장음표시 사용
41쪽
in Cyro infante occidendo Reges alij Medorum Dioces quinquaginta tribus annis, Cyaxare quadraginta regnauic; quos tantis flagit ijs non legimus inquinaros. Videamus Persicorum Regum notissimos exitus cognoscamus exiguum vitae tempus ipsorum vitiosioribus fuisse. Hi
vero numerantur Cyrus,Cambyses, Darius Histaspis, Xerses, ArtaxarseS, Longi manus,Xerses Secundus Sogdianus, Darius nothus, Artaxerses Memnon, Artaxarses Ochus , Arses, Darius . Inter hos vitae fuit exiguum tempus Cambysi,quem vult Herodotus lib., regna Ile annis septem, mensibus quinque, dic saeuissin tu fuisse narrat. Xerses Se ciuidus praefuit mensibus tantum duobus Sogdianus septem dolis q. regna Occuparunt, ut e Diodori lib. a.docemur. Post hos reruni potiti sunt Artes annis tribus, Darius Codomantius quatuor virtutibus longe inseriores Regibus prildis ac proinde etiam merito indigni quibus vita esset diuturna. Diris sinus tamen factis nulli videtur secundus Xerses Dari primi filius, quae reter Herodotus vltimo in ro,quamuis reris potitus sit supra annos viginti tristiori fine, luam caeteri vitam conchidens,turpissime namque a Graecis nitus,cum suis,quorum copias innumeras ducebat,ut refert Herodotus lib. . ab Artabano praefecto est interfectus atque diuturnius illi regnum, sed exitus longe iniqlicior. Resi qui mutito diutius quam di ii vixere; Darius primit triginta sex annis, Artaxerses Longi manus quadraginta, Darius nothus d cenain nouem,ut Thucydide, qui fuit his temporibus, colligi potest, Artaxerses Memnon quadraginta tribus, Artaxeris Dochus viginti tribus. Sic itaque liquet Regibus vitiosioribus e maiori parte minus regnandi spatium,non ita scelestis maius extitisse. An satis hic sunt nobis p Num vera dixit ille diuino afflatus num iuriquis est homo qui vult vitam diligit dies vide-D re bonos,prohibe linguam tuam a malo,& labia tua ne loquantur doluma Et quis diuini scriptoris verba poterit ullo modo
salsa affirmare En apertissime vera sunt non semper omnino, fateor equidem non semper usquequaq; euenire verum quod accidit in omnibus humanis maiori ex parte ita contingunt. procedamus igitur, atque ostendamus, quod proposuimus esseverissimum pluribus adlauc,ijsq. clarissimis euentis.
Alexander Magnus post hos regna Persiica occupauit qui magnum virtutis specimen a principio dedit, maximam virtutum spem sucit,mox in euissima lacinora erupit, ita ut plure
42쪽
a Imperia pendere a veris virtutib.
ex amicis ense suo immerentes perem erit, quam hostes Hinc Alicet atinis duodecim cunctas expeditiones absoluerit, duobus tamen duntaxat imire rasse ditionibus partis asseri potest. Ex eo Persicas restiones tenuerunt Seleuco prognati Seleucus vero ipse iustitia,' pietate Reges omnes antecelluit, in quit Pausanias in Atticis lib. I. ae dominatus est Eusebio teste annis triginta duobus Meruit a. ut eius posteri late propagarent,ac tuerentur imperia quae nacti erant Antiocho Magno diuturnius longe regnum ni it annorum scilicet triginta sex,ut Eusebius docet vel triginta septem,quod placet Appiano,qua-uis varijs cxasitatus casibus miserrime trucidatus fuerit, qd BStrabo lib. 6. Iustinus a. narrant. Multis tamen ornametis virtutum floruit, quamuis dolo occiderit ratrem, lacessitus antea,quaesitus 3 ad morte id fecit. Omniu breuissime regnarunt Seleucus Ceraunus annis tribus homo praecipitis animi,
consilijque,atque ob id Ceraunus est vocatus quasi tulminis instar serretur Antiochus Epiphanes, qui saeui j atrocissime in Iudaeos annis undecim. at reliqui omnes . qui defuncto Demetrio Sothere praefuerunt ignauia, socordia i languentes nihil habuere virtut una, nisi sucum nobilitatis antiquae, maior unὶq. shoruni facta. CSed ne grauemurqusso adducere in medium quot anni id minati fuerint Ptolomaei Reges, inspicere, qua longaeis regnantibus fuerit vita. Igitur Ptolomaeus Lagi filius, omnium
