장음표시 사용
21쪽
Imperia pendere a meris virtutis.
refugit obscaena quaedam palam facere.sed abscondi vult, si tu Ait naturali dissentiens apparet, ut flagitia sua quis prodat, acnenio turpitudinem suam cogendus ei detegere Permittendum, si fraus nemini fit, ut Flet, atque operiat. Quamobrem statuerunt sapientes ijsrantum detegenda peccata, qui mederi ij possent .cuiusmodi sunt viri prudentia, ac sanctitate praestantus sacerdotes ad audiendas confessiones initituri similiter ijs aperienda, quibus per illa damnum creari posset, neque imminenti malo datur alioquin occurrere. Cogitur legibus reus iudici legitimo crimina confiteri, cum teste conuincitur, aduersus quem nulla est exceptio, aut semipla na probatione, BS.Tham . .*. vel infamia certa. Cum vero publica sunt, inpudentis est ne-q 69- x gale nil sericordia tunc imploranda ad clementiana consu-Niui: ii Mi gici duim . nullus est alius relictus locus, nisi ij maxima cumnual .cap. 8 detestatione coia fitendis, ac poena ad alios deterrendos exci-nu. 1 .dc seq. piendae, ac luendae hinc dictum Rei p. expedire, ne delicta remaneant impunita. Ad summam differunt longe inter se ista, simulare virtute,dissimulare crimen hoc licet, ac debet quandoque illud nequaquam neutrum toleratur ad alios decipiendos, ac fraudes dolose nectendas. Hoc enim pestilentissimum malum partium quae semper in deteriora labuntur, nisi ferro Praescindantur, ac totius denique cui cohaerent illae; tu a Mailaniarentur tandem maiori poe na a partibus laesis. His explicatis apparet esse utilitatem partis ac totius , ut priuata serviant communibus, iuncta ad uniuersitatis emolumentum dirigantur cogitata, lactiones idque esse virtutis . quam simulare est nocentissimum subuertens omnia. Arist. Eth. . Sed quando, ut etiam Philosophus dixit, aliqu0d est virtu-ς λ tum genus , iii od coiit inentia vocatur, eorum qui raro,aut i , uiter cadunt taliud, quod nomen virtutis nudum retinuit iu- premum quae Her Oica, S Diuina appellatur, animi purgati vo D
rho. r. .q. at plotinus, quod an probat S. Thomas. Heroi cae,ac diuinae in -οi: xx s perium debe cui, ab hac regna pendebunt. Haec vero et illorii,
qui aetas hominu superent in bono cominu ni procurando, dc habendo tum sibi in primis, tu in vero opera sua caeteri S. In duobus aut max me praecellent. Na primo lo Ocunctis virtutibus crant in liructis sinit, per quas sint optime di ipositi ad oeaetionis: nu internu, externu, ut ad bonia coitendat, ac diuinitate Pircti iudelia, iustitia,tortitudine, te Perantia. ire t recedanc alitica rationis,uci duris tracti,vel iucundis diali niti.
22쪽
Non de iis Tyriae color Non fontis nota Regiae, Non auro nitidae trabes Rex es,qui posui metus, Et diri mala pedioris
Et numqua labios fluora Vulgi praecipitis mouet, Qui tuto positus loco Infra se videt omnιa. Occurrit u suo libens
Iato,nec queritur mori.& alter Non possidentem plura docauerisAΘcte beatum ,rectius occupat ic Nomen beati,qui Deorum Muneribus pienter diti.
Duram ue callit pauperiem pati Peius ue laeto flagitium timet,
Non Lepro caris amicis, quipatria timidusperire.
