Henrici Rantzovii ... de conservanda valetudine liber .... editus à Dethlevo Sylvio Holsato.

발행: 1574년

분량: 193페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

Ex bonis enim naturis, tanquam ex bono vicino aliquid boni derivatur. Mementote familiaritates inire eorum, quibus gratiae coelestes affluunt Quod ex bonis animi, corporis .fortunae cognoscetis. Sicut enim odor ex musco, sic ex bono vicino , boni nonnihil exhalat in proximuna ac perseuerat infusum. Denis effrenatos, impudentes, infelices ac malignos procul fugite, contraria vero ratione consuetudine frequentem, continuumque commercium, felicium excellentiumque hominum amate. Singulis annis lauandum est corpus in

aqua frigida, ut supra dictum esst, praecipue

tamen aestimo tempore, cauendum , ne id fiat ab exercitatione magna ne aqua auditus meatus ingrediatur. Nam iis solis aquae frigidariotio noxia est. Prodest etiam singulis annis caput ter aut ad summum quater frigida lauare, o propterea

hoc loco rationem lauandi caput iligida

annectem US.

Et primum quidem lauetur lixivio tepido, vel leuiter calido Inde aqua frigida fontana vel putealis ex alto magis quam Prope capiti instilletur, paulo post vero copiosior superfundatur ad quantitatem triam aut quatuor sextariorii, prout quis' que

132쪽

que perserre poterit. Deinde caput linteolis frigidioribus siccetur. Quamuis autem haec lotio repentina horrorem incutiat non leuem , videaturque homo totus

corrigcscere, multa tamen is agna commoda adfert. Coaeto enim intus calore concoquuntur cruda, excrementa digeruntur, spiritus temperantur. Et haec otio caluitium nondum praesensa canos retardat, caput S. sensus iuuat, ad omnes motus promtiores reddit. Similia enim

iuuantur conseruantur ita similibus. Praeterea inspersio frigidae in caput taliaeue tepida pedibus adhibitum, mirifice

prodest, otioque manuum cum frigida icibo. Omnia haec oculis conducunt, . sunt salutaria, ut saepe iam dictum est . Hanc consuetudinem lauandi caput frigida, maxime hi, qui ex catharro laborant Observent. Ego sane hanc lotionem saepe adhibui, ncque ullam laesionem, sed maximas utilitates inde percepi cum enim antea calida lauarem caput, nulla adhibita frigida, meatus permanebant aperti, efficiebaturq caput cuilibet iniuriae noxium, unde grauedines o distillationes ferme

sequebantur. Quae res c prorsiis a laciando deterruit, sicut satrem , donec tandem in Hieronymi Cardalii de aqua pu-

133쪽

sculum inciderem, melsi consilium de hac frigida lotione penitu cognoscerem.

DE ANNI CLIMACTERICI s.

NE annos Climactericos siue decretorios omnino silentio praetereamus, sciendum est horum annorum obseruationem non esse superstitiosam, sed ex usu experientia natam. Certis enim quibusdaannis insignes mutationes accidere videmus sic septenarius annus vitae est limactericus, omnibus periculosus. Hic enim magnam dc euidentem in corpore mutationem adfert. Nam singulis septenis annis ordo planetarum reuertitur id, qui plerunq; nobis est peregrinus, sin te lector mortalium peruenit ad quadratum loci contrarium naturae signi, unde est egressus. Vnde fit, quod septimo anno elabuntur ienascuntur pueris dentes decimo quarto accedit pubertas. Et quando completa fuerit septem annorum hebdomada, id est, septies septem anni, hoc est, anno quadragesimo nono, iam maturescit in homine prudentia, rit aetas perfecta. Cum vero ad decadas septenas, id est, ad

