장음표시 사용
51쪽
16 De Accusationibus Titulus IIII.
re, proponere apud regem. Author Demosthenes in oratione aduersus Androtione. Dc. praesumunt. cum seq. 2. qu st. 7. c. nos sequentes. 6. qu st. i. l. Mam-cl os . C. de haere. Deu . I 3. & I7.J Quinimo post mortem accusari potest haereticus, ut eius ossa comburantur , de bona publicentur, & memoria eius dannetur. quamuis bonae existim tionis fuerit. fc. accusatus. g. in eo. c.
filii. de haeret. lib. 6. c. vlti. 2 . q. 2. Js Aliud constitutum est de Autoribus, defensoribus & receptatoribus haereticorum: ij enim acculari nequeunt post
mortem, nisi & ipsi hqretici fuerint. f c.
accusatus. g. porro. de haereti. lib. 6. Jc In caeteris criminibus cocedi solet a cusatori, ut abolitione petita ab accusatione desistere possit impune . In quibusdam tamen criminibus, ne consentientibus quidem partibus, praestatur abolitio: ut sunt illa, in quibus aut violata maiestas, aut patria oppugnata vel prodita , aut peculatus aci missus, aut sacramenta deserta sunt: interest enim reipublicae ut probentur & puniatur. Accusator vero, qui ea non pr bauerit, poenam quam passurus erat reus, excipiet. f l. vlti. C. de abolitioni b. l. 2. & 3. code tit. C. Theodo. J Et quamuis de crimine haeresis in prPnotatis constitutionibus nihil sit dictu: dubitabile tamen non est, quin com prehensum esse intelligatur: quia laedit haereticus non humanam, vel tempor lena , sed aeternam diuinamque mai statem . Caeterum qui ab accusatione haeretici discedit, non est puniendus talionis poena, sed calumniatoris,ut plerique aiunt. f Authent. Gazaros. C. de haereti. Iacob. de Aret. Cyn . & Bald. In. l. vltima. C. de accusatio. Io. Andr. Anio. Cardina. & Ioan . de Ana. in. c.
pen. de hareti. J3 Sed poena tal Ionis accusatoribus imposita, iam pridem exoleuit: ne autem calumniatoris poenam accusator lapstici timeat, nec probare omnino teneatur idoneis testibus obiecta crimina , positus est haereticis publicus a cusator, quem promotorem fiscalem vocant: qui nunquam accusat, nisi t stes habeat: nec poenam calumniatoris timet, quia officij necessitate compulsus reos accusare tenetur. I l. post legatum. f. aduocatum fi lci. st. de his quae ut indignis. l. qui cum maior. g. penui. g. de bo. liberto. l. i. C. de delat. lib. Io. Alciat. lib. s. parergon cap. 8. J9 Libellus autem accusatorius simplici inter Sponendus est, ut iudex instrui possit, & reus plane intelligat obiecta crimina . Nam ut Iulius Paulus lib. s. sententiarum titui. deseruorum quaesti nibus, inquit, reis suis edere crimina accusatores cogendi sunt : scire enim oportet, quibus sint criminibus responsuri: nec solet declarari dies aut locus commissi criminis, ne reus testes c gnoscat , aut quippiam fraudis exco silet , quo veritati nebulas offundat. Quam ob rem editiones non unquam sine die & consule fiunt: mensis tamen,& ciuitas aut oppidum designari solet. l. I. g. editiones. ff. de edendo. JIo Verum si reus peteret ut locus ac dies declarentur, &id iudicibus necessarium este videatur ad diluenda crimina:
pollet quidem id concedi, sed cautione adhibita, ne quid detrimenti testes capiant. facultas enim de sensionis nulli quam auferenda est. l. defensionis. C. de iure fisci lib. io. Birtol. Bald. Angel. δc Iaso. in . l. i. g. vlti. de eo quod certo loco. Jii Formula libelli aduersus haereticum . huiusmodi cli: Accuso Bucerum, qui cum sit Christianus baptizatus, multas haereses
52쪽
haereses credit & docuit , speciatim autehane & illam . Quibus enumeraris , concludit promotor fiscalis, petens ut
Bucerus tanquam haereticus pertinax puniatur: S. poenas grauissimas haeresis exposcit. Aliam prolixiorem formulam alii tradunt, nos tamen hac utimuri vide specul. titui. de haereti. Brunum
t A nureati haereticos nequeunt defeno dere. nisi id eis ab inquisitoribus di Τιm fuerit. 1 Advocati quando haereticis contegendi. 3 A.IMoc.iti tu haeresis iudicium quisiit adhibendi, o quid ab eis exigendum sit. 4 Moocatorum in causa baereseos oscia .s Haemici patrocinism qui suscepit 1 non debet rogari de eadem causa semetiam
1 Promotor fiscalis praesente eo quem accusat, in scriptis iudici accusationem offerre debet, & propria voce literas suae accusationis legere, ut Calixtus Papa constituit e & statim iitrare soler, a cusationem illam a se non malitiose editam esse, sed ut suum ossicium faciat. quia obiecta crimina probare intendit. c. vlti. a. quaeli. 8. J
s Advocatis unde dandum sit Ripediam,
Ni pauperum cansas defendant. 7 Advocatis, ex bonis reorum qui pauperes non sunt, merces tribuenda est. 8 Aduocatorum verba, qtrae ipse reo pr Iente allegant, quando tanquam ab ipso reo prolata, quando non ita sunt a ripienda .