Secundo autem loco , quod caput est, erit in caelestium contemplatione defixus . Deum namque Deique cultum spectabit in omnibus, exiget, procurabit. Huc referet cuncta Au- di, quid viderit, ac litteris mandarit Aristoteles Ethic lib. o. graeca omittemus ad vitandam prolixitatem si beatitudo, inquit ille, muneris functio est virtuti consentanea, probabile est eam praestantissimae virtuti esse consentaneam . Atque haec eius erit,quod in homine est optimii: siue igitur quide haec me sest, siue aliud quidpia,quod videtur imperar ac praeesse debere natura, rerum l. honestarum, ac diuinaru in se contemplationem continere siue diuinum sit hoc ipsum, siue eorum, quae in nobis sunt diuinissimum huius muneris operatio perfecta, diab-
23쪽
Imperia pendere a veris virtuti
&absoluta erit beatitudo . esse autem in contemplatione re Aruit positam supra diximus. deinde. Erit autem talis vita
melior, quam hominis natura ferat; non enim quatenus homo est,ita vivet; Sed quatenus diuinum quiddam in eoine iit quant O autem haec pars toti, concreto antecellit, tanto eius
operatio muneris illi operationi praestat quae conueniens est alij virtuti si mens igitur homini comparata est aliquid diuinunt, vita quoque menti conueniens diuina sit necessse est, si
conferatur humanae vitae neque vero nos oportet humana sapere, ac sentire, ut quidam monent, cum simus mortales, ne
que immortalia,cum mortales sed nos ipsos,quantum ferii a test,a mortalitate liberare atque omnia facere, ut ei nostrae Parti, quae in nobis est optima, conuenienter vivamus nam etsi mole parua est, potestate tamen,& honoris gradu longeoninibus antecellit. mox. qui vero muneribus iungitur menti consentaneis, ianc colit, estque optime animo astectus, probabile est eum Deo carissimum esse . nam si Di immortales curam habent aliquam rerum humanarum quemadmodum verisimile est illud quoque probabile fuerit, eos re omnium optima, sibique maxime copia ita delectari. haec autem mens erit iisque qui hanc maxinae diligunt, plurimi a Cciunt praemia persoluere, gratiamque referre, ut eorum,quae ipsis cura sunt, curam habentibus rectasque, atque honestas actiones obeuntibus . exercentibus haec autem in sapiente inesse maxime, non est obscurum est igitur Deo carissimus.
Hucusque Aristoteles . eaden Pythagorici, Platonici, Stoici. quin ille cecinit. Prona uecum pectent animalia caetera terruos hominisublime dedit,caelumque iderer sit, fiereditos ad dera todere nullus. Addebat Plato in Cratylo, ob eam causam Graecis homo dictus est ανθρωπος quasi δεα θεορ ,super spectans. Ex his quae diximus apparet in uniuersum quid sit bonum,
quid virtus, ab omnibus bonum commune procurandum,&anteponendum proprio,ac priuato Simulationem virtutis esse perniciosissimam. Virtutem,quae cunctis praesit, oportere esse diuinam , conditionis humanae aetas exuperantem,conte-Pla..One caelestium uuentem sed quando mortales his haud
24쪽
obediunt, tantisque meritis destituti nihilominus regna appetunt, aut etiam prificiunt illis impares tantae celsiitudini, ob id veluti Babylonicam turrim construentes tum populi, tum Repes,lii nullis virtutu quasi alis nisi caereis,ac fictis, quae valeant Ipsos extollere,ac sustinere, ad tantam sublimitatem volantes, illi autem Regibus fauentes, eosque secuti, dei jciuntur designarunt haec antiqui apologis quibusdam valde concinnis. Audi vatem. Terret ambustus Phaeton auaras
B Spes se exemplumgraue praebet ales
Pegasus terrenum equitemgrauatus Bellorophontem
Semper di te digna sequare, se stra uam licet sperare nefas putando
Bene terrenum non enim terrenis, ac terrena sapientibus. sed caelestibus viris imperia committenda. Cur autem semetidiis,atque omnia sua sic homines praecipitante Audiamus.
