Aromatum, et simplicium aliquot medicamentorum apud Indos nascentium historia : ante biennium quidem Lusitanica lingua per dialogos conscripta

11쪽

dia mediciu libram dejsplantis aromatibus qua longa curas diligenti dio apud Indos νbi trigimia amplus annis medicinam fecit obseruauit sed Iulianica lingua,amicorum agitationibus victus,tames, ut ipsie refert, LatiHeeum scrip sset. Hunc

nos Latinum facientes in Epitomen contraximus ob causas alio loco recitatas. Cum vero rariorum aucto

rum testimonio ptatur sica diligenter contusimus a que adscripsimus, in uicenna postremam editionem, Venetamstilucet anui I 36 .sequuti Addidimus insuper ad sngula fere capita adnotatiunculas, ct aliquot icones aromatum, qua quidem nobis nancisci licuit, ad viuum exprimi curauimu3. Cogi-rabamsarie superioris astatis initio eam in publicumdare; verum ob nostras has turbas editionem differre coactisumus. Quods qualemcunque hanc nostram vellam rei herbaria studiosis gratam esse animad-xπtero animum mihi adjcient , ad alia non minus fasianitissa in eorum gratiam elaboranda.

12쪽

et O.Anacardium 3I. Amomum 3 2. Calamus aromat.

33. Nardus 34. Iuncus odoratus 3 S.Costus 36.Turbit37.Rhabarbarum 38 . Radix Chinae 39. Crocus Indicus M. Galanga I. Gingiber62. Zedoaria 63. Zerumbet 44. Lignum colubrinum F.LapiSBeZar. 6. Lapis malacensis T. Adamasq8. Smaragdus 9. Rubinus Q.Sapphirus

Hyacinthus

R. Actor tristis α. Nimbo 3. Negundo

34. Cydonia de Bengila.

a 8.Reges indici.

13쪽

E SIMPLICIUM

MEDICAMENTORUM

HISTORIAE LIBER I. De Ambaro. CAP. I.

M V, Latinis, Ambar Ambae. Arabibus dicitur quo nomine omnibus, qua3sciam, nationibus no tum est,aut variato duntaxatpaululum vocabulo. VARIA aute circa huius generationem Scriptoru est opinio. Siquidem ali ver-ma Balena esse asserunt: ali belua cuiusdam marina excrementum, aut marisstumam quasne opinio-- ne ratione carent, quod nullum Ambarum inuenia- lenarum p. tur ubi stequent ima sunt Bais , ibifluctuum' non'sse. reciprocationestum plurima excitatur, alij situ Ambam Blaminis modo ex maris alueo emanare, quae opinio me- R 'UM bor, severitati magis consona plerisque visa est. Α, PCENN A lib. 2. cap. 63. Serapio lib. Imp. cap. 196 scriptum reliquerunt, fungorum in rupibusis arboribus more Ambarum in mari gens rari, is tempestatibus una cumsaxis interdum in si tu ejci; quasentetia veri milior est reliquis ab Au cenna productis. Nam multum flantibus Euris, magna eius copia Sofatim, in insulas Comaro, Dem-gora, Mo ambicam, fotumch eum tractum ejcitur e

14쪽

bus vero Fauonuse, copiose inuenitur in in silis qua vulgo de Maliua nuncupantur corrupto vocabulo, cum de aleriua dicendumst: etenim Nale lingua Malabaricasignificat quatuor, Diva insula: Iedlaa igiturpronunciandum erat; quas dicas, Qua- ΠῶR'm iure ins Iri, missi plane ratione, qua Angedilia νο- canius eas instula qua a Goa Orientalis India emporio, ia leucis distant,qubd quinque ni numero comtermina; Ange enim eorum lingua quinque est. Sed haec prater institutum non potui tamen horum non memini se,cum in Maliua mensionem incidissem. SCRIBUNT ijdem locissu citatis Ambarum Me piscia deuorari a pisce quodam Arari nuncupato, sed qui eo deuoratostatim extinguatur. Hunc deinde undis -ctuantem regionis illius incola uncis insccu trahunt,

eossi exenterato ambarum colligunt verum omne

improbari prater id quo pina adhaeserit denim pro teporis diuturnitate purumis legitimu esse. Sed hac

eorum opinio erronea mihi videtur. Nam veluti cem Ambael su rum est animalia quarere alimentum naturasua co-λης non in ueniens,=minime noxium, nil orte cibis innoxiis mixtumsit,quemadmodum muressa resolemus scetiam haudquaquam verisimile videtur, hunc piscem

Amb xu 0 Ambarum venari,sieo deuoratostperiturus. Imocpm Ambarumst ex eoru numero qua maxime com

dis vires reficiunt; dixerim huc piscem praesentaneum 6se venenum, quandoquidem tam eximio medic

mento deuorato perit. SCRIBIT Auenrois s.collig. cap. 6 Caph

ra genus inueniri natam in mam alueo, quod deinde siquis

15쪽

aquis supemstet: laudatissimum ver id cesseri quod

Arabibus Asca dicitur. Ouam ver eius vivito ave Caphura Asiritatest aliena, ct tant viro in giuis philosopho Ραοῦ indigna; clarius est quam ut multis demonstrari de nus. beat primum quὸd Caphuram in mari nasci dicat; deinde quὸd eandem quas rigida est o cca tertio gradu, Ambarigenusfaciat quod calidum. ccum constituit secundo orinne.