o Nir Actus octauus iam olim costituit, ut in in quilutione prauitatis haereticae procedatur simpliciter, de plano, & abique aduocatorum ac iudiciorum strepitu& figura. Sed nonnunquam Opus est aduocatis, ut reus sedciendere possit. Multae enim sunt exceptiones ac defensones , quibus accusati de haeresi uti poterunt.ut alio loco dixero Caeterum adauocati delenil ere reos nequeunt, nisi id eis ab inqui suoribus permissum suetit. c. viii m. de haereti . lib. 6. Laudu. in Clementiri. I. de excessib. praelator. Matthaeus in conititur. Sicilie titu. I. Ponainibius, de lam ijs. nume. 7 8. Carerius de haeretI. num. II . vide G dOsred. in . l. curiales. 7. C. de haereti. Jχ Nam cum reus fatetur obiecta crimina , nullo aduocato eget. Cum autem post tres monitiones reus negat, se unquam haereticum fuisseγtunc aduocatus ei dandus est,etiam non petenti. Nam& si quadam instructione caueatur, Ut reo petenti detur aduocatuS: mea tamen sententia , ubi id expedire videbitur, iudices prouidere debent , ut aduocatus adsit, ne reus defensore careat : inquisitores enim non iudices modo , sed& patres reoru esse debent. prima instruct. Hispalen. cap is. J3 Non quilibet aduocatus adhibendus est in hoc iudicium t sed is tantum, qui sit idoneus ad reorum causas defenden-C das:
53쪽
das: idest, vir doctus, & pius, & qui
non sit de haeresi suspectus: nec malo
genere natus. Is autem iurare debet,
causam illam bona fide se defensurum,& iustis duntaxat exceptionibus usurii: de quandocunque cognouerit iniustam esse causam, id in primis ipsi reo, deinde inquisitoribus denuntiaturum ,
de Iniustam causam deserturum. Postremo iurabit arcana celatur um,& nulli ea proditurum. DC. vlti. 1. quaest. 3. praenotato. cap. I 6. dc quarta instruch.
Toletana cap. q. J Ad ossicium aduocati pertinet, ut breuiter cuna reo colloquatur, eique suadeat, ut si vera sunt crimina obiecta, protinus ea fateatur, & petat, precetumque veniam a piissimo Deo, &clementiam inquisitorum imploret: si vero coficta eri mi na esse dixerit, consulat ei,ut vel salsos testes reijciat, vel iustam aliquam exceptionem ac defensionem excogitet , paratumque se esse dicat, ad iustam eius causam tuendam:& ea cuin reo colloqui debet coram inquisitoribus . atque ita utimur.
s Is autem qui rei patrocinium suscepit,
non debet rogari de eadem causa sententiam dicere Id enim de legibus,&ω- natus consultis vetitum est. Γl.quisquis.
