Aelia Laelia Crispis. Epitaphium antiquum quod in agro Bononiensi adhuc uidetur, à diuersis hactenus interpretatum uariè nouissimè autem à Ricardo Vito Basinstochio, amicorum precibus explicatum. ..

발행: 1568년

분량: 50페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

11쪽

ue - uti Neque Vir, neque foemina, neqdeandrogyna refla die isto

nem frem . non Vir, qui nunquam fuit, nata p raesertim foemina. Neq;:nuna&e.s mina, qua tamet se fuit, tamen nunc facta lapis , diutiua non eIt. Neque androgyna , id en, mas ct famina . quia non eIi iam amplius Homo, in quo reperiuntur amba sexus es ferentia. Atque si iam amplius Immo non en, sequitur , ut Neque iuuenis, neque anus sit, quae sunt extrema Hominis aetates. Quod se autem Nequei uuenis, neque anus est, ceria Neque

casta, neque meretrix erit. Nam in iuuene libido maximὶ dominatur , in anu morum honesta uiget, idq; propter ipsam a tale ut ferὶ credatur, Neque tutaenis. casta, neque anus meretrix. Hinc Poeta nesio quis ..eitatadd. Militat hi teneris annis Amor hostes amo- .Rd gl* EII in canitie ridiculosa Venus. Sed omnia , inqHς Π E sue ess qμα affirmatio, non ad uniuersa, quae ubiq; fiunt, sed ad ea tancessi sub tum, qua pracesseruut , refertur. cum non sit nouum, ut syecia

latis i liter quibusdam enumeratis , generale subiiciatur uerbum, quod ad la A s specialia complectatur, ut ait Celsus, ct in Pandectu refert V qui . i. si planus. Ergo cum ainemctione similium ,quid non sit potius, quasty si R quisessaei hiesubiectum, fuerit hactenus declaratum . cumq; f euius iudicetuκ infinith, ac negatiuὲ multadicere , qηam ρομ

uere affirmare, quod est in aenigmatis frequens, utitur post nega tiones breui abfirmatione sic er M. Tullius in loco, de quo ante Multos caesos non ad Thrasimenum lacum taed ad Seruilium uidimus , qua offirmatio, latentem in prioribus uerbis obscuritatem paululum remouit. Quatenus igitur Uobet quampatronymicὸ, ct peη io felicem adoptionem ab Apolline, ct Diaua Helia Ielia diciιur, ab illo, Vir; ab Me, Foemina ; ab utraque A drogyna: ab illo, iuuenis; ab hac anus, sed moribus quidem ,

non etiam aetate . sicut ab hac, casta,ab illo, meretrix uou ιπσα plὶ uocetur. cum Dianae canitas, re Apollinis amores a Poetisti P e celebrentuν. uue de loco considerandum. ubist boc, quod

nona

12쪽

nin potest. Minde faceth quodam loco, nis fallis Ouidius,

iacet in terra , inquit, non habet unde eadat. In hac autem tota

lari abnegatione , uidetur inuidiosὲ alludi ad illud dictum aD

be contra Latonam MNec coelo , nec humo, nee aquis Dea uestra recepta est . Ut iam Niobe quatenus statua, Neque Coelo, neque ter ris, neque aquissed quatenus lapis. Vbique iaceat. cum lapis deorsum feratur natura, nee usquam sinat, tuse ubi solum inuenerit. Sicut ergo supra in genere hominis quis Niobe fuerit diximus, ita nunc in genere lapidis, qualis illa enfacta quiabus in locis sit, declaremus. Ae primum quidem Liuius stribir, lib. i. in monte Albano lapidibus pluisse.Quod eum eredi uix posset missu ad id uisendum prodigium , in Gn pectu , inquit , haud aliter, quam cum grandinem uenti glomeratam in terras agant, erebri cecidere caelo, lapides. id quod Philas bi ij qui Meteorologici diacuntur, ratione fieri probanti ut borie derisus sit, qui lapidem de coelo cadere uidens , coelum ipsum affirmauit esse lapideum. Hactenus ergo Niobe iam lapis, in Coelo iacet , quatenus ibi iquandam naturam habet . eum iaceresis maxime naturalis qui ris,qua cuique rei in sua posissimum essentia est. Iam uero quod alterram attinet, cum e tgrauis, nulli dubium est, quin natura quadam ilitudine lapides tantineat. praesertim eum Papinia- χIutonus in Gallia ct in Asia non solum lapides nasci ex terra, sed etia matrimos caesi sunt iterumrenasci dixerit. Itasi propris in terris Niobel.si diuor, racetpropter saxipondus , quod in se nune habet: et uin etiamti'. in aquis quoque , eum ibi non tam lapides o pretios, ct uilei R quamscopuli, ac quidam quasi lapidum montes reperiantur. Vt nihil dicam hoc loco de marmore Siphyleno, quod dare perhibetur , ob eamq: eausam in illud Niobe conuersa fingitur, o , Regius notat apud Ovidium de Niobe iam mutatam scribentem