SUBIICIE Mus perὸ nonnulla vocabulaque apud Serapionem laicenam occurrunt Magnam eius copia ex regione Zin Serapio tib mp. cap. I96.

adferri asserit. Haec est Sofala. ametingue, aut Zangue Persis se Arabibus idem gnificat quodHι-ger Latinis io quoniam totus iste maritimus Aethiopia tractus a nigris incoctitur; Serapio eum Zingue vocat. Sic Avicenna lib. 2. cap. 63 epitheton illi addit Almeniali, quasi de Melinia: item Selachiticum', a Zeilanforte laudat ima totius orietis instula, quam falso urbem esse Lacuna commet. in Diosi lib. I cap. ac existimauit, cust instula multis urbibus exculta. H A C fiunt quae ab Arabibus traduntur nullus

autem Graecorum, praeter A etium, huius meminit. C E TAE R V, hic mea est opinio Veluti pro re Auctoris degiovum natura terra interdum rubra est, ut bolus arta 'ri' nenus interdum candida ut creta nonnunquam ius-gricans sic verisimile est, aut instulas, aut terras misi cum Ambaros orira inuemri,qub terrasit, aut fungosa,aut alterius generis Ouod verum esse tectatur magna eius quae reperitur qualitas. Siquidem inventasunt interdum fragmenta humanae magnitudinus

16쪽

is, interdum nonaginta palmorem Iongitudinis, duodeuiginti vero latitudinis Urmarunt nonnulli

te insulam ex puro Ambaro vidissse, quam campostea

requirerent, nussuam comparuerit. Promon AN, c. circa promotorium Comorim

rim quod e regione insularum de Maliua est,fragmenturriumsere milium pondo repertum est sed cum usui inuenerat, picem aut bituminis genus esse existima- Ambissa ret;visi admodum edidit. Maximum ver quod νnt, , μ' quam iderimst mentum, quindecim libras pende-dens bat. Sed qui in Aethiopiam commerci, causa nauigant; multo maiorafragmenta se vidisse virmant: totus enim ille Aethiopia tractus a Sosala ad Braua que Ambaro abundat. INVENI Τ v etiam interdum,sed rarὸ, in Timor, o in Bra sit. Et anno I 33 o. inuentum e se stagmentum audio in Setuba Lusitanisportu. REFERTUM per est plerunque auium rostris, quas in eo nidulari credibile est; interdum con-c siis, testussi ostreorumpermixtum inuenitur qua

contactu Ambaro adhaerent. Ambari de Plinii optimum Ambarum censetur, quod a sordibus maxime repurgatum est, quod1 plurimum ad candorem accedit delicet quod cineret it coloris, alit quod ex venis, nunc cinereis, nunc candicantibus constet,leue,quod lacu perfossium multum oleacei liquoris resudet. Nigrum improbatur, praeterea candidissimum, teste Serapione ocosv citato quod adulteratum esse existimo. NOTA est Manardi contradictis,qui in Elect

17쪽

rio de Gemmis dist. 1 in comp. Me Ambarum rem nouam esse agrinat, eam1 non magno aestimat sed paulo post in Electario Diambra ibidem, quassivi

oblitus ranc compotionem obsmbarum multu lau

dibin effert, eosse in mulieribus Osinibus saepe meroptiasserit. MAGNA verὸ in aestimatione est apud opust

tiores Indos,eo enim cibis permixto frequenter utuntur medicamenti loco. Eius autem precium intendia ditur profragmentorum magnitudine quanto enim maius estfragmentum tanto eius intensus est cium, non siecus atque in Gemmis. Sed nusiquamma Ambariim,

iora in precio est quam in Chinarum regιone. Cum mationea

enim a nostris Lusitanis eiis exigua copiae delata pM CUM esset eius precium fuit missi quingenti aurei insim-gulo Cate, quod apud eos ponderis genu spendens Care poderis viginti uncias. Huius lucri cupiditate deinde alij mer M' catores assecti antam Ambari detulerunt is copiam, ut nunc alto vilioris aestimetur.

AovgΜrrv Hispalim totius non dicam Baeticae. sed etiam Hispaniae celeberrimi emporium, olei quoddam genus ex America, subrum coloris, cuius mirabiles praedicant effectus in omnibus teri morbis Idoleum deambra nuncupant, eius ne odoris fere, qui Ambra odorem aemuletur. Id vero ex ea arbore exstillare existiamo, quam exicana historia describit in hunc modum. Inter arbores exicanas memoraturin coit arbor Oe-ἀpraegrandis, tenusta, folijs Hederae similibus. Huius liquor, quem Liquidamba nuncupant, Vulnera curat, Liquidam atq; cum corticis ipsius polline permixtus elegans Odo bar. ratum Que summentum pra bet.

