장음표시 사용
291쪽
Caput III. ἔ 23. 267 Ex quo autem Imperator Iustinianus dorictis Ostrogothis Italiam sibi subjocorat, ibidem otiam jus civile, a se sancitum, Omnino Valere jussit ). Indo ab illo tompore jus hoc propter suam praestantiam et, quia indigontiis afui illius satisfaciebat, paulatim per universam Raliam vigors coepit , ibique etiam Imperio Graecorum Merso, Videlicol indo a saec. VIR, in Vigore permansit', quippe quum etiam a regibus Longobardorum, paulatim magna parte Italiae potitis, agnitum , immo, quoad plura capita, etiam in ipsorum jus patrium in
gem Longobardorum) insertum esset β.Ρorro ipsum etiam in jure Francorum agnitum et receptum fuisse, manifesto olucot intor colora o Capitularibus Rogum Francorum 'atque o divorsis formulis contractuum aliorumque negotiorum juristicorum, in regno Francorum ΘXaratis y, et praesertim ex opere juristico, quod, in regno Francorum et nominatim qui dom in Gallia moridionali, in torritorio civitatis Valentiae Valenco), ab aliquo nunc ignoto
Ructoro circa medium saec. XI. adornatum, communiter dicitur: Petri
ceptiones ' Legum Romanorum. Quod opus, in quattuor libros divisum de personis, de contractibus, de delictis et de processu judicario), ingenioso ex omnibus fontibus juris civilis romani Justinianei, vidolicet Institutionibus, Digestis, Codice atque Novellis, et ex his qui-dom, prouti in Iuliani Libro Novellarum referuntur, compositum est'. Ρro institutions in jure civili romano Imperator Iustinianus const.: Omnem reipublieae, die 16. Dec. 533 ad antecessores data, g 7., Acholas juristicas publicas solummodo Constantinopoli ot Beryti osso voluit 1'. In Occidonio initio saec. XI. schola juristica in civitate Ravennatensi erecta est, quae, schola Romana tum propter insalubritatomloci, tum propter bella, quae tunc illam regionem infestabant, paula-
comith. L. 13.; l. 3. Cod. Thood. do studiis liberalibus Urbis Rom. st Constantinopol. XIV. s.; porro Fit iv, Die Antango der Rechisschule gu Bologna, p. 35.; Krsiger, Goachichio dor Quollen u. Litteratur des rom. Rechis, p. 48. Sqq. p. 346. Sqq.; κατιοκα, m. Rechtageschichte, tom. I. p. 488. Sqq.; p. 672. Sqq.; p. 675. Sqq.; P. 1022. Sqq. Id parat ex rius Sanctione pragmatica, d. d. 13. Aug. 554, cap. 11. Corp.jur. civit., ed. Dionys. Gotholaedus. Lips. 1705, pari. IV. col. 350.3: , Jura insuper Vol leges, Codicibus nostris insertas, quaa jam sub edictali programmato in Italiamdudum misimus, obtiners sancimus: sed et eas, quas postea promulgarimuS constitutiones, jubemus sub edicti propositione Vulgari, ex eo tempore, quo sub edictali programmate promulgatas fuerint, etiam per partes Italiae obtinere, ut una, Deo Volonis, facta republica legum otiam nostrarum ubique prolatetur auctoritas Ch. Sariony, Goschitate des rom. Rechis im Μitralalter, ram. ΙΙ. p. 182. sqq. Savigny l. c. p. 183. sqq. rigny l. o. p. 205. Sqq. visny l. c. tom. I. p. 123. sqq.; p. 129. Sq.; p. 154. sqq. h Sari y l. c. Om. ΙΙ. p. 209. sqq. M Mτ0ny l. c. p. 104. Sqq. Sari y l. c. p. 130. sqq. β Moestiones heic excerpta. Myny l. c. p. 140.3' Moiony l. c. p. 134. sqq. Adducitur opus hoc l. c. p. 321.-428.1' Italia tunc semporis nondum recuperata e manu Ostrogothorum fuit; de cetero Romas etiam sub dominations Ostrogothorum schola juristica floruit. CD. M-τ0ny l. c. Om. I. p. 459. sqq.; κατωκα l. c. p. 1023. Sqq.
