P. Virgilii Maronis Opera interpretatione et notis illustravit Carolus Ruaeus, Soc. Jesu. ad usum serenissimi delphini editio nova, auctior et emendatior cui accessit Index accuratissimus, omnibus numeris et concordantiis absolutus. Juxta editionem P

발행: 1816년

분량: 459페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

Maudii si iras eram , quantum nova gloria in armis, 55 Et praedulco decus primo certamine posset. Dii in iliae iuvenis mi urae, bolli lue propinqui Dura rudimenta , et nulli exaudita deorum Vota, precesquo meae t tuque o sanctissime coniux, Felix morie tua, Duque in hunc servata dolorem la6o Contra ego vivendo vici mea sala, superstes Restaretii ut genitor. Troum socia arma secutum obruerent Rutuli telis : animam ipse dedisseni ; . Atque haec Pompa domum me, Hon Pallanta , rescrret, Nec vos arguerim, Teucri, nec se era , tiuc quas 163 Iunximus hosp4tio dextras : sors ista senectae Debita erat nos irae. Quod si immatura mano Lat Iors natum ; caesis olscorum millibus ante, Diice litem in Latium Teucros , cecidisse juvabit. Qui ii ego non alio dignor te su nero, Palla,

i o Quam pius aeneas , et quam magui Phryges, et quam

Tyrrheniqua duces , Tyrreusim exercitus omnis. Magna trophaea serunt , quos dat tua dextera Ieto , Tu quoquo nunc stares immanis truncus tu armis , Esset par aetas , et idem si robur ab annis ,r75 Turne. Sed infelix Teucros quid dei norose armis P 'Vadite, et haec memores rogi mandata reserto: Quod vitam moror invisum, Pallante pexempto i Dextera causa tua est, Turnum gnaroque patrique Quam debere vides meritis : vacat hic tibi solus iso Fortuitaeque locus. Non vitae ga idia quaero , Nec las: sed gnato manes perferre sub imos. Non eram nescius , quansum Maleret noWa cupiditas gloriae is bello, et Derendus illo honor in prima νυ a. O primi eonalita jus enis infelises, es acerba experimenta bessi icini, et vota precesque mere , nuJIO deorum ditat et tu, osanctissima uxor, felix Per mortem tuam, nec stipentes ad hunc Iuctam'. confra ego MDendo excessi mea fata, ut preter restarem superstes filio. Si Rutuli obruissent meteliaco quod junii foetetatem bellicum Trojanis ipse libens amisissem vitam; et haec Pompa reueheret domum me, non Patiania. Nee incusabo uox, o Trojani, nec foedus, nec quas manus sociariis m υε per hos Dium: calamitas ista debila erat meae senectuti. Tamen si mors immarum destinata ero filio, oportebat eum mori inducentem Trojanos in Latium, Oecisis prius multis millibus Volscorum. Ero Mero, o Palla , non honorabo te alia pompae ; quam pius aeneas, et quism illustres Trojani, et quim ductores Tusci, et omnis exercitias G-rcorum. Utii portant muna frophaea, ex iis quos tua mantis demisit morti. Tu etiam. o Turne, stares jam grandis truncus vestitus armin. si parfuisset retas, et Mia inqualis ob αtate Sed miseri cur eohibeo Teucros . purna p abite , et memores reportata rego Vestro hoc mea dicta: O AEnea si sustineo adhue Milam odiosam Occiso Pallante idem

tera tua causa est, cur id faciam : dextera , quin, ut intelligis, debet Turnum et Iliol'alla uti, it mihi patri. qui ambo id meriti sumus : unisus hic modus solandi me r atat tibi et fortuno. Non euhio gaudia uisae, nee Iiectum est: sed cupio ferre hsto

b eo abstinere non potuerim' vel, immitientis, Partem opere λ tan 's tueret dolar, Dare haberer cuius iror Pallantia praeludium est. iso Uici mea fata. Superavi naturalem ora

nem, longiore visa. Fatum enim esse videtur , in pater ante filium moriatur.

cum Troia is rmorum societate. Aolus plecti a Rut iis qer,ui. solus antinam etyanile e.

202쪽

ἴ 4 P. VIRGILII MARONI s

Aurora interea miseris mortalibus almam Extulerat lucem , reserens opera atque labores. Jam pater AEneas, jam curvo in litore Tarchon 185 Constitui re Pyras. Duc corpora quisque Suorum Mole tulere patrum et subjectisque ignibus atris Conditur in tenebras altum caligine coelum. Ter circum accensos clucti sui seu libus armis Decurri re rogos: ter moestum suti cris ignemiso Lustravere in equis , ululatusque ore dedere. Spargitur et tellus lacrymis , sparguntur et arma :It coulo clainorque virum, Plangorque tubarum.

Hinc alii spolia occisis direpta Latiuis

Conjiciunt igni, galeas, ensesque ducoros. 5 Fraeliaque , serventesque rotas: pars, munera uota , Ipsorum clo peos , et non felicia tela.