sapientis es ab trahere mentem a presentibus nosticerestura, quod bel arum si inhaereresensibus ob id iri spientes lucra tuaedamposita ante oculos byernunt,respuunt,
diuina, ac dentura contemplantes contra
ero bestui similes, insipie*tes Cap. I. NTER homines illi semper habiti sunt omnium sapientissimi, qui longe posita,&abdita a comuni reliquori sensumentis perspicacia peruadere, & quasi praesentia contueri possent tum Vero id admirabilius est iudicatum, cum sensibus obijcitantur contraria,quae secus opinari, ac decernere omnino caeteris persuaderent. Et vero haec est iii- ter nos,ac belluas disserentia Praesentibus hae tantum mouen- tura
25쪽
Messiciens ad omnia perserenda, profudenda . pro Deo, ac totius humani generis incolumitat ac fislicitate. ac tales ellis dignoscuntur,qui diuitias, honores, suauitatuq illecebras Oinnes contemnunt,ut ali)s,quantu licet, illae stat ipsi vero in procurandis diuinis occupentur, nisi abstrahantur inde quodammodo inviti,Deum placent, humano generi conciliciat,mortales ab agresti, ignorantiae plena,ac bellu ina vita ad ciuilem,diuinam a 'perducant, atque ob haec ad exitum perducenda non veretur diris interdum se cruciatibus apertissim sq. morti deuouer multo laudabilius, ac fructuosius, quam Romani illim pro incremento Reip. suae . Tales autem fuere Pontificum Romanorum studiosi,qui tractus omnes supra Danubium, Rhinum i excoluerunt,idest Europae duplum, India quoque Orientales, Occidentales. Qui vero talia moliuntur, atque euiciunt necessario spernunt praesentia,atque ante oculos posita,caelestis a beatitudini sirginia sperant,atque appetunt largissime sibi reposita pro his fluxis,&caducis Aut etiam supra communem conditionem stibiimius evecti id spectant duntaxat asperrima quaeque subeuntes,ut Deo gratificentur, obsequantur de mercede nullic C itantes, verum semetipsos totos illius arbitrio absoluto permittunt, addicunt; Ad hos accedunt,qui exemplo Dei,Christique, cuius fuit exprimere, atque illustrare virtutis cuiuslibet olficia,benignissimi sunt,quamcumque illi partem vitae nacti suerint,nemini factum volunt, quod ipsi sibi, ac suis nollent;
ac proinde ab aequitatis norma neque unguem latum recediit; atque ita in agendis, appetendis iustitiae lineam tenent,ut potius mortem subeant, quam deflectere ab illa inducant animit;
nequii obiectis praeterea dignitatibus quamlibet maximis .m opulentia,iucunditatumve praesentium titillatione ulla dimo
Ad haec porro facienda, Mosficium virtutis praestandum ipsa diuina prouidentia violatores iustitiae in terris ad extrema
Puniente,Obseruatores autem remunerante, cosensu totius naturae,legibus omnium gentili, rerum l. publicarum inuitamur, Pertrahimur, altringimur. Quae cum verissima sint,qui fieri potuit, ut Macchi avellus longe aliter affirmaret, ac suaderet, illi a adhaerentes nonnulli adhuc dicant,praestare,ut speciem religionis,pietatis q. in D eum, mortales,laruam l. iustitis retineauius, illa sucum facianuis hominibus, ubi postumus aliquid acqui-
26쪽
o Imperia pendere a veris virtuti
acquirere,in quavis terga iustitia verterimus, obuersa tamen facie,sronte a. perfricti, non modo non fateamur nos esse iustitiae contemptores, sed in eo ipso, quod perpetrata iis aduersus
eam, nos eandem maxime amplecti, colere vociferemus,