292쪽
268 Appondis. Introductio in Corp. jur. ciV. TOm.
tim desolata et tandoni penitus exstincta, celebris ovasit et altero dimidio Hasc. XI. in Italia praeter Papiensem, ubi tamen principalitor jus longobardicum docebatur pro juro civili romano fere sola e stitit . Extra Italiam quasdam scholae juriaticas solummodo in Gallia , et quidsm Lugduni et Aureliani, exstiterunt .
Quum Versus finem saec. M. Bononiae, ubi jam indo ab initio dicti fasculi XI. schola publica liberalium artium exstiterat', schola juristica erocia esset J, in qua primum quidam jurisconsultus, nomine Pepo, jus civile docuit', et post eum onerius crarnerius, Frnerius, Gerneriu8, Mernerius, Guarnerius, patria Bononiensis, qui ibidem prius artes liberales, nominatim grammaticam, dialecticam et rhetoricam docuerat', c. a. 1088 jus civile docere coepit et insigni activitate sua scholam illam ad sublimem celobritatis gradum evexit ' haud diu post a. 1125)', ibidom mox super collectionibus juris civilis romani Justinianei, videlicet Digestis, Institutionibus, Codice atque Novellis, respoctu habito ad emendationes et mutationes, in illo jure porjus canonicum introductas, publicae praelectiones cum repetitionibus et disputationibus habitas sunt', ad quas eXcipiendas ingens multitudo scholarium ex omnibus fore regionibus Europae Bononiam com- moabat i'; quo factum ost, ut collectiones illae, per Scholares, abSO-lutis studiis in patriam revorsos, in uniVorsa foro Europa divulgarentur et ab iis otiam, quum ipsi in publicis officiis ot tribunalibus constituti ossoni, in quantum jus patrium non sufficiebat, adhiberentur et sic podotemtim in communem usum inducerenturii. Ex quibus praelectionibus, repetitionibus et disputationibus paulatim varia opera littoraria super illis collectionibus adornata sunt,
293쪽
269 uti Summae, Casus, Brocarda, Quaestiones. Lecturae et alia similia ;uti pariter supra p. 49. sq.) occasiono Decreti Gratiani notatum est y.
25. 0l0ssatio juris civilis romani, ejus glossatores et glossa
ordinaria. Etiam glossatae, uti supra sp. 51. sqq.) Occasione Decreti Gratiani exposuimus, e parte doctorum juris civilis Bononiensium, qui modus glossandi de cetero jam ante eos viguerat praefatae collectiones juris civilis romani sunt'. Quo in nogotio viri illi omnino rationem habuerunt constitutionum juris canonici, in quantum his constitutiones juris romani emendatae vel mutatae dignoscebantur. Inter quos glossatores prae ceteris memorandus est jam lauda
rato , distinguendus ' versus finem saec. XΙΙ.) Pillius si 1208)', Azo ' 1220) 1', Hugolinus de Presbyteris ' 1233) atque Accuratus,
Agonis discipulus ' c. a. 1260), qui hoc respectu insuper eo meruit,
quod e suis ipsius suorumque praedecessorum glossis ad praefatas collectiones juria romani completum apparatum glossarum compOSuit, qui in communem usum abiit et glossae ordinariae nomen obtinuit δ.
Sasi ν, Goschichio dos r6m. Roch, im Μiuoliator, tom. III. p. 538. Sqq.; p. 566. Sqq.; p. 570. Sqq. Ρrastor dictas collochionos juris civilia romani Bononiae etiam Super opere inscripto: Duo Lictri fetidorum sotiam: Liber fetidorum et: Consuetudines μειdorum), quod sat collochio consuetudinum laudatium longobardicarum, et spoctantium ad
lauda constitutionum, ab Imperatoribus romano-germanicis editarum, saec. XII. adornata, praelectiones habitas sunt. Ch. de eo Sarisny l. c. p. 511. Sq.; LMFeyre'
294쪽
Ρorro praefati glossatores, et praesertim quidem Irnerius, illis logibus novi Codicis Justiniansi, quas per Novollas Imporatoris Justiniani aliquatenus mutatas sunt, ex his ipsis Novellis ea fragmenta, quibus recte haec mutatio continetur, adnexuerunt . Quas Dagmentalogibus Codicis ita adnoxa, quippe quae ex Authenticis, i. e. Novellis Justiniani Imperatoris scdi. supra p. 256.), hausta essent, dicta sunt Authenticae , et quidem Authenticae Codieis, quia vid olicet in Codico referuntur.