Multa boum circa mactantur Corpora morti :Setigerosque sum, raptas lite ex omnibus agris

Iti flammam jugulant pecudes 2 ium litore toto

coo Ardentes spectant socios , semustaque Servant

Busta : neque avelli possunt, nox humida donec Invertit coelum stellis fulgentibus aptum. Nee mitius et miseri diversa in parte Latini Innumeras struxi Te pyras; et corpora partima o5 Multa virum terrae infodiunt, evectaque partim Finitimos tollutit is 2 agros , urbi quo romittunt: Cctora , confusaequo ingentem caedis acervum , Nec tium cro nec honore cremant. Tunc undique vasti, Certatim crebris collucent ignibus agri. Interim Aurora reddiderat miseris hominibus henescum lumen , reducens opera et ν es. Iam Paler aeneas. lam Tarchon erexerunt rogos in sinuoso litore; unusquisque Iuxta morem majorum tulit iuue eadavera suorum: et suppoastis nigris ammis, sublima coeli metegitur fumo in similitudinem noctis: Ter induti ratuis armis pedites, ambulaverunt cir ca rogos uer in equis circui erant triste ammam Itineris temisertini ore ululatus. ΠΙ-DI ei iam rigatur fetu,αrma etiam rigrentur. Et clamor hominum et sonitus buccinarum tollitur ad coelum. Deinde alii miluunt in ignem spolia ablata Latinis in erfectis, et cassa des, et Pulchros gladios, et fraena, et celeres rotas: Pars , dona nota mortuis, scuta ipsc rum, et iacuia non fausta. Plurima corpora boum elaeum immolantur morti: jugulant in ignem, σι letosos Porcos, et pecudes direptas ex omnibus eampis ; deinde rer totum titusnspiciunt socios qui cremantur: obsereant semiustos rogos: neque possunt inoe obstrahi, quou=q; nox frigida mutavit Gelam distinetum astris micantibus. Nec aliter infelices Minierexerunt quoq; gos innumeros in alia partes et partim eondunt humi plurimo ho tW mco vero Portιm quoq; auferunt asportata in Misinos campos , et rem illunt in urbem comburunt reliqua, et immanem etimulam promiscuae stragis, nec mιmemnuo , nec honorando. Tunc undequaque spatiosi eampi resplendent certatim se uentibus ignibus.

35- Pyras. Rogos. busta, ligna, strues eo ui. etiι artae et connexae Iunt stelliae, Tir. a. rei dis cadaveribus, M. 4. 494. ritibus pompae fiuiebris,.AEn. 6. 216. et sequentibus. D. Decum re ... tuurax Ere ιη eέtiis. γ Primum

elato ou pedites i secundum ad equites: ut sic to tus exere itus ossicio timebit erga sectos sui, geret ut . ne lustratione, pro circuitione, an. I. 6ια. 195. Ferventerque rotas Rotas curruum hosti Iram. vii 'e solebant princi es viii pugnare. Ferinventat : q. ae solebatit elirsu incaleueret Ilorat. 3 ι. r. r. Metaque fervidis evitiata rota.

Hγα. c tam ιt cita artiam. Coninantatio: Pro ix . Urbutie remittunt. Non uni omnia cor por, i sed unumquodque suae. De vario more reis petiendi et comburendi eadaveris, AEu. S. V. aii. Irtiebant Ossa focis. 9 Quomodo ossa ho

minum . hvsti reliquiis secer lentur, K. si. 227. Quomodo post et emationem tumularentur. An. b. 43. Ruo. aetiise , Ra. a. 39.

203쪽

aio Tertia lux gelidam coelo dimoverat umbram :Moerelites unum cinerem et confusa ruebanto,sae socis, lepidoque onerabant aggero terrae. Iam verb in ieciis praedivitis urbu I.atini Q. . I i Praecipuus fragor, et lovge Pars maxima luctus. t ii, at 5 Illo matres , iniseraeque nurus , lita Cara sororu Pectora moeretiluui , rituri tuo parentibus orbis

Dirum exsecrautur bellum, Turnique Itynaem se Ipsum armis , ipsum iubent decernere ferro ;Qui regnum Italiae et primos sibi poscat nonoros.

zeto Ingravat haec saevus Draticos : solumqueεvocari Testatur, solum posci inicertam ua Tyrnum. . iis IIulta simul contra variis sciat euita dictis Pro Turno, et magnum reginau nouicn obumbrat: Multa virum meritis sustentat fama tropluteis. Hos inter motus , modio flagrante tuiti Q u, I cce super ni oesti magna Diomedis ab uri, - Legati responsa serunt, . nihil omnibus ac iiiiii Tantorum impensis operum e nil doua neque aurum, Nec magnas valuisse preces: alia arma Latinis

23o Quaereti l a , aut pacem Trojano ab regu Pctcndum. iii Deficit ingestiti luctu rex ipso Latinus.

Fatalum Alicari mauis esto numine seni Admotiet ira deum , tumuliquo ante Ora recentes. Π

Tertia dies expulerat δ eo Io frigidam noelem: dolenses euertebas m cinerem re o a Permuta in rogis, et texebant ea lepido acera o Ierem. Iam M ro princ*tms tumultus, et pars doloris Io vj m Ima erat per domos, in urbe Latini opulenti. Alie tres , et nurus in ausim : ulla dilecta pectora sororum dolentium , et pueri Orbati patribus , detestantur funestum bellum, et numias Turni t Molunt ut ipse armis, ψ gladio dirimat rem'; siquάdem petit sibi imperium Laiam et .strae cimam p stato. .

Drances acerbus afverat haec : eι testatur Turnum unum νυ cori, unum Peli ad pu-rnam. Confra mialtiplex est simul sententia , artis senis pro Turno et auctoritas remnae protuit eum: multa fama luetur , trum partis trophais. Inter tas. dissensiones medio tumutiu ardente: ecce yrinterea Mistra Ie ιi referunt revonsa Θνna a urbe Diomedis : aiunt nihil perfectum esse Omnibus in ensis,tantorum I borum : nital dona essecisse, nec aurum , nec magnas ρreces; alia a Matria quoerenda esse Latinis, aut parem petendam is rege Trojano Ipse rex L minus concidit ex moxnitudine doloris. Furor deorum, et se era recentia ante oculos, Ostendunt aeneam

fatalem juxari euidensi auxilio deorum.