C. de postulan. JStipendium ex bonis fisci datur ad'
uocatis, ut pauperum causas defendar, quod perexiguum esse quidem solet, sed honorificum . Adde, quod aduoc ti lege charitatis tenentur, pauperura causas gratuito defendere: quemadmodum a theologis magno consensu tr ditur. f Alex. 3. parte. quaest. Α . Tho. 2.2.quaest. TI. COrad. de cotract.quςst. I9. Gabri. in lib. sent. dist. I 1.qura. 6. Soto. lib. s. de iusti. & iure.quaest. 8.Cacciatu p. de aduocatis. quaest. 3. 4 Si vero rei pauperes non sint, me ces aduocatis ex bonis eorum tribueda est. prima instructi cap. I 6. vide Lucat. l. i. C. de lucris aduocatoru. lib. I 2.JEa quae aduocati allegant, reo praesente, perinde habenda sunt, ac si ab eodem reo proserantur : nisi forte aduocatus errauerit, & reus intra triduum contradixerit. Sed in causa haeresis etias post triduum de errore aut imprudentia aduocatorum constiterit, reo noc
re non debet: quia simpliciter&summa aequitate in hoc iudicio agitur, reie- 'cto auris rigore. l. I. & vici. C. de e rore aduocato. c. vlti. de hqreti. lib. 6. J
De Appellationibus Titulus VI.
1 LI feretici, eorum receptatores Durores ad nominem prouoc repossint. α Febri sententia, dum asserit, haeretia cro damnatum superiorem iudice adire posts, licet appellare nequeat, exploditur.3 Haeretici, de quorum crimine non fatis
constat, appellare possunt: s ad quos prouocandum lit. 4 Appellationes vanae friuoli suscipiendae non furit .s Appellationes frustraetoris, ct quae non
habent causam probabilem, relicienda sunt 6 Appellationem admittere in re dubia tutius in .
. Haeredibus haereticorum an appellare I
8 Haredam appellatio, nisi friuola omnia
54쪽
De Appeltitionibus Titulus VI. I '
vo sit, tutius en ut admittatur. Vel promotor fiscalis, vel rei, aut raras Inquisitores quid facere debeant,qsoties ' redes appellant.
ceptatores eorum, ad neminem prouocare
nec durum est, nec crudele: tum quia id generaliter Sc uniuerse constitutum est, quoties reus crimen fatetur, aut testibus plane conuincitur: tum etia quia cum haeretici, dc caeteri commemoratῖ,
.consessi vel conuicti fuerint, appellare nequeunt a poena legis, quae ipso iure illis est imposita:alioqui no de facto iudicis, sed de iniquitate legum conquererentur. ut ii Ruisitionis. de haereti. lib. 6. L t. C. quorum appell. non recipia. l. si qua poena. de verb. signifi. Jx Nec audiendi quidant,quorum est linus , qui putant, haereticum damnatu appellare quidem non posse, sed superiorem iudicem adire posse, ut sententiam iniustam in melius reformet: est enim istis vetitum , ne appellare, aut
Prouocare, aut proclamare possint. f c. ut inquisitionis. de haereti. lib. 6. Ab Abas in . c. pastoralis. de appel. Felinus in c. ad abolendam. de haereti. J
siue interlocutionibus iudicum prouocare licet, si nondum satis constat, reos haereticos esse . itaque si reus ad subeunda tormenta, vel ad purgationem, vel ad ictus sustium, latinetur, vel mulcta aliqua ei imponatur, prouocare poterit: quia non liquet, eum haereticum esse, . sed suspectum duntaxat: nec appellat
a lege, sed a tu licibus, qui arbitrio suo
pronuntiarunt. Et haec quidem communi sententia & usu quotidiano probantur. fArchid. Ioan . And. Anchara.
Diii. Zenreli. Phi. Fran. in c. ut inquisitionis. de haereti. lib. g. Henri. In c. si aduersus. Ioan. de Ana. in c. vergentis. Feli. in . c. ad abolendam. de hqreti Brunus lib. q. cap. vlti. JAb inquisitoribus appellandum esset ad Papam, nisi iam in Hispania in quia
sitor generalis cum consiliarijs sacri s natus, iudices harum causarum essent: hi enim de appellatione cognoscunt.
Ad hos isitur est prouocandum, qui
causas Iudicatas recognoscere ac reso mare debent. scivi comissi. g. inquisitores. c. per hoc. de haereti . lib. s. l. imperatores. de appeti. c. super quaesti num. g. porro. de ossi. delega. c. si delegatus. f. ad eunde. eodem tit. lib. s. J4 Prouocationibus friuolis cedendum non est, nec malit js reorum est indulgendum : &, ut lex ait, appellationes vanae suscipiendae non sunt. Nam, ut beatus Bernardus libro tertio de consideratione ad Eugenium inquit: Qui nograuatus appellat, liquet quia aut grauare intendit , aut tempus redimere:
non est autem suffugium appellatio,sed refugium. fc. cum appellationibus stiuolis. de appell. lib. s. l. insundo. de rei vendicat. l. c. de iure fisci. li. io. C.