primus imperauit annis quadraginta , philadelphus triginta octo,Euergetes viginti sex, Philopater septe decim, Epiphanes viginti quatuor, Philometer viginti quinque, Euergetes viginti,Sother decem lepte, Alexander decem, Ptolomaeu Cleopa
tra filius octo, Dionysius triginta, Cleopatra viginti duobus. Ex his,ut apparet tres primi diutius regnar ut Atqui testis est Strabo lib. t .cunctos post tertiuitolomaeum male vixisse deli Dcijs corruptos. atq; ita de iudicio ipsius tres primi meliores,ac vita laudabilis. Omnium pessimos vult idem hi isse Philopat rem, Euergete, ultimumq Ptolomaeum quibus prope omnibus breuior in regno vitae cursus filii Quam sapienter itaque Sal mon illud pronunciauit,& in sita prouerbia retulit. Audi fili mi, Riusti peierba mea, multiplicentur tibi anni vitae tuae,viam sapietiae monstrabo tibi,duca te per semitas aequitatis. Mox.
tene disciplina. ne dimittas eam custodi illam quia ipsa est vita tua , ne delecteris in semitis impietati, nec tibi placeat
43쪽
malorum via Audita; ut qui semitis aequitatis insistit, ac sapietitiae vijs, ei multiplicetur anni vitae nisi forsan aliquis bonus ab
imminentibus aetatis futurae periculis , atque aerumnis, quibus uniuersi populi in t affligendi, liuina clemetia sit btrahatur, aut qui malus est conseruetur idcirco in vita, ut longioribus procedentiu in temporum suetibus, ac tempestatibus agitetur, atque obruatur; vel in sublimius prosperitatis luimana culmen eue-etus, grauiori ruina allidatur ad terra; quod ita sane accidere in utramq; partem quilibet, ubi legens ob eruauerit mortalius acta, facile poterit intueri. Ne pigeat adhuc tamen ad illa nuc mentis oculos aduertere, quae modo viventibus magna faciant admirationem , nam praesentibus maxime solent animi nostri.
ac non ita praeteritis commoueri. Otthomanorum posteritatem late scimus imperare, ac tertium prope instare seculum, ex quo rerum satis ample in Orbe terraru potitur. Discutiamus igitur, ecquis inter eorum Reges breuiori imperio fiterit. Atqui ex ijs, quos conuenit dominatos,duo sunt Selimi,quibus Turcicas res gubernantibus exiguit vitae curriculum fuit, iJq. Omniu, si gesta singulorum reuocauerimus ad memoriam simul dirissimi. Ac primus qui de Selimus, ut dominaretur Baia Zethem patre veneno per medicum dator duos autem fratres, Corchiatum A comathii, ac nepotes ex eis septem sustulit ex hac luce Secundus aut e quinque tum fratres, tum nepotes necari mandauit; atrocissimis praeterea sceleribus alijs ambo se turpissime comacularunt atq; illi quidenon nisi annoru septem fuit imperium, huic neque totide,csteris consanguineis, ad quo rerum summa peruenisse constet inter Scriptores,plurium Videtur hos aequasse crudelitate Baia-getes Primus, qui septe fratres,ut solus esset Rex, occidit, da men annis viginti sex asseritur imperasse sed imperauit ille quidem quo casu acerbiori ad terra prosternetur. Na cruentissimo proelio,quo plusqua Turcorti millia terceta seruntur occubuisse,profligatus a Tameriane Tartarorii Rege,captusq.& cauea ferrea inclusus circu ducebatur,ac noni si quisquilias e mela proieetas edebat, coniunx foedissime nudata Tartaris accubentibus ministrare cogebatur , atq; ubi volebat ille insilire in equu, dorso incuruati pede Simponebat,quaru rerum denique,
aliaru percitus indignitate caput in obiectu serru *pius ini pellens miserrime attulit sibi ipsi morte. Atq; haec istis sane aetaciderunt longe secu. Solymano, qui regnauit aetate nostra, Sequem
44쪽
linperia pendere a veris virtutis.