223. Regina nomen. Amatae . quae sau at Turno, sordiu filio, AEu. u. 567. De trophaeis. upra v. 7.stis. Dismedis ab urbe. J Arpis . infra , v. 43.23o. Pacem pet evitam. Regimen gerundii. Sic

Lucretius . i. a. m. Poenas ta morte limen m.

Ibid. 38i. Motu privandum est coryora quiaeque. 3 s. Primus sceptris. Reses enisu erat,t pleri- ω e ex iis qui Turni auxilio venerant, I .7L4 .i a 39. Stola ex urbe. γ Arpis , si aetolo Di mede eo .iis et mox . Culabaro apud Argos : quorum o insidi s cum ae HrMet. ν cautas. 2 Qui 14. Diomedem legatus sue- e apsus es et . neque ue 4 pos et in aetoli in reveta 3 AE: . 9: - . ti, ut nolit Cedrenus , in Apuliam, inaestu: E Elim. Diomedaem. Filius Ibit Tydei. nepos Oe- talem Italiae p. item . mari fugit r ibique exceptus Dei r paterito qui dein et avito iure , AEloiiae reκ ; a Dauno rege , et parte psti donatus, lithe inutia ea cum pates Ddeus Astu patrui invida re- tas condidit , praeeip Arens H istam . id est .vno pulaus esset. vi Arsos Pelop vetii orbem pd equestre : ex nomine natas.s ur his, cuius ager a regem Adrastum eoususisset ; isti D Omedes ex tua equit dicitur.ab Hareero; quae vox deinde eo tuo maximam et quasi regiam auctor intem Ar talitinuit , avum tuum . item ab Agrii filiis ruitim in AEtoliam renituite Argivorum et vicinatum ut hium dux ad Troiam proiectus est, en H et. ll. 2. 563. ibi maxima quaque post Achillem ac di eillima persedit ἐν Palladium eκ aree Troiana rapuit, Rh um Thraciae regem occidit ἰ unde laocut i filius eius manum, φ.a concidιι Ilia tetius. Re- nereip et M/rtem vulneravit. Quale vetius eluxdoinum evertit, adulterio regia lex auxoris eius ux

204쪽

Trgo concilium maguum, primosque suorum 235 Imperio accitos , alta intra limina cogit. Olli convenere , Guntque ad regia plenis Tecta viis. Sed et iii mediis , et maximus aevo , L. t primus sceptris, haud laeta fronte. Latinus. Atque hie legatos aetola ex urbe remissos , .Io Quae reserant, sari iubet: et responsa reposcit ordine cuncta suo. Tune facta silent in linguis , Et Venutiis dicto parens ita sarier iniit: Vidimus, o cives, Diomedem Argivaque castra, Atque iter emcnsi casus superavimus omnes ;2 45 Contigimusque manum , qua concidit, Ilia tellus. Ille urbem Argyripam, Patriae cognomino gentis, Victor Gargani condebat Iapygis agris. Postiluam introgressi, et co ii data eopia sandi ;Munera praescrinitas, nomen patriamque docemus: 15o Qui bellum intulerint , qtiae causa attraxerit ΛΤos,

Auditis ille haec placido a te reddidit ore:

O sorti in alae gentes , Saturnia regna , Antiqui Ausonii'. quae vos fortuna quieto Sollicitat, suadetque ignota lacessero bella pa55 Quicunque Ilia eos serro violavimus agros, Mitto ea, quae muris bellando exhausta sub altis,

Quos Simo.s premit ille viros ) inlauda per orbem

Supplicia , ct scelerum pinnas expendimus omnes , Vel Priamo miseranda manus. Se it tristo Minervae

26o Sidus, et Euboicae cauto ultorque Caphareus. Itaque con sal in excelsam remam munum concilium et praecipuos suorum ac ema jussu suo. Illi conςrsyantiar, et plenis Mias currunt ad donium reos. Glinus, rema aetate , et pr. ψωus reteto'. sede inter medios non hilari Multu. Atque hici e disraratos , reuersos ex urbe AElotica , dicere quaenam reportent; eι quor it singula res orisa suo Ordine. Irinc indictum est linruis siIentium ; et Venulus obediens imperio incipit ita loqui: O et ora, oidimus Diomedem et castra Graeca et per feto itinere e a Ditiis omnia pericula. et tetigimus manum , quae regnum Trojanu periit me , etor exstruebat in campis Gar ni Iam o virbem Ar ripam. de nomine patriae rentis. Postquam ineressi sumus, es facultas conressae est Hloquendi prinsentem; osserimus dona, Prositemur nomen et patriam qui indiserivi nobis bel-Lum , quae causa nos adduxem in urbem Amos. Ille sis tranquiliu νoee respondit iis

quae audierat: O felices popidi, imperium Saturni. Ausonii Neleres: quae sors Mox rurbal tranquiJlos, et impellit mouere bella insueta 3 quotquot vastaximus ferro ama Trojana omisso ea mala crure fouinci iunt menando ad sublimes muros . et quotiale simois sepeli eria MD, s , J Limus per orsem immania su plicia , et omnes poen criminum, turba deplorando ipsi etiam Priamo. N is ista funestum sidus Palladis, et scopuli Etaboeae, et mons Mindex Caphareus.