Theodos. Js Non tantum appellationes sciuolae, Id
est, quae causam afferunt, nec iustam, nec satis idoneam, recipiendet non sunt:
sed illae quoque sunt reijciendae,quae nohabent causam probabilem : sed frustratoriae sunt, atque moratoriae. Vt enim Iulius Paulus lib. s. sententiaru,
55쪽
, o De Appelgationibus Diulus VI.
titulo de reddendis causis appellationu, inquit: moratorias appellationes recipi non placuit. Et imperator Constantinus edixit, moratorias & frustratorias prouocationes, quae non tam appellationes sunt, quam ludificationes, non esse admittendas. Et alia lex ait: Frustratoria prouocatio minime ad miti
tur. Est quippe frustratoria prouoc rio, quae morandi causa interponitur. s l. tutor. is de usuris. l. I. & l. . quo rum appellationes non recipiantur li. Ir. C. Theodo. c. quicuq;. L. quςλ6-J6 Sed in re dubia tutius est appellationi deserre: satius est enim disserre iudiciu , quam defensionis sacultatem reo au serre. f c. videbitus. de appell. l. defensionis. de iure fisci. Paulus in . l. i. ff. si quis cautionib. Socinus senior consit. OO. lib. 2. J7 Quaeri autem solet, an haeredibus haereticorum appellare liceat: & cum haereticus testibus plane conuictus , aut crimen consellus fuit, sine ulla dubitatione respondeo, haeredum appellat IO-nem recipi non debere:quia nemo plus iuris in alium transferre potest, quam ipse habet: & qui a ius succedit alterius, eodem iure quo ille uti debet. His ac cedit , quod iure pontificio vetita est fi lijs desensio, cum ex violenta praesum
ptione constat, patres eorum haereticos decessisse. Postremo,sententia lata contra reum haredi quoq; nocet, ad quem bona defuncti peruenerunt. Dc. filii. de
haereti. lib. 6. l. quisquis. C. ad. l.Iul. ma
iestatis. l. i. ubi caulae fiscales. l. vltim. g. vlt. F. de bonis eorum. Bartol. et cς- teri in l. cum filius similias. de verbo .
Sed si rei damnati sunt propter prae
sumptiones, nec liquido constat, eos suisse hereticos, dubitabile non est,quinhaeredes eorum prouocare possint. Verbi gratia, si reus mortuus est antequam eius causa perageretur, aut seipsum occidit, aut absens damnatus est e eius h redes appellare poterunt. Γ l. vlt. de bonis eorum. l.elus qui delatorem. de iure fisti. Bal. Angel. Ias & caetcri in l. 2. C.
qui test. sacere postiant. J8 Ad haec, recipienda erit haeredum prouocatio, quoties iusta aliqua causa id postulare videbitur. Mitius enim agi d bet cum haerede, qui iustam ignorantie caesaris habet: qua in ob rem concedi solet illi noua dilatio. Et nisi friuola prorsus fuerit haeredum appellatio, tutius quidem erit, ut recipiatur. l. oratione. ff.de feri j s. l. vlt. C. si pend. appell. mors interue. l. I. ff. eod. tit. gloII de i terpretes in c. ut debitus. de appeti. J9 Quoties promotor fiscalis appellat, statim inquisitores mittere debent acta omnia ad summum senatum , antequaid eis praecipiatur, quemadmodum epistola quadam eiusdem senatus contin tur. Quod mea quidem sententia s ciendum quo'ue est, cum rei, aut eoru haeredes appellant, ne fatigentur sumptibus: ct quia ignorant, an eoru pr uocationi cedendum sit.
x ' Postasia quid sit. 3 Apostatas, etiam conuersos oe perniseua Apostasia, pia tota fides deseritur, res, non esse recipiendos, quidam ce deterior es omi haeres. suerunt.
