Aromatum, et simplicium aliquot medicamentorum apud Indos nascentium historia : ante biennium quidem Lusitanica lingua per dialogos conscripta

31쪽

enim aegros purgaui qui a Rhabarbaro abhorrebant, quod issi Dicam admiscerem. 41RAR subit Antonium Musam, Exam. sv l. qui adeo credulus fuit, ut his de adhiberet, qui Semlust quod veteribus Dit ignotum, ut postea ostendemus 9plantam consimilem Silphio esse a firmarunt. Sed de hisplura liuo co.

S siue in vir eruditur omisi laude dignus Iib. de nat iv. 3. cap. 1 2 sicribit in Gallia nasci cras sani radicem, magnam oris nigricantem, intu candidam sita cum siuo liquore senune mirustagret iucunditate. Huic ob infignes virtutes dustria indiderunt nomina: namoLmodo Imperatorium onodo An impexaxmria.

gelicam, modo Sanctissmius rauicem appellant Her eiusque se.

barij, et1 calfacientem focatoriami vim in tertio si ςVlx xς gnant abscesu. Viuice venenis aduersari tradit,pestilentia populatim sevientis arcere contagia r corpora ab lae pestifera vindicare sitantum in ore teneatur, per hyemem ciceris magnitudine curino per aestatem exstintilio rosarum liquoresumpti: necfnsurum ea die contagionem ait,qua quis deuorarit,namarina et sudore venenum abigit c etiam aduersius Uinationes palare, alios1 praeiterea morbos, quos breuitatis causa omitto. Hanc igitur esse Laserpitium Gallicum, Laserpitium cuius Veterinari medici meminerunt. Etsi quis nares R 'confulat inuehitri Last illud idem quod Benjuinum oscinu appetiatum redolere. Nam ct doctos in ea esse

opinione, ut quod ab oscinis Beni uinum siue Ben Iu ηςRjuinum. Dum appellatur, La ous Syriaci genus, ictu quod

32쪽

S E D eius opinionem cap. de Benjuino, multu solidis argumentis conuestemus. Eiusdesententias uiisse aliquando it videlicet Benjuinum Laser esse putaret ipse Matthiolus Commentariyssuis lib. . cap. 8. scribit veritate tamen coactus, sententiam mutauit.

Maeanet. Qu'niam hoc capite totoq; adeo opere de Baneant bus disterit noster Auctor, quod genus hominum sit, necesse est scire. Eorum igitur Philolbphorum quos Baneanes vocant tam es nunc potius Negociatores appellandi veniat, quam Philosophi malia sunt genera, in hoc conuenientium, ut neque occidant rem aliquium animatam, nedum ea vestantur. Hoc praeceptum adeo strict e obseruant, vi picrunque aues redimant, deinde eas avolare Gnatii. Non vescuntur napis, non allijs, non cepis, non pulmentis rubro colore infectis. Vinum non gustant, non acetum, no impa, non Orraqua ea sunt apud eos potionum genera)non panium. Plurimum ieiunant, noctu paucissima edentes veluti faccharum, super quo aut aquam aut lac bibunt.Nonnulli inter hos stuperstitiosiores viginti interdum diebus omni cibo abstinent. FORMI Cis aquam saccharo dulcoratam bibendam praebendi affrinantes sese eleemosynam in paupere conferre: sedi auibus aqua propinant. Morituri, solent nonnulli certam facultatum portionem testamento legare, Viris quibusdam qui persolitudines vagentur laquam peregrinis iter facientibus dent.Refert noster hic Auctor in Cambaiete se vidisse No conatum, in quo omnisgeneris aues curaretur, quae sanitati restitutae quolibet euagari dimitteretur. Eodem vestium genere quo Gymnoso phistae usi fulisse perhibentur, amiciuntur, Manimarum transmigrationem in alia atque alia corpora crederem

mor est.

Eramines. HANC similiter opinionem sequi traduntur Brame nes vocati in Balagate, Cambao Malauar, qui nisi loti uniuersium corpus,cibum non stingunt, maioriq; sunt inveneratione quam Baneanes. Extiis etenim deliguntur Regibus scrib. Procuratores negociorum, Quaestores et

Legati.

33쪽

ragati. Hi tamen omnes, quemadmodum cliqui in maritimis micam appellatis habitant, vescuntur omni genere carniu, excepta vaccina de porcina donaestica Attameomnes animarum transmigrationem creciant,alias o citi rimas persuasiones ridiculas habent. Atq; haec ex no tro

Auctore desumpsi qui varijs capitibus es his agebat. De Opi CAP. IIII. Q vom nos Lusitarii corrupto nomine Atra fiam Amseim.