que Iouius interdu plus aequo, neq; tamen prorsus iniuria au Adat,atq; extollit fuit enim,si spectes eiusdem consanguinitatis alios Reges prae cuctis egregie moratus. Quocirca merito diuturnius illi hucusq; regnum fuit,quam reliquis suorum .na quadraginta sex annis Turcicas res est moderatus quod hactenus ex eius gente nemini accidisse potest affirmari. Sed adhuc alia quaedam nobis haud videntur silentio praetereunda,quae clarilsi me illustrare veritatem possunt, Mad argumentum propositum maxime faciunt. In his vero est illud praecipuum.Cum sit in oraculis diuinis,omnis potentatus vita breuis, nihilominus Sconsideremus tempus quo regna quaelibet durarunt,diuturnior vita in regno catholicis fuit, quam quibus uis alienis a religione Christiana rac plurima quidem regna ex antiquissimo tempore numerantur, quibus sui Gges fuerunt per duo siue etiam plura annorum millia . N biliora sunt, Assyriacum, Chaldaicum, Persicum, Parthicum, AEgyptiacum Medicum,Macedonicum, Lydicum,Siculum. Caetera angustis limitibus temporumve spatiis conclusa neque sunt huiusmodi,quales nostrorum Ducum, quomita vocamus, principatus,quorum plurimos adduceremus, qui dominantes huic vitae spatio superfuerunt, veluti Mathildis Comitissa cui magna,inquit Laberius Italis pars obediebat,& ab anno io61. ad iiij. imperauit. mirandum sit autem tot regnis, per tanta temporum curricula non nisi duodecim Reges luisse,qui re unates peruenerint ad annos quinquaginta,aut hos superauerint. sint autem notati.
Oaleus regnauit annis Ephratanes
In Medico Dioces In Presco, Sapor ab utero. Rhemesses s a Zetus 3sso Rhampses si Cheopes Io Chephrenes 36
Iu Macedonico. Perdiccas I. 3IAmyntas I. Io
45쪽
At Christianis non contigit regnare, sit de nobilioribus re-onis agamus,nisi post Constantinum . sic itaque transacti non sunt mille,ac ducenti anni,quin neque aliquibus sexcenti,4 tamen multo plures fuerunt, qui regii andi huiusnodi aetam transcenderunt.Igitur totius Orbis Regibus cognitis opponimus nostros; toti antiquitati,ac totiscutis,multo paticiores annos, ta incia nostri sunt superiores.exempla producamus.
In imperio Orientali. Non stantinus octauus regnauit annis 33
Fridericus III. In regno Portugastiae.
In Aragonens. Iacobus Petrus IV.
In Nauarrensi. Sanctius Maior Garaias Maioris filius In regno Gastiarum. Chil debertus Clotharius Ludovicus Pius In Vsicano. Henricus III. Eduardus III. In Bohemico. Vencessaus
Haec igitur nouem regna obiicimus, nouem superioribus e
toto antiquitatis aeuo,atque ex orbe toto, in inedium produciis,Vt mittamus alia, quae proserre possemus, ex alia parte catholicorum Hunoaricum,Sueticum,l)anicum. Verum quod supra notauimus a Sapore in Persia regnatum fuisse annis septuaginta,id non est omnino exploratum, ut alibi examina uimus,atque his septuaginta annis attribuendi sunt anni pupillares quatuordecim quibus regno administrando impar fuit, quo ii demas,reliqua erunt,quinquaginta sex Veluti porro catholici superarunt antiquos in diuturnitate regnandi quoad quinquaginta annos hoc, quem protulimus, numero, sic multo
misiora, vel quoad quadragiuta,veurisinta,aut quamuis alii
46쪽
a Imperia pendere a veris virtutib.
summam annorum,ita ut nulla sit priscorum comparatio cum
Quod eo magis mirandum,quod longior quondam vita sitisse mortalibus videtur ante ortum Christi quod prouiderat Deus, ad replendas colonis terrarum solitudines. a in re a tendenda est adhuc iustitia caelestis,quae haereticis Regibus c5- tractius regnandi tempus assignat, quan quibunibet aliis a Christiana pietate alienis;quasi Deus magis auersetur haereticos, quam caeteros. An vero quidam longaevi Reges, a priscis decantati tot annis regnarint,quot vixere. haud constat veluti Nestor, siquidem velimus eum tot annos vixisse.ac fabulis locu demus,&Ἀrchangantonius,est compertum Augustus quidesolus imperauit annis quadraginta duobus Antea neq; omnino dominatum tenuit, neque solus, sed eum triumuir esset, aut Antonij,ne senatui locum demus, socius.
