Commentarii in epistolas Pavli ad Timothevm dvas, ad Titvm vnam, ad Philemonem vnam, scripti a Nicolao Hemmingio

31쪽

ARGUMENTUM

IN PRIOREM EPISTOs

AC PAVLI PIs Toala,cu varia est, ,esertissima saluberrimis praeceptis adrect e constituendam rempublicam Christianam summὸ necessariis. Quare non solum futuris diui ni verbi ministris,ijsq; qui nunc in officio summe necessaria, verumetiam omnibus Ecclesiae Christi ciuibus utilissima cense da est. Porris argumenti loco de duabus, hiis dicam. Primum, quae fuerit scribenis di occasio. Deinde,quam materiam Paulus potissimum tractet ut ita, de argumentum perspiciatur facilius, nobis faciliorem aditum ad eXplicationem facia

DE OCCASIONE. Occasio haec fuit Ephesi fuerunt quidam conuersi ad Christum,sed doctr nam Euangelh zelo legis Mosaicae corrumpere additameatis quibusdam ex lege cam s erunt:

32쪽

perunt: unde varie quaestiones in ter Chri istianos orte,puritatem euanget' non parti obscurabant.Vt autem occurrat hiala in

io Apostolus, scribit hanc Epistolammotheo, quem, proficiscens in Macedoniam, Ephesi reliquit ut eius Ecclesiae uaram haberet Tendit proinde Pauli coibsilium eo, ut hac instrucetione admoniti, non solum Timotheus, verum etiam ali spuritatem Euangelη, reiectis omnibus curiosis inutilibus quaestionibus, amplectantur. Atl haec de occasione Sion

silio Pauli.

DE MATERIA. Materia autem huius Epistoli varia est. Nam plurimos Ecclesiasticos canones ad disciplinam facientes hic colligit Paulus , quos commendat Timotheo,ut iuxta eos Ecclesiam sibi commissam gube net. Atq; hi canones omnes oriuntur, extruuntur ex fideia caritatis praeceptis: Et tendunt ad incolumitatem e disciplinam cum cleri, tum totius populi. Omni iam autem primum, praecipuum Episcopi munus Timotheo commendat nempe, ut puram doctrinam conseruet, eosq; qui aliter docent coarguat. Deinde colligit

33쪽

' 'Id canones de oratione, quomodo, ubi, pR ' pro quibus orandum sit: De silentio mu- 'λ; ultri iterum in publico coetu, ne sibi aurorit filo is em doeendi sumant: De Episcopis, Pres Rῖὸ tit, yxeris, Diaconis, de viduis iunioribus, 'Mit tilia quas vult nubere potius, quam turpiter

, vivere: de castigatione delinquentium: de i*ἰῖ aiata diuitibus,&vsu diuitiarum. His canoni vri Ritia nibus aspergit,ut fieri solet,do strinas,as

ltos aiottia Porro, ut d hoc adhciam, videtur Paulus non propter solum Timotheum insormandum hanc Epistolam scripsisse, sed etiam propter alios, quibus voluit dies pilto, Paulus hos canones commendatiores esse, Lἀfimae tanquam a se profectos. Atq; ita apparet hicco th hanc Epistolam omnibus phs utilissimam Inditio ulla esse, Vt quae non solum animum erga De onni an uir Um, Verumetiam mores in Ecclesia com-ntu dierat, Pona

34쪽

E PI S T. L A DMOnet quod Timotheum Ephesi reliquerit propter salsos doctores coarguendos: quod vi sedulo faciat hori tur,& fine pietatis proposito, usum rectum legis ostendit: dc ut extollat mini sterium Euangeth, in consolationem semothei, gratias agit De Propter commissium sibi Euangeli,docendi munus, ac simul finem aduentus Christi in carnem monstrat, Tandem rursus grath Deo actis,Timotheo officium commendat.