appetamus, id Mauritari, quos Induse irati sunt θ

O turn vocant, deducto a Graecorum O, 9 Komine ossum. Plerassi enim nomina a lingua Graeca quam Iliu- humani limmani, quo Ionicam dicas, appe antὰ mutuati unt.' Arabes, 'in F,ris Ad n litera multum affines,mutato. Sic Opium ossum dixerunt, Paonia Faunia, multa militer. V A Ra Asunt Opii generapro regionum di feren Opsi varialia. Quod e Cairo adfertur Megeri vocant albicat. ζ' magni est precij existimo id esse quod nos Thebai Opium hocum dicimus. Quod ex Adem aduehitur, alijsq, locis φῆμηδ' Erythraeo mari picturis,hi umo durum est eius preciumpro regionum varietate aut intenditur, aut minuitur u diu Cambaia, Mandou, ct Chitor cogitur, mollius esto magustauescit. Magno venditur1nultis locis, quoiuiam hulis sui assisescunt:solet erilinquo aliqua in regione requenti est in Uu, cariissemper vendi stupidixi ex Cambala adferri vaxima ex parte in Malui costigitur Et quoiuiam in meleam pium Thyaliquantulum olet utarunt non Iasii Thymel succo 'i' adulterari sed falluntur.nam tota Cambala, imo tota India Thymeleamproaenire non credo. Et certe in

34쪽

Cambulete resciui nihil aliud esse quamgummi fue

pauer ca Vocant nomine cum rabibin communi praegraudi capite, quod interdumsextarium cum dimidio caperepositi inueniuntur etiam nostris haud maiora)ta incisa opium ex istant. Non est alitem id papa uernigrum; nam tota Cambala haud inuenia , tametsi sulcenna lib. 1 cap. 26. Opium ex Papauere nigro parari cribat. Sednum alijs in regionibus ex ni gro Papauere colligatur gnoro. P L vino, V s huius usus e per uniuersamopii ma Mauritumam, re sam afliquidem eius sui ita a se ta siti stio abstinentes periculam vitae incurrat: stica quod ne admiratione non caret,quandoquidem adeo narcoticum stupefactiumni est. Sed etiam qui eo ν-tuntur, dormirabundi pleruncti videntur. Itaqj solent qui eivi facultates intelligunt, exigua quantitate umere alii ino plerit liberalius eo utuntur, ut lassitudinem ex laboribus, animiq fastidia tollant, non autἴνtproniores in venerem efficiantur, istulte quidam optum ς' credunt O uoniam pium non mos venerem no stia

stimulat mutat, sed potius e stimulosafringit 'astigiditate, iasiorum permaticorum constrictione. Et non

nullos Lustanos noui qui vivi susteriles 2 impotentes ecti simi. Dos Is communis apud istos est a viginti ad filii .. Vinquagi et rctigraπa Noui tamen quenda Corasonem natione a Secretis ibimora, quisingulis diebin tres laminanopi ederet, qua penderent decem

drachmas ct amplius: O licesvi in dormita a bis us

35쪽

LIBER f. rbundus semper videretur, apti fine tame ct docte de omnibG di stulabat; tantum potest consuetudo.

Audior habet Canada est autem apud Lusitanos poculi genus continens quinque triginta uncias. Cum vero Sextarius apud Veteres quatuor e viginti uncias vini acetia aquae continuisse inueniamus, Canada Sextariucum dimidio verti, quod non haberem aptius vocabulii. Bellonius libr. 3. cap. i s. obseruationum auctor est, Opium abundantissime cogi ex Papauere candido tota Paphlagonia, Cappadocia, Milicia, apud que Turcos dc Per assummo elle inulamon tamen ab eis sumi supra drachmar unius pondus.

De Benjui CAP. V. Dixi Mus in Laserpitio Asam odoratam none se Benjuinum, tametsi nonnulli docti viri in eafuerint sententia Νunc istud restati nostramsententia

fruitis argumentis comprobemus. v LNM unqua incondimenta recepi se Ben Benivinum

diendi cibis apud Indos ut ante diximus,ex quopatet pitur

Benim Asam esse non posse. II

M A MUM A pars Laberis ex India ultra Gangem se und cincola Ganga vocantJaduehitur. Benjui vero quod μ'.' in Indiam adfertur,quod1 amygdaloides vocant, nascitur in Samatrao ian, o non in Armenia aut Syria, Africaue, aut Cyrene eiust maximapars huc couehitur deinde in Arabiam, Persam, Asiam minorem defertur, at1 etiam ut ex virorum dedignorurelatu intellexi in Palastinam, Syriam,si meisiact ricam . Antonio Mus Exam fimpl. imposiverunt

ui β ij IUtani, qui incolas apud quos notatur Be ''

36쪽

3 AROMATUM' HIS T. jui, veritate coactos ad gummi etiamnum Iasi*Mtium vocare gnificarunt quandoquidem ab indigenis Conam ham appellatlir. Rug1R1ψ Ai uelli, mite lib. emat. Stirp. . cap. 32. ob- in lectisnem, quem, capite de Lasere, Imperatoriam Laser Gallicum ait oscinarui sei uinum esse ontendere cripsimus: Sic re stondeo.

