Dissertatio historicoepistolaris ad cl. virum Jacobum Bartholomæum Beccarium qua epidemicæ febres in Lucensis dominii quibusdam pagis grassantes describuntur; necnon Mercurii, atque Corticis Peruviani usus in earum curatione recto rationis examini su

51쪽

tu in sangui seris vasculis excurrentes, a gnantes sanguineos globulos in vasorum egistremitatibus attenuando, atque incidendo, progressivae eorumdem circulationi fuerint adjumento Febris ea propter sublata est, nec redivit accessio, quousque sanguis volatilibus Corticis partibus extitit imbutus; dum vero eaedem cum sanguineis simul stagnantibus

globulis, qui jam ad circuitum apti sunt redis

diti, ex arteriarum finibus in venarum oscula pertranseunt, terrea Corticis substantia

quae in angusta vasorum extrema ingredi non valet, iterum illa obstruendo, aut febrium recidivam parit, aut rebellibus alterius generis morbis fores aperit, nisi provide prae- Caveatur. Quando autem febres a Corticis oblatione fugatas vidimus, absque eo quo claegri in morbum reciderint, merito tunc opinari possumus , eorum viscera praesertim

Ηe par immunia ab infarctibus esse, simulque

cor, atque sanguifera vasa tali elasticitate donata, ni valida si itote contentum humorem ad extremitates canalium propellant, taut teretes quoque Corticis particulae infringantur, atque comminuantur, sicque ex conicis arteriarum finibus in venarum orificia aditum sibi parent quod aliquando non autem semper evenire deprehendimus. LII. Si velocitati qua terrea Corticis substantia movetur, dum in vasis majoribus una

52쪽

eum sanguine circulatur , prospiceremus; dissulte profecto de subdola illius actione dubitandum foret ea praesertim de causa, quod dum ex corde propellitur , duplo fere celeriori motu gaudeat sanguine ipso cum etenim specifica ejus gravitas sanguine ita levior sit , ab eoque differat, veluti nona gesima quarta quantitas a centesima trigesima secunda, a consequens erit ut citiusquam sanguis a propellente cordis vi in circulum agatur ex maechanicis enim motus legibus percipimus, motus quantitatem quantitate materiae pendere corpus hoc, vel

pondus, utraque materia in eodem Pitreo .asculo excepta , non semel ad trutinam κων nrι D rim non quidem ejusdem sempis gravitatis humanum anguinem sub eodem nitimine aeceptum deprehendι, adeout qui ab tino corpore extractus erat, idem ac ab alι ero effusus , pondus retineret sed variis in eorporibus ejusdem gravitas varia erat. Cum vero sangui quo ad is tentamina peragenda

utebar , ex grotantium vena extractus fuis

erri variis laborantium morbis ponde νis ic-eire diuerimen num a dissim1I pemderet eorporum consit titione Cui res f habere ιde. turn num vero ab alterata morbidorum humoriam natura curiosioribur judicandum reis

linquam.

53쪽

pora, tu mole similia, diversimode ab eadem potentia moveri, si inaequaus materiae

partes contineant. Momentum ergo motus

in Corticis rolecula erit ad momentum motus in sanguinis particula, ut pondus Corticis ad pondus sanguinis est. Quod attamen Cortici minime favet, ut primo intuitu videtur , quin potius ex eo tardior ejus progressus, atque ad obstruendum aptitudo deis monitratur . Imminuitur quippe semper magis Corticis motus, ea praesertim de causa, quod sanguinis particulae motum a cordis im- impulsu acquis tum diutius retineant. Docent enim hydraulicae leges, retardationes particularum ejusdem molis, varii autem ponderis , ab eadem vi in eodem fluido trajectarum eis in ratione inversa densitatum. Quae igitur particulae singuine leviores erunt, minora motus momento, quae graviores majori celeritare excurrent. Non tamen id sussicit, ut remediorum actionem in humoribus exisplicemus, illorum enim vis non tam a ponis sere, quam a mole praecipue coherentia , ac figura particularum eorum subitantiam constituentium desumitur Lalioquin plantae ex. gr. caereraque medicamina specifiet pondere aequilibrata, eosdem producere deberent Diactus, quod ferme absurdum foret assir

mare.

