De monetis et re nvmaria libri dvo: qvorvm primvs artem cvdendae monetae, secvndvs vero qvaestionvm monetariarvm decisiones continet. His accesservnt tractatvs varii atqve vtiles, necnon consilia, singvlaresqve additiones tam veterum, quàm neotericor

발행: 1591년

분량: 802페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

uia si laxa esset facta vel constituta in lioris . puta centum soluendo de Turonen-

sibus vel solidis Mediolani debilioribus

nunc chirrentibus minus soli teretur, sed si esset in dii catis seu fio lenis ait reis non sollieretur minus: quia quanto debilior est moneta, tantum plus dari debet pro duca-OJ.2. C. de C. Nu.pO. libr. it secunddm au in sensum, S secundunt istuna intellestu in loquitur Panor in d. c. quanto in .

raralleg. ubi limitat, nisi princeps trabeat notitii qualitatis pecuniae currentis tem-γore rescripti: quia intelligitur de ea senire,& iste intellectus videtur magis coninunis, ut per Millum in repertorio, ita versto, pecunia.

Alius intellectus qui in puncto iuris vitetur mihi verior, fuit, quod licet inta. lena si beneficiorum, dicatur solui debe-

ede moneta currente, propter hoc non

l/elit ille textus solui minus taxa quod ieret si soluendum est et de moneta debitore secunddin te pus solutionis: sed hocide,ita velit ille texi ne collector pollet ompellere cambiri monetam cuirendem n desoluet debitor de currente pecunia 'sque ad summam taxa soluendo tanibi , ius de noua si sit ut debilior, id illumi ensum meo iudicio amplectitur glosis ibi

aeta ex statuto debita. iniun.&secundum .uae dicta puto intelligendum quod conuiuit Alex. in confit. 2 i. inci p. VisiS. r. Vol. ii consuetudo verbo statuti repugna-ent, ut ibi per eum. Est tamen aduertendum ad id, quod di- si post Oid. inci consit i68 quem tacito luthore refert E sequitur Ioan . And. in lo- 0 praealle g. quod quando glatia refert se

id beneficium vacaturum, debeamuS coniderare pecuniam secundum tempus VA-Pationis, quo et ratia orti ture fleetum 3a in secundum eos multi dicebant cotra tum , volentes tempus datae coli siderari,irg. c. constitutu S. c. eam te . de rescrip t. le quo perdoc .maxime Zab. Pe. de Anch.

tia se referente ad beneficium Vacaturum qualitas adiecta verbo sit restringuenda ad tempus verbi SI quo beneficium vacabit, i. indelistis. g. si detracta, H de noxa . SI late notaturini ex facto in princ. ff. de

rat movetae valoremo qItalitatem nt . I. a Paeva legales monetam quomodo considerent.

Obligationes ciuiles qualiter ad pecunia maiorem se habeant. Solidi debiti pro Cathedratico, vel ex comsitutione canonis, an debeantur de aut quis. Disseroatia inter debitis in ex lege, vel stari ton quidsit 6 Salaria solutione quomod pecunia valorem considerent. D natio ultra quingentos aureos insinua ra, e quibus aureis intelligi debeat. Duodecima Particula, siue declaratio.

DVodecimo praedicta c5clusio 'pro

cedit etiam in obligatione causata ex lege vel constitutione aut statuto: inspicitur enim tempus quo obligatioco trahitur ex statuto, secundum illud tempus co sideratur pecunia, de qua in lege vel statuto per ea, quae dixi supra in praeceden. declar. post Oldr in confriso. Inci p. factuna tale est, cum cocor. sequitur Corn. cons ,1i inci p. de pluribus in viti. col. volu . Et iuxta praedicta dixit Spe c. intit . de sol u. g. nunc aliqua. in fi quod si statu tutum imponit certam poenam pro maleficio, vel mandat dari certum falarium potestati, post conditum statutum contingat mutari monetam, siue in bonitates intrin-

392쪽

intrinseca, siue extrinseca fiet solutio

debebit poena de moneta currente tempore condemnationis, vel salari piae standi, quo tempore condena natus dicitur obligatus ad poenam : quod etiam voluit ibi in addi. inci p. no. hic. dicens in poenis ile galibus ita spici monetam cur relatem tem pore contra uentionis , quod inducit ad condem l)atiotae statutorum in couentionalib*teni pus obligationis, vult idem Bal. in l. illud, in in commen. C. de sacros.

Eccles. S in l. 2. l. col. C. commv. derit g.&Zaba et . de Ancha. declina poli ZenZe.&Matthe in Cle. si beneficiorum, de decim. Buta in c. quanto. de iureiur. Cum quo transit Are. in l. quod te. q. col. st . sicer t. peta ac Marti . de Laud in I. cum quid illo. eo titu. Vbi V.Fran. Cur . in . quel lata. de Cast. ind. l. r. in princi . C. Com. de te C. facit. c. lim. de iureiur. cum g Io S texi cum gi . in .s n. de maled. quod secundum Peta. de An Char. ind. Clem. vlt. col. de deci debet intelligi, si delictum fuit commissum post