Id ipsum dicti glossatores lacerunt otiam do duabus constitutionibus Imperatoris romano-germanici Friderici I 1152-1190), aliora, quae incipit: Habita, a. 1158 in comitiis Roncalis ibus in favorsm Univorsitatis Bononiensis edita ' et altera, cujus initium est: Sacramenta puberum, ut Videtur, jam a. 1155 emissa', atque do undecim constitutionibus, Vel potius undecim partibus unius constitutionis Imperatoris Friderioi II.: In die CHae edietatio, quam illo in dio coronationis suae, videlicet 22. Nov. 1220, in favorem Ecclesias odiderat et quam Doctoribus Bononisnsibus Codici Justinianeo inserendam transmiserat'. Atque otiam harum constitutionum Dagmenta, legibus Codicis ita adnexa, licet constitutiones istae reapse Authenticae non sint, Authenticue, et quidem Fridericianae, dici solent, forte ideo, quia illas constitutiones jam pridom, et quidem ab Hugolino de Presbyteris, Supra p. 269.) laudato, in Collationem docimam Authentici insertae erant'.
Ρraefatas Authenticae etiam glossatae et tanquam partes textus eodicis roputatae sunt'.
Quas Authonticas in rocontioribus editionibus Codicis plorumquo aliis quam rotiquus Codicis textus litterarum formis impressae sunt.
schen Rechis, g 80. Om. I. p. 87. - Porro autem etiam prassati Duo Libri θυ-dorum, uti in Bononis i Universitato publico lecti, ita etiam glossati sunt, et quidem primum, ut Videtur, a Psilio, supra memorato, deinde ab aliis, et inter hos nominatim a Iaeobo Columbi Columbo', qui primo dimidio saec. XIII. floruit si completum apparatum glossarum ad praedictum opus composuit Sarigny l. c. Om. V. p. 93. Sqq.; Lαπεπω l. c. p. 363. Sqq.; p. 375. sqq. et P. 284. Sqq.), quem apparatum deinde Accursius, dum apparatum glossarum ad Corpus juris civilis, cui jam prassati Libri laudorum inserti erant sch. supra p. 269. not. 2.), adornabat, recensuit et e parte reformavit. Ch. L- mres i. c. p. 396. Sqq.33 Biener, Historia authenticarum. Lips. 1807; Sariony, Geschichte des rom. Bochla im mustallor, lam. ΙΙΙ. p. 527. sqq.; tom. IV. P. 42. sqq. y Savtyny l. c. p. 42. sqq. Quae fragmenta primum in margine Codicis juxta illam legem ponebantur, serius autem ipsi textui Codicis post respoctivam legem inserta sunt. Ch. Muigny l. e. Om. III. p. 528. sq.; Muster, Geschichio dor Quol-lon und Litteratur des rom. Rechis, p. 385. y S-0ny l. c. p. 529. sqq. ' Sarisny l. c. p. 531. coli. p. 168. sqq. Sartyny l. c. Om. IV. p. 183. sqq.' Suniony l. c. ωm. III. p. 532. coli. p. 511. sqq. CD. Supra p. 123. nes. 2.' Savtyny l. c. p. 532. sq. Cis. Supra p. 269. not. 2.' Suvi y l. c. p. 527. sqq.; Krsiger i. c. p. 385.
295쪽
Caput III. ἔ 27. 271Ρorro sis prasmittitur indicatio illius Novellae Iustiniani Vol constitutionis Imporatoria Friderici L. Vel Friderici IL, e qua haustae sunt. Insupor Authenticas, o constitutionibus Imperatoris Frideriei L assumtae, immo ex parte etiam illae, quae e cit. const. Friderici II. proveniunt, inscriptae sunt Vocibus: Nova constitutio Frideriei.
Citari istas Authonticas Codicis ita solent, ut praemissa vocula Auth. sentiso ponatur ipsius Authenticas vox initialis si deindo gonoratim indicotur illo Codicis titulus, in quo Oadem Authontica occurrit. V. g. : Auth. Eae compleaeu. C. de incest. et inutil. nupt.)Auth. Et non observato. C. de testam.