NOTAE.

inate i l adriaticum proeuirit. De ejus morte mutat plex opinio resertor Strabone, l. 6. Prima est, euis in Diomedeis insulit, huic litori vieinis, tuis hi δ eva irae: eio que s Io . dolore mortis illius e se mur Mos in aves, in sc , v. 2 2. Sectit dae, t. ip um in patriam revneat h. in ea diem obiaiisse. Tertia est. Iubaeis it a maris I adriati et oia ad vivae verte' . apud illo mo tuum, et di ilia

205쪽

Viiiii, ex illa diversum ad ab exi , . , i , . Atrides Protei Menelaus ad usque columnas i , , , Exsulat: AEt eos vidi; Cyclopa Ul1 Ac . . Regna Neoptolemi reseram, vo. sos tuo Penates 265 Idomenei Z Libye ne habitantes litore Locros Z ' , Ipse Mycenaeus magnorum ductor Aςhivom Conjugis insandae prima intra limitia dextra . iophetiit devicta Asia subsedi L adultet. ' . . . Invidisse duos , patriis ut redditus oris . . χ o Conjugium optatum et pulchram calydona . viderem e . - Nunc etiam horribili visu porteuta aequuntur: Et socii amissi petieruut aritiera Pennis, Fluminibusciue vag nlur aves s heu dira meorum Suppliciat ) et seopulos lacrymosis vocibus impleui, α 5 Haec adeo ex illo mihi iam speranda fuerunt Tempore ; cum ferro coelestia eorpora demens Appetii, et Veneris vlaavi vulnere dextram. Post illam Troiae expeditionem putii ad disersa litora, Menelaus us Atrei elaea es-umnas Protei eastitat. Udisses adiit Cretopas .Et eos. Aa mamorabo regnι- 'rrhi . et domum Idomenersubseersam p aut Meros degenser titore Libeo p ipse rex Myeenarum dux magnorum Graeeorum, periit in primo aditu domus, manu sceleratae uxoris et Post aestam subactam adulter insidiatus est ei. An memorabo deos obstitisse mihi,qu minus revectus in patriam regionem viderem dilectam conjugem et vesiosam Cabd yra nunc quoqua monstra terribilia os eis insectantur inu:el socii amissi eνolarunt otis in aeram, et Molucres errant circa Pios, et reρlent r es fristibus sonis ἔ heu crudelia

supplicia meorum I haeo autem ea ectanda mihi jqm fuerunt ab illo tempore ; quandet insanus in si gladio eorpora immortalia, et sauciaνι Plasa deaιram uanuin Veneris.

ibus. De Arcturo. AEn. I. Georg. 1.M. Ex licari tamen potest sidus ipsa tempestate quam .Mitavit Minerva a nam sic videtur vocem uiam accepisse Virgilius, Georg 1.3 .eata tempestates autumni et sidera dicam I IEa. xa. 451. Ad terras abrupto sidere nimbus It mare per medium. De Μi rea , AEu. a. St. De Aiace ab eo interfecto ad Caphareum . Eubtra insulae seopulum, AEn. i. 44. 49. De Euboea Graeciae latuis. NewFonto, AE.6. . a ii. Atrides Protei, etc. Menaeωπι, Spsela re de quo , AEn. a. 26. Atrei filias consevio Troj novello . octo Enaia tempestate jactatur es, cit Agypti litora, antequam in patriam rediret et diri venit apud Proteum reςem AEgypti, de quo Georg. 4. 388. It .sere Homerus Odyss. 4. 8a. 38b. etc. - Iumnas.' Limites, termanos AEomi. Quippe strabo i. 3. de columnis Herculis apud fietum G aitatium durereur, ait M uomen inde ortum e se, quod viri illustres , ut finem imperii aut expeditiovis sua nota aliqua sonii nareιit: aut colu niuas, ut in modum columnarum turricul/s, stetis aut promo torus. aut moatibus imposuerint i qua nomina , destructis per temporum injtiriam

mominem is tuis, loco ipsa remanserunt. Tales columna Herculis in freto Gaditano, arae Philaeis. Dorum ad Syrtes Africae, columna Ionica tu Isthmo Corinthiaco, turris Patari et inrris Rhescia in Beto Sieulo. arae Bacchi et Alexandri in Insia. Igitur eolumna Protei, para erit illa litoris AEgyptii, ubi deinde magnus portus Alexandriae ian, qui ala deteribitur , S rabone. l. ιγ. Eν δε ι. η at s πυτ ει η φαροι eis. Atrames ι ria

ris ι buula es turris: ad sinistram vero cautis et promontorium Lentiar. Et veto testat ut Hom.-rus , Menelaum ad Pharum amulam Primo exceta

pas appulsus est i ubi mons Atua , ut sule narrat Achaemenides , An. 3. 623.

hiuis filii a qui ab Oreste Agamemnonis siuo occisus est, ob morem Hermolies, AE. S. 32 etc. De Pyrrho Neoptolemo . G. 2. 26γ. 265. Penates idomenei. Cre:ensis tests, qui , is pulsus est ob occisum filium , An. 3. . Iaa. Penates , dii sunt domestici, ren. a. 217.

Libyco litore Locros. De Locris , Graeelae

populas circa Parnassum montem, An. 3.399. Ho- tum aliqui, post bellum Troianum consederui.t is meridiotiati cornu Italiae , circa Zephyrium proinarontorium . ut ibidem esplicui inuit ar i in Ria frica, circa Pentapolim , quae Cyrena cδ regio est. ad male mediterra ueum, et ocientem Sy. tisina totis, ut ait Servius I ut vel δ testatur Domitius Aser , in regione Africa plauε opposita , nempe ad Ozeanum Atlanticum. Mycenaeus, etc. Agamemnon et Mycenarum rex . Clytaemnestra uxoria et figisthi adultari inisil diis occvus, Ea .3.54. De cems; ut Pulopiis nesi, I . h. 238. De Achivis Graecia. Aia. a. 49a.

sido, est cium acrio in imilis. Idri. e. v. .etrus N λκ. l. 7. c p. z. vocat subressorem alicui ma

206쪽

P. VIRGIL et I MARONI s

Ne vero, ne me ad tales irri pullite pugnas. Nee milii cum Teueris 'illum pori eruta bellum

α8o 1 ergama , iec veterram taetri e malorum.