mutationem monetae vel potestas conductu S. Nam cum ex cornmissione deli dii quis eo tempore obligetur adi nam, In sit. de oblig. quae ex male. in princ RI Lex maleficiis. in princi p. SI Lex maleficiis. in princ. ff. de adt.& oblig. licet sententia declarativa S condemnatoria loquatur, iuxta l. eius qui delatorem, cum ibi nota. ff. detur. fis. Non propterea desinit ex maleficio de tempore maleficii fuisse obligat res, unde secundum Peride Anchar ubi supra 3 debet considerari pecunia & qualitas, ac valor pecuniae quae tunc currebant sicut in ciuilibus obligationi b. SI probatur in . l. ex maleficiis. in prin. δ l. mn C,

eum ibi nor. psrglo. Doet. 1 f. de iudi . Et idem esse debet in salario per statu luna debito secundum Pet. de Ancha. quias potestas fuit coductus ante mutationem monetae, debebit considerari illa moneta, secundum illam & eius valorem fieri solutio salarii. Et si post mutationem moneta fuerat conduetus, praestabitur salarium secundum monetam mutatam, ut sic attendamus tempus obligationis contra-Har. ita reperio consuitum fuisse in I ENT. ET DIMINVT.lario potestatis. Alber. Marchionatus Motis ferrati per Bal. in consi L 7. inci p. supe: eo. I. Volu . secundum p e. impressio. dixin 7. declar. in n. sequitur Ioan . de Ana. irc. f. pe. Col. de maled. illus in repertorio, in verbo, pccunia, quod est limitandi secundum isaid. in consi. prae alleg. nisi cor suetudo se haberet ut secudum moneta currentem tempore solutionis, Scelusae. stimationem fieri deberet soliuio, ut et i dixi in praeced. declar. circa fin post Alex

Ons. r l. 1. Vol. ratione Saulem, quare inde

bito ex lege vel statuto consideretur nor

tempus statuti vel legis , sed aliud t&i:

contractibus consideretur tempus co tractus, multas assignat Bald. ind. l. 2. C. commv. de leg quem sequitur IO. de Ana in cf. ante p. col. de maledi: Sed nactior illa videtur quam supra retuli ex naen te Pet. de Anch. in te si beneficiorum, videlicet ut utroque casu inspi ciatur tempus, quo obligatio formatur ita ut non sit attendendum, an statutam a gis arcui patetur vltimis voluntatib. quirrcontractibus, prout dixi Ro in consi riῖ infra alle g. i. co I MD .Franc. Curti in d. lcum quid , . q. Mistam rationem,qubdin. spiciatur ortus obligationis, assignat Balin d. l. illud in in . commen intelligeiado an formatio obligationis, an ortus inspi. ciatur, Ut declara ui 7. declar. Et lecti Fed dirimae dicta est intelligenda glo in verbo, sc j idos, cum nota per Bal. But. Panor. Imol Doct. in c. coquerente, deo m. ord . duindicit, qu bd solidi qui debentur pro cathedratico ex constitutione canonis deben. tu secundum antiquos solidos quoniam illa procedunt eo quia usque a principi cconstitui in obligauit cleru in Episcopi ad cathedrati cum vel syn 'aticum mod est in . vel statuto imponete poenam, qui znon habet quem obliget ante delictum commissum, unde quandb constitutio vel lex tempore statuti vel legir habet, quem obliget non simpliciter, sed e Gaalium. vel tendit ad aestimationem alicuius rei puta serui fugitivi in perpetuum demoneta secundum tempus a tuti legis vel constitutionis,&ita posset procedere de-

393쪽

ciso Bal. in I. quicunque, viti. colum. C. de de serv.fugi. cum aliquibus concor infra illeg. Et ita in effectusa Iuatur consit Oldra. nu. M o. inci p. factum tale est: dum voluit, quod si ex constitutione summi Potui ficis una Ecclesia alteri obligetur ad annuam pensionem reddituum vel censuum, Intelligi debet de moneta currente tempore constitutionis quae consideratio fuit demente. Pan Orm. in consit. 6. Infra allegando,licet Roaa. in consi. 123. inci p. circa primu nataliter tenuerit: videlicet quod eo casu,&etiam generaliter ubi ex coniti tu tione vel statario debetur certa 1summa pe-icun Iarum, debeat attendi tempus lolutionis, non bene per praedicta. Item secundum praedicta etiam intelligendum eis,

quod voluit Butr. Ind. c. quanto cum quo

transit Are. in d. l. quid te. . col. ff. si certum peta. volens in obligatione legis vel latuti, si antiqua pecunia reprobet tir, vel non

sit in usu, attendi monet atat currentem, il-ccteti alia Pan Orm. in . c. quanto .lti . col. delliretur. versi. quid autem in laluto. in consa. 16. inc I p. quod1olutio 2. Volum.

dubitauerit dicens: sibi videri, quod debeat attendi moneta currens tempore i gis vel saluti eo maxime quia quando, imponunt poenarra, videntur allata velle commensurare ad delietum. Et si debilitetur pecunia vel valor, debilitatur commensuratio dicen simile inlatam; s: quana opin. tenti it Bald in .qllicunque, vita. col. . poli glost ibi C. deler. g. Vbi etiam Sali. Pau. de Castr. S ind. l. quotie S. C. desusce.& Archi. libr. io . in .sina. st de in ius. Voca n. cum concor. ibi alle g. lnaxime per. D. praeceptorem ulcum, Panor. In consi.