omni sophismatum genere sic esse omnibus probare contendamus atq; id Regibus potissimu volunt isti audedum, quod scilicet sint a communibus legum poenis exsoluti: late possint imperia propagare, illudere hominibus, & quiduis cuilibet facilius pei suadere. Verum enim uero neque effugiunt is i in terris ultionis diuinae gladiu in , ac licet aliquando ad aliquam sticitatis partem videantur imperitis,ac stolidis peruenire breuis illa tamen est,
fluxa, aerumnarii l. plenissima ita ut satius omnino sit exiguo contentum vivere, neque maiora appetere, quae maiores affera ut miserias, ne contingat,quod ille ait. to untur in altum Vitis seu grauiore ruant Nam qui spectro,&umbrae virtutum est affixus illa vero re ipsa non curat ubi ueri capiadi occasio offertur, similis est eis, qui pasci simulacris, imaginibus inaniter velint, solidum Ccibu relinquentes, ita se famem depulsuros,ventri a satisfairos putant,cani sopico similes, qui pontem pertransiens ore frustum carnis gestans cum prospexisset in aquam subiectam, deceptus umbra multo ampliori carnis quam mordicus tenebat hac dimissa in sumen prosiliens ore inhianti fluctus labentes identidem captans, non modo veri cibi detrimentum secit, sed etiam parum abfuit, quin suffocaretur undis in apertu guttur,quo frustra visam carnis effigie venabatur, illabutibus. Imperare,ac regnare est virtutis vera: huic regna, imperia debentur Deo,qui cuncta moderati , virtutum momenta ex a Drninat,dispertiente atque idcirco,qui ficta adhaeret,non veri, ut aliquid praesens acquirat,no lucrabitur in eo ipso,quod se putabit manu tenere, verum iacturam quoque ad extremit faciet eorum,quibus potitur, qui secus affirmant, stultos, ac nugaces semetipsos produnt, Min apertissimam ruinam caeteros praecipites impellunt,ut e subiectis apparebit.
27쪽
Regibus istis,ac Principibus, qui se existiniae aucturos ditionem figmentis virtutum, non , ipsis of lici)s; fallacia,non veritate:fraudibus non fide plerumque vitam permittit auserri vel aperta vi vel occulta, ita ut naturae metas
non attingant. quo cursu alioquin suo peruenissent,non perueniant,quod caeteris aut bonis Regibus, aut etiam mortalibus plerumque haud contingit. licet enim,quod es in diuinis libris simulatores regnare sinat ob similia populi vitia, ut par scilicet pari reseratur atque in quo delectatur vitiose homo, iure in eo castigetur,ubi tamen exigit eadem iustitia, diuinae ultionis gladius exeritur, ac scelestis Regibus adimitur vita, ut quod est Onanium iucundissimum, iucunditatu a. omnium caput amittant, quando venenata immeriti principatus, gubernationis appetitione illecti, in aliorum iactura, quod non debuerant, adipisci, ac potiri voluerunt . atque ita cuncti agnoscant iustitia semitis, sinceraq. virtutis,non ruinosis nequitia . simulationis tectorijs insistendum : alioquin tenue quidem lucellu faciemus in praesens, sed maxima nos damna expectabunt in futurum, quo serius istaeuenient, maior deinde auctio poenae crit perinde ac si sortis uenus accedat nam scite illud. Raro antecaedente celestum
Deseruit 'ede poena Ludo. Poenaci eo grauior,quo mage fera enit Ne quaeso longe abeamus domesticis exemplis ijsq. illustrissimis tamur in Italia Romae sumus igitur florente Rep. Romana tres viri Principes inter se conspirarunt,ut ubernacula illius tenerent,caeteris prope omnibus amotis,Crasses diuitijs, Pompeius rerum estarii magnitudine,Caesar animo, aestans. ille Parthis est obtruncatus, Pompeius a Caesare profligatus
iussu Ptolomaei est occisus, ipse Caesar numquid euadet i ii ipsa curia viginti tribus vulneribus est conflassus, di ad illius inquet sumpse
28쪽
ι Imperia pendere a veris virtutib.
