장음표시 사용
231쪽
hac bbent , quod meastonte facere constituer , ut quamin imum me praeberem, C Pompeium darem
operam ut reconcitiarem. Tentem 1 hoc modo spo mus,omnιum voluntates recuperare, CH turna vi Ama u. Haec noua si ratio vincendi, ut miseria cordia CrQberalitate nos mutuamus. Ex pectore
sunt ista verba , dc familiam ter apud homines familiarissimos prolata. Ego te Caesar ob alia tua latastas belli, non nimis amo in ipso bello ob hanc clementiam, inter heroas numero, meo calculo, hac quidem re Di sesto. Aliquid ab hac stirpe aut multum traxit VIII. OCTAV NWsC Es AR, adoptione filius, sanguine eius nepos. Is in republica varium clementiae specimen dedit , adeo ut in theatro cum recitaretur O dominum aequum in bonum Vniuersi oculos ad ipsum referrent,& Voce gestiaque coprobarent. Sed in priuata etia vita ubi natura maxime apparet, nec gloriam Ut sermonem sibi proponit praebuit insignita exen ipia. Vt in I tameὰ seruos io dispensatore qui, cum Vna ambulat ent, repente ferus aper in eos incurreret, ipse dominum obiiciens, m nibusque propellens, post eum latuit. Atque Augustus quidem fato,aut animo suo, seruatus est , sed tunc nihil lar sit, timori potius factu, quam noxae adscribens. Idem, cum in Hispania Corocotta quidam famosus latro esset, cpaci publicae ac priuatae diu infestus, praemium
proposuit , quis hominem vivum ad dia XIl si
set, ' decus sestertium. At ille , Ipe euadendi eum
232쪽
s u latendi abscisa, magno animo ad Caesarem ultro venit:&Nuaestus tibi Corocotta, inquit, ecce Usum ies quod voles huic caset, Caesar ira omni deposita memoria tot facin0rum , non
solum ignouit et , sed .praemium promissum quia Coro cotta CorOcotta militerat appendit. Sed superat priora , hoc de M. Bruto: cuius statua aerea, adfabre factoa Mediolani erat: credo 'humentum virtutis c modestiae, ema Galliae illi Cisalpinae sit Caesare, praefuerat. Hanc, diu post transieris Augustus conl-spexit, reprella gradu substitit vocavitque coram omnibus ad se magistratus, quasi in re
graui cum venissent, que νυ'in abit, iis Lmici nostri estis ' hostes meos apud Os habetis. Illi
timidi, nec gnari quo accusatio spectaret, negare , Sc mutuo sese intueri Caesar iterum, ostens a statua , o me lac ille sim in hostis Tunivero illi serio trepidare et mussitare: at Caesar arridens, laudare etiam eos benigno vultu verbis coepit, quod iudicium aut animum cum fortuna non mutarent : cui talis viri stat maneret, porro praecepit. Dupleae clementia.d in des nocum Brutum cuius memoriam honorat, cla in ecliolanenses, qui rigide interpretantibus deliquisse in maiestatem Principis videbantur. Andignus est , qui iliter haec nomina locum X liabeat NERO CIEsAR 'monstrum crudele, taetrum sed Vna Voce meritum clementissimis
accenseri Initio imperi , cum duo milites deliquissient , dc morte puniendi viderentur,
233쪽
Burrhin Praesectus Praetorio chartam de more ad Imperatorem tulit, ut is subscriberet hortem, caussam Nero allatam aliquoties reiecit,&distulit tandem cum repetere dc instaret Burr nec ultra esset est igium, tristis accepit, dccum hac voce quamve em nescire titteras Odic tum magnae utinam diuturnae, lenitatis. Odictum, quod laudes magni Senecae illius mer- Uit, libros De clementia expressit inmemus laudemusque, vel hoc nomine. Diuersi ab illo uterque VESPASIANV s,pater de filius qui anteli incipatum iub initia,
multo saeuitiae de luxuriae rumore, in ipso mutati in melius cie Patris quidem quanta benignitas qui Uitelij hostis sui filiam adeo