praealleg. Sed proptet hoc non e1t recedendunt acomna uni sententia per filia da menta alleg. quia ut dictum fuit supra pro- xi. pollunt nulliae ex ut IS de cilio inibus c6- cordari, nec placet di tarn tio Pau. de Cast. qui fecit disterentiam inter legem e sta tutum, in d. l. 2. in princ. C. de commvn. de .leg. Volens, quod in legibus attendatur tempus legis conditae, I in statutis molaetius ualis: quia iit adulerctia est verbaris. Est bene verum secundum Bai in l. ii

Iud. in n. commen. C. de sacrosan. Eccles-

quod ubi pecunia non est in obligatione vel Diutione, sed in solennitate, inspicitur tempus statuti vel legis conditae puta quando lex dicit , quod i donatio lara irquingentos aureos non valeat, nisi insinuetur: quia intelligimus de aureis M lidis legalibus, secundum tempus legis

conditae: quorum 72. faciunt libram, Hixta l. quoties. C. de susce.& Archi d. lib. lo. sequitur notabiliter Paul de Ca sl r. in l. r. ial in c. C. commv. de leg. Idem esset ubi pecunia esset in obligatione S lex vel statutum vitri procederent determinando perpetuam taxationem pecuniae, de quam lege vel statuto lsecundum Bal. in d. l. 2. I. colum. C. Ommu . deleg qui ita intelligit, i. si aliud. C. de fusce Archa. libr. io. voluit alleg. d. l. quoties. si non esset certaunoneta, de qua in l. vel la tuto, quid iuris sit declarat Salice in l. ilia. C. si cer. pet. la dixi in t . declar. Reliqua in materia praedicta videri possunt per Cyn. in . si qui pro redemptione. C. de donat per Specul. in titu de Instru edi. g. pori b. in fin Bald. Salicet. in loquicunque circa n. Ommen. C. deser. fugi. per glos. Doct. in l. fina .st. de inius vocan. per Bald in addit Specti titu. de solui. in vel bo, obligatio legalis, per

Millum in re per t. in Verbo, pecunia, cum concor An alitem minata moneta per statutum videatur etiam mutatum statutum,

quod disponebat fieri deberi solutiones

ad certam monetam taliter, quod secundum mutatam monetam solutio sit facienda ,dicetur infra 7.DIlen .l col.

XVM MARIA. Obligationis tempus consideratur etiams debitor ex mill rI. pro plur expendo

rit.

Pecunia v. lor aesti natur iuxta pondus consuetudἱnem C Ibj, qtra communiter

se lat.

394쪽

Decima tertia Particula, siue Decima quarta Particula, siue Declaratio. Declaratio. D cimo tertio praedicta conclusio ,

luod inspiciatur qualitas&valor pectiniae secund lina tempus obliga - tionis, declarando, prout in . .&alijS declara. ad eb procedit,ut si debitor ex industria pro plura expenderit,ub possit peti, ut fiat solutio secundi quod fuit expensa quia lucrum ex industria est ipsius debitoris per ea, quς dixit Alb de Ro. post Iaco de Aret in .c sim quid. F. si cert. peta. dum dicit, quhd si quis mihi mutua si et pecuniam reprobatam, Mego mea indulti iaillam expendet impio bona notenear ad resoliuionem bonae, per l. 3. ff. ad i. Fal. iuncta l. eleganter. g. qui reproboS. ff. de pign. act. sequitur Mar de Lau. in d. l. chian qu Id. facit optime gl in Gem si beneficiorum, in verbo, consuetam, dedecim quae dixit quod valor pecuniae stimatur iuxta pondusi consuetudinem Cambij, quae communiter esse solet, non autem iuxta calua. Iem caris fiam vel utilitatem, quae casu alia ter accideret: quod dixit Bal. in .ac--α tam .i7. q. de Usur aequum esse: tvt pro

quanto expendi tuam pecuniam . pro tauto illam tibi soluam, procedit inaestimatione communi, licet eius dictum non sequar, supra inti declarat unde siue a casu, siue ex industria pro pluri fuerit pecunia expensa, non es curandum, sed attenditur tempus obligationis declarando, ut dixi in d. declaratio. cum duabu seque n.

Et ad praedicta videri potest, quod dixit Alb. de Rom. in . f. qui reprobo S,2. qu Sst. quod ibi alio dicunt.

'eus augmentum et molietae Variatio m duo te .pore durauit etiam in moroseo. Modi euva longis quod d calf r. Hor pestima communis vitenditur, non

D cimo quari tunc maxime attem

di tui valoi' A qualita pecum S d. Vitae tempus cibis gationis declarando hoc: lut in alijs declarat. dictum fuit, i quand5 augmentum vel variatio eiu modico tempore durauit, et to quod est Linus in casu ubi alias inspiciendus es et alor secundum tempus solutioni ut in mere sorti xta ea, quae dicam infla in i . limit de ita voluit Bart. in . t aulus, . q. ni. isdesolui. per t. pretia rerum .if. ad i. Falc cum ibi not. dicens officum tempus esse γte duorum, triuis, vel quinque dierum .sequitur Imol. Inc. quanto,de iureiu .pe. col Vbi etiam Panor in pen. col. dicens, qdhdqundo est spes quod de proximo pncunia

