장음표시 사용
21쪽
leae 'mei a duobus Aris es, Equiponderantibus e
Humido insidentibus nobis demonstrata reliquit. Post hunc per istam ominum seriem deluuit mechanica phiosophia, nee ire meis quis rum accurastoris ingenii viris ex sta est. Inter os Romrus Bacon Oxurientis O Hieronymus Cardanus merito nom-aud, iunt ratarim sub initio seculi uisimo capsi, uis iis Lumceur philo hus Galileus , Δυ Geometrica rumus
reserari naturae claustris, novam conridit de Mau scientiam, methodum moninavit, qua rerum crus mechanicis Liada--- Euus vestigiis insistentes, in gnes viri Torricellius
Paschalius philosophiam novis speculatoribus adainxerunt tom am vero a duobus potenti Inψ Regibus, scierate Londanensis se Parisiensis ad philo phiam excolendam institutae fuerint, miris imenti ams Fata es rerum Maratium scientia, non iis . silum quae in nuda speculatione versantur , sed aliis quampi rimis me hominum utilitatibus inserviunt risum esset nego rum innuisera ilia recensere beneficia, quae ex utriusque so- cistatis aboribus humano generi pro enerunt: Nec facile es, ostendere , quantum de his omnis posteritas illustris Hugenii Geometricis de muti Freduorum demonserationibus , aut egregiis bilis Buylei experimentis , quibus Age admirandaplurima retegit Iarae arcama. Wallisii Geometriam de Motu , Opus in Dogenere sιrfectu um, gras animo revolvent feri neTotes . Non uLurius tostiebunt philosophos fluviorum c ventorum causae ab acu
ni mo Geometra Halleio in Arios Philoseph traditae, ante ipsum
Ad aliorum ετ rempublicam philosophicam merita commemora dapergerem, nisi circa Newtoni pr.eclara invenia non sub e re nefas ducerem, cujus sagacissimum ingenium plura is ab usi rapatefecis naturae seria quam serare mortistibus fas erat; cum quelibus inventa intra angustos hujus praefatiuncillae limites non coarciunda, sufficiat hoc istam indica se . quod fuaecunque
Patres nos,i is omni temporum Memma de phil ophia mechanica ηε ius tradiderunt, ea ne ad decimam eorum assurgunt partem, quae ' 'rio Martea e summam in Geometria peritiam , adi enit.
M tonus. uam facile autem ad rerum a nobis inge diffita. 'ram affectiones explicanias, Planetarum si motus: Eserum . que
22쪽
que inaequalitate , adbiberim e principia Mechanis, umseruiterato orbi innoφως ' Eumenta A --iae Fh cae x Geometricae i. Gregorio inroismi Frofessore avitiano Editis opus eum Mura Luna duraturum. Cum vero talis fit phios Hae mechanisae satas ut numna rariove quam per Geometriam aditus ad 'sam pateat; da me invitabant amici mei uni us mineipia faciliora is primis tantum Geometriae Elementis pendentia , ut quae exinde uant phaenomena Iuventuti Academicae exponenda susciperem quod etiam is me non iniquo jure meu vi Vir Curissimas lamni
uterarum genere ornatus Dominus Thomas illington 'aes
M. v. Fbilosophiae Naturalis is hae eademia Frofessor Sid. leianus, S Collegii Medicorum apud Londinensies Praeses , eam me ad munus Me obeundum in scholis publicis Meeit. Ioas consitio sequentes in Academia lectiones habui In quibus id graecipue mihi curae fuit, ut discentium eonceptus de generia bus eorporum sectionibus rite distincte formarentari, ab ossuris enim falsis de rebas ideis . omnes in re ρε ea errores originem ducunt ideoque eorporis exte onem solidit rem ae rivisibilitatem purisique satis obscuretraditas, quantum potui, dilucide exposui Deinde motus nataram Siroprie. tates, ab omnibus praeterquam quibusdam philosophis satis iam re concipiendas, explicui, Veges naturae exinde deduxi vim graviratis seupondera eorporum quantitatibus materiae is iisdem proportionalia esse, S principium quo per machinas malua Fondera elevantur ostendi Morus deinde leges, ausam Me Ierationis gravium ab iisdem pendentem, qua proportione res vel decrescunt spatiata gravibus pro variis temporum
is se iii monstravi. Hisce succedunt regu congrestuum lium in corporibus duris quam elasticis, modus quo ictus magnitudo ae manda es Auibus adiunxi motuum compositione S resolutiones, alia quaedam Theoremata, quorum haud exiguus est in philosophia usus Et ut ulterias videant philo.