56쪽
postatae eonuersi et paenitentes caersnt recipiendi. εν Apostata poenitentes sunt recipitat, pertinaces Hro curia seculari relinquendi sunt a
postata eausa eodem ordine atque haeretici es tractanda. P o sT A s IVOx . latine desectio
libet desectῖo apost si a vocari solet, sed ea -- qua quis discedit ab instituto priori, quod tuendum susceperat: v nde etiam apostata delerior appellari potest. Et quamuis qui statum s sceptae religionis deserit, apostata quinquest: in pr sentia tamen de impio &nefario fidei catholicς desertore breuia ter disseremus. Itaque apostasia, qua d sceditur a i ta fide, deterior est omni haeresi: quia est impietas maxima, & omnem perfidiam &infidelitatem superat. Melius
est enim viam iustitiae non cognoscere, quam post eius agnitionem retrorsum conuerti. Γ2. Petri. 2.c. quidam . de apostatis. Tho. 2. a. quaest. I 2.41 Ouam ob rem quidam putarur, apo statam, etiam conuersum & poenitentem , recipiendum non esse: quod S: lege quadam ciuili cauetur. fl. 3. C. de apostatis. Matthaeus in constit. Siciliae tit. 3. Nicol. Arela. de haereti . notab.
Sed eam opinionem & ius pontifici si,&sententia comunas, & usus forensis explosit. Nam cum huius criminis co gnitio inquisitorum apostolicorum sit, pontificia iura potius, quam caesarea in eorum soro & iudicio seruanda sunt. α quidam. de apostatis. c. contra Christianos. de haereti. lib. 6. concilij Hibertini. c. 46. decretorum Sirit ij. c. 3. Om tnes doct. in eodem. c. quidam. At se sus Castrus. lib. I. de iusta haeret. punitio. cap. 23. JLx quibus intelligere licet, apostatas perinde atque haereticos poenitentes recipiendos esse: pertinaces vero curiae seculari relinquendos: quamuis apostata proprie haereticus non sit, ut recte Canus disputat. s lib. i 1. de locis theologicis cap. 9. vide Alson. lib. i. de iusta hetreti. punit. cap. 7. J Quae cum ita sint, superuacaneu sum rit plura separatim de apostatis commemorare equandoquidem omnia, quπde haereticis dixero, de apostatis quoq; dicta esse intelligi possunt. Iaddo.l. i. repen. C. de apost a. regiam. l. I. tit. I. lib. . seri regi j. Godoste. in rubrica. C. de aposta. Soci. in rubr.de haeret. lib. s.J
sVM MARI V M. 1 o Lasphemare quid sit, ct quot modis
O in Deum blasphemus quis dicatur. 1 Blasphemia quaevis continet insesa tatem, saltem in assedia maledici. arentes,ct
'Blalybem' a quouis iudice puniri debet .s Blalybemus inique absolutus,ant remi
57쪽
sus punitus ab Hiquo iudice, puniri potes ab alio. 6 Blasphemiarum distrimina inter se, ct ad quos iudices cognitio νniuscuiusque
7 Blasphemia, quae omnium leui a re
a Blasphemia maxima quae sit. 9 Blasphemos qua poena soleant licere re gis leges. io Blasphemi quo pacto puniantur pro atrocioribus blasphemijs in iudicio inquim
it Blasphemi de leuioribus blaspb ijs c iam qua poena asciendi. t i Blasphemia leuioris poma, qua rei nudo capite, ct me Glamyde in ecclesia effe tulentur, ride fuerit derivaraas Tomitentia publica blasphemissacerdotibus imponenda non est. I Sacerdotibus blalybemis quare publica poenitentia non est iniungenda. t s Sacerdotum Hasthemis no impunitae r
i6 Blasphemus fueros quo pacto sit pu
i Blasphemus absolutus in foro eonficietis, an sit puniendus in foro iudicis.12 Blasphemus inforo conscietis absolutus, in foro iudic' etiam puniri debet. rs Blasphemus qin plures eodem impetu blasphemias dixerit,durius puniendus, sed una tantum poena.