Auth. Sacramenta puberum. C. Si advorsus venditionem 'Auth. Cassa. C. de sacrosanct. ecclesiis β. Auth. Gazaros. C. dct haeret.', et Auth. Omnes peregrini. C. Communia de Success. 7Quas tres postremo adductae Authonticas sunt Frideriei H. st plerumque inscriptionem: Nova constitutio Friderici haboni '. Hujusmodi Authonticas interdum etiam Institutionibus, immo vel ipsis Nopellis Justiniani adjoctae a glossatoribus fuisse dignoscuntur'.
Insuper jus cirile romanum, ita, uti supra p. 260. sqq.) meminimus, jure canonico emendatum atque a professoribus in Bononiensi Univorsitate expositum et glossatum, inde a saeculo XU. paulatim in Gormania, volentibus et agontibus ipsis Imperatoribus romano-germanicis, et nominatim quidem Friderico L, nec non in
aliis ditionibus Europae, quatenus illis peculiaro jus patrium non sufficiobat , pro jure civili communi) receptum et observatum est V,
' Maoketam l. c. g 83. Om. I. p. 89. ' Sariony, Goschichio des rom. Rechia im mitelalter, Om. III. p. 83. Sqq.; mehino, Pandecten dos romiachon Ρrivatrechia, Od. H. Bonnae 1853, Om. I. p. 114.; MockeMey l. c. g 93.; Meyel, Deutacho Rechlagoschichte, p. 88. sqq. , et auctoros ibidom citati. Quod in Apocis Germaniam attinet, ibi jus civile romanum, quatenus in Universitate Bononiensi traditum atque glossatum fuit, non solum ab officialibus et
296쪽
donoo ibi indo ab altoro dimidio saec. XVIII. peculiares codices civitos adornati si publicati sunt, uti V. g. in Borussia a. 1794 sub titulo: Aligem eines Landreehi, in Gallia a. 1803 sq.: Code cisil, in Austria a. 1811: Aligemeines burgeriiehes Gesetabuch 3. Quod jus civile romanum Justinianeum, quatenus jure canonico emendatum et a professoribus juris Bononiensibus glossatum atque in Germania pro jure communi receptum est, Ius pandectarum Ρan- dehis echt), vel etiam Pandectae juris civilis romani, e contra ipsum
judicibus, in Univorsitate Bononionsi ipsum edoctis, in praxi forensi applicatum, sod etiam ab ipsis Imperatoribus, qui se successores antiquorum Imperatorum Romanorum, Constantini Magni, Valentiniani, Juatiniani si reliquorum, habebant et constitutionsa suas continuationem legislationis illorum sexistimabant, et praesertim quidem a Friderico L, publice et solemniter pro lego agnitum est. Ita Imperator Fridericus L in constitutione sua do bonis clericorum ab a. 1165 apud
Pertz, Μonumenta Germ. hist. Leg. tom. ΙΙ. p. 139.) Rit: , NOS . . . praedΘ ΘSSOrum nostrorum divorum imperatorum, Magni Constantini vidolicos si Iustiniani si Va-lontiniani, noc non Κaroli et Ludomici. Vestigiis inhaerontes et Sacras leges eorum tanquam divina oracula venerantes ' cet. Ainuo in sua ordinatione seu constitutions contra incendiarios ab a. 1187 apud Areta l. c. p. 185. in de hac ipsa: ἡ Eam , inquit, , legibus praedecessorum nostrorum imperatorum atque regum jussimus interiseri et perpetuo juro servari Ρorro huc pertinet similis constitutio ejusdem λ-peratoris Friderici L ab a. 1172 vol potius ab a. 11623, in Canciani, Barbarorum
