장음표시 사용
411쪽
rum, ingenii et diligentiae vestrae, Commilitones, speciminibus iudicia ordinum academiae prO- nuutiata fuerint, publice edicemus. Quaestio proposita erat
huiusmodi, inquireres ille iuberet: An miraret Ia Iesu Chris ad causas naturales ita reuocari possint, i tum de i sis causi cert constes, tum nurrationibus evangelisarum vis haud infernilii .iiιm denique ipsius Iesu sanctitas et des intacta
Praeter expectationem tamen ordinis accidit. ut suspensis seu praesentium rerum ac fortunarum difficultate, seu incertae irtis ac vitae sollicitudine, animis, nemo esset qui ad disquisitionem non adeo dissicilem nec tam arduam aggredi auderet. Melius sibi suisque rebus consuluere ii qui orationis sacrae e suggestu habendae pericula fecerant. Erat autem rationis saerae argumentum hoc propositum, Ut de religione et ecclesia chrisiana aeternum durasura Von der inigeniar er de Chri Jenthis in und derchristichen Arche ex Matth. XVI, P 38. ageretur idque argumentum orationis ad populum habendae grauitate sua et dignitate latis commendabile ita est tractatum, ut decertantes Omnes laude cuique debita ornare posset ordo Theologorum, eam Vero Orationem, quae auctorem habuit ERNEsΤvM RIDERl CUM ROTE, ex Ducatu Memensti
antea inter Seminarii Philologici Sodales adscriptum,
412쪽
396 Certamen litterarium et praemia
etiam praemio dignam posset iudicare. Itaque ei publice praemium assignatum, ac pronuntiatum est, proximo ab eo loco ad laudem praecipuam accesstisse eam orationem, quae a GEORGio ERNEsT HENRico MEHLis, Calenbergen p. seripta et habita est.
proposuerat quaestionem: Si ex ambio agitur in territorio, ubi ius cam-hiale critii iure non extat, an et italentis decisopstenda st tum ex Aroyria natura negotii ambialis, tum ex legibus com hiatibus extraneis, et quidem tam in genere quom habita ratione singularium cuiusque causiae circuit santiarum Τ Nec ad lianc quaestionem quisquam ausus est accedere, etsi nec Voluntatem nec conatum nonnullis defuisse nouimus; verum per incerta temporum praecipitato studiorum cursu, Vt quam primum ex Academia discederent, a consiliis et voluntatibus fuere deiecti.
edita erat quaestio: Vims humonus, quoad subsantiam virum sit
neruosus nec ne δ''Traditae sunt Ordini commentationes duae: Altera habet verba inscripta:
ortet uuenem medicum i fum suo marte aliqua sibi com a ire, neque omnia ex alienis commentariis de romere.
413쪽
Multa hoc Privium cognouin us saeculo multa venie=ιtis aeui sciet OVulus, . nobis ignota.
Prioris commentationis auctor summam quaestionis propositae sedulo secutus, acute et peris spicue diligenter et iusto ordine, argumenta conis gessit, comprobandis ter neruis inseruientia. Inhumanis quidem cadaueribus disquisitiones anatomicas instituere ipsi non contigit in bestiis autem utero gerentibus matricis neruos in uestigans, quos inuenit, delineatos proposuit. Posterioris commentationis auctor satis quidem diligentiae in elaboranda illa adhibuit, neque vero aequaliter Omittens quippe in parte historica. quae addenda fuerant; proferens, quae aut commemoratione vix indigebant, aut leuiter modo erant attingenda. Humani vero teri ab ipso dis ecti neruos adumbratione exhibuit. 'Ordo Medicorum itaque priorem commentationem praemio a Rege constituto dignam pronuntiauit, cuius austoris nomen resignata scheda proditum est: IOANNE FRIDE Ricvs Osi ANDER, Imrtembergen*. Posteriori autem commentationi verbis: M Multa hoc primum etc. V insignitae laudem proximi a victrice loci attribuit cuius auctor nonaei professus stGEORGivs p ANGEN BER G, Gottingensis.
pro quaestione posuerat: Vt ex noto Strabonis Ioc libri III, comparatu Diodori et Plinii lacu, memorabilia de metalli fodinis antiquis
414쪽
398 Certamen litterarium et praemia
antiquis Hispaniae sudio e conquirant ιr , docte et
perspicue exponantur, atqNe ex metallurgiae recentioris doctrina commode illusti Entur 'prodiere in arenana duo iuuenes virtutis et doctrinae laude conspicui, quorum scripta his verbis in fagnita fuere:
alterum verbi S: Nulla dies sine linea. OItert dicto TVihil similles inuentum e Perfectum.