stirpem ex eanon veritus splendidissime mari- tauit dotauit etiam instruxit. Atque idem, cum sub Nerone interdicta et aula siet, trepidusque abiret, accurrit quidam ex Admissionalibus , qui alpere eum compellans , simul expellens, dire Morbouiam iussit. Hunc postea , dc Princeps iam vitae suae anxium deprecantem , non nisi ioco aspersit, 'ariter abire Morbouiam totidem verbis iussit. Denique communiter hoc de illo Tranquillus: Pec culta quam umquam latati: est, tostissis liciis illacra
At filius Timus,arnor& deliciae generis humani, nil nisi bonitas e lenitas. Pontificatum maximum ideo se capere professus est, ut in summo sacerdotio, puras a sanguine manus seruaret: dc re prίestitit. Nec or post verba
234쪽
rans. Duos patrici generis, conuictos in affectatione Imperij, satis habuit verbis monere, mi desisterent. Principatinfato dari asesquid aliud
vellen peterent impetrarentque Et statim etiam assalterius matrem. quae procul agebat, ne tristio- Te nuncio percelleretur , cursores suos misit,
qui&periculum filij nunciarent, salutem. Fratrem Domitianum ex professe insidiantem,&exercitus in eum solicitantem, nulla re laesit aut minuit imo precibus saepe egit, mutuo in se animo esse vellet,& consortem succcstoremque imperi nihilo secius semper nominauit. Non fregit improbum veneno eius paullo post periit , cum publico generis humani
CA Riet a vero M AGNVs inter nostros nam adpropiora veniendum est j gloriam gratiam hac quoque Virtute collegit Pipinus eius filius in patrem coniurauerat, res clara erat, ignouit: fecit erum ignouit: at ne tertium tamen tam Iubrica mens laberetur , adstringendum religione censuit, monachum eum fecit. .l-plici beneficio & veniae, viae ad melius regnum ostensae, Peccauit in cum Uilia, sed ridi-Cula narratio est, tamen expromenda. Erat Vm- sartinin aula Carolo ab Epistolis, vir, ut illo aevo, doctus&prudens sed non in Amorem Concepit eum in Domini sui filiam, etsi impar erat, ipsa vicissim arsit. Restinxerunt, ut solend
235쪽
amates furtiua sui copia&c5gressu,qtri aliqua- diu latuit: donec hiemante quadano che,cum in secretiore cubiculo Vmhari fuisset,& sub ipsam lucem exire vellet,videt multam niuem cecidisse Haeret,& timet ne di vestigiis deprehendatur vir in gynae caro fuisse. Consilio Mastu subuenit amica, illum in humeros sublatum&pendentem , dulce onus, aliquamdiu tulit. Ecce osortem iniquam pariter,&aequam l)Videt hoc casu in, cum dolore suo risu simul utrumque bene notat. Dissimulat,die pleno conuentum Principum virorum habet. narratio cosum foedum factum rogatq; sed nomina tacuit famulus qui sic in dominum, filia quae in patrem peccasset, qua poena digni viderentur Illi, More respondent. Tum igitur
utrumque aduocat, coram se sistit. En,inqui se uni qui peccarunt. Tu Vinharte, tu lia, qui ausi hoc su3 Nec negandi locus e te me in pectorem,accuse torem,iud em, vindicem habetu umd meruistis sisti dixeruvi, Mortem sed animin vester vobis idem
dicer Tamen mitem tu Dominum, tu Patrem videte
Imsimus, hac lege quam dicam. Mnharte hac tuam
Latricem uxorem duces concordes estote, πmIstuum
deinceps quoque intervosferte. Dixerat, illi a sum mo metu in summum gaudium translati,grates agunt, gratulationes accipiunt Caroluta in gloria est isti infama. Nec nimis seuerum est, quod addam. CA III. TIMI Ruserat Dux Sendo miriensium, potens Princeps, idemque postea rex Polonorum VI
familli aliquando fuit tempus ludo fallere,
236쪽