Flet tamen, ualidi circundata turbine uenti In patriam rapta est: ubi fixa cacumine montis Liquitur, ct lacbrymis etiam nunc marmora manant. ivstae, ut quomodo baec obierit ostendamus, quae fuit sublata subsara 'neque serro,neque fame neque ueneno. Atque cum his m-ζbus modis uita bominibus aufertur, quoties ea per uim aufertur, 'certh

13쪽

certὲ Niobe non aliqua ui , sed sponte moriens, solumo dolore

lablata est. . . Nam pater Ampbion ferro per pectus adacta. Finierat moriens pariter cum luce dolorem . Et boc quidem post mortem septem, filiorum, quibus pater orbus supernes

esse nol it , quanquam mater uoluit, filiarum uita se quodammodo consolans .ijsq; etiam superbiens , o elata. Pascire crudelis nostro Latona dolores ta zri ni Pascere ait , satiaq; meo tua pectora luc u . . Corq; ferum fatura . Victrixq; inimica triumpha. cur autem uictrix emisera mihi plura supersunt, ii de uam tibi felici,pontot quoq; funera uinco. Qua uerborum arrogantia atque insolentia perfecit, ut tunc quoque praesente ψ- fa, atque amplexante filiae omnes transfigerentur, mortuaeq; c derent e manibus quod flatim uidens dolore, O lachrymis uitam fimuit, non ferro, non fame, non ueneno. sed sis omnibus hoc en, dolore . qui tametsi nullum borum uere en , tamen i sar omnium habet . Etenim dolor, cum sit , ut Cicero in Tuscia i. ' is quaestionibus desinit, motus asper in corporea sensibus alisnua, cor tauquam serrum uulnerat. Quippe de dolore Maria Virginis scribitur. Tuam ipsus animam gladius pertransibit. Tum D secut fames, corpus lente consumit. Scriptu est.n. spiritus trinis exsiccat ossa.PoIlremo, ut uenenum multos occulte necat i qui concepto ex re aliqua graui dolore, cor exedi sibi patientur potius, quam unum uerbum, causamue ullam trinitiae tanta pr L loquentur. ut non malὲ Varro moestum d marcendo dictum putauerit, quod moerore corpus marcescat; rectὸ 'NJobe dolore. mortua, ferro, fame & ueneno sublata uideatur.

Ponquam autem intelleximus, er Rem subiectam huic aenig-Leli Crimati, quaenam illa sit, O locum in quo maneat, ac modum quoipi ' bseret; reliquum eIi,ut quis hoc monumentum inscriptionis fi ri curauerit, videamaa. s tamen prius dixero morem antiquis citat Ri obstruatum, ut per interualla mortui conclamarentur, quod uia milius li talis spiritus, ut Plinius ait, plerumque exclusus putaretur, Oh. 3, bist homines factere soleret. Hoc in exequiis Miseni apud Vergilium

οβ legimus, boe in riobilissimorum bominum Doerib M , O pom pu

14쪽

pii fieri solitum esse audiuimus, hoe In hae Deo factum ab auth

die credimus, cum ait. Lelia Crispis alias in cauo acuto . Nam qu9ds picari non nemo post, quenquam alium bis Crispis nomine intelligi, mihi quidem certὲ uidetur alienum . Cur enim fuisse alias in cauo diceret, nis eam prorsus ipsam bis intelligeret e Clamat autem Nioben mortuam hic , non quidem nomine proprio, quod, ut dixi, fuit odiosum. non etiam Eliae, quod prius habuit a Sole. sed ad inuidiam Dianae, qua saltem foemina parcerie foeminae debuisset , Lelia inquit, Crispis alias , id est, ante

quidem,ob mortem filiorum iu cauo acuto, ut non accederet noua crudelitas Diana in septem uirginum intemectione am ita fabula argumentum narrat Lactantius, ut Dianam affirmet Dia,