sumpserat arma,Pompei statuam eo in loco stantem concidens Aipsam sanguine respersit. Hic finis illius, qui praetextu pietatis,acii. Ilitiae inuasit Rem p. quasi ea n liberaturus epotestate illorum,qui cuncta ad arbitrium suum redegerant, ipsum l. bene de illa meritum volebant in ordinem compellere 4 a debitis honorum gradibus amouere. Sed anno post haec patrata sequet M. Antonius, M.Lepidus, C. Octauius inita inter se aduersus Rem p. coniuratione quasi constituere illius labantem statum vellent, triumuiros se ad ea confirmandam renuntiarunt,omnia foedissimis pros riptionibus,praedationibus. rapinis foedarunt, imperij l. prouincias sueto Dio partiti adduxerunt omnia in suam potestatem. Haec anno 7 Io.
' Sed i . Lepidus ab Octauio victus, exercitu, Mimperi parte
spoliatus Circaeis in perpetuum relegatus est. At M. Antonius Iar. ab Octauio eodem profligatus mortem sibi proprio transfixus ense conlatuit Oetauius ipse dictus est tandem, cum plurimas aerumnas egre superasset venenatis ficubus ab amatissima uxore Liuia necatus.
Tiberius autem Caesar,cum se cogi ad imperi gubernacula inuitum diu simulasset professus ad illud accedere, ut ruens sustineret, ineri maximo succederet, cum decubuisset,a Caio Caligula alimetorum subtraetione debilitatus, vestiumq grauissimarum nimijs operimentis suffocatus,interijt. Di. Caius vero Caligula,Tiberio sust ei ius a Cherea sic est percussus,ut nemo ex adstantibus ab illo manus abstinuerit,atque ita triginta vulneribus consectus occubuerit, ac fuere, qui prae Pio sueti indignatione degustaveritat ipsius carnem,coniugemque Occi derantisiliam parieti illiserint. Hic est, qui principatus mitio
nullum non genus pietatis,clementiae,liberalitatis,iustitiaeque Omisit.&in tot, ac tanta mox scelera est prolapsus, ut dictunc fas videatur,simulata enim Virtus occultari diutius non potest, custodes hortorum, in quibus est sepultus, nocturnis, in sebris deo tint exagitati, ut nullam quietem capere potuerint,
nisi cadauere concie malo. in domo,in qua occubuit, nulla nox
absque aliquot et , dranfigi potuit nisi postquam est incendio consumpta.
Me cap ro Quid ClaudiusZqui prope coactus imperium defuncto Caligulavi 'susciperes maximum virtutis cuiuslibet speci-mcn,auii lca et tum dedit, dein fraude abiecta nullo onsccteri manus d. ιζ. An non veneno sublatus est dian non doloribus
29쪽
ribus excruciatus nocte tota periit Ventum ad tutius succes rem Nerone qui per annos quinque se gessit adeo laudabiliter, ut ab eius quinquennio multos Principes bonos distare Trai atriis iactaret, liberalitatisque,clementiae, di comitatis exhibendae nullam praetermisit occasio suet capnem .deposuit deinde assi tiraptam ad templa persona, cuncti Sq. se sceleribus inquinavit,quamuis exemplo superioru iustitiam, pietatemque summam semper ad stimularet, donec ipsemet se adacto ad gutturi erro iugulauit. Numquid autem Galba,qui post huc arripuit imperium inis credibilem clue auaritiam multis praetextibus velabat, estu giet arte simulationis manus vltrici S iustitiae caput eius ceruicibus absci Ilium , piloque praefixum per Urbem delatum scri
. Otho illi est substitutus, qui leni sermone, inquit Dion, sisto,
simulato a vultu indicare modestiam,oscula singulis per annulos mittorri multa polliceri, seuatoribus damnatisigna remittere, caeteros muneribus prosequi, crebro venire in theatrum, mustitudinem fouere, peregrinos ciuitate donare solitus suit, ut huiusmodi fictionibus malitia tegeret, in imperium teneret.