LASPHEMARE est maledicere: non tamen quaelibet male
dictio , blasphemia solet appellari, sed ea
duntaxat, quae est execratio, aut conuicium impium contra
Deum , vel contra diuos . Blasphemi autem sunt, qui sacrilego maledicto se obstringunt, ut ait Budaeus. Multifariam autem blasphemia in Deum dicitur e vel ab eo mouedo, quae Dei sunt: vel ei attribuendo, quae Dei non sunt: vel alicui tribuedo,quae solius Dei sunt: vel assirmando salsum de Deo: vel ne. gando verum : vel maledicta in Deum conferendo: vel inhonesta de eo loquendo: vel iurando per membra pudenda: vel detrahendo, vel irridendo, in Dei contumeliam: & totidem sere modis honori & dignitati diuorum derogari potest. 1 In quacunque blasphemia inuenitur salsitas, saltem in affectu maledici:nam
etsi vera nonnunquam dicere videatur blasphemus, nominando membra pudenda diuorum:in eo tamen falsitas est, quod cum illi nihil habeant vituperabile, maledici vituperatione utuntur, ea contumeliose nuncupando. Et eodepacto salsitas inest blasphemiae imprecandi , cum maledicus ea diuis imprecatur, quae eis euenire non possunt. 3 Quilibet autem potest ac debet accusare blasphemum e quia id crimen in maiestatem diuinam committitur, nec - dissimulare debemus eius Opprobriu , qui probra nostra deleuit. Et ut Pius papa inquit: Si quis talem hominem non indicauerit, dubium non est, quin diuina condemnatione coerceatur. E timperator Theodosius ait: Tutum non est, negligere diuinitatis iniuriam, de impunitum relinquere scelus. Et Chrysostomus in Matthςum horni. s. operis impersecti, enarrans verba illa Saluatoris nostri ; Vade retro satana: In praecedentibus, inquit, non est exasperatus:
58쪽
sed quando diabolus Dei sibi ptiesum
psit honorem , iratus est, & increpavit eum , ut nos illius discamus exemplo, nostras iniurias illatas ab impijs magnanimiter sustinere: Dei autem iniurias nec usque ad auditu sufferre. Quoniam in proprijs iniurijs elle quempia patientem, laudabile est: iniurias aute Dei dissimulare , nimis est impium. Et idem diuus alibi multa in eadem sententiam dixit ad populum Antiochenu. Ihom. I. c. in nonnullis. de Iudaeis. c. siquis per capillum. 2 2. q. I. c. si is qui. 23. q. . Q Theodos. l. i. tit. 2. legum nouellarum. J
Non solum quiuis unus e populo accusare potest blasphemum , sed etiam iudices omnes eum punire debent: nam& iudices Pontifici j 6e regii,& inquisitores quoque apostolici, poenas blasph
mis irrogant. Verum ab uno iudice punitus, ab alio non plectetur: id enim Iniquissimum esset, multisque legibus Γrohibetur. f l. senatus. de accusatio. l. cet g. vlti . nautae, caupo. c. de hIs. de accusatio. c. presbyter. 8 i. distin. J3 Caeterum blasphemus inique absolutus, aut remissius punitus ab aliquo iudice, puniri potest ab alio: ne quod in
odium est constitutum, in fauorem eius conuertatur: quemadmodum id generaliter communi sententia iraditur. f in I. placet. C. de sacrosan. eccle. in c. ii licis.*. per hoc. de poenis. lib. 6. Abba. Felinus. Augusti. Berotus. & caeteri in c. de his. de accusatio. Couar. l. 2. varia. resolutio. c. Io. Albertinus lib.de agnoscen. assertio. q. 2 s. conclu. 6. J6 Notandum igitur animaduertendumque est, multas esse blasphemias , quarum punitio ad inquisitores pertineat: ruales sunt, haeresibus confines,& quq reciem haeresis praeseserunt. Sunt&aiae plures, quae nihil prorius commu-
ne habent cum haeresi : verbi gratia, s