LA X annum fucrit peruentum,tunc me

134쪽

ta vivendi est peracta. Et videmus plures Praestantes viros annis climactericis esse extinctos, ut Orphea, Aristotelem Mic ronem, Demosthenem, Scipionem Africanum, nostraque memoria Frideri crura L Christianum II Reges Daniae. Fuit quot septimus annus diuina institutione Sabbatarius , quo nec agro aut

vineas colere, nec culturam terrae e Xercere licebat, institutus ad memoriam quie- tis diuinae. Quemadmodum quinqua- sesimus quis i annus dicebatur rubilaeus, post septem annorum hebdomadas circumactus,id est, post quadragesimum no- risum, qui est Climactericus Hebdomati- cus, S continet scptem hebdomadas. Faciunt quoq; mentionem annoru Cli mactericorum Philo Iudaeus S. D. Augu- silia ηs Item Censorius Gellius Ciccronem etiam annos limactericos obseruas

se,inde constat, quod in Somnio Scipionis ait: Cum aetas tua septenos octies Solis an-i r- 'us, reditus Q conuerterit duoque hi

αα numeri, quorum ter la plenus, alter,alte- ride causa habetur, circuitu naturali sum-α mam tibi fatalem confecerint, c. Hic

fuit annus climactericus Scipionis quin- quagesimus sextus. Et paulo post eodem

ioco Cicero ait Septimum numerum re

135쪽

11 6 DE CONSERVAN.

rum omnium fere nodum esse.Sic&Hippocrates aetatem hominis septenario dierum numero constare ait. Annus quartus est etiam consideratione dignus, quoniam medium in septenario tenet Item Novenarius. Et habent hianni rationes, quemadmodum apud Medicos dies decretorii indicativi. Diculli enim Modici quartum a principio morbi indiccita esse septimi. Haec obseruatio n0n est alpernanda. Scribit enim Augustus

Imperator ad fillium 'altare me cuia fili, transi, ressus enim sum omnibus senibus periculosum annum sexagesimum teritu. In hoc enim septenarius, novenarius concurrunt,in propterea senibus plerun- que est fatalis . siq; annus Clima. ericus aut etiam Enneaticus, quena admodum annus quinquagesimus sextus est Clima fiericus, quamuis hic non ita ut superior senibus extimescendus. In hunc enim septenarius o quaternarius tantii coincidunt. Ego arbitror , uti septimo aut nos0 mense nati iustam vitae perfectionem obtinent ita contingere quoque ut vita pluri anorum hominum diuinae tamen male statis salua prouidentia, rerum omnium

ad libitum gubernatione had Climacten' o usu annos, in quibus septenarius Π0'ucnarius b

136쪽

uenariusque numerus in sese quasi tu cy- tum recurrunt, producatur, ibit absol uaturin finiatur. Cui non absimile Milludi est , quod egomet multorum hominum ait obitum compertum habeo, quod graui periculosi, morbo decumbentes, ut pluri mum animam reddere soleant Luna in gradu ascendente, vel media coeli domo i is existente, raro in quarta vel septima do- O nunquam fere in reliqui , quod de a. hi me ab alijs m ultoties est obseruatum. Annus quinquagesimus sextus in nocturnis genituris propic frigiditatem duplicatam, sexagesimus tertius in diurnis ob siccitalcm utroq; subscri- bente, sam aetate frigida .sicca maxime periculosi sunt secundu Cardanum. QuO- tiescunq; igitur huiusmodi anni Climacte-

rici vel Enneatici instant, vel non nulla signa futuri morbi apparent,ut sunt lassitu- dines spontanea membrorum, tormina gentium, lumborum dolor, tenebrositas oculorum, grauitas funerciliorum, tinni

tus aurium, cibi fastidi ina, sudor multuS in somno, sine aliqua manifesta causa,osci

tationes de pandiculatio 1ic insolentes, Item consuetarum excretionum suppresses sio, vel immodica evacuatio, tunc Deum

immortalem precib ardentibus inuocate,

137쪽

ris DE CONfERvΑIἰnΑAstrologos medicos peritos consulite, prudentiam in omnibus actionibus adlibi, ete, temperantiam in cibo potu,&rebus ad vitam neces artis exercete. Oratione enim ad Deum, syderalis doctrinae cognitiolae ac, ventuum quorundam praeuisione, medicamentorum conuenientium usu, ac in rebus gerendis prudentia & circumsipectione, multi graues casus cultantur, ac saepe determinatus nostrae vita: ni prorogatur. Sunt autem anni Climacterici, T. q. l. 28. S. 62 qs. J6. 63 TO. 77 8 q. 9 I. 98. Enneacilli, I 8. 27. 36. F. q. 63. z. 8 I. 9O.'9.