LIII. Tuto Corticem exhibere poteri

mus s

54쪽

mus, febres hinc cito, jucunde expulas videbimus, absque eo quod recidivas, aut

alterius genetis morbos ab ejusdem oblatione paveamus, si Mercurio permixtum propinabimus . Tunc quippe Salino-spirituosarum Corticis partium actio in reserandis vasculorum diametris mercurialium mobilissi. morum globulorum ope accedente, ni modo actuabitura sed terrea insuper C orticis substantia, vel quidquid aliud obstruendi ui praeditum, quod deside mora in arteriarum finibus stagnet, solventissima simul atque penetranti mima Mercurii faculta e penitus comminuetur. Hac autem methodo servata peruvianus Cortex tutius poterit propinari, atque

febres facili negocio curabimus, ut in epide mica ista Brandeli constitutione luculenter jam experientia demonstravit, non paucis quidem, sed multiplicibus exemplis notabat , etenim plusquam biscentum hujus oppidi incolas toto morbosae influentiae decursu aegrotantes, eadem ferme methodo pristinae valetudini restitutos, absque eo quod illorum nemo postquam convaluerit, novo aliquo morbo tentatus fuerit, aut faedo saltem colore vel aliquo alio in valetudini signo sanitatem minus firmam indicaverit. Eodem ferme modo Coloniorae pagus infestabatur anno , ni falis lor, IIII. cum ex Nobilium virorum ais nitati consulentium mandato, aegrorum uis

55쪽

rat Ioni destinatus fui ibidem tamen nee tanta aderat languentium multitudo, nec febribus lethalia illa symptomata haerebant, quae istas comitabantur . Earum curationem Ddrargirum exposito modo propinatum , faeliciter absolvit, nec tamen ab ejusdem usu quicquam accidit, quod remedii praestantiam deturparet. De mirifica nihilominus eius virtute in febribus istis profligandis, diisertationem conscribere, ac illam praelo comis millendo vulgare non placuit priusquam iteratis experientiis methodum istam confirmatam agnoverim.

LIV. Audio attamen Mercurialium facultatum detractores plenis buccis intonanistes omnium pater tempus, absconditas denique deteget insidias temporis progrella subdolam Mercurii virulentiam detectam videbimus, cum miseri aegrotantes remedio isto curati, diros ejusdem effectus experientur . t repetant quaeso pertimescentes hujusmodi Viri a cl. Moreali quo usque adhuc Mercurius morti tradidit Rhegiensium Civium, qui pluribus ab hinc annis cum epi-demice aegrotarent, remedium istud, praedicto consulente doctissimo Viro, assumpsere ρRepetant a l. Schreibero qui in kraniae pestis curatione Mercurio feliciter usus est. Repetant a Florentinae Accademiae effulgentibus luminaribus Antonio Cocchio, atque

56쪽

Iosepho Bertino a rationalis Medicinae reiastauratoribus, atque empiricae Sectae destructoribus, quibus literaria Respublica tantum debere scimus repetant, inquam, quot aegri eorum curationi commissi, atque Mercurio

tractati hucusque periere Eruditissimorum Virorum Iohannis Bellostii Sebastiani Rotarii, Cajetantia uali Ioseph Ualdambaei. ni , atque Martini Glii rationibus & experientiis objiciant, si queant. Praedictorum quidem sapientum de Mercurio scripta legi non modo, sed memoriae mandari meis rentur , cum firmissimis doctrinis ratione atque experientia comprobatis abundent. LV. Quod si horum scriptis Mercurii anta lagonistae non acquiescant, caeteros Auctores adeant, quos inter non desunt gravissimi, qui remedii hujus usum laudibus non tantum conati sunt extollere, verum ad morborum quam plurimorum debes larionem comis mendare. Ita cl. Fridericus Ho annus hoc

de Mercurio scriptum reliquit NequGinsciamur boc remedii genus magna se inebro. nieis rebellibus quibusdam passonibus , praeser

an Doctissimus isse ιν aegrotantium non mo

do , verum, propriam valetudinem Mercu

57쪽

lim i gallie lue efficacia, neque minoris iumeνmιbus expellendι , mel intermittientium eo utumacia expugnauia virtutis exsere . Antilabrilem quoque , doctiss. Hictor Mercurio virtutem tribuit; remanet ergo ut ejus actionem in expellendis febribus scrutemur quam quidem non vermes tantummodo enecando, ad per sanando , ut cl. Moreali autumat exercere credendum est. Verum de hoc in

fra.