ORDO CAPITIS

PRIMI.PRaeter Epigrapham,septem sunt huius

capitis partes,que sibi inuicem aptiss1-mo neXu copulanturi Prima pars est monitoria, nempe ut Timotheus praecipiat, ne quis aliter doceat, quam ipse antea docuerat. Secundo,ne alienis Sesociosis quin monibus occupentur, ostendit scopum, quo omnia referenda sunt, nempe ad ipsum praecepti finem, qui sit dilectio. Te tio, usum lagis per occupationem monstrat. tiario, Gratiarum actio additur,

quod sibi ministerium Euangelii demandatum sit. Quinto, addit docirinam C tholis

35쪽

sio, hii stolicam de causa aduentus Domini in Llo. mundum.S to,adiungit gratiarum actii di s QRςm Septimo Repetit propositionem

commendans Timotheo ossicium.

EXEGESIS PRIMI

infusilii it Paulus Apostolus Iesu Chri GL 7 ii sti, iuxta delegationem Dei sabitatoris nostri, & domini nostri

Iesu Christi, spei nostrae. Pl Ili

ri Prima Epigraphae pars est, continens UgitIleth autorem Epistolae: in qua parte, cu APO-kllilalctaa r stolatum suum Paulus commendat, delata passeia uberrimam con lationem ipsi Timo toltus pax theo, adeoq; omnibus Euangelium reci ut ipse; ri. Pientibus, e proprη Euangelη benefichsxiola proponit Commendatio Apostolatus eoollitiit co Pertinet,Vt sciamus non humana esse,quae ab illo adferuntur, sed diuina. Qui enim

ie lyra , legarum, id est,Apostolum agit, non pro j, bonis, Pria,sed eius qui se misit, verba proponere istio iiju solet. Quare quae a Paulo dicuntur, tan-

36쪽

E PII T. α Dgationem Dei, ut intelligatur quod immediate a Deo ad Apostolatum sit voca tus quemadmodum in Actis Apostolicis narratur,&ipse de se testis est,ad Galat.1 cu . Ad consolationem faciunt Dei Christi Epitheta. Cum Deum Patrem saluatorem, Christum dominum ac spem nostram appellat. Ait ita statim in Epigrapha erigit mentem Timothei, occuserens difficultati vocationis. Ac si dicat, Multa quidem dura serenda sunt,sed Christus certa spes adest. Periclitamur, ct insidiis petimur, sed habemus seruatorem, non hominem,sed Deum ipsum. Non it que saluator imbecillis est, quia est Deus. Spes no confundet,quia Christus est. Hac consblationeis nos sustentemus in quo cuncp tandem periculo.

Timotheo germano filio in

Secunda Epigrapho pars, in qua nOmen eius exponit, ad quem scribit. Hunc Timotheum vocat germanum fiIium in fide. Est enim usitatum in sacra scripturae imitatione, cu similitudine filios appellare: idc cum in malam, tum in bonam Partem. In malam quidem, ut et chieliat illis luassint asotot

alii l

37쪽

yylatu ii, ueus - Pater tuus Amorraeus, mater fili U Hirrhaea. Et Iohan.8. Vos ex patre Diristi ii . hol estis, inpera patris vestri facitis. Inm ii iiiiit: hQn in Vero partem, ut hoc loco, cu saepet diuo iiiiii Ruδ Sic gentiles fir Abrahae dicuntur, icitudii l um iidem Abrahae 8 innocentiam mi

lum esse debeat. Posterius,qudd boni di scipuli sit sui praeceptoris virtutes imitari: Idq; non fucatea simulate,sed NM Me,id Q alassius, ni est, vere ac sincere Odrus linia et

Gratia, misericordia, pax a Deo patre nostro,& Christo Ieisum misi su domino nostro.