leges antiquae, ed. Venet. 1781 sqq. , Vol. V. p. 47. Sq., nec non in editio Corporis jur. civit. Stereotypa, cura jurisco ultorum Krimet, Hermann et inembri yen Lips. 1833 sqq. evulgata, Vol. ΙΙΙ. p. 886. tit. IV. adducta, quam memorat otiam Fufino, Dis Ansango dor Rechlaschaee Eu Bologna, p. 109. not. h. Illae partes juria civilia romani autem, quas a professoribus Bononiensibus expositae et glossatas non sunt soas rorari Ar is, Lohrbuch dor Pandehion, Od. MILSinugari. 1886, g 2. not. 3.), in Germania Vim legis non obtinuerunt. Unde orta est dictio: , Quod non agnoscit glossa, non agnoscit curia μ Saviony, Geschichiodos rom. Bochis im Μittoliator, tom. ΠΙ. p 420.; p. 588. sq.) Ρartes juria civilis rο-mani, ita in Germania pro jure civili receptae, una cum spectantibus ad eas partibus Corporis juris canonici, videlicet Docreto Gratiani, Docrotalibus Ρapao Gregorii IX., Libro Soxto Papas Bonifacit VIII. st Constitutionibus Papae Clementis V., - ωlloctionibus Viginti Extravagantium Papas Ioannis XXII. atque ExtraVagantium communium exclusi' - Vocibus: jus commune gemelaos Recht) et jus scristum fgeschriobones Recht, etiam in numoro plurali: geschriebens Rechto) designari consueVerunt. Ch. huc recessum Imperii ab a. 1342 apud Emmino τα , Corpus Juris Gormanici tam publici quam privati academicum, ed. ΙΙ. Jonae 1844 sqq., pari. I, p. 58.). Porro Ordinem procossus tribunalis Camerae I reii Roichshammemoricht)ab a. 1495 apud Booking l. c. tom. Ι. p. 114. sq. not. 26.). Ρraeterea proporifiο-nem, a Cardinali Alamano Adimaro in Concilio Constantiensi factam .mrat, Μagnum oecumen. Constant. Concilium, ed. Francos et Lips. 1699 sq., Om. I. pari. X. p. 557.). Item propositionem, ibidom a Cardinali Zabarella, ut ridotur, in medium adductam Hardi l. c. tom. I. pari. IX. p. 521.). Item declarationem Papas Martini V., in Concordato cum Milone germanica inito factam mrri l. c. tom. I. pari. XXIV. p. 1059.). Atquo etiam Concordatum Viennense seu Asch enburgense ab a. 1448 apud Greermen Corpus juris eccl. Catholicorum novioris, quod per Germaniam obtinos. Salisburg. 1797-1799, tom. I. p. 122.3.3 Arndis l. c. g. 1. not. 2. Immo, uti notum est, nunc recte id agitur, ut communis pro uniVerso Imporio germanico codex civilia sanciatur.
297쪽
273jus purum, in quantum videlicet a Justiniano Imperatore sancitumsst, Ius institutionum Institutione scho vel etiam Institutiones juris cinilis romani a jurisconsultis dici consuovit Τ.
Corpus juris civilis romani. 28. Notis et ambitus forporis juris civilis Pomani.
Supra gg 15.-18.) memoratae quattuor collectiones juris civilis romani Justiniansi, videlicet Institutiones, Digestu crindectuo , Cod
nonus atque Novellae, simul sumtae Corpus juris civilis romani, Vel, uti communiter fit, in oppositione ad Corpus juris canonici simplicitor Corpus juris cinilis dicuntur . Quae quidem dictio jam saec. XIII. adhibita est'. Ρlerumquo autem editionibus Corporis juris civilis plura additamonta jungi soloni, uti 13 Edicta Imperatoris Iustiniani L, supra p. 257. not. 2.) memorata, 5 constitutiones Imperatoris Iustini H. 565 578), nonnullae constitutiones Imperatoris Tiberii II. 578-582), nonnullas aliae constitutiones Imperatoris Iustiniani I., et inter eas nominatim ejus Sanctio pragmatica, cujus initium: Pro petitione Uigilii, d. d. 13. Aug. 554, Supra p. 267. not. 1.) memorata, porro praefati Duo Libri seudorum, cit. constitutio Imperatoris Friderici II., in die coronationis ejus,dio 22. Nov. a. 1220, in favorem Ecclosias edita, et alia
φ 29. Editiones forporis juris civilis romani generatim β.