Nunera, qua u patriis ad me portastis ab oris,

eritio ad aeneam. Stetimus tela asprea contra, Contulimusquo manus: ExΡerto credite , quaratus

In clypeum assurgat, quio turbitae torqueat hastam. . 5 Si duo praeterea lates Idaea tulisset . Terra vjos: ultro Inachias venisset ad urbes Dardanus, et vfrsis lugeret Graecia satis. V Quicquid apud durae cessatum est moenia Troiae: 'Hectoris Encaeque manu victoria Grajumacio Ilaesit , et in decimum vestigia rettulit annum. Ambo animis, am ho insignes praestantibus armis: Hic pietate prior: Coeant in foedera dextrae,

Qua datur; asi, armis concurrant arma, cavo ff. i

Et responsa simul quae sint , rex optime regum ,s 9b Audisti, et quae sit magno sententia bello. Vix ea legati: Variusque per ora cucurrit. Alisonidam turbata fremori : ceu saxa morantur Cum rapidos amnes; clauso fit gurgite murinur, Vicinaeque fremunt ripae crepitauimus uudis.

Ne uerb 'ne horiemini me ad talia prae in . Me mihi bellum ullum est cum Troianispoxi excisam Trojam . nec recordor, out gaudeo clo antiquis calamitatibus. Ferte ad AEneana dona, quae tulistis ad me / patriis terris. Metimus a Is eratιsυaltila eius tirma, et conseruimus manus: credide utilii experio, quantus attollat clypeum, quo imnem vibres hastum. Si terra Idrea produxisset duos tales suros praeter eum; Trojantis prior intulis set bellum urbibus Argi, is . et Grinoua desereI multi it fatis. Quamdiu tar imum est circa muros pertinacis Trojoe: Mieloria Graecorum substitu nanu Hectoris et Ene . , et retro tulit pedem in ilicimum annum. Ambo orant illustres animis , ambo benis. HiIudine: isse stiperior erat religione. MD Xae vestrae conoeniant infindera. si Adeui id conceditur: sed cavete, an arma 6 effra congrediantur eum illius armis. -- diois i simul, rex optime rerum, e quae sine ejus res ponsa . et quis sit eius sennis do fauto bello. Viae Ierati ea dixerant: et Mariuyn murmur .m ιι stirn est per Ora turbata Ilolorum: Meluti quando saxa coercent Dios torrentes; hunc Oburucio alMeo mum νιtur editur, et propinqua r*α fremunt aquis sἰrγuantibus. . ,

dic tiae inradiarur. Itaque sensus e t, Agamemno - , se i tyen x proximas. iii adulteriorem vindici, qui ob Pamis adulte- - 2 6. Glenia corpora. Vei: erem in vora m nusthim Troiam everterat ; Insidiatorem adulterum Diomedes vulnerateras. Dias. v. 33b. Marten .sion defuit m : qui eum 'sub prima uomur limina in limo ventre. v. M, . primumque reditum opprimeret. α ιο. Lati De maiorum. Graeci forma, praxeto. centu iam , etc. 3 coniugem AE aleam v. aiε. 'supra , v. Calydona . urtein Riuliae . etiam 28 3. contialimusque monus, etc. γ Adulatur Me D. omedes et avito rure Pos,idebat , et armis da- heroi suo virgilius et q lo inquam enim adversus muerat, aen. ' Diomedem stetit, Iliad., 223. taman huie minim. veta. Sorii amisit, ele. Uret promontorium fuisse parem eonstat ex eo, quod ab eodem inc Apulta Garganum , insulae sunt Aion duae , ut ait Na vv ieratu ictu lapidis suit. fill, et ire adeo S tabo , se qainque: Diomedear ab aluiq iu dicter interseetras , uiti Venus auxilio filio adfois et . v.Si t.

207쪽

30o Ut primum placati animi, et trepida ora quier stat,

Praefatus divos solio rex inlit ab alto :Λiue inuidum summa de re statuisse , Latiui, Et vellem . et suerat metuis : Dou tempore tali Cogere concilium . cum muros o usi det hostis. 3 ob Duillim importunum ,.cives, cum pCn in deorum, Iti victisque viris gerimus: quos ii ulla saliga ut I raclia , nee victi Possunt absistote ferro. Spem, si qua tu accitis aetolum brubuistis in armis,

Ponito: si os sibi quisque i sed haec , quam angusta , Videtis,3 io Cetera qua rerum jaceant perculsa ruma,

Ante oculos interque manus su sit Omnia Vc, iras.

Noc quein quam incusi : potuit quae Plurima virtus

Esso . suit : loto certatum est corporu regiii.

Nunc adeo, quae sit dulatae sentcutia iit cuti, at 5 l xpediam; et paucis, animos adhibe tu e d9ccbmi si auiiquus ager, Tusco milii proximus amni,

Longus in occasum , laiaus super usque Sicanos. Aurunci R. ilutique sciuiit , et vomero duros . . Exorcoiit colles , ut lue horum a Spei rima pascunt.