D RATIONE ICTUS IN itineribus ac prosectionibus probe instituenda. PO si nunc de victus ratione singulis anni temporibus instituenda, Pauca egerimus, reliquum est, ut de itinerantium diaeta verba faciamus. Si igitur, 0 iiiij, exterae de loginqui e regiones vobis adeundis fueritati inementote primo lente ingrediendum esse, deinde fellinantius pr0- Perandum: In sine autem moderatius. Id nostris corporibus de iumentis prodest Aluus si te a p

138쪽

VALETUDINE. 1 Is

Aluus vester sit laxus, quod effici potest,

si syrupus aceto sus, aut xinael in plex, aut ouum molle mane sumatur. Pauxillulum Rabarbari cum Saccaro rosa ce et

iam vim laxandi habet Idem praestat serum laetis, trium aut quatuor heminaruna mensura cum salein melle stinata Quem admodum .puluis nutae Campanae Cinamomi. Non improbo quoq; suppositorium ex lardo fumo indurato Aut qua tuor ficus, vel etiam suppositoria ex melle& sale composita, quae ubi ventriculu non sustinet, medicamenta per os sumta aluum deiiciunt. Si quis forte in itinere equo praecipita tus interiores corporis parte laeserit, tatur Ambra, id est, Batradi in iusculo cercuisiario calcfaeto mane surrecturus, ei vesperi discessurus cubitum , ad quantitatem nucis auellanae. Sequcn etia unguentum contra laesionem intcrnarum partium est valde utile.

ssionem siue contusionem parti una

in tertiarum.

I s C. Pimpinellae, Lauendulae, picae Nardi, Rutae, Hyssopi Saluiae, Pyrethri,

Pulegh, sceniculi, siliginis agrestis, mille I a

139쪽

rro DE CONSERVAN. iij, prunellae, ibisci consolidae maioris avryn amaraci, verbenae, abrotant, epaticae, melissae albae ac fuscae, angelica fati. uae, cronicae, foenigraeci, fragariae, clem tidis, cordialis, pedis leonis, rorismarini, foliorum linguae ceruinae, tormentillae,be'tonlcce, an manipulum unum. Haec0mnia cultello in tenuissimas particulas comiminuta, iniice in lebetem, affunde butyri optimi in Maio confecti,4 per cocturam a sale purgati libras et 8. haec simul ad ignem ex carbonibus confectum probe decoque, tantisper donec virtuscgrediatur, deinde cum haec permundum linteolum expresseris, affunde olei laurini libras duas,& habebis praestans unguentu. Hoc valet contra internam laesionem, ex casu aliquo ortam, quantitate nucis auellanae in calido iusculo cere uisiario sumtum. Si primo non medetur, usus eius bis aut te est iterandus, quin etiam exter- corporis partes fleetae apud ignem lent uni sunt inungendae.

CAPUT XXXVII.

iuriana frigoris, remedium ad curandam ambustionem. Quoniam

140쪽

VALETUDINE. I 2 r

o mi At vero in his septentrioni ubiectis regionibus frig' magis dominatur quam calor, ex hyberno tempore sis p e nobis in venationibus aut castris cubandi necessitas adfertur, quemadmodum etiam proxime praeteritis annis in inferiori Germania brumali tempore castra stativa sub dio constituta sunt, de frigoris algoris iniuria propulsanda pauca adiungam. In primis autem ad frigus amo

uendum vestes sunt comparandae, Jus notacito corrumpuntur, quia non semper in expeditionit, has mutare possumuS. Sta tim a tenera aetate frigori assuefacere sese

expedit. Id enim ad sanitatem Mad cs bellicas gerendas, plurimum momenti

adfert.

In magnis algoribus capitis, manuum ac pedum vigor conseruetur, quo illaeso uniuerso corpori sua constat integritas. Frigus facile quidem a quibuslibet corporis membris vestium, aut ex panno aut ex hirsutis pellibus praesertim crumis concinnataru obiectu arcere licet Capiti vero nullorum animalium pelles salubres sunt, sed paniae potius, aut bombycmi galeria ille sunt inducendi. Citius tame frigiditas a calcaneo, quam a cerebro ad cor penetrat. P a Curius,

SEARCH

MENU NAVIGATION