Editionum Corporis juris civilis romani aliae Sunt cum glossa, alias sine glOSSa. Et editiones priores, glossatae, plerumque quinque, quandoquoseae Voluminibus in fol. volumine soXto indicem generalem continente)conStant, quorum primum continet DigeStum Vetus; secundum la&rtiatum; tertium Digestum novum; quartum Codicis libroS Ι.-ΙX., et
298쪽
quintum, quod ratione exigui ambitus sui in oppositione ad reliqua volumina dici solet Volumen legum parvum, vol otiam simpliciter Volumen, complectitur Codicis tres libros ultimos, X. XII., Authonticum seu Novesias 168) Imperatoris Iustiniani L, Libros Foudorum sub inscriptions: Consu0tudines laudates); porro sub inscriptione: ἡDQstatutis ot consuetudinibus contra libortatoni Ecclosiae editis' cst praefatam constitutionem Imporatoris Frideries II: In die cHae edic- tuli9, d. d. 22. Nov. 1220; item nonnullas constitutiones imperatoriaS, quae eaetravagantes dici et quandoque etiam tanquam Novellarum Collatio XI. dosignari solent, et nominatim quidem Ι Θ-ratoris Henriei VII. 1308-1313) const.: Ad reprimendum, praΘ-cipientem, quomodo in crimine laesae Μajestatis sit procedendum, Maliam: Quoniam nuper, d. d. 2. April. 13 12, declarantem, qui Sint rebelles; porro Imporatoris Friderici L const.: Imperialis clementiae, d. d. 25. Jun. 1183, de pace Constantiae composita, atque Imperatoris Iustiniani Institutiones 3. Et primum quidem singula illa volumina poculiarom titulum obtinuorunt, videlicet Secundum materiam, quam comprehendebant, uti V. g. Volumen I.: Digestum VetuS; VOl. II.: Infortiatum, e. s. p. Serius autem Omnia simul communem titulum: Corpus juris civilis acceperunt, et Singula Volumina tanquam partes Corporis juris civilis designata Sunt, uti V. g. Vol. I. ita: Corpus juris civilis. Ρars I. Digestum Vetus; Vol. ΙΙ.: Corpus juris civilis. Ρara H. Insortia
Editionos autom Corporis juris civilis sine glossa, plerumque in 4', quandoque in 80, Vel etiam in fol. , potissimum e duobus vel tribus, aliquando etiam e pluribus Voluminibus constant.
30. Editiones forporis juris civilis Pomani cum glossa'.
Intor oditionos Corporis juris civilis romani cum glo88a memoranda est:
1. illa, quam adornavit Dionysius Gothostedus, jurisconsultus Gal
lus ' 1622)'; quas prodiit primum Lugduni 1589 ot itorum ibid.
1604 in 6 tomm. in fol., sine communi titulo: Corpus juris civilis; dein cops ibidom itorum a. 161 2, itum in 6 tomm. in lal ., attamen jam cum communi illo titulo: Corpus juris cinitis. 2. Ea, quae prodiit Lugduni 1618, 6 volt. in fol. 3. Illa, quam curavit Ioannes Filius, jurisconsultus Besgis
In editione Corporis juris civilis glossata, Lugduni a. 1618 ovulgata, b ρο, quae, Supra Volumine quinto contineri diximus, referuntur in Vol. 4., et vicissim mckeMey, Lehrbuch des rom. Rechia, g 104. Om. I. p. 111.; Putata, Cumu'der Institutionen, tom. I. p. 419.; Kruges , Goschichio dor Quollon und Litter rex des rom. Rechis, p. 386. Sqq. ' Hugo, Letabuch dor Geschichto dos rom. Rochla sola Justinian, p. 353. sqq
299쪽
Caput IV. g 31. 275 saec. XVII.), quae prodiit Lugduni 1627 in 6 fomm. in fol. Hasc ostoditionum Corporis juris civilis glossatarum hucusque norissima'.
ε 31. Editiones forporis juris civilis romani sine glossa'.