Stati Οι atque ti intuli sellati et Ora ιιι ιltiι antia composisa fuerunt ; rex preeatus deos incepis. d summo solio. Equidem, si Glιni, et cuperem, ei utilius fuisset deliberare prius de sumana rerum : non vi ro cons Ocare concilium sali lampore, cum hostis pre- ruit muros. O cives, cum stiri e deo m bellum di icile facimus , et hominurus in νι ciis : quos nulliae pugnae debilitant, et qui etiam superati non possunt abstinere ab armis Si eo uiti tu istis aliquum spem in exercitu AEtOIorum adxocato, d Ponite cam : u ιιιι quisque iit sibi sua spes; sed F idetis, quam tenuis spes illa sit. Quo ciasu rerum nostrarum cetera concussa iaceant, Omnia denique sunt Ob Oeιιlos eι in manibus oestris. At neminem aecuso: fuit vobis fortitudo, qua potuit esse maxima' pu atum est tota mole regni. Itaque e Onani, quis sensus jam sis incer in menti uacae, et ostendam paucis v cribis ait, erille animos. Dini a Metustu ω 'r, Wicinus su D TFrrheno , proiensus in Occillante mi, ultra terminos Sicutis. Aurianci et Rutuli corans, et xe ratia aratra colles asperias , et ut titur rieritissimis eorum locis ad pascua.

Talia suere exordia omnia Catonis; talia cinero- ior mihi Primb , quod per Tusciim amnem a viris silio semper intelligatur Tyberis . Georg. r. 499. quia aget ille sic ex-

elsus complectaretur reguum univerium Turni .

cuius angustiax descripsimus, . . p. 793. inuro et multo lutiata spatia ἐν ve quantum si ei cautur Rutuli suis, e Latinis coniuncti , aut ei iam teerte vero imii non est, Latinum regem ho uani extero res ium obtulisse, quod e sat guinei Turni ditionem totam obsorbetet. Terii 4 , eum orbs L urentum . eaput Lotinae diit inis, in qua tum eoncissum habebat Latiniis, a Tyberi vix distat et leticis tribus . sive ml: .hus paulo plus septem ; et reliqua agri illius pars ad usque Citeaeum in illicipias quam quadraginta haberet ad orientem: Quae ager ille diei non potuit a Latm long- ιn oec sum edo mauod tongus in ertum. . quem equor i virum metitur ab ut he Laurento Tybe. Hm versus, quo ore loco Troiam riuam nova in Tioseni iam eandiderant. Atque ita erit Tusco pro vimus an m. nempe Tybetio erit tonzus in ecea sum , a ve ad c cc sum Laurenti urbi si immo, ne angustiιe agri obiiciantur , ultra Tybeliui in occasum portiti uiri siquidem Drauli primi omni viii Italiae tricolae , qui deinde Siciani uicti sunt . utato Tybertim mult/s ant quitas tenuerunt urtes . in qu dux numerat Donysuri Ahitim. et ccere, ia dem tractu inari Quo ultra Inorat. Isiaut . ituis, ac Demosthenis nor nulla.

5 . Ante ORATIO Latini duas hi-het partes. l. Exponit ho-ilium vitium Hagnitudinem , eui suarum tentatatem opponit. II. Proponit conditiones paelis tres: aut terras Li ea assignandas et si sedete hie velit , aut naves aedificandas; si malit alio abire; dentque oratores ad eum miticndos eviti restis muneribus. Zob. Cum gente deorum. fineis an ve pet v rem ortu Troianasses a love per Dardanum, a. r. 239. 3M. AEtolcm. Diomedis Focierum, in Apulia edentium, upra . v. 3is Est antiquuiis eri εto. Duplex eride jus aegri via opinio. I. Donatus, auem sequitur Clu- verius, axari ii: um ivra ivr ait tuus maris a Circaeo monte , eat terminiis suit Latii, tempore Tarquinii superbi, et ientem versus, sta ii que Tybe Tim , qui term irrus Latii fuit ad oeteidentem. p.ranae inde hane opinionem Donatus, quod Tuscos dycat aliquando sedas e circa Ufentem stiri iam , huic monti Circaeo vici ism ; hun . . e Tuteum silvium lite a virgulo appellarii deinde quod con-

208쪽

3ao Haee omnis regio et celsi plaga pinea montis

Cedat amicitiae Teucrorum : et foederis aequas Dicamus leges , sociosque in regna vocemus. - Considant , si tantus amor , et moenia condant.

Sin alios fines aliamque capessero geutem 325 Est animus, possuntquo foro deceduro nostro: Bis de uas Italo texamus robore naves, . . Seu plures complere valent: iacet omnis ad undam 'Materies: ipsi numerumque modumque carinis i Praecipiant i nos aera, manus, naudia demus.

33o Praeterea, qui dicta serant et foedera firment:. CPntum oratores prima de gente Latinos I e placet, pacisque manu praetendere ramos: Munera portantes oborisque , aurique taleata, Et sellam regui trabeamque insignia nostri. 335 Consultio in medium , et rebus succurrite sessis.

Tum Drances idem insensus , quem gloria Turni Obliqua invidia sti inulisque agitabat amaris; Largus opum , et lingua melior, sed frigida bello Dextera , consiliis habitus noti sutilis auctor ,3io Seditione pote : genus huic materua superbum Tolo illa remo, et traeti pineus iati montis detur amicitio Trojanorum t et 'statuamus jus as conditiones foederit, et admistamias eos socios in regnum no reum. Quiescant illic , s tanta est cupiditas, et struans urbes. Si vero Mesumas est ipsis adire Hiacis reViones: et alios μvulas, et si possunt a bire Φ urra nostra: astuamus ipsi a limo In fleo x irin i na oes , aut plures si possunt implere: tola materis jaees rve apsas: ipsa praescribant numerum et formam naWium: nos suppediremu/ inra, operam, et ιa ιιtica omnia. Insuper Placet, centum Oratores Latinoa ὸ praecimo Oenere ire, utor Onam Trojanis ni ea dicta, et jungant dera: et pilacet eos pr eme mavibus M uos paciscos, poriantes dona eboris, et talenta auri, et sellam n tuam, notas nostri