Mias Nimbes occidisse. quod non erat necesse, facere solam , cum antea simul cum apolline filios peremisset. quorum Brage matre in cauo acuto quasi iam excisosepulchro posita sibi uidebatur: tantus erat enim, tamq; alth conceptus animo dolor, ut ese

clamaret, per funera septem a feror. quas iam amplius non silua,

se ubito funus essεcta foret. Ergo priusquam Fiogium affigit,

esset 'ne mortua iobe, uel adhuc in lapidem conuersa fora, quasi dubitans , conclamat ipsam, O appellando dedicationem facit Agathius, aut qu fluis fuit. Lelia inquit, Crispis alias in cauo acuto Ille qui tibi est nequeVir, neque amator, iubis nunemseriis neque flens, neque ridens, scit, nescit, , cui posuerit. quas diceret, Ego rei novitate stupefactus nescio cui posuerim'. Loquitur enim dest, i e persona tertis, more veterum, σatatis nostra .nam uidemus hodie amicos amicis isto modo loquendi sepulchra inscribere . non uir dixit, quia neque uir uerὶ fuit. etenim uie Amphion se iam ipse interfecerat. neque amator superba mulieris, qua se fecit sua insolentia Diis σ hominib. ingratam . eumq; Agathius ipsa nominis interpretatione Vir bonus diceretur Q μ' ἐμιλάτ. s αγά s; quia tales ferὸ μ mur, quales unt ii, quibuscum uiuimus, cir oblectamur; committere noluit, ut improbae famina amator esset. neque flens, quia pana fuit iuna , nec alia quam, Q ua uenit indign poena dolenda uenit. neque ridenS tamen, quoniam humanumen humanis

15쪽

τasibus ingemiscere, non insultare. scit quatenus bis tarpus --beffulti nescit, quatenus id amplius non en ,sed in lapidem mutatur. cui posuerit hoc monimentum inscriptionis, aut Elogium, quod sequnur. . Hoc est sepulchrum intus cadauer non habens. Hoc est cadauer sepulchrum extra non habens. l Sed cadauer idem est, di sepulchrum sibi. Quaen

sina interpretatio ex uerbo, sed non numeris totidem uersuum σχι N ορην inscriptorum. Sicut in antiqua ueterumGraecorum epigrammatis leguntur.

Iambos cumessem Louanst , Latinos a multis factos legiIed in eis aliquid desideraui. Paribus ergo trimetris reddidi , uoluiqi ut fit Graecὲ, sic quodammodo alludere Latinὸ . . . . Hoc est sepulchrum, nec sepultum continens . . Hic est sepultus, nec sepulchro conditus.. Verum sepultus hic, sepulchrum fit sibi. Ex quibus uersibus ingenuὸ fateor , me totius huius aenigmatis coniecturam fecisse. quicum de Niobe scribuntur , ut iam dixi , smiliter esse intelligenda superiora putasu . in quo si quid erro , attamen non absque auctoritate ..u uis autem in re tam dubia, o obseura. quicquam certi asse et ' Mibi uero maxim probabile uidetur. hoe Elogium eiusdem prorsus esse argumenti, o intellectus cum inscriptione tota debere. Cuius quidem Elogii partes priusquam ib.de eo ad Narationem accommodo , referam dissicbon, quod de vi. iorib.ea. cinibo instarem commutato pariter fecit Antonius Thylesus .

16쪽

ολ ex Graeci uocaraia intus cadauer non habens. quoniam, ut ait Ouidius , intra quoque uiscera saxum eri , nec ipsum concauucarnem ossa, ut cadauer habet . Hoc est cadauer opinione hominum , O iudicio uulgi. quia corpus mortua d iobes eII. sepulchrum cxtra non habens , quoniam quae totius corporis extremitas furi, eadem mutata nunc tu lapidem, partes reliquas ut autὶ continet. sed cadauer idem est , & sepulchrum sibi eum omnes partes , quae corporeaera 't, iam facta sent saxeae, δε- umj; pristinum obtinentes , eadem prorsus symmetria coutineantur , ct idem contiuens, ac contentum sit, una convexitate a m is comprehensum, exq; uno, oe eodem corpore, unum, idem Hsaxum mirabiliter efficiatur.