sit reditura ad priorem valorem, Vel qua adbialor mutatus no est perpetuuS, Vt co muniter accidit in ducatis,4 alijs monetis grossis,tunc non attendimus talem a lorem variatum etiam in morosis. Secus si non est spes, qu bd de proximo tali muta itio tollatur, vel si est perpetua, quod diu istum Pan. est restringendum iuxta not. in id. l. pretia rerum, dum de tempore loqui itur in determina te, sicut labat tenditur Variatio, quaena odico tempore durauit ita non attenditur valor aliquarum perso

narum, puta amplorum, sed comitiumsit

secundum glos in Cle. si beneficio. In ver ibo .consuetam. dedeci. S dixi supra in I lcol.&si debitor sciens quod pecunia est id proximo captura diminutionent,s Oh ivat creditori ignoranti, non liberatur sis iquuta diminutione quin teneatur ad supplementum secundum valorem temporis icontractus obligationis, per not. per i

etis his, quae dicuntur de destinatis, ac de lproxime suturis, in l. cstera f. q. si . U. deicia.&int .diuortio. . interduna .is. sol u. mat .

395쪽

D ALBERTI B

d equa materia Deo dante, alibi late se cana, S consequenter debitor sciens diminutionem de proximo si ituram potestime usare capere per piae dicta maxinae quia non dicitur bluere secundum valorem tena noris obligationis qtiando non est duratu ius sed de proximo ut fidus per praedicta, de d. l. pretia rerum ..SVM MARIA. im Obligationis tempus etiam in moroso abiicitur specu ridebita est adeo vi ura, ostpor alfavi Umri Ipsit. a Gnti resse malis pecunia non potest etiadebitore moroso. Pecunia vanilita non recipit aestimationem per aliam pecuniam.

Decima quinta Particula siue Decia ratio.

DFς imo quint praedicta conclusio

procedit etiam in moroso debito, re in pectinia adeo minuta, Vt non possit per aliam aestimari: qtita in eo attenditur valor pecunis secundum tempus obligationis, esto quod moro ius teneatur ad interesse qtianti plurimi a tempore morari uxt.il. vinum, s. si certum pet.&non Ob- stante, quod creditor posset dicere, si habuisset pecunias ante moram , ex ei Plures ducatos habuisset, quam nunc habere possit, chin forte ducatus tunc minuS Valetet. Nam te cuiadsim Rart ibi, cu quo ma- Iis communiter transeunt scribentes, non potest peti tale interesse, clim sit interesse Iuli cri. quod non debetur per Orosum, i si sterilis. I. cuna per venditorem, ff. de a- 2io .empl. cum pecunia minuta prout subra, non recipiat aestimatione in per aliam ' ecliniam, de qua materia plenius dicamnse. in . limit. Et est aduertendum ad aliud quia de- litor pectiniae morosus potcs teneri ti-im ad aliud interesse puta aliquis debetat inemptione praediorum in facer tu III

Pub conuerteie pecuniam: distulit:

certe si pecunia varietur,tenetur ad intem esse considerato, an in emptione praedi sit interesse pecuniam mutare per praedicta. Item tenetur ad interesse fructuum , qui percipi potuissent si mora in emendo non interuenisset, ut late per Doctor Socin. in consit. i 7. incipie n. circa primum Vltim. colum.

IVM MARIA. Pecuniae valor adtemptu obligationis resectitur, quando ita est actuma Constitu ue pro creditoribu, ad euitandam pecunia variatioIIem. Decima sexta Particula siue De es aratio.

D cimo sexto praedicta conclusio,

lito di inspiciatur qualitas Λalor pecuniae secundum tempti, Obligationis maxime procedit, ubi hoc actu esset, ut de se patet . notant Zaba Pet. de Anch. MImo. in Cle. si beneficiorum, post Nosti. Rantiqtios per eos ibi relatos, dedecim. SI Fran. de Are. in cons. Dr. inci P. co si delatis, Midem est econtra, ut dicam infra in . limit ubi idem dicam de consuetudine videlicet in s. limit. quod dixit Fran. de Are .de statuto In cons. ii. 3. Ol. Vl-que in fano quae dees aratio videtur superflua tanquam de indubitabili qui aut dixit: Imo .ini. Paulus s. des tu. post Ioan . And..S Hosti in c. quanto. de iureiur. t utile est aduertendum dubitationes apponi in co- tractibus quod pecunia reddatur in eo de pondere, in eadem materia, cin eodem cursu, unde quando datu aestimatio, illa est tenenda, licci secundum Bart. ibi, in i . si dicatur quod debeat fieri solutio , in e de maestimatione sufficiat, notat Panori . . in d. c. quanto, in fine commen de iureiurand. facit quod dicam infra in 8 li initat. Et quid si fatu tum mandet fieri solutio ne Scerto modo, vel secundum monetana te inporis contractus, quod non obseru tui videatur Francis de Aret. consa.M. Pr -

396쪽

alleg. 3 quod dixi supra in n. declar. circa medimn .sVM MARII. obligationis tempus histi itur etiamsi fuerit dictit m, quodsolutio eri postide monera currente tempore solutionis.

Obligatio tantengeneris respicit tempussolutionis.

a. Pecunia minuta quavis plus vilescit, tant cresugrsa. Decima septima Particula, siue De Iaratio.