domesticum quendam suum, Jonnem Conarium Equitem ad aleam vocat Ille paret ludunt, alternat fortuna & tandem cum multa nox esset,
atque incaluissent , placuit uno iactu de tota summa decidere. Is felix Cammiro fuit: δ pecuniam totam ad se attraxit Indignatus Joannes. sorti suae iratus,per calorem Principem invadit, fortiter os eius depalmat. Clamorin ira omnium , famulus Dominum, eques hunc Principem Θ Capitale erat sed beneficio noctis elabitur, & mane tamen captus reducitur, δί imir sistitur puniendus. Ille re bene consi
derata, in prudentem hunc sermonem erupit: qmιci, iste minin quam ego, peccau:t imo quidquwdpeccatum es est meum Calor e ubita ira cui nee septentras per pares sunt transiue sium eum egri, 'mentem ac manum mouit ego caussam cui praebui cur oblitiu condit onis: dignitatu meae, qua si cum pars lusi'μο tu Ioannes, non vensam a mesolum, sed gratiam accipe utilica, ligatione me docuisti, nequid mpserum vid num Principe committam. mira δε- cari acgrauitatis metas me stam. Ita dixit, fecitque. O clementiam,O patientiam,o prudentiam lomnes hae Virtutes concurrunt, scd primas tamen
prima, me iudice, serat. At in Lim o vati uodecima Gallia rege, XIIII spectabilis eadem virtus fuit Presserat eum Carolus Otiauus , rex, ut heredem proximum:& qui doleret prolem sibi non elie. Ita presserat, ut in custodiam etiam daret, vitae suae parum securus videretur plerisque procerum vulgi pro praesenti fortuna stantibus Τί aduer-
237쪽
santibus , certe aversantibus in selicem. diis terea Deus in occulto alia destinat Carolum subito tollit, hunc ad regnum euehit attonitis mulsis,&vultum sermonemque mutantibus,c ad gratiam noui regisse acclinantibus. Erant etiam qui superbiebant, constantes antea in eius cultu aut obsequio e quibus nus magna fiducia ad eum accedit, bona petit ciuis cuiusdam Aurelianensis, qui tristi illo tempore inter accerrimos Ludovici hostes fuerat. Hic
rex animo plane regio, estatur: Tu vero aliud mepete, inmeriti tui ratia erit. De isto omitternam rex Gariae verba eius sunt non exsequitur i rurio Ducis cure etensis Optime. Dux enim antea, cum hoc titulo, fuerat:&sgnificabat argirie, dignitatem se, atque etiam trectus cum ea mutasse. Ille vero eadem magnitudine animi mater haec semper Clementiae edixit publice inditurum se eosdem confliarios cum defuncto
rege, ministros,stipatores,eodemaue honore Emo.
Deus bone, eosdem cum illo 1c infesto &iniquo Fiducia virtutis hoc facit & praestari sibi spondet, quae scit deberi. Tempora confundere liceat, sed re eadem Quam enim geminuest, quod olim HADR1Α-N Vs Imperator cuidam, qui ante imperium inimicitias secum gesserat ' Ille accurrit trepidus,ckVix verba ad preces reperiens cum statim Hadrianus Euas i, inquit Benigne simul,
acute Perieras,inquit,spares contendissemus nune 1 perior omitto σpotenti m i , non se benefi- Io, 'eiado.
238쪽
Mi Te autem ALPHoNs silebo: qui totus bonitas leneficentia, Titum nobis, sed diutumnum repraesentasti. Obsidebas Caietam, pertinaciter interebellem constabat obsessos ino pia commeatuum premi. atque ipsi hoc fas
senes,pueros,faeminas Minutilem omnem tur bam emittebant Agitatum in consilio, ut rei, cerentur dc reprimerentur dedendam enim ita mox urbem. ille misertus emitti eos maluit. δίcliutius assidere. Sed cum nec potitus ea effet,
qtuidam ausi ob ij cere,Nili tollo emisisses,urbs iam tua ,sser ille constanter respondit, At mih pluris tot horninum incolumi aest, isam centum Caletae.