FELICISSIMO PRINCIPI,

AC CELEBERRIMO CARDINALI. R.

in Christo P. D. D. Christophoro Mad rutio. i Humilis seruus Marius Michael angelus aeternam salutem, & seipsum . Issum hoc fuit aenigma, sapientissime Princeps, ad celeberrimum Gymnasium Patauinu, si sorte aliquod uerae intelligetiae lumen assequi posset. quod quidem exponendum omnibus sapientiae professoribus, quando

mihi etiam, uni uero eorum mini--mo,ex animo liberali illius Iurisconsulti optimi, uiriq; integerrimi Antonii cognomento Catharo oblatum uidi, non parum substiti. cuius fidei primo commissum ab illis Academicis Mediolanensibus , uiris quidem doctissimis iam fuit, ut hoc negocium cum omnibus praeclare ageret, quantum ipse sperarer, si quam suo termino perspicuam,ac ueram expositionem inter omnes

17쪽

accommodaret. Quod quidem certe accuratissime egit: sed posteaquam hoc saepius perspexi, tum demum iudicaui labore dignissim uni , &summo studio esse amplexanodum . Quocirca si prosecto mihi euenire possit , ut quantumcunque possim in eo quoque laborare, laborem, studiumq; meum his sapientissimis uiris esset gratissimum , quod pariter tuae summae dignitati, & sapientiae iucundissimum sore existimavi, quemadmodum ab eo prosectum qui ex familiaribus tuis intimis atque percharis perpetuo extitissent . ad te igitur Principem suauissimum has meas uigilias mitto, tuisq; charis, ac familiaribus exhibeas Oro, ut animum eorum , 8c intellectum si quid boni, aeoptimi in me fuisse uiderint, sibi amicissimo gratulentur,ti tuae praeclarissimae amplitudini gratiam immortalem habeant. Id libenter itaq; accipias, & tua summa uirtute

non modo tuearis, uerum etiam foveas obtestamur. quoniam habes intellectum, qui scit omnia a Deo esse , & ad

Deum omnia reserre, cuius motus est eius uoluntas diuini luminis ardens, quod dat huic homini ueram ambulandi lucem , quae lux est Christus dicens: Ego sum lux mundi, qui sequitur me non ambulat in tenebris, perquam ueram lucem nos philosophando scimus animum impri iam is purgari, & ad Dei contemplationem, atque cultum diuinum suma cum pietate reduci. Vnde Deum colimus& causam causarum inuentam ueueramur. Deinde uerescimus animum purgatum esse, ut speculum, in quo diuini uultus imago reluceat, R diuini spiritus inhabitent. Poriremo autem nos uere scimus tali uirtute , ac dignita. te ornati,per singula uestigia Deum ipsum indagare,& idisum per ipsum in huiusmodi animi specie cum nostri cognitione inueniremec inuenire enim homo Deum uere scit absque sui ipsius cognitione. Quod diuinum hoc oracu- , tum apud antiquos fuit maximum tum fidei, tum sapien-itiae. est q etiamnum obseruatissimum apud uiros uere re- iligiosos. Quare hoc tantum unum uelim scias, illustris- habeant

18쪽

sime Princeps, & me omnibus uotis tuis, atque praeceptis sanctissimus deditissimum semper fore. I I I. idus Septembris. Patauit. M D X L VII. satnrnus qui en septimus ex nouem gradibus coelenium sphaerarum, quarum sunt illae nouem sanctissima muta , secretiores infundit anima humana intelligentias, tranquillasq; mentis contemplationes in functismo Dei tandem mysterio . qua excogitatio quidem fit per aenigmata , perq; dia uinas imagines.

MAMI MICHAEL Is ANGELI AD AE-nigma Expositio de A qua pluuia.

q HIS quinque ebaracteribus, sapientissime Princeps , uirtus totius anima

tis calatur,ideoq; enm quiscire velit, s men, ct clauem habere oportet; lumen ad inueniendum, clavem ad aperiendum: lumen enim a Deo , clauem uero ab intellectu petere operaρrectum est ,cur Deus

natiuitatis sua principio designauit in numero quinque talentorum , ut quinque superlucrari debeat, quod autem in dies hoc laborare minime de sino: qua quidem ante omnem meum in eo ingressum religiose feci , O dixi esse unum ex quatuor elementis in creaturis: quando omnes eius partes, eausasq; perspexi, O afflatus tanto lumine . nidi pluuiam ex aqua maris esse, quod en elementum aqua,quam Deus arida terra parat , ex abundantiasua bonitatis pluit,

19쪽

sta aperui huiusmodi intellectum Ecens: Aquae maris pluviam pluit Deus , qui operit Coelum nubibus, parat terra pluuiam. Pluit Deus, quando dixit, Ego dominus pluam super terram qu draginta diebus , ct quadraginta noctibuar Pluit itaque Deus denique pluuiam super terram , quia terra arida eri, ut terra germinet herbam uirentem, faciens fructum iuxta genussuum ad producendum animam uirentem , iumenta, reptilia, o bestias

eius . . .