sopbi, quo que se extendat in scientia rerum naturalium Geometriae etiam iamentaris usus. pulcherrima illa Hugenii Theoremata de Vi centrifiea S Motu circulari ex Eumentis δε--ηstravi. INTRO
23쪽
Uandoquidem Μuneris Nostri institurum postulit.
ut coram vobis, Academici, corporum naturas .assectiones e candas suscipiamus, necessarium duximus, priusquam rem ipsam agredia- mair, quaedam, de Physicorum sectis, principiis, .m thodis praeseri; eamque ratio exponere, quam amplam sumus in scientia corporum naturalium invest, ganda. Plato rumiin, qui de rebus phocis scripserunt, quutuor prae caeteris genera inclaruerunt. Primum est eorum, qui rerum natura per numerorum & figurarum Geometrica. n proprietates illustrarunt, dicam 'An occulerunt Q les scit ruere Pythagorici Platonici, quis mi dogmata in temere in profanum vulgus inundere non sustinuerunt, ideoque larvis Maeroglyphicis ex Geometria inrissim tim petitis Physicam suam velarunt, nec quisquam eorum discipuliis, nisi postillares exactos probationis annos, ad veramῬhysicam atque arcanam illorum silosophiam perdbstendam admissus fuit. Quamvis hoc modo sita Mosmi is dumtas conservata Herit; pessime tamen nobis horum in virum posteris consultum est exinde enim adeo lavata atque renebris involuta ad nostras pervenere manus m domata, ut, quales iuerint verae de rebus atquea tum ivguris tentur, parum constet quantumvis autem ob istam accepimus hujus sectae Philosophiam, certius imum ex ea iniret af hos illos Geometriam de Arithme, BQ - ticam
24쪽
ticam ad solvenda naturae phaenomena necessarias duxisse atque hi hunc finem eas adnibuisse. Secunda Physicorum gens a Schola Peripatetica originem duxit; haec secta per materiamin forma, privationes, vir- Nites elementares, qualitates occultas, Sympathias anti, pathias, facultates, attractiones id genus alia Physicam 1uam explicavit. Verum, ut opinor , hujus nominis philosophi non tam rerum causas in gesse visi sunt, quam id ne rebus ipsis imposuisse nomina, atque terminos adiim nisse, quibus Actiones naturales rite designare possumus. Tertium Philosophantium genu per eXperimenta procedit, atque in id solum incumbit, ut corpori cujusque proeprietates, lactioiam omnes, per sensuum repraesentamina nobis uanotescant. Hujus sectae laboribus haud exigua d,
hec nosophia incrementa; plura fortasse eXinde reCeptura, si niectiodi experimentalis sectatores nullas sibi ipsis finxis sent Theorias, ad quas confirmandas experimenta sua pessse
Quarta delatque Physicorum Iamis echanica AC solet.
qui huic sectae nomina dant , omnia naturae Phaenomena, per materiam & motum, partium figuram atque teκturam, particula subtiles, atque emuiuprum a stipi S se posse e-n'dare putarat, atque horum operationes secundum notas it se iubilitas mecnanicae leges fieri Comendunt.