Rursus est suspicienda diuina iustitiρ,quod cum eges Otth
manici attingant prope annum tercentesimit,ex quo regnant,
nullus es eis tamen ad annum quinquagesimum imperi peruenit. Quid autem dicemus de tot Arabibus Caliphis, de tot Saracenicis Regibus,Sullanis,ut vocabat, Epyptiacis, Numidis, Lybicis,Mauris, Tartaricis, Medicis, Persicis, qui Mahometis Mecreta sectanturi sumus supra annum non gentesimum, ac septuagesimum,ex quo Mahometes habere coepit sectatores, Reges iis dedit, innumera gentes illi se se addixerunt. Ac fieri potuit,ut nemo extiterit regni tam diuturniλDemus aliquem, qui nos licet harum rerum curiosos inuestigatores fugerit. Nobiliora certe regna, quale est Turcicu, quod Calipliae tenu
runt, neminem videntur ciere posse.
An est aliqua tanti euentus causa naturalis Est sane Corporis valetudo, atq; adeo vitae diuturnitas pendet ab animi tranquillitate,continentia, pudicitia, teliquis huiusmodi virtutibus, quas prae cunctis legibus lex Christiana in generat ani- nais Itominum,ut nulla sit illi ullo modo aequanda It an mirunon sit,si Reges nostri diutius vivant quod scilicet in vitia pricipites haud ruant,o plurimas occasiones, quibus allici, Ma ripi solet ante omnes alios Principes viri,& eorum vita decu tari. Huc accedit, quod nostra religio est plenissima amoris, ac mansuetudinis,aliae supestitiones non ita, Momnium minime Mahometana, quae ius omne in gladio statuit Hinc ferro
abrumpitur vita plerisque Regibus a nostra pietate alienis,ue
47쪽
luti male moratis. Experimento haec omnia comprobantur. AEgyptiacos Reges vult Diodorus Siculus in magna ino ieratione ad iustitiam praeclare institutos imperasse Ex hiS ut apparet plures diutius imperarunt. Inter nostros Gallicani,dein Castellani, Aragonenses, Nauarrense ex ordine quodam .
Ad summa constat in uniuersum vere asseri illud imp ijs Regibus, ac fraudulentis esse vitam multo breuiorem, quam pijs. ac liceris, ut appareat illud etiam vere a Regio Propheta dictum,venite filii,audite me, timorem Domini docebo vos,quis est homo,qui vult vitam,diligit dies videre bonos prohibe lin- guam tuam a malo,& labia tua ne loquantur dolum .En igitur, 'bi sit posita vita nostra, in eo, ut dolum non loquamur, nunc itaque reliqua inspiciamus.
