De Cartesianae philosophiae efficacia in mutanda artis medicae indole ...

21쪽

supposititiae illae qualitates occultae, quihus scholastica scatebat doctrina. Haec autem sua dogmata de materiei figura atque forma ita protulit C ARTESIUS,

ut tamquam hypotlaeses consideraret, atque, etiamsi falsa esse existimentur, satis magnum Operae pretium se fecisse sibi videretur, si

omnia, quae ex ipsis deducerentur, cum ex Perimentis consentiant Io .

Ut naturae legum efficaciam in proposita hypothesi ostendat, considerandum esse Putat CARTE SI Us, illas particulas, in quas totam hujus mundi materiem in initio divisam fuisse supponit, non potuisse quidem protinus ab initio esse sphaericas, quia Plu res globuli simul juncti spatium continuum non replent; sed cujuscunquo sgura tuns fuerint, eas non potuisse successu temporis Non fieri rotundas, quandoquidem vari OS ha'buerint motus circulares. Cum enim in Prii 'Cipio satis magna vi motae fuerint, ut aliae

22쪽

ab aliis sejungerentur, eadem illa vis perseverans haud dubie satiS magna etiam fuit, ad earum omneS angulOS, dum sibi mutuo

postea occurrerunt, atterendos Et laevigan

Cum autem nullibi spatium vere vacuum esse possit, cumque rotunda illa corpuscula simul. juncta pereXigua quaedam intervalla circa et inter se relinquant, Decesse est illa intervalla quibusdam aliis materiae subtiliss1-mae ramentis minutissimis impleri, figuras ad ipsa implenda aptaS habentibuS, easque pro loci occupandi ratione perpetuo mutantibus. Haec ramenta itaque quae ex attritio. 140 corpusculorum primi ordinis orta sunt, multo celerius agitantur et rotantur, quam corpuscula ipsa, a quibus detrita sunt, quia per angustas et obliquas vias expulsa sunto .i4. Iam itaque adsunt duo genera materiae valde diversa, quae duo prima clementia huis jus mundi adspectabilis constituunt. Primum est

23쪽

ost illius, quae tantam agitationis vim hahol

ut aliis corporibus occurrendo, in minutias indefinitae parvitatis dividatur et saguras suas ad omnes angulorum ab iiS relictorum angustias implendas accommodet. Materies haec primi elementi vortices certos format, atque fluit continuo versuS Centrum C Ajusque vorticis ex aliis circumjacentibus vorticibus, per partes ejus Polis vicinas' a . Alterum genus est ejus materiae, quae divisa est in lparticulas sphaericas, valde quidem minuta*, si cum corporibus sub sensus nostros cadentibus comparentur, sed tamen certae et determinatae quantitatis et clivisibiles in alias

multo minores. Haec autem elementa secundi ordinis, cum non tanta moveantur

celeritate, impediuntur quoque ab elementis primi ordinis, quominus vorticibus moveri possint. Moventur itaque variis modis, quost ut sphaerica reddantur omnino haeC COT-Puscula Ia .aa n. s. 69. plos. ta g. 37. P. TQ.

24쪽

Particulas deinde corporum ferrestri uni in tria potissimum genera acutissimu in Carte- si inguntum dividit. Quasdam enim existimat in varia quasi brachia divisas, atque hi ne inde e X pansaS , t an quam arborum ramos atque has esse maxime, quae a materie coelesti deorsum expulsae sibi mutuo adhaer0ant Alias vero' esse . particulas solidiores, figuraeque hori qua dem plane globulosae aut cubi ca0, sed etiam clijus libet ruderis angulosi, atquε has, si majusdulae sitit, infi a ceteras vi gravitatis descendere; 'si autem sint mitiusculae, manere maioribus immistaS, atque Occupare interves. Ia ab ipsis relicta. Alias denique esse oblongas ac ramis destitutas, vellit bacillos, at iudhas prioribus etiam sese interserere, cum satis magua 'reperialit intervalla atque illis noti

facile adnectantur I 4b. 'iEx ejusmodi principiis C A RTE fius studereffectus electricitatis, cujus jam aderant gia, et magnetismi defendere et exponere, cum

Vortices primorum elementorum tantum applicandi ipsi viderentur ad Phaenomena haec mirabilia.

25쪽

iI I. Physiologia ipsius.

Mentis humanae si inple set individua atque plane immaterialis natura a C ARTE SIO primo uberrime et acutissime demonstratur, Cum motuS Omnes atque effectus materiae eX impulsu exteria o clivinae potentiae derivet. 9. 11. Mentis autem humanae sedes est in cerebro, ubi non solum sentit, et imaginatur sed et intelligit is ). G AssEN DI objectio, quod

qnima, si in cerebro resideat, non possit in toto corpore simul existere, a CARTEs Io haud-q 'aquam uberius ventilata atque refutata fuit, quod facilius tamen fieri potuisset, si modo ad

externam mentis efficaciam, quae per totum corpus viget, et cliversa est a sede ipsius, respexisset ., Praeser tina vero mens humana inhaeret Vo/imio, seu glandulae pineali, secun- qum UARTpso doctrinam, cujus adserti rationem in eo quaerit, quod medium plane locum obtineat inter corpora quadrigemina et ventriculos cerebri, quorum itaque spiritus