Ex x artis hisce philosophandi methodis , uti nulla est in
qua omnia placent, ita in omnibus quaedam probare possumus: quocirca ut delectus habeatur oportet, ea eligendo quae usui maxime futura sunt, rationem ex hisce omnibus compositam sequendo. Et primo, eum antiquis Pythagoricis Platonicis, Geometriam inrithmeticam, tanquam artes ad rite philoso- phandum necessarias , in auxilium accersemus, sine quibus parum admodum certi de causis naturalibus cons ibit. Cum enim omnis actio physica a motu dependeat, aut saltem non fiat absque motu, motus quantit proponio, CO Orum motorum magnitudines, figurae , numerus, collisiones,4
'desia corpora movenda, investiganda erunti verum
25쪽
haec omnia , nisi ex nota quantitatis importiqnis natura, deterininari non possutit adeoque opus erit iis artibus, quae harum proprietates demonstrant: oinde Geometria
Arithmetica necessariae ad rite philosoph-um cercendae
Secundo cum Permateticis non verebimur usurpare te b nos Qualitatis, accitatis, Attractionis, Timilium non quod his vocibus veram causam seu rationem physicam, modum amotas definimus, sed quia actiones hae possunt in tendi remitti adeoque cum illa qualitatum proprietate gaudeant, jure possunt earum titulo insigniri, M sub hoc nomines, virium seu intensionisin remamonis rationes expendi possunt. v. g. possumus gravitatem qualitatem dicore, qua corpora omnia de sam feruntur, lave ejus causa a virtute corporis centralis oriatur, sive fit corporibus innata, seu ab amone aetheris vi centrifuga agitat, altiora petentis procaedat; sive demim, alio quocunque producatur mod
Sic etiam corporum conatus ad se mutuo accedendi Attrai. e nis vocabimus, qua Voce non determinamus actioncs
istius causam, sive nat ab actione corporum Vel se mutuo petentium , vel per effluvia emissa se invicem agitantium, seu ab actione aetheris , aut aeris, aut medi cujuscunque corpora innatantia ad se invicem incunque impellentis, possismus, inquam, has adtiones illis vocibus denotare. Etti verae ilIarum causae nos lateant, quidni etiani qualitates occultae dici mereantur ridem sane jure , quo in aequatione Algebraica incognitas quantitates literis, Veiis , fignam methodo haud multum absimili, harum qu hiatum intensionesis remissiones, quae ex positis quibuscunque conditionibus sequuntis', investigari possunt. Ibi, bet nanc rem exemibi illustra
Utcunque ignota sit qualitatum natura, utcunque noti teat operandi modus, possumus tamen de earum intensione
mmmone sequens demonst are Theorema scit quod malam seu virtus omnis, quae undique a centro per rectas Mea propagatur, remittitur in ratione distantiae dupli
26쪽
Sit A punctum, a quo undique iis ditur . tiarii
cunque secundum-AB AC, AD ,, caeteras im numeras per totum statium indefinite protenses. Dico siciumn istiua qualitatis decrescere in ratione eius, qua crescunt distantiae, duplicata seu quod idem est, intem
senem rus in obstantia aequabis. AB se ad illi Maemsionem in dirimicae in rectae AE , reciproce in duplica ta rati me iustamne AE istantiam As, hoc est, ut cura.dratum ipsius A in quadraetum ipsius AB. Cum ex hypotbesi qualita per rectas lineas undique in orbem propingatur, erit ejus intensio, ii vis a centro distantia, missitudini radiorum ui ea dista a proportionalis per rassios hic in Sininus vias retalineas perquas dissi incitur qualitavat rata, qui ad distantiam ΑΒ ci tantur per superficiem sphaericam BCDΗ, addistantiam AK- totam superficiem -- m EFG sese disperg- sed datorum radio uosi dines sunt reciproee ut Otia quin ab iis occuparina nempe sis aeristes ista sit dis B in erunt rata ad superficiem BCDH duplo consertiores, quam iidem radii sunt ad si erficiem EFG si perficies EFG sit tripla superficies κω erim quoque radii ad supersistem Bom triplo densiores quam iidemrata sim ad siverficiem - 4. universaliter quamcunque proportionem habet
supe ficies EFGF sis superficiem A H, eandem bebit