nihilominus autem post aliquot ipse dies acie victus ac desperatione fractus semetipsum pugione tranfixit. Sed qui finis erit Vitellij,qui defuncto Othone regnauit Annon hic veste discissa sanguine pri prio perfusus,laqueo ad collum religatus a militibus via sacra pertractus est,&in foro collocatus ibi militum pugnis, palmisq. diu caeso,barba conuulsa,
dic5tumeliis omnibus miserrime tractato caput obtruncant, ac per Viciem totam gestant.
Vespasianus, qui variis modis Orbem totum per auaritiana summam,quamuis eam callide integumento virtutum velaret, D expilauit, Vitellioq. successit, ambiguum relinquitur, an ven noluerit e medio sublatus,quod Adrianus in probris Tito ob ij- ciebat,si credimus Dioni. i. Titus autem cum crudelitate fuisset atroci ante adeptum principatum cunctisq. ob id prope inuitis ad illum suillet euectus, sime ex animo, siue ut gloriae, temporiq. seruiret suffectus patri nullum non virtutis specimen dedit,i tamen elabi meritas antiquorum scelerum poenas haud potuit adhuc en in spirans in arcam plenam iuuis, quo citius moreretur,ei coiectus a fratre Domitiano.
30쪽
δ Imperia pendere a veris virtutib.
Hic verbinuadens imperium, cum modestiam mire nquit Suetonius, simularet, ius diligenter. industrie diceret, atque mitio sic ab omni caede abhorreret ut illud Virgilissaepe pr
Inset quam caesistens ea epulata iuuencis. destinasset edicere, ne boues immolarentur, cupiditatis, atque auaritiae vix ullam suspicionem daret, fisci calumnias masna accusatorum poena reprimeret, identidem repetens, Principe, qui delatores non castigaret inuitare,quin relictas sibi lis reditates ab ijs, quibus liberi erant, repudiaret, verum cuncta haec per simulationem dolose ageret,ut in omne flagitiorum prope genus alimiando erumperet, a propriis est libertis, ut merebatur, interfectuS.
En itaque calliditas quo euadat, qui sit exitus simulatorum, quod fucatae virtutis praemium.quid vita iucundiusλquid optatius Illa priuari aliquando est necesse quotus autem quisque eli, qui nolit in lecto inter amicorum, domesticorurnq. amplexus,& si latia potius emori, quam per violentiam, proditione-ue ab inimicis occidi Atqui iustitiae conuenit,ut qui virtutem Prodit, ab ea, cuius est cuncta moderari, in manus proditorum tradatur,ac delicto sit aequa,& consentiens poena. Sic itaque perierunt Crassus,Pompeius,Caesar, 1. Antonius, Octauius,Tiberius,Caius, Claudius, Nero, Galba, Otho, Vitellius, Vespasianus, Domitianus, qui adumbratae probitatis officia venditarunt,ut ad imperia magna gradum sibi facere possent. Successere his ex ordine Nerva, Traianus, atque Adrianus, E quibus illi maxime Nerua veram virtutem sectari sunt c
Adrianus no ita. fallaciis multis obteictus, vasto vir ingenio, vitia multa mentitis artium bonarum coloribus obducens;qui cum vita extrema innumeris morborum cruciatibus multos menses torqueretur, saepenumero venenu,gladiumque,ut mortem sibi afferret,ac doloribus finem poneret, efflagitauit, nam quotidie mortem quodammodo obibat, inquit Dion, nainus acerbum putabat,semel tantum non toties eius tormenta perferre, sed quando nemo ipsi petita concedebat, Mastorem minem barbarum partim minis partis pollicitationibus coe sit promittere,ut se interficeret cum vero ei locum sub mammma con.monstrassci, aufugit ille timore perterritus Adrianus