Respublica Moscoviae et urbes. Accedunt quaedam latine nunquam antehac edita

251쪽

232 RE sPVBLICA - Ratio Legatos in Mosio via excipkndiis cum tu agendi.

VERA fuit, quae scripsit Herbestanus de ratione, qua MO-scus externorum Principum Legatos excipit.Nobis tamen pretierilla , in arcem Smolecensem , &a Novogardiensem patuit aditus,

summo honore , tormentorumque explosione ingentium: quod non ita semper cum aliis qui ad suum Principem mitterentur, se- Iitum fuisse fieri dicebant. Iussum est item primum Episcopo Smo- Iencensi , deinde Archiepisco. yONovogardiensi , ut quamdiu Smolench, & Novogardae haereremus, lautia nobis praeberent instructissima, pro more gentis.Iiq; ipsi mandante Principe, ut plurimis facibus,& reliquo apparatu

exornatis templis sacrum facerent in rogarunt, ut interesse vellemus. Quin & idem Princeps,quiuis hominum millibus in platea i pateni

252쪽

patenti convenientibus, ut splendidiore majestate rem illustraret, Moschiae, suo e palatio cum Senatoribusin Proceribus, praeeuntibus Sacerdotibus, praelataque B. Virginis imagine i descendit, ut nos in templum adduceret , in quo locum parari honorificum iussit, unde sacrum , ceremoniasque illas conspi eremus. At neque

Episcoporum sit Episcopi dicendi

suntl sacris interesse, neque templum cum Mosco ulla ratione ingredi voluimus: licet, quoniam id labere coram eo Principe, ac tanta multitudine recusabamus, nemo non existimaret actum esse de nobis ; plures autem de tanta illa opinione, quam de sua religione conceperant, haesitare inciperent. Et vero praeter Metropolitam, sex alios evocaverat Episcopos, tum ad eam rem, tum ut me um de religione agerent. Qui tamen, ubi scripta nostra acceperunt , quae

253쪽

a3 RE spvBLICA tholicam fidem,& Ruthenica dogmata de me publice quaesiverat, Obmutuerunt, unusque ex iis Archiepiscopus Rostoviensis , ubi omnia probasset,in exilium actus,& dignitate motus, vitam amisisse putatur , felicior aliis, qui si1- perfuere. Caeterum tribus instructissimis conviviis, quibus me una cum omnibus nostris , priore ac posteriore legatione Princeps excepit,nihil ad regium splendorem defuit: cum praeter cibos & sumptus, quos a Priga-: iij sunt nobiles, qui adjunguntur Legatis,atque eo nomine quasi adiuncti vocanturi suppeditari edixerat, de sua ipsa mensa quotidie cibos ad nos mitteret. Evocato ad negocia& cum eo , & cum Senatoribus tractanda, pridie eius diei ternos, ac insequenti mane totidem alios

praemittebat,nunciantes nos paulo post serenos oculos magni Imperat'ris visuros ; itaque praesto essemus. Post horam,Pristavi nos

mone.

254쪽

quos Principis Consiliarios , qui

pene prope hospitium , cum centum circiter equitibus obviam veniebant,ut nos adducerent. Ex ijs tres primi ex equis porrecta manu, me nomine Principis consalutabant, in viamque nos dabamus, Praetorianis pyxidariis mille circiter & quingentis utrinque per spacium ferme passuum mille stantibus, atque dispositis. Ubi in

arcis interiora, hominibus referta , qui vestibus & machaeris pretiosis erant ornati, venissem, ut ex equo descenderem admonitus, &ab aliis Senatoribus ad imos scalarum gradus exceptus , atque in conspectum Principis sum adductus. Issedere primum jusso, vel agebat mecum ipse,vel ut in con clave me conferrem, ubi cum Senatoribus agerem, indicabat. Sic plures interdum horas commorabamur, deque omnibus diligentissime, ac saepe ad summam l

255쪽

136 RE sp v B L rc Atudinem,ij suis,ego nostris interpretibus adhibitis, tractabamus.

Si quid novi proponebam id

quod E re nata crebro fiebatin ii-divn illico omnes ad Principem ibant , exquisituri responsum: quod quidem accurate assere iabant , nihil de suo promere ausi Nec verbis facile assequar, quam apte ac inprimis repititis ad verbum , quaecunque proposueram, mihi identidem , eodem semper cum honore . Equitibusque , ac

Senatoribus obviam venientibus accersito, cum me in conspectum Principis dedissem, Senatores eius mentem ex scripto, partita inter sese longarum schedarum recitatione, perlegerent, ac denique traderent. Itaque duorum mensium , quibus continenter erat cum eo Principe agendum, de quinque aliorum spacto , quibus ultro citroque commeanS , dccum Rege Poloniae, Regiisque ac