Cum utraque commentatio sua laude digna esset, altera quidem ulla dies etc. doctrinae diligentia maiore, altera, Nihil simu es etc. scientia rei metallicae uberiore; et si neutra desideriis ordinis omni ex parte responderet ordo consultum esse duxit, praemium X aequa parte distribuere et utrique Mncertanti dimidium praemii adiudicare. Pro diere schedis apertis nomina: prioris auctor IO CHR. Iac BETHE, Gottingensis, Seminarii
alterius HENRicvs CHRPHOR ROLOFF, Magdeblirgensis, medicinae et rerum naturae perscrutandarum sudiosus.
Habetis igitur, bin militones, quod diligentiae vestrae et studiis in posterum nouos aculeos addere possit. Videtis Regem indulgenti stimum vota vestra ac nostra, liberalitate et beneuolentia. Vere regia, et animi generosissimi et litterarum laudis amantisῆmi testimonio luculentissimo, annuisse destinata perfecisse. Vestrarum nunc est partium Regis voluntati et desideriis satisfacere studiorum incrementis laetissam is, dignosque Os hoc beneficio praestare. Vt vero hoc in posterum per
415쪽
per has quoque concertationes litterarias rite a vobis curari possit recitatae sunt e et nunc pronuntiabuntur quaestiones ab Ordinibis in utrιrum anni: in redituris sollennibus anniuersariis niuersitatis, praemiis suis ornandae, constituto in singulas commentationes victrices XXV aureorum ducatorum hoc ei aso Franc. 7 Cent. pretio.
ex hisoria et scriρtis Ap olorum notentur et Lylinguantur tempora, in quibus cognitioni, cuius elementa a Chris hauserant, nouae aliquid vel purioris, ve clarioris, vel uberioris etiam, Iutis accessit. Ars de Schriste tini de Geschichte de Aposes die Epochen auraesinimen, in elehen die Religionῖ- Eriennini sis , dere Elemente se aus deminterrichtoris an Uasit atten, am nurhlichsten benisinena gehluri, exeinlat. An ei meiteri,urde. Orationis vero sacrae argumentum hoc proponitur: V ex Ioannis XIV, 6 declaretur, suo sensu, quove Od purior quaedam atque ess cacior dei cognitio se Chri doctrinam inter homines sit
constitutum est pro quaestione, Ut Exponatur disinitio inter titulum et modum aiquirendi, quem vocant.
416쪽
4 Certamen litterarium et praemia
Di visus vitio, quod vulgo Mouches volantes
haec sunt pronuntiata: Consat, ex veterum simoniis , tam Iaxartem quam Oxum quondam in mare Caspium influxisse;
ex communi vero recentiorum opinione, trumque
fluuium in mare Ara se exonerare. Optat igitur Philosophorum ordo, ut loca maxime illus, i de axarte et Oxo diligenter inter se conferantur; utque certius, quam factum es, determinetur , quo tempore, quoque casu vel qua cavlisa horum sumi. num si obturata, et quinam illi suuii sint, quos vir sde digni stimui, Ruc g, suis ipse oculi vidit, cum orientalem maris Caspii oram perusraret Me- moirs of Peler Henry rure sq. - containing an account of his Tra vel f - i7i; LondonI78 a. p. LII ... VII. Consulatur praeterea Ourna UTravel by A. a. mirma Lond. 7 sq. VOl. I cap. O. a . l. et tabulae ad p. 8 et 237.)add. Geograph. Ephemeriden IVeimur IOq. p. 3 97. Da der Aussage de asten chris eller resolae. de Jaxartes uir de Oxus inmah tu das Caspi- sche eer c ergo seni haben sollen, etz aber ei esch in de See Ara vertierene so stir ah Frageolis geben Die ora lichsen Stellen vom Paxartestini Oxus Ena ac vergisichen, ud genauer ub sim
417쪽
verso et haben undis es die ienige waren, welche
eres ius Vehi Peter des Grosse gemachteu Seereibe ahrnahm 8 His rite peractis aestabat. Vt pia Vota ac preces conciperentur, id quod factuna est pro fide, religione et pietate nostra, animis sensibusque ad numen Exsuperantissimum conuersis, ut Regem sacratisium una qui nos tantis hisce beneficiis beauit, seruet, valetudine integra et incolumitate Eum impertiato felici faustoque curarum consiliorumque successu exhilaret, omnibusque bonorum copiis recreet; utinam, pace solida firmata et stabilita securitas ac tranquillitas publica et priuata iacta publicae feli citatis fundamenta abstructione inconculi a muniat; ut eo facto regnum est phaliae ad summum prosperitatis, proventuum Omnis generis abundantiae.
dignitatis splendorisque fastigium educi postat quo
ipso populorum fides, amor, obsequium, tantorum bonorum auctorem in ea felicitatis parte, quam me retur, quamque ipse votis expetit, collocet utque paternum amorem pietate ac caritate populorum non modo remuneratum sed et cumulatum sentiat; quandoquidem estphaliae prouinciae fide et amore suo rum principum omnes alios populos non modo aequarunt, verum plerosque etiam superarunt, ita
ut merito fiduciam habeant animi paterni principis sui, quod Traianum a Plinio suo eique similibus
postulare solitum es e accepimus. Ρ Ρ inueni v Gotting. d. XX vll. Sept. I laccc VIII.