Multismutita diγtutis Reges quibus mati superiora non contigere,regno expulsi in maximis miseri,s
dis 'η siqui Reges effigiem virtutis, non ipsus officia vera prsse ferentes euaserunt usuperio
ribus malis, irruerunt miserrime in alias, Ecs quidem grauiores aerumnas. Regno namque
spoliati in cedissimis calamitatibus aetatis re
S liquum traxere. Nam qui ignorat, quae DIonilio Syracusarum tyranno contigerimi au diamus Iustinum loquentem lib. I. Interea Dionysius Syrac si receptus,cum grauior, crudeliorq in dies ciuitati esset, iterata conspiratione obsidetur. Tunc deposito imperio arcem Syracusanis cum exercitu tradidit, receptoq. priuato instrumen to Corinthum in exilium proficiscitur. Ibi humillima quaeque tutissima existimans in sordissimum vitae genus descendies no contentus in publico vagari, sed potare nec conspici in popinis, lupanaribusque, sed totis diebus desidere cum perditissimo quoque de minimis rebus disceptare; pannosusque,4 squallidus incedere; risum libentius praebere, quam captarea in macello perstare, quae emere non poterat, oculis deuorares apud sdiles aduersus lenones iurgari;omniaq ita lacer',ut contemnendus magis quam metuendus videretur nouissime se ludi magistrum prolestus pueros in triuio docebat, ut aut a timen- D tibus
48쪽
a Imperia pendere veris mirtuti
tibus semper in publico videretur, aut a non timetibus facilius Acontemneretur . nam licet Tyrannicis viiij semper abundaret, tamen simulatio haec vitiorum non naturae erat magiSq. Laecari quam amissis regali pudore iaciebat, expertus quam inuisa Pyrannorum foret, iam sine opibus nomina. laborabat itaque inuidiam praeteritorum contemptu praesentium demere neque honella, sed tuta consilia circumspiciebat. Inter has tamen dissimulationum artes ter insimulatus est assedi atq Tyrannidis nec aliter, qiram dum contemnitur liberatus eth HscIuii inus .ini id igitur in s licius Rege illo simulatore in delicijs,
, Sic vixit ille cuius pater Dionysius, ipse Syracusarum Prannus assiduis, inqtiit idem Scriptor lib. zo.belli ccrtaminibus victus,fractu Sq. ad poliremum insius ijs suorum linterscitur.Sed quodnam quaeso solatium poterat este ijs Regibus, quos Ses siris abductos in seruitutem iugo subiecit &currus suos trahere iubebat λ Sicen mi Lucanu S.
Venit ad occasum, inici extrema Sesostris Et Pharios curres Ires sim ceruic bis egit cIllud horrendum quot accidisse Pisistrati siliis narrat Iustinus, tum defuncto patre Tyrannorum more Athenis regnaret. Alternamque Diocles per vim stuprata Virginea stat repuenta interficitur Alter Hippias nomine interfectorem fratris compraehendi iussit,qui cum per tormenta conscios ccedis nominare cogeretur,omnes amicos Tyranni nominauit, quibus intersectis quaerenti Tyranno an adhuc reliqui conscis forent. nemo,. iit, superest quem mori amplius cupiam, nisi ipsum Tyrannum qua voce illius se victorem post poenas e stupro foro. ri illato sumptas,declarauit hac autem virtute admonita ciui Dias libertatis, sumptis armis Hippiam regno in exilium protianus expulit: in quo ill quamdiu vixit,semper fuit hac vero to, ta in re,hoc miserabile.quod amici omnes Principis astu homu cidae illius fuere interempti. Nunc ad alios accedamus, propositum q. argumentum clarioribus exemplis aperiamus,plerosq; istorum qui non genuina virtute sed fucata innituntur,nisi occidantur, in exiliu pelli. Aristoteles Politicorum lib. s.cap. r.enumerat insigniores Tyrannoru successiones,quae suerint , ac docet nullam , nisi unam e re
49쪽
peruenisse ad annum centesimum finita somnus expulsione Iiberorum primi Tyranni. quid hoc mirabilius Nos igitur alias,quae post Aristotelem fuerunt, illustriores in
medium proferamus Seleucus, S Antiochus Hierax irati es e
Seleucidarum progenie simulatis diu virtutibus inter se proeliati sunt, ut alter alterum regno pelleret. finis hic fuit. Seleucus equo praecipatus inter ijt, Antiochia, Hierax eiectus ini testatem Ptolomaei venit,habitus Incustodia naeretricis opera effugit, atque a latronibus est interfectus quae Iustinus rcfert. lib. 27. Antiochus i Eicenus Gryphi frateriatque Antiochi Se- detis e Cleopatra filius de regno semper cum fiatre certauit. Hinc inde varii doli texebantur. Vtrinque virtutis erat adsimulatus praetextus bis regno detrusus Ci Eicenus, bis Gryphus uterque miserabiliter ob ij in exilio,quod in Syriaco tradit Appianus Antiochus Ciaiceni filius bis regnum recepit, bis amisit,exul vita migrauit. Tigrane regnis exutus,a Lucullo restituitur.mox a Pompeio poliatur. testis est Iustinus lib. o. Philippus limiliter ultimus Seleucidarum a Gabinio regnis est
Mithridates Artabani Primi filius Parthorum Rexu prolem Arsacidarum dum crudelius se gerens specie iustitiae vult imperium tenere a litis est Parthis eiectus, cumque non pollet exiiij miserias ferre, dolo Horodis tratris, qui regna inuasera al-leetus in oculis ipsius dirissime est interiectus Horodis autem filius Phrahartes aconiti mi iusterio patrem sustulit, triginta fratres occidit, adultumq ultu regnum diu potitus in exilium missus est euectus ad imperi u Tyridates, moxin ipse extrusus a Phraharte in exilio perpetuo fuit apud Ronianos admitos
imperante Octauian cofugerat. Phrahartes, ut securus degeret,quatuor filios ac tot Hic nepoteS, quo lotat issime . palma, suisq. est ent,misit Obitides Romana abal paldem, Ceros: adem, Phraharte, Vononem Domi remansit unus Phraharte si Thermi ita muliere Romana, concubina iothuS,qui patre interfecto matrem sibi adiungens uxorem regni coepit, scd ob ingentia scelera,quae obtegere qualitercumque inanibus umbris virtutum conabatur, in exillum pulsus obiit. Haec Iosephus lib. 8.
