndum anne istitis modi pacta inter partes hinc inde de per solliendo vel intrinseco vel extrinseco valore inita, de iure possint subsistere, vel non possint. Et quoniam, ex ijs, quae supra nobis proposita si in tapparet, usum monetae pe- cuniaeque tinctione in de publico esse,
iuri tae non est incerti, priuatorum pactionibus ius publicum mutar non posse peri. Ius publicum. F. depact. Consequi videtur , pactione contrahentium non obstante, secundum communem cursum. indicaturam solutionem faciendam esse. Praeterea nostrorum non est mutare propria auctoritate aestimationem mone tarum, cum hoc Principi Communitati, secundum illa quae parte priore sent dicta , sit reseruatum. Immo mutan Saul aliter, quam de publico placuit, expendens, putriri potest per I. l. 8 2. C. de Vete.
me. 6. Nec etiam potest pecunia in dis potastionem trahi aquam massa, ex quo prohibitum est IIam posse conflari aut corrumpi, etiam a veris dominis, it hanci quaestionem tra stat Fabian de Mont de
empl. S vendi. qua's . . num .ll. per te X t. l. I. C. de auria pubi profect . libr. io . ubi non
licet monetam in massam redigere sine licentia, quod S Theologi tenent in foro conscientiae. Et sic rem ad Principem, S eum qui cudenda monetae potestatem habet, pertinentem , priuatus destruere non potest , ut etiam domos&ςdificia, ne
igitur quae sim Caesaris Caesar I,&c. 23. q. 8. c. Si in mortem, cum c. seq. Min c. Ex parte ex tr. de Cleric conivg. Ita etiam Constitutionibus Imperialibus sub grauissimis poenis sancitum, S aurifabris tantu- modo speciali gratia permissum est, ut videlicet pecuniam in mactam redigant, di Xi supr4. c. 8 par. I. Sed etsi certa massa vel auri vel argenti in obligationem sit deducita, quin s ecundum iura nemo obligabitur prςcise ad ipsam massam euaestimationem ali quam prescriptam sed liberabitur soluendo aestimationem in qualibet moneta usu ali currete, per t. I. in
fin. l. Cum certum. l. Cum aurum. g. Proin
de T de aur. SI argen leg. l. Si quis argentum . in princ. C. de donat. Ergo eo etiam casu idem quod in praecedentibus est statuendum.
Sed his alijsque non obstantibus, dice dum et pactiones istiusmodi de intrinseco extrinseco monetarum alore, de iure valere ac stibsistere. Nec multuna Urgent argumenta priora de iure publico&aestimatione aliquanta morum persoluenda. In hoc enim nec iuri publico, multo gainus auctoritati legum allegatarum praeiudicatur, neque obligatur debitor, ut monetam secundum valorem prestriptum siue intrinsecum, siue extrinsecum fabricari procuret, sed tantummodo modus soluendi praescribitur ac premonstratur, secundum quem solutio in futurum, ratione Se aestimatione habita currentis, ad illam aliam moneta fieri possit, qu sed nihil plane la aget in conuenientiae. Quod ad alterum arguments attinet, videlicet quando asia auri vel argenti mutuo data, vel deposita, vel comodata est, quod eo casu ad aestimationem sit veniendum , non eum habet in te ectum,
meo iudicio quasi quis non possit obligari prscis ad massam aliquam auream Vel
argenteam seu etiam certum quoddam
pondus, quod legibus' satis est definitu.
l. Qt Iid tamen. f. de cont r.empl. l. Si cum aurum. F. de verbor obligat. Sed quando certae quantitatis masta inacitere debe- tur
260쪽
tur simpliciter, tunc non censetur praecise actum , ut ipsa materia pello luatur, sed placuit est linationem sufficere. Ita intelliguntur leges supra alleg. Et in . l. Cum certum illa dista iustio videtur ex
pressa. t Videlia etsi materia argenti sit
legata, quod soluatur argen tum , sin vero simpliciter sit argentum legatum, quod soluatur precium praesenti temporis, de quo latius infra. Et hoc non rarum sed admodum frequens est interna ercatores, qui negotiantur circa aurtini argentum. diam non latis fieret eis, nisi per materiam argenti Caeterum ubi simpliciter mentio fit argenti lub pondere, hic caetera paras ius, unicit soluere pecuniam etiam aer contaminatam,rdum modo soluatur prectum aestimatio praesentis tempora S, hoc est iuxta aestimationem pro tempor Ccurrentem, Ut DD. communiter sentiun P,
per t. i. g. final is de aur ec argen te g. v M textus est expres us. Quod cum legata iraurum 3 argentum , solui pollitqtia ut Ι-tas, haere Staliter soluendo, i plo iure
liberabitur. peri. Titiae ibidem glost pulchra. F. d. tit . bic in donatione in d. l. liquis argentum statuit Imperator pro massa vel pondere, soluendam esse aestimationem, quae in loco frequentatur, Eodem sensu verba accipiuntur posita ina.
pliorem in s.final C. de appellat ubi fit
mentio A---6o. libratarum auri. Ita etiam poenaei Imperiales hodie marcarum appetiatione comprClienduntur,&sunt tamen pecuniariae. Vt habeti Zasius quoque ad dict. l. 2. F. si cert. pet. Molin. quaest. IOO cir. finem. Sequi tur ergo conueniri inter contrahentes posse, de quo valore, siue intrinseco siue extrins eco solutio ei debeat, quod summam habet rationem. Laudens. nu. ab initio. N. Versic. praedicta vera sunt.
Nisi, inquit, specifice aliter inter credi-
torem Sc debitorem sit conuentum, quinciri; est et seruanda ista conuentio, quod nolent practicantes, quia primo debent attendere conuentio taena partium in m n et a reddenda.
Quod multis in locis affirmat noster
Brun .part. 16 47. dic. limitat. 8 ubi ita dicit . fallit in pecunia declarata vel aestimata ex conuentione usque a princia pio , quia attenditur declaratio S aritina alio a partibus facit a. per Bartol. Paul.&alios ibidem alleg Andr. de Iser n. titu .ini sibus Dud. quae sint regal. colum. S. Vers. S. sic videtur. Vbi dicit quod negotiatores dubitantes de augmento vel demi initione pecuniae, thlent expreste conue-ii ire de aestimatione pecuniae soluendae Molin quaestio. 97. numer 2i ubi tam de obligatione quae fit de summa generaliquant 1 tatis, puta de libris centum reddendis in florenis sub eadem aestimatione, quam de ea, quae de certa fit monetae specie putat o aureis In auro reddendis, stibiali vel tali aestimatione o quiatur. Quod ipsum quoque Molin. quinque argumentis confirmat, Vtrique valori regulam illam applicata S. Atque sic doctores sentire, sententiamq; illam communi calculo, de tam in foro, quam scholis receptam ess attestatur, uti ex iam facit Dida. Couarr. in conclusi. 7. cap. 7. ad g. Uni C. demul. ITON .cuius vel ba haec sunt. Quoties ab initio in contractu vel in alia quacunque dispositione, ob metum mutationis monetarum sit cautum de pecunia, sub certa πιst innatione sol uenda, ea pactio plane seruanda erit, nec mutatio numismatum colui ahentibus nocebit nec proderit, . Textus elegans in l. penult. g. mancipia. ff. sol ut .mat tam . quenὶ .dos pet Tira qu de retra et lign. dict. g. l8. nume i S. per Barb. in consi. i 3. inci p. Clementissimum. libr. 3. Francisc. Al et consit. 34. inci p. diligenter colum. Vitim.