quis iurauerit per membra pudenda diauorum, vel impia Iurandi consuetudine aliquid inconsiderate de inconsulte dixerit: is puniendus est a iudicibus regiis, aut ab ecclesiasticis ordinarijs, non autem ab inquisitoribus. f quinta instruct. Hispalen. cap. . At sensus lib. I. de iusta haere. punitione. cap. I 2.JEx qualitate verborum & circunsta tiis personarum, temporum, de locoria, magis ac magis nefaria & sacrilega blasphemia cenienda est: illa uero est omnium leuissima, quae inconsulto dolore rosertur, & statun ea dixit te poenitet. l. aut facta. de poenis. glo. in c. deniq;. distin. . Ias. in l. si duo patroni. g. vlti. de iureiuran. Alberti. lib. de agnoscen. assertion. quaest. 27. JMaximis autem blasphem ijs annumeranda est, quaecunque dusta fuerat contra sacratissimam virsinem: cuius rei exemplum memorabile Nicephorus retulit lib. 18.ecclesiast. hist. cap. 3 3. Graeci quidam, inquit, siue gentiles, in cuiusdam domo conuiuantes, dc vino sese inuitantes, post prandium, simula que fatis adbiberant, blasphemare, de conuicijs proscindere Verbi matre cc pere: postremum hoc compotationi ad hibentes studium, ut quaecunq; aliquis eorum excogitare posset absurda atque indigna, per ea ridens oeconomiae, de dispensationis salutis nostrae mysterio illuderet. Impietas ea postquam innotuit , illi quidem condignas petulantis linguae poenas dedere: aedium aute diis a lacris nostris non alienus, tum quidepericulum effugit. Non multo vero post, noctu ei dormienti in somnis Dei genitrix astitit: cui diligentius percuncta mi , ecquid se, quaenam esset, nollet: postquam ipse, nolle se eam prolestus est: illa ei columeliarum indignitatem in
59쪽
in memoriam reuocauit. Tum ille miser supplex illi esse, veniamque delicti
petere:& neta cito morte mulctaretur,ssed lepus ei poenitetis relinqueretur,Orare. Illa datura se hoc ei, neq; in praesentia ipsum ita morte poenas luiturum , Promittere: vimine autem, quod manufestare videbatur, genua eius circumcirca veluti exarans,circumscribere. Id ubi factum . auolans ei postea non ap- druit. At ille somno discusso me ra ea, quae vimine notata suerant, statim ab reliquo corpore disrupta inuenit, recenti sanguine profluente, dein publicum productus iustum omnibus iudicium promulgauit. Qui vero id audierunt, laudes Deo, propter tam
inopinatum miraculum , cantarunt et matrem itidem Dei celebrar ut, quae ita semper christianorum genus tueretur, quaeque nouo quodam modo affecti nem erga nos luam, quamuis praeter natura in eius sit, ut quemquam puniat,
vi quadam adacta ostenderet,ut scilicet religio nobis stabilis & firma ellet. haec ille . iustissima igitur lex regia est, quae
duplo maiorem poenam imponit ijs, ut blasphemant, & vituperant beati Dmam Virginem , quam eis, qui caeteros divos. l. 3. tit. 28. parte. 7. JCum varia sit maledicorum culpa, varia quoque poena illis imponi debet, Vt pro mensura peccati sit de plagarum modus. Lex ait: Qui blaspite inauerit nomen Domini, morte moriatur:quod de Iustinianus nouella constitu tione 1 anciuit: legibus aro regiis, pro grauioribus blasphem ijs lingua maledici amputatur, & pars bonorum eius public tur; pro aliis autem , triginta diebus blasphemus in vinculis detinetur. Alia
item dc alia poena iure pontificio in blasthemos constituta est. Dcutero. 2I.
euit. 14. Authen. ut non luxurien. c.
si quis per rapillum. 22. quaest. t. e. 1, de maledi. JIo Caeterum in iudicio inquisitorum litet in usu recepta est : ut pro atrociorius blasphemiis maledicus plebeius trahatur in spectaculum publicum, ins mi quadam mitra capiti imposita, &lingua ligata, & sine chlamyde: de publice sententia pronuncietur, & confesti in flagellis casus in exilium muta tur. Si vero blasphemus nobilior aut honestior fuerit, sine mitra illa poenitetiam publicam similiter ag t, &ad certum tempus in monasterium detrudiatur,& mulctam aliquam soluit:& nonnunquam propter suspicionem abiurare cogitur : honestiores enim sustibus caedendi non sunt. Γ l. capitalium. S. I.
ri In alijs autem blasphem ijs leuiorAbus, s olent inquisitores damnare blas. Plicinum , ut aliquo die festo in ecclesia, dum sacra sol cmnia celebrantur, set nudo capite, sine chlamyde, sine crepidis & calceis , resti succinctus , dextra praeserens ardentem facem : Asacris peractis legitur publice ientcntia, qua ieiunia quoque di precatiψncs indi .cuntur, de pra terra inuicta aliqua punitur mali dicus.