Dῆς imo septimo praedicta conclusio

quod i inspiciatur valor qualita S pecun e temporis obligationis procedit, etiam si dicium fit et ii, qtiod solutio fieti pol sit de moneta currente tempore 1 olutionis. quia hoc intelligitur, ut

de illa fiat blutio, si sit vilior ad aestimationem antiquae, secundum Pan. in dae. quanto, Vl. col. vers 'ti id autem ita latu toria fi . Cum concord quae adduxi supra in o. deci .

maxime circa fin. erit senius, ut bi dixi quod ille debitor non cogatur perquire- TC antiquam pecuniam, aut nouam in alii Commutare, iuxta l. in Cle. fi n. de deci . facit quod dicam in te q. decl. puto tamen, Pubi obligatio est et in genere cocepta, puta in libras ro. vel fore nis 2 o. Mediola vel Sabati cum nulla petia sit, quae ita vocetur eo catu, ne illa verba lint luperflua, intelligemus de libris vel florenis ad moneta temporis se tutionis etiam viliore vel debiliorem. Nam ita verificatur forenus Mediolani in 31. 1 olidis minoris ligae sic sit for tioris,&libra in o. lidis, ad eos quod nisi sic dice remus, illa verba Onctae currentis redderentur super sua, contra not. in sint ili per Bar. in . si stipulatus sim io. in melle. 1F. de se lut . ubi dicu, quod si promisi tibi centii in libras in pecunia minuta, non potero etiam secund sim consuetudinem soluere in grossa moneta: quia cum

an inuta omnino essent in obligatione l. MENT E DIMINU T. numis,ff. de leg. 3. l. semper in stipulationibus, cum ibi not. ff. de regu l. iur. Illa verba in moneta minuta, ceni entur adiecta ad hunc finem, ut de alia lui non possitan 6 sic est in florenis aureis, seu ducatis quia est quod pronii teris mihi centum ducatos auri luendos de moneta currente tepore inlutionis, licet inspiciamus quant lim de illa moneta noua faciat ducatum, licet sit vilior,tamen plus dabitur cit qui eo magis .il eicit moneta argentea, tant bptu crescat moneta aurea, ut demonstrat experientia, Tacit i. r. secundiam unum

sensum. C. de C. num .pot. lib. i I. Fateor tamen, quod eo casti dabitur noua I Wineta,

secun)hm proprium cursum . In summa aequi ualente ducato, de quo etiam dixi in Ddeclar. S de hac materia continget dicere in . limitat . in 3. 4. quaest . ubi dicetur,

quid sit quando simpliciter dicitur, mone

tae currentiis.

SUMMA RIVI . obligationis tempus attenditur, etiamsi Princeps statuat quod lutiones erici

beant de noua pecunia.

Decima octava particula siue

Declaratio.

Dξcimo octauo praedicta conclusio

, rocedit, etiamsi princeps statuat,s quod blutiones pensiouum debeant fieri de nova moneta, rte quod tempore constitutarum pensionum in Francia fiebant Turonen. debiliores, aen pore solutionum faeti sint ptiores,d Serenissimus Rex statuerit lui pensiones Turonen secundum nouam monetam. Nam

debet haberi ratio, quantiphirimi valent noui antiquis, secundum Oidrad incon- sit. 2so. incipie: . . factum tale est, faciunt quae dixi in praecedenti declaratione, de qua constitutione dicam infra in6. limitino. Ioan . Andr. in addit. Specul ad titu. di latui. g. nunc aliqua, in fin in addit inci p. olim dic. Sequum

397쪽

D. ALBERT. et sequuntur imitationes decem usque ad finem. Prim,fallit conclusio in debitore moro . Secund fallit, itando consuetudo permittit de alia moneta soluere, quam quae est promissa, supta Brun. sit pr. premis.

a. nil m. q. Laudens num . . Molinaeus tamen infla q. 92. nume. 6 q. hanc consiletudinem negat.

Terti,fallit, quando consuetudo fert quod solutio fieti postit secundit in valore Scursum temporis solutionis. Qilario, quando debitor praescripsisset soluere iuxti tempus, de qua praescriptione vide ibi additiones. Quinto fallit, in eo quod praestatur ra

tione usurae.

Sexto fallit, si Princeps mandaret sol

uide nova moneta.

Septim h fallit in decimis S tributis. Octaub fallit quandos stimatio in certa pecunia a partibus est facta. Non fallit, quand statutum dictat, sol ut pecuniam secund sim tempus solutioni S.

Decimo fallit, quoad bonitatem intrinsecam Matth. Boisse Doctor. SUMMARIA. Debitor morosistenet iur ad tutionempecunia qu.intiplurim valuit a tempore mo

ra, num. 3.

Creditor moriam nunquid teneatur rec,pere pecunivim quae a tempore morae dim, nuta est.

Interesset cri intrinseci ratio non debet hanri, ct ait semper vertim, ni F. Mercuri solitos possunt inforo constentia petere interesse lucri. Pecuntiam minutam posse perorogam Ui-

1iarica tam a communiter tenent.