hi, Salutatio a proprio Euangelῆ seu Inandi Ru sumta quae eo pertinet, ut Timothetam consoletur, ac confirmet . Gratia in

f, his a V P ra significat proprie gratuitam' hi scibit a nouolentiam seu favorem, quo Deus nos , seu complectitur propter Filium Deinde usi

that tara scripturae metonymia, quicquid De Ta,i. Us nobis ex gratuito fauore seu beneuo G lentia donat,Glatia dicitur,ut gratuita re ς missio peccatorum, donatio Spiritus sandoris Atliti tria sunt,sii rani sun otit

38쪽

Virtutes donatae, quaecunt tandem illae fuerint. Misericordiae vocabulum magis affectum Dei erga nos exprimit, ccausam fauoris Dei indicat PaX, propriis in scripturis est mutuus consensus Dei remittentis peccata, acceptantisic nos prinpter Filium, Sc fidei hominis accipientis remissionem peccatorii, statuentisi quod Deus non velit damnare nos, sed propter Christum Mediatorem recipere, Vr Porro accessium habeamus ad Patrem fide Deinde Metonymi, seponitur pro tranquillitate conscientiae, adeoc pro Omnibus prosperis, unde Hebris se mutuo pacis

vocabulo salutare consueuerunt: S. quin rentes de incolumitate amicorum absentium, Num pax illis esset interrogarunt.

Ciam addit, a Deo Patre nostro Iesu

Christo Domino nostro, excludit non solum merita humana, verumetiam confiniatur nos, α admonet nos fidei. Si enim Deus pater est noster, certe curam nostrigerit. Si Christus dominus, certe in tuto sumus,qui vera fide illi adhaeremus,eumque colimus. Quaerit Chrysostomus cur in nullis Epistolis Pauli additur in saluta tione vocabulum Misericordiae, nisi in i js,

quas ad discipulos Timotheum & Titum

scripse-

39쪽

1d Imi Ti. y ita iit scripserat. Ad hanc quaestionem respon- vocabul. det, quod id fiat tum propter immensam' pilai , philostorgiam Pauli erga illos, quos in ' Christo genuerar, tum propterea quod s iii in ath praesunt in ministerio verbi pro-: a ij j xij pter difficultatem molestias in officio,

Pluribus egeant consolationibus. Quarem.' misericordiae mentionem facit in consola λ ζndi, sit tionem, Ut discipuli quoties grauior affli-l id uti rionum rempestas ingruat, se promissao-i par ne misericordiae Dei consolentur.

cx pomi uemadmodum rogaui te nutu Ut remaneres Ephesi, cum profisis is ciscerer in Macedoniam.

, se irim Ecliptica est Oratio, quae plena erit, si adieceris, Ita lacito. Obserua hic quod

spiritu qui fulmine anathematis addito, imperiose Imperatoribus & regibus mundi mandat. Deinde, ut Paulus pietate &i virtute conspicuos blande e paterne mo-4iet, Sic praefractos contumaces seuere castigat: Ita tamen, ut castigatio minime his amore esus qui castigatu separetur.

ij Vt denuncies quibusdam,

40쪽

iae diuersam sequantur doctri, narin, nec attendant fabulis, genealogiqs, nunquam ruen dis,quae quaestiones magis praeσ

bent, quam aedificationem Dei in ficti.

Primus canon hic est, ut Episcopus inspiciat, ne diuersa doc trina a puritate Euangelii doceatur in Ecclesia. Cuius ratio additur a duplici fructu, sanae videlicet,& diuersae doctrinae, in hunc modum. Quicquid magis questiones prebet quam aedifica est fugiendum diuersa doctrina, de discedens a solido religionis fundamenato, magis quaestiones praebet quam aedificat. Talis igitur doetrina cauenda est. Sit igitur hic canon omnibus Episcopis

ministris verbi commendatus, ne sinant peregrina doctrina, aut etiam forma docendi inusitata, corrumpi puritatem E

angelii Sed quam vocat hic doctrinam diuersam Doctrinam diuersam vocat Quemadmodum se ipse explicat quae in fabulis tenealogiis infinitis occupatur. Fabulae sunt Paulo garrulitas, cinanis ostentatio in quaerendis genealogi js, quas ideo