Elia Lelia Crispis, Pro huius aenigmatis inteirigentia, ac eius enucleandi causa pro uirili hunc figurandum tropum pluuia denique assignamus, quae reaὶ dicitur Hel ia Lelia idest . Mis. Grace, quod patronymicum en ut filia solis. nam sol Graecὶ . xj.s appellatur, qui en omnium inferiorum pater, cuius calore soluta pluuia cadit super terram,stomnium vegetabilium, sensebiatiumq; corpora suo nutrit liquore, ac pascit. Helia cum aspiratione scribi debet , sed maioris speculationis causa absique II. scribitur ab animatissa. Helia Lelia modus en dicendi, quae superabundantia latinE .grach autem πλεανομοs dicitur, quae est qualiscunque geminatio , repetitio, ct adiectio, vel .L. additur aut per agnominationem,

aut per appositionem,quae Comicis frequens en. Hae Helia Lelia dicitur cognomento Crispis, O recth: quia proprium ess pluuia mcadendo, quae splendet, o uibrat: idco rectὸ Crispis

In conuiuiis apud antiquos ad exercendum eorum animum, ac

animi recreationis gratia sapientissime Princeps , solitu=n erat ad utranque partem plerunque aliquid arguere , ac disserere,siqui Eomnia , quae sunt sub Luna composita pariter esse, non esse dicuntur . Vnde praeclarissima animata orta fuerunt, quae diuini ubilosophi diuintus est undebant: sicq; naturaliter etiam intelligi potest partim hoc aenigma esse uel E compositum, partim u

Neque uir neque ει mina &c. Hos esse pluuiam sciat,qui pluuiae d finitionem, motM, actusq; suos nouit. nam pluuia o terrae, maris halitu, atque uapore oriri dicitur, ct teri a, o aqua Dper corpora, quae sunt ex qua suor elementis composita, halant.

20쪽

γmultum tum facultatis, tum uirtutis. Vnde Thales Milesius

ait: A quam esse initium rerum omnium: Deum autem eam mentem esse, quae ex aqua cuncta gigneret, hoc autem, quia aqua medium elementum en inter terram , O aerem , ct utriu uenaturam habet, quoniam ex aqua oritur aer recto ordinessetro sum autem terra quorum uicistudinem mundi ex continuata n tura aram recto ordine ex terra aqua , ex aqua oritur aer, ex a

reignis diuersus ab alijs elemetis,secundum quosdam philosophos ,

Quod elementum ignis non datur.deinde retrorsum uicissim ex igne aer , ex aere aqua, ex aqua terra infima, o quia Deus est mens omnium , qua ex aqua oritur , quemadmodum ille summus rerum omnium artifex mouens , O non motus, causa causarum

primum ea emplar: Qui corporibus in fabricandis principio pri mam nudam ateriam accipit, deinde elementa inspeciem hum ram producit: postremo humores in membrorum formas digerit, membrisq; addendo, nutriendispeciem sebi coniungit, O sentie di, intelligendi . nam corporum naturalium ordo is est,ut deseddat in primam materiam, ct ascendat in ultimam formam. Itaq; ram deuenire oportet unde digressi necessario sumus. ab amo νem dicimus, quod pluuia, prout est semplex elementam,cumsit

potesate omnia, actu neque uir , neque foemina, nec androgyna est: tamen & uir, & foemina,& androgyna est, secutere elementum animalibur compositum propter generationem. pari ratione dicimus,quod neque iuuenis est, neque anus: nihilominus est, & iuuenis , & anus secundum tempus. Quod neque casta, neque meretrix: tamen quandoque casta est quandoque meretrix secundum uarios eorum in animalibus affectua, passones , natusq; suos. O en modus figurandi Rudiosὶ dictus , ctim a parte totum intelligitur. Ideoq; illud ipsum uerum est elementum, cuius qualibet pars eiusdem genetis es cum ipso

toto . nam ut aqua, quam uidemM, O potamus, ea uerὲ dici poti R esse elementum aquae: quoniam eiusdem generis est cum ipsa tοιο. sic de atqr etiam. Neque coelo, neque terris &c. Hoc esse uidemus in pluvia, quando ei: in nube . nam dum in nube eIt, no iacet in ae,.

SEARCH

MENU NAVIGATION