LIMITATI I. R dicta conclusio, ' quod attendetur valori ciualitas pecuniae secundum RVNI ASTEN s. 'Itempus obligationis, esto quod valor fuerit postmodum variatus declarando, tin .R decl.&alijs, de quibus supra dictum fuit, limitatui, ut non procedat in debitore moroso quia in eo attenditur tempus morae,& sequens secund lim Bart. Ange. Imol. Cum a. Paulate Castr. in L Paulus.la. i. s. de solui. SIAlb. Bart. Bald. Ang. Sali, Paud. de Cast. Se conam uniter Dd. in . cum quid. F. siceri .pet. notatur etiam in l. quod te. eo. tit. dum dicitur de pecunia promissa reprobata post moram debitoris, cint. creditor, in prin. ff. de sol u. Zaba. Petr. de Anch. Sedo. derimo. in Cle. si beneficioru, de deci . not. Bait. in . resin dotem, F. de iure dot. Alb. de Ro. post Guil. de Cun. in l. vinum, V l. Ol. F. si cert. pet D d. communiter in l. nunais .st. dein lit. iur. But. Imo. Panor. Cano nisi . in c. quant, de iureiur Bald. in conscia .inci p. super eo, Min cons. 339. inci . punctus quaestionis .et .vol secundum pen. impressionem. Soci. in conf6. melius in cons. 298. inci p. profundamento.

Ex quo infertii triu/d si debitorem

sso renis aureis seu duca. tempore, quo Ua

lebant . lib. I sol id os t. soluat lapsis termino solutionis, seu dudum post interpellationem seu post tempus morae, contii gat valorem ducati decreuisse post tem pus, quo solestio fieri debeat, vide licet ad Iib.η. cum dimidiatat 1s debitor sierit de

bito ioo. duc. tenebatur dare ipsos ioo. du

ca. v I tr quanti phirimi valebant ante moram, id est o o. solidos Mediolani in totum, seu . solidos pro singulo duca. sic dabit ioo. SI .duc.& lib. 1. Mediolani loco IOO. ducatorum, per t. vinii, cum ibito. ff. si cert. pet Mi in hac, cum ibi etiam notatis,ff. detriti. quod est intelligendi quoad extrinsecam bonitatem. Nam si plures lib. requirantur adducatu quctantiquitus propter bonitate intrinsecj mutatam in moneta,co siderabitur valor dia c. secundit lib. monetae teporis contractus et ij in morosis,c si istud non sit interesse morae, Ut de se patet,&ex notatis per Bart. d. l. Pauluς, 6. q. iunctis his quae dixi late in i . feci. Iri dicam in fina. limi. 3. 4. q. qii odiosi et restringi, nisi princeps mandaret post na ori

398쪽

monetam debilem solui pro tanto, quantum bona expendebatur ante moram &in hoc credito inon esset pasturtis intere L se, ut quia esset campsor per infla dic ei da. Eiqiiod tintina est in debito remor Oso: procedit etiam contra increditore moroso: ut per Bald. in c. quanto, Vlt colum. Versicu. extraqlla ro, de iureiuran. clarius per Pati l. de Castr. Dil. Dauliis, ε. de sollit. in d. l. cum quid , post quosdam alios scribe intes, sequcitur Marti n. de Laud. intra et . de moneta, in t . quaest . Versicu circa quartum.

Ex quo seqttitur, i quod si debebam tibi centum duca. tempore quo valebant .

libr. cum dimidia, quos volui soluere,&nolii isti, post S moram tuam in nolendo accipere commissam ducatus creuit ad libras . Mi . sol id Mediolani non cogor soluere ico. ducatos, quia plus solirerem, quam esset in obligatione, vel quam valeret ducatus ante moram propter quod de singulo ducato detrahantur quatuor solidi,&de tota summa oo. sic nunc tenebo si velim soluere in ducatis aureis, dare 9 s. ducat. 28. lolid. per ea, quae habentur ind. l. vinum facit i. creditor, in princ .cum ibi not. f. de sol ut quod dicebat Paulus de Castr .in d. l. Paulus, se habere de facto,& sunt notabilia . Et praedicta

procedunt secundi in Bart. io et communiter, in d. l. Paulus , maxime Angel. I mol. Paul. de Castr. glost'. ac communiter Doct. in . numis .is dedi. iur. ubi Alexan.&Moder.& Alex .in l. Cum quid, pe colum. ff. sicer t. peta. in pecunia glosa quae pera-

Iiam aestimatur, seu cui non subsit alia magis nainuta.

Huic si debebas mihi 1 o. libras monet

minutae, seu imperialium tempore , quo ducat. valebat . libras, S post moram creuerit duc ad quatuor libras, i . lidos, non potero petere nisi viginti libras, nec

potero dicere, quod ante moram prora .

lib. de imperialibus potuissem habere ducatos quinque auri,SI quod videlicet hoc

tempore quo Vis soluere ex o. libr. Non possem habere nisi ducatos quatuor auri,&43. solidos taliter, quod patior interesse MENT ET DIMINVT.