imρemi. Vos geliberate in commune, et subvenire rebus fraciis. Tum idem mmi etios infestus, q/ιens Horia Turni punge Metitid inuidiari stimu ita Ἀ--: abundans dioitiis, et abundantiores itentia; se 'an eius erat iners M uum: tamen re

rufa fur non Nanus auctor in coninim potens fietionibus: maternua ratendor

ager ille. --fnes avo ut e Sicanos. id Me deinde . Romanis, a cur u Sabhilavsque Mi hos tum , quos veruies Siculi tenebant, inventa esset , nam Distat te rator Drquinium Priusquam in Perinis et Abomisinibus Mis pulsi, Priseum ab Em is eam accepisse; sed omnino h

iiquis, quae cirsa Tyberim remMiserar hunc tores . et aediles curules t hanc etiam Romani roia laenim tractum o Tyberi ad C aeum .vatus realis sibin amicis inuneris ineo maleban . ut Porseo . ' ribu varios Miruisse eolonos, qui sese invicem uis apud Dionyxium , Massinissae spud Appianum istius tu resiones expulerinti tenaria Plinius. I. 3. et Livium. Erat illa e mea, ' seu potius caelato Dum a uisuum , d Taberi cιNaos ut re . ebore eooiecta: tum incurvis pedibus, unda . PI Mμrvotum est masium passuum evinet orio tarcto in Mario dicitur αγκυλ-M . an minem Longi dine. Glanis suem mutatis . tenuere alii De trabea , tuo regis ea coit uiari, An. I. a M.

duriore isti Iumitur, Georg. i. ι6α. continens, qui si hi et edita statim cstiuidit. TransisSeto. Navalia. Isb navale. loeus est ubi latio est . iuxta Servium. Donatum, Lactantium, tant naves. Ille, veἰ locus est ubi aedifieamur: a vase futila dicto et cujus os latuin et patulum, vel, iit ait Servius, ligna quibus aedifieantur: vel fundus angustus et Mutus erate ita ut in terra Potius instrumenta omitia . qu ad navium Dia depositum state non posset. 1ed statim in latus ricam Pertinent. De talantis. AEn. 5. a. a. Astunderetur. Hoc utebantur in sacria Vestae.

209쪽

Nobilitas dabat, incertum de patro serebat: Surgit, et his onerat diciis, arine aggerat ira se .

Rem nul Ii obscuram, nostrae nec vocis egentem iCoesulta, o hone rex. Cuncti se scire latentur,

3 ra Quiri fortuna sistat populi , sed dac re mussant. Dei libertatem fatidi , natus ille remittat , Cuius ob auspicium infaustum mor silue sinistros

Dieam equidem , licet κrma milii nior lemque minetur

imina tot cocidisse dueum , totamquo videmus 3bo Consedisse urbem luctu: dum Troia tentat Castra sugae sidens, et coelum territat armis :Unum etiam donis istis, quae plurima mitiiD ,rda ludis dicique jubes, unum , optime regum, Adjicias: nec te ullius violentia vincat,

abs Quin gnatam egregio genero dignisque hymenacis

Dus pater, et pacem nano aeterno foedere jungas. Quo si tautas habet mentes et i De lora terrDrὴ - , Ipsum oble, temur , veniamque oremus ab ipso νCudat ius proprium regi, patriaeque remittat. τ36o Quid miseros toties in aperta pericula Ei v sPeoi te is p o Latio eaput horum et causa m lorum. Nulla salus bello: pacem to poscitatu omnes, Turne, simul pacis solam inviolabilo pignus.

Primus ego , iiivisura quem tu tibi fingit , et esse dabat ιlii senus illastra . a patre habebat ignotum genus: sarsit, et affusat his νε s

Tite itura , augetque inviaiam: Suades, d bene rex, rem ignotam nemini, nec indigentem Moce nosteά. omnes fatentur se cognoseere quid postulet sors sentis nostrae,sed νσrenutrilicere. Concedat Iisyntiam Iorve udi et deponat tumorem ille , cui I prvine omina -- Mersa et funesta studin diea n enimνem , quaseis mihi comminerur araria ει necem

Midein us tot lumina clueti in periis e, et urbem munioersam iacere in dolore, dum illo ορ- Pugnat eastra Troiana confdans fugae , et dulci armis minatur cσω. Unum yraeterea , DP time regum, unum addas set a muneribus, qvie multa imperas foret et dici Troianis :nee Mis cujusquam te impediat , qtiominus . cum sis ater, tradas filiam it stri genero et 1 lendidis nuptiis , et evnsemes hane ριwem perpetuo foedere. Quod si tama formido Turni occupat animius et pretora nostra; obseeremus lysum et preeemur ab ipso ν eniam: Precem ir , ut F remittat regi, et relinquat patrum jus suum. Cur toties propellis miserosciμes in manifesta perietita d tu qui es Latinis origo et cauxa calamitatum viarum I nu I. ἐα est salus in bella a omnes sagitamur a te pacem , o Turne , et simu ι pignus certisai mum pacis Laviniam. Ego, quem tu existimas tibi infensum , eι velo

aceto, quia Turnum timent. II. Unum te proii. atar ex omnibus audacter in Tumum dicere pro re publiea, quam ille temeritate ac suo aut peis ne evertit. III. Censet paeis conditionibus cereis ris hane etiam adi ciendam, ut Lavinia conjuganeae detur. IV. orat Turnum, ne patiatur p ta vati eommodi r.tiones publicis rationibus obstare. v. Denique orat . ut si hello abstinere no lit, privMam contentionem, Non publico pericu