u et in

26쪽

2 in hoc corpusculo consuere debeant. Deinde etiam duplicia esse omnia alia in cerebro, uni-Cam hanc partem esse singularem I 6 . Bene

jam regessit Hoz Trus, haudquaquam esse uni cani hanc partem cerebri, quae simplex sit, sed adesse praeterea septum lucidum, glandulam pituitariam aliasque partes, quae duplices quidem non existant. Inveniri quoque in hac glandula acervulum arenis plenum, iquibus officia animi impediri debeant: deesses

denique in variis cadaveribus eamdem aut destrui saltem variis morbis. CARTE SI Us

tamen acriter huic adserto inhaesit, atque variis sectionibus studuit eamdem glandulam solertius rimari, naturamque ejus penitius indagare ir .

Animales autem sanctiones, seu ipsas mentis humanae actiones modo fere mecha. uico exelanave conatus est. objecta enim

27쪽

QXterna Norvos sonsus. organorum ita adficiunt

ut motus in iis pXCilent, qui ope nerUOrum. Cum Murebro Ot. potissimu in . Cuiu glandula pineali communicantur. i Movetur itaque vario moclo glandula pinealis, atque cum hoS IDO HS peycipit anima, sensatio seu perceptio oritur λδ ..Propagantur hi motus .ad voratri Cul cerebri atque ad spiritus ipsis incluscis, unde vestigia ori antur atque impressiones cerebri, volut plicae chartarum, quae permaneutor revocant iterum sensationes et externas set int0rnis I9 . Tali itaque: modo a spirituum et humorum diversitate,quae nervos et cerebrum adficiunt, animi vires, voluntatem et passio- nes durivavit, doctrinamque de vestigiis maturialibus in corebro primus stabilivit, quam, cum fine imaginet sibi cogitare nihil posset iconibus etiam expressit. Ad sociatio itaquesu dicta idearum pendet a roclusis simul cana- Iibus et vestigiis, quae motus couarii et spiri

28쪽

Nequidquam tamen Cartesius tantum concessit philosophiae corpuscularis auctoribus, ut mentem humanam in solo hoc conarii motu Consistere arbitraretur, sed motum hunc adeo diversum effinisi ab animo ipso, ut opificium ab opifice. Ita etiam sensus et motus maximei differre statuit, non quidem nervis ipsis, qui omnino iidem sint et sensibus et motibus inservien tes , sed ita, ut fenistis exerceantur Ope Capillamentorum, ex quibus interior substantia constatur, et quae mechanico modo mota impressionem cum cerebro communicant, mo tUS autem ope spirituum inflatorum in mulau-JOS per medullarem nervorum substanti an Lao). En Contrariam plano opinionem de differentia sensus et motus,'ei, quam nuper auony m S in REI LII promtuario evulgaVitl . .

Cogitationem quoque CAn TEsIUs alio loco ita differre contendit a motu, ut athum Colorem a nigro *I : ut itaque ad corpuscularem philosopiam proxime nusquam accederet.

29쪽

Quemadmodum . artesus mentem humanam, velut opificem, ob opificio, ab hac machima distiMguebat, ita tamen propioreS caussas et .sensuituli 'et motuum in mechanicis rebus, in is-gura, forma, raticine atque Conjunctione parti-xularum quae lauitus constituunt, in variis

motibus fibrillarum,ae quibus nervit conflantur, et conarii ipsaetis quaesivit, quod modo in has csam in illam partem inclinatur, prout a Variorum objectorum imaginibus adficitur a a). Hinc ad mixtion om humorum adsiduo respexit, ut spirituum ex iis secretorum rationem ac in clo-lum itid se deducereti: ad viciniamesim agitiis conaxior impressae cum iis spiritibus, quae. Dervos musculorum Certorum adficiunt, consilium transtulit, ut voluntarios motus post sensationes obortos expliCaret.

Reliquarum corporis humani sunctionum Tationes mechanicas itidem dedit nulla vi vi- tali in censum veniente. Sic somnum cleri- avit a collapsu canalium, Pororum et ventri

30쪽

culorum Cerebri, cum spirituum copia non ea secreta tuerit, quae ad turgorem ventriculo xuna et Canalium requiratur 3 ). Coctionem quoque ac digestionem ciborum

nil aliud esse, quam separationem subtiliorum

particularum ch3li a crassioribus ot solidiori. JγuS, Quae remanent, vel ut subtiliores particula per foramina cribri transgrediuntur a ). Sanguificationem a fermentation B quadam derivavit, qua fiat, ut chylus in rubrum liquorem mutetur, sicut succus albus uvarum fermentando trapst in vini rubri naturam. In hac quidem

fermentatione evolvitur ignis similis ei, qui eae conjuncto ferro Cum acido nitri aut elaaliis humoribus, formentantibus Elicitur. : Cujus ignis ope raresit sanguis, transitque in ax- te ius,i quarum diastole, ut olimotus cordis efficiuntur tantummoso ab obulliente sanguine. Itaque in diastolo etiam cordis propcllitur sanguis otio cordo evacuatur, cum valvulae Veii 'sae Claudantur, arteriosae aperiantur as .Progredientum per arterias sanguinem magis ira a-