2 Atque ea quidem partῖm ex iure pontificio , par tim ex veteri testa in ento is ducta videri pollunt. Nam & mal dici poenitentia huic sere similis eii , quae lege quadam pontificia contin tur. Et in republica Hebretorum leprosus separatus ad arbitrium sacerdotis , habebat vestimeta dissuta, caput nudu, Os veste contectu in . Et rex ille Dauid Poenitentiam agens, ascendebat clivum olivaru in , scandens & flens, nudis pedibus incedens , de operto capite: sed& omnis populus, qui erat cu ω, Ope to capite iacendebat plorans. t c. a. dentaledia
60쪽
i 3 sed publica poenitentia lacerdotibus
imponenda non est, ne grex fidelium scandalum patiatur. Nam ut Constantinus Magnus prudentissime dixisse sertur, Non oportet sacerdotum peccata vulgo innotescere, ne illis offensi, ad delinquendum reddantur audaciores: ut hor Theodoretus lib. i. ecclesiast. hist. cap. II. Huc accedit quod Leo ille ter maximus in epistola nonagesima scribit, apostolicam esse traditionem , ut ne sacerdotes publicam poenitentia
agant. f c. de liis. 1 o. dist. c. presbyter. 32. dist. JI4 Accedit etiam, quod publica & Ins
mi poenitentia iniuncta maximo esset opprobrio sacerdotum dignitas, quae quide semper omnibus veneranda esse debet: quemadmodum Ambro. lib. de dignitate sacerdotali, Chrysost. lib. 3. de sacerdotio, aliique tradiderunt. Nec mirum Id: nam & Aegyptii,& Graeci iaolim sacerdotes suos in summa Veneratione habuerunt: quod Plato in libro ciuili testatur , post alia dicens: Sacer dot si & vatum ratio, magnanimitate, intelligentiaque & claritate abundat, propter eorum , quae tractant, magnificentia. Quapropter apud Aegyptios non licet, regem absque sacerdotio imperare : & in plurimis Graecorum ciuitatibus reperies, praecipua sacra a magistratibus sumimus institui. Et Diod rus Siculus lib. 2. Aegypti vectigalibus trifariam partitis, priorem portionem percipit collegium facerdotum, magna apud incolas aut horitate, tum propter deorum curam, tum propter doctrina, qua plures erudiunt: &immunes sunt sacerdotes omnes, secundumque potireges honoris dignitatisque locum t nent. Et, ut Statius Papinius lib. s. syluarum ait, Qui bona fide Deum colu,
amat & sacerdotes. Praetereo Echium
homilia. 19. de sacramentis, Brunum lib. s. delegationib. cap. 6. Ji s Sed quamuis sacerdotes no agant poenitentiam publicam, non tamen idcirco eorum blasphemiae erunt impunitae: imo tanto seuerius puniri debent, quanto clerici grauius qua laici delinquunt. Vt enim Cyprianus libro de singularitate clericoru inquit: Cum quid laicos decet, ne occasionem blasphemandi
opponant: tum maxime clericos id vehementer constringit, quibus aut religio blasphemata, aut fraternitas perdira , poenas duplices irrogabit. Quod etiam confirmat Chrysost. in Matinaeum hom. 3 8. operis imperfecti. I 6 Itaque sacerdos blasphemus durius puniri debet, mulcta, ieiuni js, & orati nibus : & praeterea sacris interdicendus
est ad certum tempus, &in monasteria detrudendus. Nam ut communiter traditum est, in poenis quς ad corpus & existimationem non pertinent, grauius puniendi sunt honestiores, quam humiliores. fregia. l. 2. cum seq. tit. 18. parte. 7. Barto. in I. quaedam. de poenis. Felinus Inc. cum quidam . de iureiurando. Ti-raquel. de nobilitate cap. 2o. nu. I L . vide Ioan. Bernar. in prach. cap. IO3. Jι7 Sunt qui putant blasphemum absolutum in foro conscientiae, puniendum non esse in foro iudicij: cuius opinionis causam afferunt nec probabilem, nec satis idoneam : quod blasphemus absolutus a sacerdote, pacemhbet cum Deo, quem in primis offenoat. Bariolus
consit. I 67. Ancha. N Ana. in cap. a. de maledi. Felinus. c. de his. de accus tro. de eius consit. 137.Jis Atqui ea opinio si vera esset, multa cosequerentur absurda: nam & apostata, & haereticus, & idolatra, & quicunque Deum palam offenderet, absolutus a