LVI. Contra sententiam meam pronun-ciasse aliquibus fortasse videbor , cumcl. Hos annum in testimonium vocaverim, citato qui damussim loco Mercurium inter in secura pharmaca reponit. Id vero neutiquam obesse deprehendemus , si animadvertamus dissertationem illam de infidis medicamentis ab Auctore exaratam fuisisse, non eo animo ut talia quae inibi pharmaca recenset, a remediorum cae tu prorsus excluderet, verum ut Medicis , tyronibus praesertim, illa praescribendi motum, atque propinandi opportunitatem demonstraret simulac indicantia, vel contraindicantia, quae

illorum usum , aut permittunt, aut respuunt.

Mercurium mon modo; sed, simpliciora quaeque remedia officere persaepe contingit, nisi justa dos, debitisque cautionibus praescribantur ita cl. Auctor in para graipho secundo ejusdem dissertationis vinum non modo,

58쪽

sed aquam etiam ollicere poli autumat, si lib. ratius hauriatur, dum Ozpus a motu aestuat c. Non ab re igitur rcurius domito quo assimilatur, ab amenti, vel pucro manu ducto, cum item quoque, nisi a prudenti manu dirigatur, Maegri corpus, &Medici aestimationem auferat: id quod de quocumque pharmaco assirmari poterit, debitis cautionibus haud propinato. LVII. Magnus Boerlia avius videtur quoque hydrargirum ad ebrium propulsionem commendalse, aperientium enim mineralium usum ad illarum curationem proponit falinter aperientia vero mineralia quid praestanthas mercurio Laudatus idem Auctor aperientem virtutem in eo minime desidera nodam ostendit, cum ejusdem usum in obstructionum curatione commendet. 4 Quam innumerabilis sit morborum caterva qui ab obitructione dependent, cl. Haller dicit , qui in commentariis ad Boerha avium e scribit Ab obseructione oriuntur morbi ebronte pie. νiques addit, obstructione , quatenus obstu. EI.ones funi, sanantur omnes Mereurii et tribus. Hinc elegantissime cecinit Sextus Lucilius in

primas

59쪽

Adst, qui biaia tri sinimis actasse,

Duplex Mercurius mulcano iactantes re bellem Nam morbum irretit morborum Protea, ut olims

Sontem Iapetitem Scytbica sub rupe Ii

LVIII. Contra hydrargirum nihilominus alias jam, at nuper anno 7 7 invehit Excellentissimus Laurentius Caletanus abbri, qui antiquissimam graecam doctrina, renovando, illes audacter Mena in appellat i uaman corpori semper infensissimum nec ab eo dissentit animadversionum quarumdam in Mercurium doctissimus Auctor, quas Anoni mi Accademici velamine tectus, Lucae edidit anno i uer. Ita Viri isti doctissimi quam . tum vis, atque solertissimi contra tot coris datissimorum Authorum Mercurii usum approbantium sententiam, quin prope dicam scontra singulos hujus aetatis Medicos , qui hydrargirum saltem pro anthelm intico, atque anti venere praescri hunt, sentire haud verentur axiomatis jmmemores, major pars ad si minorem trabit. Praeter superius etenim recensitos Auctores, febri fugam in Mercurio vim agnoverunt Andreas Libavius, a Intum πιι. Chim. c. I 3.

60쪽

Fernelius a Lentilius,in Cra merus Petrus a Castro e Ballonius d RamazZinus e ;&ante illos hydrargiri vires in moris bis quam plurimis profligandis cognitas fuisse reperio Iohanni Berengario Carpensi atque Iohanni de Vigo, qui versus finem quarti Saeculi eo uti caeperunt ac de eo cum perfida quedam mulier suppositum istud venenum marito propinasset olim cecinit uso.

Toxiea zelotypo dedit Uxor Oeeba marito e satis ad mortem eredidit esse a.

tum a

mstuit argenti Dibalia pondera primo

Cogeret ut elerem res geminata necem . Prodes erudelior Uxor -------

Et ut fata molant, bina menena ju