De mancipii causis commentatio

11쪽

ἐκ exoriuntur, ut man*γ-n mari are manceys, Cujus secundus Casus, ut in Um' Iogiis assolet, considerandus venit et vocabulorum ex hisce derivatorum compositorumve συμον esse ,manu verae LV annot 1J, nium eorum, qui hac de re Verba secere, nemo, quem Sciam, negavit diserte ero scriptum est Permultis in loCis, quorum quosdam ex ordine recitare operae pretium erit: Varro do ling. lat. lib. V. cap. 8. d. Blponti P g. 74..Μancipium, quod manu Capitur.'

Gaj Inst. comm. I. g. 121.,Mancipatio dicitur, quia manu Te Ca Pitur. Eadem Prorsus Verba Profert Isidor orig. V. 25.

addens: unde Portet eum, qui mancipium aCCipit, Comprehendere id ipsum; quod ei ,,mancipio datur.'

Ulpian f min. u. XIX. g. 6.MRes mobiles non nisi Praesentes mancipari

a Sive ,,m-- . Antiquos pro litera i frequentissima literam posuisse, nemo nescit. L. Priscian de octo Partiti. orat 1ih. d. ad Colon Cervicori . 4528. AEM. Pag. . i. f. 10. i. o

12쪽

,,Possunt; et non Plures, quam quot manu ,,o i Possunt. morentin in se. 4. g. . . do stat hom. I. s. juncti g. 3. Inst. do jur pors. I. 3. et Thoophili paraphr ibid. d. Relix. p. 45. ,,Μancipia vero dicta, quod ab hostibus manu ,,c tantur. In Solin. obhlat. XX. 7. Ed. V. pag. 8.hmancipari' est Pro Implici Capi,' vel ma- isti capiἰ quibus Per vices utitur verbis dicens: Ita capitur alces), alioqui difficile est; Meam mancipari.' ,

anceps dicitur, quod manu CaPiatur' i. e.

-Νani mancipia dicuntur captivi), quod manunc in Sunt.' Auson. IdyII. III. v. 3. 4. d. B. p. 168. de Bissula sua, suevico manCipio: ,,C in m-u, Sed missa manu, dominaturisin ejus, eliciis, cujus bellica Praeda fuit.

13쪽

Isidor. r. IX. LoΜ-Cipium est quidquid manu capi, subdique ,,Potest, ut homo, equus, etc.' Licet jam Plures, quam sestem testes in medium Produxerim, tamen neque v. l. Hugonis, multis mihi semPer nominibus Venerandi Praeceptoris, notam latine redditam non adjicere: ,,manucvere est accinere; manci are est facere, ,,ut acci POMA Utrumque Verbum Pariter se,inbet, a, ruraus habere et redhibere M mn- ,,cmare igitur Primitus VI est, nisi recidereT V. Bochragesin P. 148. not. s. d. 8.Μancipatio interdum verbis simanu traditio' in fontibus nostris CircumSCribitur, e g.

Plures adhuc lis addere locos, MOSque idem Probantes, minime quidem difficile sactu, inutile vero longiusque foret; quare Cori tinuo ad alterum illud verborum, quorum ist/

b Addo , bere et exhibere'

14쪽

sredior. 4. In summa igitur sciendum St, Omnes illas voces, istinctius, sive minus distinCte,

reserri ad jus Quiritium, plerumqu ad dominium ex jure Quiritium nuncupatum. Quod quidem dictum ex singularum explicatione voCum cogetur, ad quam Veniemus, quum, qui factum rit, ut Romanis icce loquendi mos in usum venerit, dederimus. Hoc autem P te in verbis G IV. 16.ismaxime enim sua esse Credebant, quae ex Ohostibus cepissent CL Florent et Donat. loCC citi. Refert

Gomus. I. 12.

virginem vestalem capi ProPterea dici, quia

Pontificis in manu Prehensa ab e Parent in cuju potestate esset, veluti bella via abducereturi Prisci Praesertim te oris Romanis, et in forensibus causis, et in iis, quae extra forum agebantur, quam maxime dilectas fuisse formas rationesve agendi, quae imitantur hominum, nec legum divino vinculo, ne Civica Congregatione, moribusque bene socialis vitae obligatorum disceptationes, tum

15쪽

ex Per uultis antiqui iuris rom institutis e. g. manuum . manus injectione consertioneque Vi festuc'ria, ignoris vione, aliisquo facile scitu, tum ab aliis scriptoribus se ann. M toties exPositum est, ut oleum et Peram e derem iterum idem adumbrando. Qua vero ratione, ut in veteri jure rom formis agendi' similitudo, eaque magna fuerit iisCum di ceptandi modis, quibus ipsa natura homines imbuit, eadem quoque factum est, ut Voces de signantes ab initio ea dumtaxat, quae indole generis no tri acti Patramus, mox In forum, irroserint, ibi civitatis jure ut ita dicam, in Per tuum gavisurae Vel Potius quis diceret quum actionibus, Per se mere naturalibus, συμμικῶς in foro uti coeptum erat, non Potuit fieri, quin et ipse sensus Verborum, quibus actiones cillas lingua significare consuerat, transferrentur ad ipsos forenses actus: F. C. manu rem CaPere et mincipare Proprie

non est judiciale quidquam; sin Vero in emP-tionibus et venditionibus, in in jure cessionibus, inque aliis judicialibus causis, manu captio mancipatioque Principalii fit forma, eaque actus quasi συμβοιγ' tum mox id ipsum Verbum transferetur ad designandos sor 'ses il-

16쪽

Ios actus. Compluribus argumentis tam de romano, quam de germanico jure depromptis, tale, Permultorum juris verborum originem demonstratu nil facilius. At cui bono, Cum neminem in diversam iturum sententiam SuS