librarum 3.3 solidorum 6 quae summa delfecit ad complementum ducato. s. Ratio secundit in Bar. Doct in d. l. Paulus, cum iconcord . praealleg. quia illud interesse in hac pecunia minuta non est interesse damni, sed lucri extrinseci, de quo interesse ita cri extrinseci ratio haberi non debet, i. sisterilis, g. cum per venditorem, T de acti. empl. Et quod non sit interesse damni, sed lucri, probant Bart. sequaces indicta l. Paulus, quia tunc est: interesse damni, qua.do crescit Sedecrescit estimatio eius quod

debetur d. l. Vinum, S nota in l. i. C. de senten. quae pro eo, quod inter sed aestimatio pecuniae taliter minutae non crescit, nec decrescit, S pariter non crescit vel decrescit aestimatio: S: valor librarum quae consistunt debentur ex pecunia tali terminuta,& hoc ideb est, quia pecunia tali tenminuta per aliam non aestimatur . id est, lper grossam, sed bene contracta quias rosis a per minuta maestimatur. Nam licet acer iuu Spa Orum num orum possit aestimari per pecuniam grossam, tamen unus num usa dedi artius, singuli tales numi non recipiunt aes linationem agros a cum non sint permutabiles 45 uertibiles ingro Lsam, pro tanto non potest pecunia taliter minuta dici θ grossa aestimari: quia il-llud dicitur aestimare rem aliquam quod est illud permutabile conuerticile. l. t. lff. de contrahen enapi non sic in pecuniagrossa, quae est in minutam permutabilis: ut de se patet sicut in alijs rebus euenit, quae per pectaniam aestimantur, I si ita, is lde fideiuss. S haec opin est apud Legistas

magis communis, ut patet ex notat ind. l.

numis, ubi Alex. SI Mod et n. S in . l. Paulus, per Alexan. in . l. cum quid penul. colum. S haec limitatio, ut dixi, procedit in interesse extrinseco, quod et damni, puta quando valor pecunia et iram grossae ldebitae est diminutus: ut stipsa figit raui extemplum: seclis si est et auctus cum tunc peitereturi lateres elucri, quod non deberetur, nisi personae solitae negotiari secundum Imol. in . I. Paulus, SI Doctor ind. l. numis, ubi Alexand. in n. commen. Minfra dicetur. Hinc si debes mihi centum lib. l

399쪽

diducatus creuisset post moram, non potero dicere quod ex c. lib: ante motri potuis. n habere plures duca.&quod plures libras volo vel tot ducatos, qUot potuissem habere ex c. libris, nisi impersΟ-ma solita Licrata: ut ins dicetur. Et tenendo haria opini. quod interest se lucri peti non possit,in quod in pecunia rarint ita non subiit intereste damni sed lucri, ellet linii tanda lectand Alex in locis praealle. nisi talis moneta inlinuta est et in valore dina inuta: qitia est qubu debi-

tor non teneretur ad augmentit m naonetae grossae eo casu quo est debitor in nronetana inrita ta quam pro lucro, teneret tirtamen pro decrenaento mini ita prct misei tanq iam proda nano emerUen i , perca,

quaesii pra ad propos tu alti gata f.Ierii iurii iden liri non et mini Aa, deritia in pro missione aucta fui siet, ut quia non ellet adeo minuta quin reciperet amatione: quia tunc de ea et liceiadum 3roportio nabiliter Ce , qu bd des olliore per prael dict. S. I. s. in in . cuna gloss. f. de eo quod

Item secundblimitatur praedicta Opi.

secun d. Alex. in o. praealle. post Cuma.& ium .ind. l. t aut SI Guil. de Cug. Ind. l. nu- mis S in o. pergi. Cy. t Bart. in .i.C. de sent . quae pro eo quod interest. vi no procedat quando lucrum esset quasi certum ut quia creditor esset persona solita nego tiari cum pecunij prout sunt fi psore S, 'hi qui ex permutatione pecunia rus Ο-ient lucrari: ita quod veris militer si pecunias minutas sibi debitas ante mora in habui siet, illam in maiore permutasset, Midem de alio hic ro per d. l. 3. g. fin. ff. de eo quhdcer. lo. iuctis no in d. l. I per Bar. alios. C. de se n. qus pro eo quod inter est, facit quod voluit gi. R Baj in I. cura

vsu. Mi. si ver b, g. vs iras, is infida tu dic sit solitos mercari posse de iure canonico&in foro cris cientis petere interesse lucri, circa quod aliquid facit Franc. de Are. in cons. q. infi. S licet Ang. praedici limitat.

intelligat in arbitrijs tantum procedere, Ut per eum ind. l. Paul. tamen veritas est quod etiam in no arbitrijs procedat, quido persona solita est negotiari ut per Barto. , Doct. Hi d. l. g. fi . lino l. in d. l. Pautita cum concord . Draralle.

Et licet praedi ei procedant secudum

comun . opin. Legislaru tamen But. Pan. SCImo. in d. c. quanto, comuniter Canonis lae videtur tenere cotrarium, ne do fundament una Bari dicentis quod pecunia mutata non pol per grossam aestimari, sicut eco tra, quia secundu eos veritas est in cotrariu Nasicut florenus auri valet tot impetiales, ita tot imperiales valent fio-rens. S hoc patet ex text. in l. l. C. de arg. Praeci li. o. ubi hoc no. maxime perdo. dei la. S hoc videtur verius, quia illi qui cudunt monet fi , cud ut eam videlicet minutalia respective adgro Tam , econtra alias effet incertitudo ita qd interesse succedes in pectinia minuta posset interessed .ini, sicut illud quod succedit in pecunia grossa, sicut. n. vniis solidus Mediolani valetur .den pariter ia denari valent unum solidum, unde id esse debet iudiciu devia , quod de alia. sequitur Marti .