reciproce densitas radiorum ad superficieimi Η, in demsitatem eorundem ad perficiem EF . Sed ut constat ex re AEdrai mris dei aera os ro, superficies s in ricae sunt in dioicatarationediametrorum vel semidiametrinxum; est igitur spiss do seu densitae radio amper' a pro pagatur qualitas ad distantiam aequalem distantiae AB, ad eorundem densitatem in distantia Nuta AE , reciprocem displicata ratione semidiametri seu distantiae AE ac semidiam reum seu distantiam M. Sed uehactenus disim est imminquesitatis in qum data distantia. sen' er ut i issitudo radidi rum per quos propagatur in ea distantiae; quare erit etiam
intensio qualitatis ad inantiam aequalem AB ad usdein intensionem ad distantiam aequalem ipsi AE , redimin
27쪽
ne in duplicata ratione cinantis A ad distantiam M. Theorema tim miserialiter Mammiuravim. , 'Me undique sis Qualitatis natum modo incundum rei 4 ac sat atque hinc sequitur luminis, calarii, fragin is , odorum , Mistiust di quatiarum intensi es esse reciproce ut qua ua stantianum a puncto unde pix cessimi. incetiam coma rari uiter se possim actiones Sa is divem I, Planaetiis , sed haec non sunt praestatis i tim Post nonas vitium rationes in datis conditioni saeu sit poli vibrati , conserendae sunt rationes illae tam naturae Phaenominais , ut in restat auenam vitium condituries ungulis Gomorum mi eridias competanti Veriam ut hoe fiat, Pharima in subsidium advocimia fiant experimenta quata scilicet tertiae setae Philast nobis tradiderunt: saudranci cautela tamin illa adhibita Mnat, quae nonis, si a r--i a aliquo ad suam probandam hypothesin as inmines, novimus enim hoc hominum genus quam impense sina faveant Theoriis, quam vetant usi veras, quam latae vel alios decipiant, vel seipsbs in experimentis pini, an patiantur; quae autem id, minus affinmmur , quae quotieshunque tentata succedunt, ea tam indubitata principiorum seu axiomatum loco his , sim clavius tamenis mons tu tacillimis ritus Mendum , quam magis coeupositis, exploratu dinc,
Demque Academici, cum antiquis Momissis , is vae philosophiae sectatoriuus , experiemur, quae inualia piae mena per materiam .motum notas atque sta- uilitas echanicae leges e liuori possunt. Ut vero tutius in hoc negotio rogrediamur, & quam tum possunms erroris pericliam evitemus, sequentes reginta nobiliuet observandas proponimus. Primo secundum Geometrarum methodum Definitiones ad rerum notitiam IMoesiariae, mendae sunt: Nolim tamen ut a me exspectetis si cu es Logic lex genere differentia constantes, Vel a quae intimam rei d ita essentiam illimam causam
Prodant Iia auia disputandas tamquo in ingenue M
28쪽
tear morantiam, me latent intimae rerum natum cauta; quicquid inihi de corporibus ebrumque Gionibus compe tum est, illud vel a sensibus hausi, vel e aliqua eorum Pr Irietate mihi per sensus nota, deduxi Suniciat ergo in ioco istiusinodi definitionis quam afferunt Logici descriptionem adhibeamus qua scilicet res descripta clare rabstincte concipiatur aD omni alia discernat in Res igitur per proprietates definiemus, unam aliquam simplicem assinmendo, vel etiam plures, quas experientia rebus ipsis Competere certissime norimus, atque ex illis , alias earundem proprietates methodo geometrica deducemus: Contra hanc
regulam peccant plerique Philosophiae novae magistri, qui
res definiunt non quidem per proprietates rebus ipsis coelo competentes, sed per essentias maturas quas inesse rebus supponunti Supponunt quidem, at minime interim comstat an quales illi definiunt naturas robus ipsis revera insint,e. Cartesiani dicunt fluidum esse , cujus partes in conti.
nuo motu Versantur; Verum nec sensu, nec e erientia, nec
ratione proditum est, talem esse fluidi naturam: imo, quod illi afferunt argumentum ad hypothesin suam stabiliendam hoc ipsum demonstratione Geometrica evertemus. Volunt enim corporis in fluido moventis minorem es e resistentiam, si partes fluidi motu intestino cieantur, quam is nullus in iis adesset fluidi motum cujus contrarium cum de fluidorum resistentia agetur, demonstrabimus.