Tamen nec ea diu defuit & ciues tam insigni virtute monitivi resipiscentes ultro se ei tradiderunt. Simile in , tomum Moram, potentinsimum regni Neapolitani, pervicacem hostem. Is praelio deinde magno Victus itemque captus cum omnes suaderent de tollendo importuno homine, de Aragonij semper infesto 'Vnus restitit, atque adeo non vita solum , sed omnibus bonis redonauit. Quin supellectilem atque instrumentum Cius, magnae elegantiae preti j quod in manibus habebat, totum uxori eius dedita unica modo patera cristallina sibi asseruata. Haec ficta viri, consona item
Voces Interrogatus, Cur erga Ira, etiam malos,
ita lenis esset 'uuta,mquit, bonos iustitιa concilia matis clementia. Iterum, cum de nimia eius lenitate quererentur ministri , nec decere Principem: suidereotin quir, viatis vrsos ac leones regnare' Nabominini inentia, bessuarum eritas est tropo,
239쪽
Vera dixit quo quis maior, magis, Ut sic dicam,homo est hoc virtuti huic pronior,quae ScGumamivi ideo est dicta.
Nanc quocue Princi' conuenientem, vel ne
mendamus hanc quidem ex Iustitia natam. Quid enim magis ea dictat quam promi si praestanda bEt qui non facit, non solum iniustum sed ignauu merito habeamus. Qui enim fallit&decipit, eo facit quia potentia aut viribus minus fidit: conatur igitur fidei specie circu uenire, inac Vilitati suae prataedit, ostentanda no seruanda Turpe, sublimi omni animo indignum Imo natura abhorremus pueros vide. Mefidactu inter prima probra obhcmt,de quamquam leuitate quadam assumunt, tameII iudicij insita rectitudine damnant. Admiranda Dei prouidentia, virtutes animo inserentis, sine quibus vita societas stare aegre possit quod in Iustitia, Fide palam videmus. Tolle istam,
aut minue: raptus, caedes, bella erunt atque haec nullo foedere aut pace terminanda. Quid enim adstringet Cole igitur,5 Princeps,uenera- Valet bι, hoc Fιdei numen,quae dexterumsuam, certisi um Maz A SALUTIS HUMANAE PIGNus ostentat.Iunge δῖ t
240쪽
tuam,li non dicam bonus, d magnus I soli esse exoptas. Hoc enim quoque ab eadem Pro uidentia, quod callidi isti impositores quantumuis subtilibus contidiis, rato aut numquam ad potentiam perueniunt: aut IJ, in ea,non sunt firmi. At aliter incandidis ingenuisque mentibus, qui Deum, qui fidem reuerentur: hi crescunt,florent,&periumnt,coelesti fauore prosequente&attollente. Qin Marcius hoc bene, apud Liuium FAVERE PIETATI FIDEI Lib. Q y deo terquapvAlm Romanin ad tantum sestiari IIII. g, venerit. Bene, Opportune ad Persem regem, qui spem in altu fallachsponebat, foederum parum constans. Vtilitas igitur fidem approbat:&Vel noxa a Perfidia possit deterrere. Nam, ut sapientissime Homerus: Obi θ' - αλιον τε ξι Ἀπιον, αὐχα τε ntiq. 1. κνί, Στανδα T ακρητοι, si imi em Tl 'Eιπερ γ τε ζὰ υτ ονυμ ος , τύ Eκτεγοιο ἡ τελει συν τε sci γαλ απε-
At non Irritum erit iurandum, C foedera pacia Sanguine, nec dextrae, arus crederes adebamur. Nam quammiam Dem haudpoenas in tesoresi imit, spousumet: in hi mag=io,mihi crede,rependentyes, ataue uxores, seduli rapi Pra nati.