de Lau. in tra c. de moneta, t . q. in in . post Cyn in . in minorum. C. dein qUi .cau. in integ. res i. non es necessaria, SI DO Fra. Cur .in d. l. cum quid, in z. q. Et esto quod minuta pecunia et ictaei inaetur pergro Lsam , prout videtur verius, dixi suprὲ eadem conclusaeirca a. col. Et si quaeratur quonaodo conlistat interessedani, formo exemplum te inpore, quo grossonu S at bat Eo. tan lim solidos ducenti o. puri denari imperiales valebant gro lson Um, nunc aut cum grossonus valeat r. lidos, no possunt ipsi et o .den. unum grossonum valere. Sed exiguntur ducentum septuaginta sex denarii S sic erit interesse damni quia perinde est ac si decreuisset Valor denariorum cum tantumno valeat de pecunia grosia . prout alias valebant, S istud est interesse daal in se cud.im Dd. praedictos, quod Bari vult appellare interesse lucri tam in . l. nummis, in fi . qui ind. l. Paulus,6. quaest.

400쪽

svM MARIA. Debitor siluere nolans de pecunia promissa, an pollit recurrere ad valorem evrporis

contract . s.

Debotori ante moram nihil imputans sua Consuetudo qtio post solui moneta argetea etiam aere contaminatapro aurea est seri unda.

Fisicus in doιobiu casibus non tenetur aes

argentum pro auro capere.

Solutioseri potest de pecunia diuersism

ulae, modost eiusdem 1nateriae.

LIMITATIO SECUNDA SEcundo limitatur conclusio prae a C.

ut non procedat quaei do secitndum

monetam solui pro alia quis non vult sol latere de pecunia promissa, se dealba lnana attendetur valor pectinia', qtie solui. tur loco promissae secundun temptis lo-hitio itis si depromissi a reperitilr, cuiuSestimatio sit varrata per texi cum g l. 8 ibi

nota per Bart. in . cum mill ulla fi de auro

&ard ent olei . 4 late declaraui sti pra in. . decla. cuia1 praeceden. Nam sit facit credito ir itiando nulla in ei A lm Iriora , c habeat aequi ualent tam pectMPae pronail far, ubi potest solui aegritu aleiatia cosa sideranda est tenipore solutiois, d. l. Cum cer riim,cti in concor .aelle copio SP ins decla.. alias vel plus vel minus acciperet te urbes et pronaissi pectini , si aliud te Mis inspiceremus .facit quia ante moranti sit lethian putandum de altori, l. V ita ut 4,CUmlNaiateria. F. si cer pet poterite iram credito

ducatorum auri ex illa aequi ualentia toeducatos habere, quot sint in obligatione eonsidera tot pmpore solutionis . Et si co- fiderare rarito et ean pus o igatio is pos qiii fuisset variatus ducatorum valor, velitibres ducati haberentur aucto valore , vel mimis eo di in imito, quod ellet absurdu. Et qubd illa consuerii do sit seruandarin locis ibi viget taliter, quod pol sit mollieta argentea etiam e contaminata solui.

pro aurea. no gl. in l. si quis argentuna, C. dedo ubi sal. cic commil niter scribetes, Bart. imo. θέ colla muniter scribentes in l. Paul.ff. de sol. Bario. ind. l. cuina tirum,&clarius a. i. ff. de au dcar. leg. e Bal. in Iolibera, de se n. inter . Om. Iudi. Doct. in L 2. f. i. s. lice .pe. Vbi dicunt pollui. cestante conluetudine a pose solui de mon ta unius vel deterioli, metalli pro alia Pan inc quato. in fi . comm .deliri civ. ubi But. Imo. Bar in l. si stipula ussim . o. immelle. 2. col. ver sed pone, ff. de sol. S in lodiuortio. g. obdonationeS. f. sol. matrimo

inta. I libera z. ol. C. de sentet. S interlooena. Iudi c. cita consuetudo et uniuersalis no .lo .deri la. in t i. C. d Car precio. li. s. sebi dicit speciale in fisco ut cogatur cape re aes largentum pro auro. nota. RO. in L diuorti gybdon. ff. sol. nialtrim

uti od secundi m eum post Bart in I. C. de colla. aeris eo. lib. li initatiir duplicii ter si imbi nisi fiscus damnum passurus ex hoc l. Paulus. fide Iolui. Secun d b, nisi P bl1cae utilitatis causa fiscos vellet in certa pecunia sibi soluit primam tu limitationem habeo pro tuta, pCri .. . C. dea gCn. pressi. Et i dixi cellante consuetudii te non potest solui in moneta diuersat lige, quod procedit etiam siri s vellet soluere de 3 rectosiori puta de auro pro argento secundum Bait in d. l. i. i. U. de au G 2 r. leg. J Imo. post Ange .ind. l. I 'aulus: ubi dixit imo t. quod debitor in pecuniaeaei e contaminata hoc non obstante possidin utere in pecunia puri argenti, quia co- parativum Prael upponinpolitiuunt, i. ubi, aut non apparet, in Pran. s. de verb. obligo bonum algentum consequeretur, copraelaendit vilius tanquam de eadem ma eriae

cxistat, licci minus de argeti bonitate haebeat vilius, quod non apyrobo in euidemtialibus huius coclusio. ubi latius loquor, alias aut bene potest fieri solutio de moeneta unius formae, dummodo eiusdem teriar pro alia moneta alteri u Sserna , puta in grossonis Mediolani pro Ianuensibia uando

SEARCH

MENU NAVIGATION