418쪽
Duxoleuit, cum aliis maiorum institutis, mos collegarum vita defunctorum memoriam posteris publice commendandi. Liceat itaque mihi dolorem priuatum, cum omni academia communem. testatum facere Collega rebus nostris erepto, si non annorum meritorumque numero inter alios conspicuo, virtutum tamen et laudum decoribus cumulato, amplissimorum autem meritorum, si iusta vitae mensura obtigisset, spe et exspectatione certissima repente praecisa desideratissimo. Si enim aequi laudum aestimatores esse volumus, non minus inchoata, quae quis si per fata licuis et, perfecturus erat in computationem assumenda esse censeo, quam in Vituper itione ea annumeranda sunt, quae quis in longiore vitae usu otio et libertate, ad effectum adducere neglexit Doloris itaque nostri quae caussa est potest iustior aut grauior quam X praematura morte eorum, quorum
419쪽
rum praeclara aliquando in rem p. merita iam nunc praeuideri et ex ingenii dotibus, animi virtute et voluntate, documentisque iam editis, mente animoque repraesentari poterant. Quod si eorum bonorum, quorum fructus maturos longo usu iam experti eramus, diuturniorem tamen sum interia ceptum inique ferinaus quanto iustior erit luctus
ereptis bonis iis, quorum iucunditatem breui gustu vix delibatam fata infesta inuident. Amissi Georgia Augusta virum ingenii selicissimi, omni humanitate expoliti, doctrina varia praeclare instructi, historicis studiis et philosophia
saniore, ad vitam agendam et disciplinas rite regendas proficua ab haud mediocriter imbuti ad profitendas autem e cathedra disciplinas in ligni aliquo naturae beneficio natum, qui sui iam documenta dederat ea, Vt satis appareret, fore eum aliquando inter ornamenta academiae nostrae L lustriora numerandum. Non enim studii magis et artis quam naturae et fortunae munus aliquod est, rarum illud et a multis magno labore frustra quaesitum disciplinarum rudimenta cum fructu et iucunditate audientium e cathedra tradere praeter doctrinam enim accuratam, iudicium subtile, sagacitatem in assequendo, quid et quomodo quid. que captu audientium sit informandiam perspicui. talem in rebus exponendi si verbisque nectendis,
rum ita Merce ta habuit reseco ta, e iis ad tutam amendam teretur, 31or ad ostentiationem ' adeoque
nec formulis vocibusque es recentis philosophias adyto petitis in aliena disciplitia ac iactaret.
420쪽
sermonem facilem et expeditum, os disertum cum voce canora, pronuntiatione plana, nec auribus molesta sunt alia, quae quasi fidem dictorum faciunt ac persuadent auditoribus, auctoritatem tribuunt doctori, propensionem animorum et caritatem ei conciliant, dictis vim affundunt, dicenti decus amant nescio quod haec quae multa et varia sunt, nec facile in unum aliquem ita cumulantur, ut nihil desideres, naturae sunt bona, partim fortunae multa a feliciore proficiscuntur ingenio, a morum candore, fronte, Vultu, vigore nientis et oris, in primisque beneuolentiae aliqua significatione sunt quoque quae debeantur aetati qu quis propius attingit annos adolescentum in subselliis sedentium; quae utique fortunae sunt munera non enim huc reuocanda sunt alia, quae siue a casus alicuius temeritate, seu ab aetatis leuitate iuniorum repetenda sunt obsequentium amicis b), qui in celebritatem Ocbntis fluxam et instabilem, machinationibus parandam coniurarunt. Quae commemoraui laudis fauorisque meliora praesidia cum contigis ent aetatos nostro: primosue Cicero Acad. IV, 8. uim ceteri de philosophorum
sectis loquitur Primum rite tene/ιtur adstricti, quam , quid esset Pimum iudicare Potueriant, irris firmissiuio tem ore aetatis . aut obsequuti inico cuidam . Ut ria licuius quera Primian audierunt ratione a ti, do rebus cogit itis iudiciant et ad quar icti/MIrae Sunt dirciPlinam quasi temVestate δε- Iati . ad eam tanqtian ad saxum ilhaereSciant. IIabes faciem studi Oium academicorum DOStra. aetatis et Caia 88a con Drsationiam Das ira terdum
facias ara diri imias ad scholas responsis Delphicis hacterius Comparandas quod ab audietitibus haud intelligerentur.