5. Aggredior nunc expositionem sing Iarum supra enumeratarum Vocum. Quam ver materiam, admodum subtilem complicatamque, male enodaturus essem, nisi singula verba ad diversas signifiCationes revocanS, Suo

quaeque ordine Posuerim feci quidem Periculum, vocabula significationesque, prout mtiquioris videntur notae, simul grammaticae dispositionis, quantum Potui, habita ratione, evlicandi V ann. 3.J; sed me jubent rei s lebrae Vereri, ut satis lectoribus fecerim. Ad remi 6. In remotissimis reiPublicae romanae temporibus lenissimum in rem us, quod sequioribus aeris dominium vel ro rietas V.

jam in species divisum; G

KQ Aliis alite videtur CL Schrader, inmugo civ mg. ves V. P. 147 - 152, qui divisionem Heni in re iuris in noetes ex ure uir et in bomis nominatas, Ruti-

17쪽

, GH. H. 40; qui rem ita tunc habebat, ut Albi soli us fuerit, quaecunque voluerit, de illa faciendi, eamque undeunde sibi vindicandi, illius ex jure Quiritium ins Ulpian. ex jus uir.' , vel in

eius manci i rem esse dicebant. v. m. 54Mantayium enim tum erat, quod nobis est Plenum dominium; ad quam sane antiquissimam significationem Probandam vetustiora testimonia non sunt in Pro tu, quam ex Plautinis comoediis a Brissonio et SchelleroexCe ta nam huc Pertinet ὀ mancipio dare, ac ere mancipio tertius est, non Sextu Casus, quod formulis hisce Probatur: ,manciPio,,Promittere, mancipio Poscere '' Plauti Pers. IV. m. 57. Μostin V. I. M. Tulliani libri, ut et Posterioris aetatis CriPtores eam, quam indicavimus, Proprietatem VoCis non semel agnoscunt huc facit jus,,manciPi s. mancipi' 'Cic. Caec. 26. Harusp. 7.

Sui juris et mancipii respublicae

quissimam et cum diversa Patriciorum Iebisque origine conjungendam opinatus est; sed anteriectam S. 40. cit. in quam equidem tor.

18쪽

In epistola Curii ad Tullium

fructus χρῆσις et mancipium γήσις contra-Ponuntur; ad quem Iocum eruditissimus Grμevius Ptime annotavit, manςipium esse Possessionem, jus dominii, in miano is ore esse ita dare, ut Proprietas transeat ad -- cipientem. Lucrol. III. 984. d. mp. P. 119. ,,vita mancupio nulli datur, omnibus usui 'seneca ep. 72. d. V. . III p. 238.hnihil dat fortuna mancipio.' Videsis alios Permultos huc facientes Iocos in Ierico claudati. c Niobuhr. B. G. II. p. 36l. not. 72. Missior pag. 61. 73. s. et Maa. Quam mox Protuli του mancinium significationem in remotissimis rei. Tom te oribus

jam valuisse, vel ex eo Colligi Posse Videtur, quod mancipium in XII tabulis erat iro manciParior nemo vero obtinebit quin res ipsa suadeat, hanc mignificationem ista esse recentiorem CL. f. . infra.

19쪽

7.modo Peri trata vocis tractandae proprietate caeterarum omnium ejusdem sigmfica Qtionum originem contineri crediderim. Quod si cui magis blandiretur sententia, quae male latine Murace nominamus Verba, serius ea

nasci, haud illi inficias ibo, Primo loco e hibendam fuisse istius Vocis Potestatem, qua est Pro re, quae eae jure Quiritium civis rom. cf. ann. 5. Ge. agis quidem in verborum contextu haec significatio offenditur, e gr. in fominia, quam Passim in clo, nec non aliis. Iegimus, a rebus videlicet ad resonas de quibus Postea Praecipue dicitur translata , nomanCipi causa esse, haberi,' ianilibusque; sed nec desunt aliud genus argumenta Primum hic referendum duco, quod bis in

Jun om anis1 fariam Valleo. g. 71. s. M. ne non in f Booth ad se top. c. s. q. Venet. ab gris 1559 fol. H. 603. atque Ialdor. r. V. s.

20쪽

brarios alii incusaverint, vix dubito; sed, vel rejecto Boethio, tres saltem, fors iures, re- Pugnant testes ' Qui a Schellero in exicov. mancipium . . numerantur loci Ovidii, Petronii Prudentii, - quos e Penu mea addam nec habeo, ne juvat colligere licet non Proprie faciant ad Probationem, man. rum esse Pro re ProPria, tamen nec sucit rejiciendi, quoniam in locis citi de hominibus, qui totos se ne amicis, Musis, Christo, sermo est. Evidemtem vero Potentissimamque Probationem, mancipium significare rem in dominio habitym, praebet exemplum hoc frequentissimum qui scilicet nondum aere Iavantur non neSCiunt, mammis dici servos, servas qualeSCunque. Tanta est in latinis cujuslibet aetatis libris ' exe lorum Opia, ut e Periturae Chartae injuriam facerem, qui locos allegare Vellem. Hicce του manci tum usus, non ab omni Partei ugnandam esse eorum opinionem, subjicere Videtur, qui mansipii nomine Praedam ex hostibus factam. Ῥsumque captum hos-

aDE. g. in comicorum, Ciceronis Varronis caeterorumquorei rusticae scriptorum, Horatii, Livii, Senecae, innume- rorumque aliorum, nedum Ictorum, scriptis sexcentiosita est in Digestis, Theodosiano, ne non Iu tinianeo codice.