cap. . sequentabus, Strabo lib. i 6. Sed numquid hic finis Ho- rodes Prah irti in exilium pulso suffectus,ac mox occisus. Mis' susq. est ad Parthos , ut ijs dominaretur, Vonones prius obses ad uerius Artabanu,qui succes erat Horodi. anones non muru
50쪽
a Imperia pendere a veris virtuti
topos expulsus exulq. in Armenia decessit. Artabanus regnurecipiens bis illo exutus;deniq; una cum filiis,& coniuge a G tarZe fratre est intersectus. In quem suffragantibus Parthis Rex constitutus Mehardates filius Vononis, bellaq comouens est captus. auribus i naribus ad ignominiam per 'etuam praecisis, ita miserabiliter vivere priuatus est permissus. Adsum. mam Reges Parthi qui simulatione iustitiae ad regna vel adipiscenda, vel tuenda praetensiae, dominari volebant vel interfecti. vel in exilium pulsi omnes fuere. Inter Persicos Cabades, sic nominat Cedrenus, siue Valenssc Agathias, Procopius, ut intemperantiam, obscoenitate suam turpitudine aliorum sibi associanda qualitercumq. obduceret,legem tulit,ut cuiuis liceret accedere ad alienas uxores, quamobrem regno detrusus, Min carcerem coniectus est: qua-uis inde elapsus postea regnum meliorem sui spem faciens re ceperit. Non ita nepos eius Hormisidas, qui captus a proceribus Persis ex cicatus, in carcerem missus,postea fustibus contusus est,atque occisus. Sed longinqua ista, ac remota quaeso omittamus. Ad nostra, ac propiora veniamus: In quibus memoria repetendis fieri nopotest,ut omittamus,quq contigere Richardo Secundo Anglit Regi is enim dum vivens multis se flagit ijs inuoluisset quavis ea conaretur falsis imaginibus virtutum tegere, ad extrentum tamen regnis exutus in miseria decessit. Idem contigit Henrico sexto ijsdem simulationum vijs insistenti. Quid vero dicemus de Henrico Tertio Imperatore, ac Germaniae Rege eius nominis quarto An non ille vulpis in morem versipellis cuncta miscuit cuncta perturbauit,& confudit ut vitia pro virtutibus venditaret, ac tandem spoliatus imperio in .s licissime e vita migrauit Describunt illius euenta Lamber tus Schasnaburgensis, Marianus Scotus,Dodechinus,ac postremo Sigonius. Non omittamus Christiernum Daniae Reetem, qui regnis expulsus ob nimiam crudelitatem, quam iustitiae praetextu velabat,dum falso se imperii putat recepturum captus, caueasi. ferrea inchisias in liminis calamitatibus decessit S d ista omnia naitrantur, veniat in medium qui proponitura Macchiauello in adumbrandis virtutibus veluti exemplum
maxime illustre, imitandum Caesar Borgia Valentinui, is qui Alexandrum Sextum patrem nolens incredibili suo malo