Mosci Principis Legatis qui

omnes

256쪽

Mosc o VPT Ic A. 2 3 7 Omnes erant septem) agens, nihil vidi ea in re vigilantius , dum quicquid antiquitus ex Lituanicis, Po loni cis,Livo nicis, & Mosci-- cis rebus collegerant, quibus sua tuerentur , fidenter ex. archivis ederent : ex quibus postea non minimam lucem hausi ad statum

illarum omnium rerum pernΟ-scendum,atque tractandum.Quae quoniam ex literis &actis, quae ad

j V. Beatitudinem misi, liquidius intelligi . poterunt , idcirco haec fuerint hic satis. Iam quod equites equos a commeatum,prae

missa fide publica per tabellarios, usque adImperii sui fines, ubi tentoria fixeramus , nobis celerrime miserit, cum primum ad eum perlatum esset, eo nos pervenisse;

- quod sexagintaὰ suis , qui in hospitiis nobis ad omnia praesto insent, attribuerit, quibus stipati, exire domo, aut aliquem emittere absque magna necessitate, prohibebamur; quod equos praemiseris

ornatos,

257쪽

x38 Ras P vBLIcru tornatos , quos & dono Legatis tradere solet, & ut conscenderemus oportebat ; quod turmas item, modo Tartarorum , modo Moscorum , comitatui nostro addiderit, Fibus vel ad Resis castra proficisci , quae sexcentis ab eo passuum millibus aberant, vel ex eius ditione exire tutius liceret vera quoque sunt; & quoniam ea alibi attigimus,fusius hic quoque

recensui.Non semel accidit,quod medicis ad nos morbo tentatos non permittebatur ob suspicionem venire. Reliqueram autemiue supra dixiὶ duos apud Moicum , qui dum ipse redirem ad Regem , res noscerent ; ac si quid pietatis insinuare possent in eam

gentem , id facere conarentur Promiseratque mihi Princeps c ram centum nobilibus, nostros a

se eo loco habitum iri, quo me, si remansissem,habuisset. Sed is eque exeundi unquam data ijs facultas est,nisi semeI, aut iterum: & Moscuam

258쪽

scuam Staricia missi, satis angusto cubiculo detenti fuerunt ; in eodem enim coacti erant,habere altare ad celebrandum, mensam adscribendum, & legendum, ac locum ad somnum capiendum. Aderant portae perpetui custodes, bolarii tres, totidem rustici, quorum nomina erant, Sunebul, Chusara, Rudear, Chusara, Mirosiau,& Ruroiedau. Gens enim alia vix est quae adeo suspicionibus indulget .Legati aristissima custodia detinentur. Ministris exeundi potestas c5 cessa,ipsi legato denegatur. Quatuor ibi mentes cum dimidio demorati, ac de promisso Principis haud praestito conquesti , responsum ab homine cedato acceperunt : Principem aliud externis polliceri, aliud Pristavis iniungere; quippe qui ore aliud loquatur; aliud corde cogitet, pluresque eL se, quibus fidem veniendi,redeundique publicam dedisset, qui si revertendi veniam peterent, dictum

259쪽

1 o R RSP UB LI CA ac factum morte multaretur.

Quod si qui jurejurando confirment , sese mortem usque in Moscovia commoraturos, nec his tamen alios conveniendi, aut occurrentes alioquendi ullam potestatem dari; & capite plecti,si quis id faciat , quive in suspicionem

minimam ea de re venerit,Ruthenus is fuerit,aut alius. Quotidie a Moscis ex aliis regionibusdam sive Mathematici, sive Medic sive alterius professionis homines evocantur, alterno veluti exilio ibi detinentur. Egressus vix patet,in limitaneis urbibus passim constitutis, qui prohibeant. Plerique optarunt ad nostros accedere , sed easdem ob causas ausi non sunt. Inter quos medicus quidam erat,qui cum veniam adeundi postularet , non solum id consequi non potuit , verum etiam in haec verba minas reportavit : Cur qui externius, eius gentis homines audia invisere' itaque ni velis intersci,

cave

260쪽

eave sis , ne amplius ista proponas: Erant autem e Moscis, qui captivitatem illam ingemiscerent, dicerentque , quamdiu Princepi aliam rationςm vivendi haud inierit,isperandum non esse, ut ali quid piet xis, & veritatis prQmO-veatur. Nostris cum ego e regiis castris, aut aliunde litteras mitterem, signo c reni es , fasciculo

Principis , ne quid suspicarptur, junci si , licet nihil coetineyent, nisi quod ad nostrum institutana. spectantee s xamen aut re di nψ-lebat,aut aliquas e Latino Ruthenas fieri jubebat,n 0pinori lateret aliquid ;s scinde , videlicet,

Moscua versiis Livonim dist qu-ris post publicum vivium, data mihi, omnibus noctxis manu, affuxgςna jussitivi V. ano ix Ism, Regemque Poloni R. a m. Ias , ac dona misit , 'ga devique in in partim