Io. rod privato certamine dirimat; quod ab Enea proponitur. 343. Dicere murrant. -e t mulo Pisauinum esse; submissa et parum distinet a voee, goa ltimid4 ae dubitanter loqui, obmur, aurare. Hic

timere , vere . .

r. cujus ob aulpicium. 2 Quia hellum adinianistiatur nutu et auspicia Turni ι non L tini. quiterum habenas eam in rem depo uerat. et sorte felicioribus auspiciis hellum suscepisset. si suseipiendum duxisset. 351. Fusa filem. Carpit Turni: cum Iunone , non tamen xponte , sub luctus eu ε νυδ a. Λ n. io. 659. Da hymen H Georg. 3. 6o. 339. cedat , etc. Si adeo aut rum timemus. ι

nullus ausit de eo conquerit ne q aera .mur, ne vi arisimus, sed precemur ipsum, altem sinat', ut reκ et patria rei communi libere consulant pro I to tute,

210쪽

363 Nil moror ι on supplex venio: miserero tuorum :Pone animos , Et pulsus abi: sat funera sust. Vidimus, ingentes et desolavimus agros. Aut si fama movet, si tantum pectore robur

Coneipis, et si adeo dotalis regia cordi est; o Aude, atque adversum fidens fer pectus in ho4tem. . Scilicet, ut Turno Contingat regia coniux, i lios, animae viles, inhumata infletaque turba, . Steruamur campis. Et iam tu, si qua tibi vis,

Si patrii quid Mariis habes , illum aspice contra, r

3 5 Qui vocat. Talibus exarsit dictis violentia Turni: iDat gemitum, rumpitque has imo pectore voces: 'Larga quidem. Drauce, tibi semper, copia sandi,

Tu ne cum bella manus poscunt : Patribusque vocalis Mo Primus ades : sed non replenda est euria verbis, . Quae luto tibi magna volatii; dum distinet hostem Agger murorum , uec inundant sanguinar fossae. Proinde to ua eloquio, solitum tibi; meque timoris , Arguo tu, Drance : tot quando stragis acervos, 335 Teucrorum tua dextra diait, passimque tropliaris Ius ignis regros. Possit quid vivida irtus, - . . Experiare licet; nec longe scilicet hostes

Quaeretidi nobis: circumstant undique muros.

Imus in adversos P quid cessa ap an tibi Mavors

non cum rasa, ecce primus accedo supplex: miseresce tuorum, depone iram, et eleetus ret de. Satis sirimata caedium, et fugati ab Tilea , et satis vastavimus ama matiosa. Au. st gloria te excitat, si contines pectore tantas vires, si denique tibi cara est hare aula ambis in dotem, aude, et securus oppone pectus ad ersum contra hostem. Nemre a. t Daiar reεω detur Turno, nos fundamur camyis, anime ignobiles , turba insepulta et

indoleta. Atine Mero tu, si est tibi Mirtara ulia, si habes quicquam patrue fortitudinis, contuere ex ad Perso illum qui te areellat. Violentia Turni accensa est his rerbis: dat gemitum, et emit t. t ἡ fundo pectore perba ista: Semper quidem, d Drance, copiosa tibi est facultas loquendi , tunc eum bella exigunt opus ; et senibus convocatis primus interes'. sed aula non est implenda verbis, quae magn sica excidunt tibi imρune ; dum μορυῆα

aula mtirorum cohibent hostem , nec fostiae redundanit sanguine. Itaque tona vi eloquen- ωE, quod tibi consuetum est; et tu, o Drance, accusa me timoris: quandoquidem tua ma-i nus edidit tot eum vim eadaverum Trojanorum , et passim illustras campos trophais. Licet tibi explorare , quid Paleat Mirissi ardens : scilicet hostes non erunt procul nobis retendi, undique circumdant mu ros. An ibimus contra Jlos OPPOsuos nobis 2 cur muri

mbri honore . quod apud veteres miserrimunia i , aen. ZII. 37 . Qui vectit. I Supra , ν. s 1 37ου. Liarga quisem ete. ORAIIo Turni duas habet partes praecipvar, quarum prima reseIlit

Drancem I secunda caput, de quo deliberatur . attingit. I. Besellit criminationam temeritatis et ςgae , pria o vanam Drancis eloquentiam per Ironi m illudendo ; secundo commem arando facta ua, caedem Evandri, Biliae, etc. II. Timorem Draniacis, de I roianorum virtute covceptam elevat, iro-ι:ice uxataetando: aitque nune Graecos ipsoa , Achalleui. D omedem, coram Tiojanis trepidare;

Lim .ita ipsa retro ab iis fuere , eis. HI. Sunula. tum de se timorem Dranci adimit, profitendo se

tam ignavo sanguine maculari nolle. Atque has prima pars orationis es t. IV. Conced.t ad eas pacis conditiones abeundum ι si res desperata siti' qua quam sorte mori tum gloriosius laret. V. ostendit rein adeo non a se desp e stram , ut potius integra sit; cum auxilia sibi multa supersint; cum victoria Tioianis admodum ementa suetis, damnumque par r eum adhue hellum in ortu ipso sit atque inliatior Ideoque facilε mutati possit, fortunae vici sit dine. VI. Auxiliis Diomedis , quae desunt, opponit auxilia quae adsunt quam plurima, Messapi, Tolaia innii, Camilla vi I. Dean; osteri a pugnae singulari.

SEARCH

MENU NAVIGATION