18쪽

I AROMATUM M Is T. De Aloe. CAP. II. Alopia E E loe Latinis, αλοη Graecis, hanc Aralescebat Perseo Turci Cebar vocant, nam quod Laberis

Serapione vocetur, Interpretis errore, aut Librariorunegligentiafactum esse existimo quidem Arabicunt exemplar Cebar habet Gazarate ver quos Ge- Areaa dro flos putant O Decan incola Aream; Canari,si,

Atis, ' ' maritimum hunc tractum habitant, Cateco-δzeure mer; Η 'assii, Acibar; Lotarii Azeure appellant. Aiotatilis F Aloes herba siccatasucco, qua plurima ι - nascitur in Cambsa, Bengala, aliis multis locis. Ceterum laudat ima est indocolora, qua inde ad Arabes, Persas,2 ut os, deiusque per viasuersiam Euro- Aloeaeoto pani defertur,eam h ob causam Aloen Socolorina ap-sohoiota, petant Distat autem hac in uia a freti mari Εν- sula thrai I 28. leucis,qua de re ominus Arabica quam

Aethiopi adicipotest, quod altera parte steti arabiarerminetur,altera Aethiopia. Ex verbfuccus hic extrahitur in qua an du- taxat urbe,ut ait And. Lacuna Com. in Diosc. lib. 3.

, b. h. c per sttam infulam, qua nuta urbibus emheti cultasse pagos duntaxat habet cum multis gregibus: neque laterculis ad excipiendum succum substernitur pauimentum,ut idem auctor est, quadoquidem in tota instula non est tanta polities. si hi audiendi qui fluccum exsuperiori plan-ra parte profluentem, eo qui media aut infima parte profluat praestantioremfaciunt i quidem omnusiuc-

cu bonus est iis arena caret, Madhibita diligentia

extrahatur. PRAET

19쪽

em est quantitas, sed quod incolae negligentiores sint in auferendis sordibus qua hicβccus secum trahit;

alius allopeior videtur. Hanc ob causam minus adhibendasdes est Dioscob. 3. cap. Σ3 9 Plinio lib. 27. cap. . qui eam gummio acacia adulteraristribunt, cum exiguo ijs in regionibus gummi ct acacia copia:imὸ,ut verum dicam,nulla,quemadmodum a vinrissis dignis accepi.Illud vero non negauerim, quin, transtatum,alijs in regionibus adulterari possit.

nastitur,nonsolum vulgarisama,sed a celebribus viris accepi qui compertust habere aiebant, Aloen quidempleri sique alijs India loci nasci, qua cum Socotorina deferretur Adem, nida quam nonnulli cem rupto nomine Iudaivocant es inde terrestri itinere Cairum, postea in Alexandriam ad ostia Nil, vel, Orbius, deinde Bacora, postea Cairum se Alexandriam facile tamen digno sit eam qua in Socolora sicitur,ab ea quae a Cambya, Bengala, aliis1 locis aduehitur Socolori 1 precium quadruplo maius esse ius qua abunde adpertur precio. Inter reliquas autem notas hanc commendabant, quia Socolorina , solidasto bene compacta asterius Pero partes noupossuntperfecte uire, quὸdsuccus ex diues plantis coilectussi. E C eius plura sunt genera', ut volunt Ara i*bes, sed unicum tantarat, tames varia isti indant

nomina.

Q. O D ero Dioscorides Plinius scribunt

20쪽

laudat imam ex India adferri alij ver ex Alexandria aut Arabia, non inpliciter id intelligendum est,

sed de ea qua ex Socotora primum in Indiam δε- lata est. Nam etiam ex Cambya ct Bengala defertur Ormus, Adem, o Gida. Itaq; minus male sue, qui unum Aloes genres ex Socolora adferri scribit, aliud e Persia, tertium ex Armenia,quartum ex Arabia Nam qua in Lotaniam defertur 'tilis oculis Aloe Alexan- viri ea ex Socolora allata est Alexandrinam autem

a quibusdam praeferri hinc actum est, quodsuperio

ribus annis pleraque aromata Ormus deferrentur, deinde Basera, Adem, Gida, inde Camelis Suer. quae in extremo maris Erythraei ita est, ct Alexandriam ad Nili ostium, unde Veneti petentes ea resi- qua Europae communicabant: non autem γοὶ in Alexandria fat Aloe. Aloen planta N A si iuueri per non modo in marisimis,

sed etiam desertis India locis, cum eam ubique viderat nasci. rim ducentis leucis itinere terrestri per eas solitudines confecto . ullam eius inueniri gummi certum est, sed interdum aqua quadam scida es olijsidat, at neglectari nussim svi. Hia, s sus est non modo apud Arabes umcosob medicos qui uicennam, Abolahi apud eos di Eum , O eiu bibros quinque Canum edidicerunt,

Iegerunt j Raz en quem benTacaria pocant, item Mesee Arabi-Hau Rodoam ct Messen illis Menxin appellatum,hbata ta etsi non is it qui apud nos in usu est, Hippocratis

in us praeterea, Galeni, Aristoteliso Platonis omnia opera, minus tamen integra, quamaraco sermone con

scripta