Quanto rectius pialosophiae athematicae scriptore, , qui ex notissima fluidi proprietate illius desumunt definitionem :fluidum dicunt esse corpus cujus partes, cuicunque illatae
cedunt, cedet o facile moventur inter se ex qua demniti eiulinerrima condunt Theoremata ad usus humanos maxime accommoda, cum interea philosophi Cartesint ni hil certum aut solidum , nedum utiles, ex sua protulerunt a se In veritate physica investiganda , utile erit conditiones solum primo positas consideraro, ab omnibus aliis in terea temporis abstrahere Mens enim humana, finita cum
sit, si1 nimia rerum multitudine implicita distrahatur ua rum habilis ad Theoremata detegeuda reddetur. . Hanc ringulam
29쪽
Quam observant scriptores echanici in spatiis comparan, mi duobus mobilibus percursis corpora enim mota in ibis casu tanquam puncta considerant fab illorum magnitindine figura, cinore abstrahentes, quae longitudinempe curam nullo modo variant. 3tio. Nocesse erit a simplicissimis casibus ordiri, atque iblis semel stabilitis, exinde ad magis compositos progredi libcebit; sic iidem echanici corporum motus in Vacuo seu medio non resistente fieri supponunt, atque motus legibus in illo casu indagatis , exinde ad medii resistentiae leges imvestigandas procedunt, inuales mutationes ex ea CO inpias motis oriri debeant, deinde contemplantur. Quo mxo minus corporum motibus resistit medium, eo minus r. cedunt corporum in eo medio motorum leges a legibus orius inventis. Sic etiam in Hydrostatica, supponitur nubrum esse fluidi tenacitatem, seu partium cohaerentiam, sed eas posse minima qualibet vi a se invicem divelli ex qua suppositione corporum demersorum pressimnesin positiones determinantur. Verum fortasse nullum est in natura fluidum, cujus partes omni cohaesione destituuntur, adeoque Variario , seu a legibus prius inventis discrepantia investiganda erit; si parva admodum sit partium cohaerentia , paris erit etiam ita sensibilis hiraedictis legibus discrepantia. Contra hanc messiodi legem peccant plerique Theori . qui primis .simpliciorinus inchanicae philosophaae n.
ectis vel non satis intelletas principiis , ardua dissicili,
ma problemata statim aggrediuntur, riuo pacto mundus aut planeta aut animal fabricari possint, temerario ausu instendere conaretur; quibusdam in Geometria sciolis haud absemum, qui cum elementa Geometriae vix primis labiis tetigerunt, Quadraturam circuli, anguli Tris bonem per rectas Meas, circulares , ubi Duplicationem & id genus aliaritim adoriuntur. Ita nostri Theoristae , haud bene actis fundamentis , insanum exstruunt aedificium Lunde nil mbrum erit, si tantae molis opus statim collabatur, haud taeiamenti labricantium dedecore. At rite philosophantibus a tentanda, via , alia progrediendum est methodo doc quam
30쪽
miamvis nec undum , nec Terram, nec alium quaenula Planetam condituri sunt , essicere tamen possunt, ut Philosophiae echanicae principia, fundamenta firmiter stabibliantur, , quae exinde consequi possin phaenomena, e plicentur. Corporis definitionem non hic afferemus ex ejus intima natura seu essentia desumptam, qualem non satis pedisiectam habemus; nec fortasse ad ejus cognitionem unquam simus perVenturi Verum secundum resulam in priore I Etione nobis propositam , per notas quainam illius propri tates , illud ab omni alio entis genere distinguendo, deiniemus idque orpus dicimus quod extensum es, solidam
Nemo, ut opinor, adeo hebeti est ingenio, quin facile Urcipiat omnis corporis finiti aliquos esse terminos , quos superficies Vocamus, harumque unam aliquam ab opposita distare quies hujus rursus superficiei, cum infinita non sit dantur extrema, quae lineas dicimus, quarum necesse est aliquam esse a se invicem distantiam Etiam inarum linearum erunt aliqui termini, quos puncta nominamus, inter quae denique aliquod intervallum poni oportet: Ex hisce omnibus distantiis simul junctis, claram extensionis intrinam dimensionem ideam percipimus. Etenim distantia inter duas oppositas ejusdem corporis superficies, illius cras sities seu profunditas dicitur; distantia inter binas oppositas ejusdem sit perficiei lineas, latitudo vocatur; distantia imter utramque lineae extremitatem, corporiS longitudo nominari potest. Nullum est corpus cui trina haec diniensio non conmait Qquantulumcunque corpus esse supponamus, necesse tamen erit ut crassitiem, latitudinem Hongitudinem habeat quod autem in corpore est, hisce omnibus
destitutum, illud non corpus, sed punctum est, nec ipsa magnitudo sed magnitudinis initium aut finis.