Intor oditionos Corporis juris civilis romani sine glossa distinguendae sunt illas, quae habent exegeticas notas Dionysii Gothos redi, supra memorati, ad marginem Vel infra teXtum appositas, atque illae, quae his notis carent. Inter prioris spoclei editiones eminet 1. illa, quam publici juris fecit ipse Dionysius Gothostedus Lugd. 1583 in 10, quae jam communem titulum: Corpus juris clauis gerit. Ρorro 2. illa, quam curavit Iacobus Gothostedus, praefati Dionysii Gotho-
'edi filius ' 1652), quae prodiit GoneVas a. 1624, 2 tomm. in fol.
ovulgavit Amstelodami 1660 in fol.; quae iteratis vicibus repetita est, uti Lissiue 1705, 17 20 st 1740, in 40. Inter alterius spocist oditiones Corporis juris civilis romani praeceteris memorandae sunt
1. et quidem ob venustatem typorum, illae, quae prodierunt Amstelodami e typographia fratrum Elgerirorum, annis 1664, 1681, 1687 si 1700 in 80, quarum prima, ab a. 1664, insuper notabilis est errore typi, in inscriptions libri V. Digestorum tanquam Digostorum partis secundae' ObVio, nimirum: ἡ Ρars secundus. ' ΡONO 2. illa, quam in usum scholarum curavit Christophorus Henricus
Fretealeben, Supra p. 233.) occasione Corporis juris canonici memoratus, quae prodiit sub titulo: ἡ Corpus juris civilis academicum', Al-tonburgi a. 1721, Coloniae Μunatianas Basol) a. 17 34, of itorum ibid. a. 1759, 2 tomm . in 40. 3. Editio, quam curavit Joan. Ludov. Guit. Beck, Liss. 1825 sqq. , 6 volt. in 80.4. Editio Sterootypa, quam adornaverunt seruditi fratros C. I. ALbertus et C. Mauritius Uriegel squi curavorunt Institutionos ot Digesta), porro Aemilius Hermann qui paravit Codicem) atquo Eduum dus Osenbruggen qui Novellas curavit); quae oditio primum prodiit Lips. 1833 sqq. , 3 Voll. in 10. 5. Alia editio stereotypa, priori praestantior, quae cura erU-ditorum Pauli si ruger Institi. et Codex), Theodori Mommsen Mi-
300쪽
in 10, Cujus oditionis hucusque pleno prodierunt VOl. I. , referens Institi. et Digesta, et Vol. V., continens Codicem, et quidem utrumque quarta τice, vol. I. a. 1886 M VOl. II. a. 1888. Voluminis III., comploxuri Novollas, indo ab a. 1880-1886 tres fasciculi prodiorunt, continentos Novollas Ι. XXX.
g 32. 0pera exegetica ad forpus juris civilis romanii.
Ex numerosis oporibus exegeticis ad Corpus juris civilis romani hoc loco memorentur inter cetera
postoriores in Institutiones. Colon. Agripp. 1592.2. Frum. Hotomanni ' 1590) Comment. ad iustitutiones. Basil. 1659. 3. Iuni a Costa ' 1637) Comment. ad Institutiones. Paris. 1659. 4. Arnoldi Vinnii, jurisconsulti Belgae ' 1657), Commentarii in IV Libros Institutionum importalium. Lugd. BataV. 1726. 5. Institutionum libri IV. Commentario porpetuo instruxit Eduard. Schrader, Berol. 1832. II. Ρro Dige8ti8, 1. Franc. Duareni ' 1559) Commentarii in varios Digestorum libros et titulos, opp. ed. Francos. 1598, p. 1.-1026. 2. Iacobi C acii Comment. in quosdam Ρandect. titulos, opp. d. Noapol. 1722-1727, tom. I. p. 893. Sqq. 3. Ioan. Brennemanni, pro . jur. in Universitate Francolari. ad Viadr. ' 1670), Commentarius in Ρandectas. Lips. 1714. ΙΙΙ. Ρro Codice, 1. Antonii Per ' 1672) Ρraelectiones in Codicem. Colon. Agripp. 1661, 2 tomm. in 40. 2. Ioan. Brunnemanni Comment. in XII libros Codicis. Lugd. 1669.
3. Petr. et Franc. Pithoei' Comment. ad Codicem Justinian. , cura Franc. Desmares, ΡariS. 1689.
IV. Ρro Novellis, 1. Conradi Rittershusii, pros jur. in Univorsitato Altorsina in Franconia Bavariae ' 161 3), Jus Justinianoum cum Novollis Justiniani Imperatoris. Argentinae 1615, 1629 ot 1669. Quo opore tamen auctor, utique acatholicus, haud raro in Ecclesiam catholicam maligno invehitur.