C, M is inter reliquas Imperatoria facultates hanc illi tribuat ut libidines extinguat in Lasere verbdixerimus Indos eorti ad venerem excitandam, Imperatoria Laberis genus esse non potest. Benjui vete E Vi nostrum Beu ui peteribus ignotu bV- P 'suisse omnino puto: siquide nessi Graecoru quempiam, vel quenquam Arabum hunc describere memii in Naquod Attenrois . Collig. cap. 6. dicit, Belanitiin, aut Bela, Pan, iue Petro an exsc te is excalfaciente infletudo excessu haberes acultate omachu humi- duo languescente exsiccare,ct roborare, oris odorem comendare, partes corporta confirmare, ct venere excitare;ex eius adeosuccincta se breui descriptione, persuadere mihi non possum esse Benjui quod describit:

quod hau contrabentiat,per me licet. ventui Iu VETERI Bus etiam Iudauignotumfuisse exburi bd eo con ere licet, quod nessi David, vel Solomon eius meminerunt, tametsi odores sugmentasummopere commendarint.

37쪽

ScR1B1 Mediolanen si quidam nasii Benjui in monte Paropanislso, ct praeter Macedones quosdam, qui in monte Caucaseo odoratissimum, nostrossi multo praestantii 3se vidisse asserebant, Ludovicum etiam Romanum citat.

Et o vero nec huic Mediolanens,nes illi Macedonibusfacile crediderim, quandoquidem videre Iicet huc commeantes tot Thraces quos illisumes o Rura, cant99 tot Turcos, qui Betilui mercium gratia hinc transuehunt quos,s apud eos Benjui nasceretur , baspotius merces, qua maioris essent emolumentio quaestus ranistortaturos credibile est. Fieri autempotest, isti Macedones Myracem pro Benjui intellexe 'IN in 'rint: sed tamen nullibi Syracem nasciscimus prater quam in Aethiopia, ubi etiam Myrrha reperitur. E Ludovico Romano a Lusitanis quibusidam au Quicus

diui quisu hic in India cognitus; uit, nunquam eum praterius Calecutiessi Coclam necdum enim eo tepore ea maria nauigabamu qui nunc nobis aperta

sunt. Egosane hunc Ludovicum olim peracemi e credidisellectis eius Commentarijs, multa eum pro arbitrio finxisse deprehendi. Exempli gratia, ubi agit de Ormu lib. 3. cap. a. insulam aut vi bem esse poteti Asimam refert n qua ut aquae uauisiima, cum tamen nussam istic aquam praeter salsam inuenia , omnischannona ct aqua aliunde e conuebatur, nec ista quidem admoduloni . Deinde nessi aquam, eo ligna in Malaca inueniriscribit, lib. 6. cap. 17. cum tamen istic sitis aqua potabitu eiusfisiuauu via, et egregia lignorum materia.Ex quibinridere licet,non mul tam

38쪽

tum dei tribuendum esse huius Auctoris friptis de

rebus Indicis. Beniuiami PORRO sem; ut plura fiuntgenera. Id aute ma-g4-k xime a Mercatoribus expetitur, quod Amygdaloides vocant, quod1 unguesseu maculas candidas admi-xim habet amygdalarum instar quo enim pluribus huiusimodi maculis abundat, tanto praestantiu habetur. M A vim ii prouenit in Sian et eius cotermina Musi; lapsus Martaban . Eius memississe puto Antoriium Musam, id sermixta eius radicumscobe adferri asserere: sedi allio quandoquidem unum idem best gummi, aliud videlicet crastiori consistentia, aliud liquidiori, aliud non plane dura, quae deinde a Sole exusta magis albet. Id Benjuis exficcatum nonnunquam infarina resoluitur, qua Musa radicusicobem esse putauit. Benjui secun A L i m genus iugi ius inuenitur in Dotis Sa-dum ἶς'μ ' utra quod viuinu est precij. U O genus Uigrum in Samatrie nouellis arboribus profluens, quod ab δε- Benjuides regrato Bemlui de Boiuinas vocant: idsuperiori decu-φ'-- plo carius est. Eiusfragmentum superioribus diebis mihi dono missum est, suavi fimi odoris, quod manibus confricatum, eas mira odoris stagrantia commendabat.

E c o sepius existimaui istud Benjui de Bominunihil aliud esse, quam Benjui cum Syrace liquida.

Styraxit quam Chinenses Rocamatha vocant, permixtum, zmillia quoniam eius odor aliquantum ad Benisi de Borimo accederet eam 1 ob causam id aliquando experiri potui, mixto Benjui cum brace liquida. Sed licet id

39쪽

Benjuisic permixtum vulgari odoratius esset, odoris tamenfragrantiaosuauitate a Beni ui de Boninas superabatur. Cp TERUM Benjui nouellis plantis profluens Amygdaloide odoratius ese, causam esse puto, quod gummi multum natiuae a fragrantiae vetustate de seniuIebs, perdat,ut fere in reliquissimilibus cotingere olet. Sed in ca tio.

quoniam candidum e antim est, nigrum vero: no fretur.

uerum odoratius, utrun permisceresolent, ut odoris fragrantia etiam elegantiam conciliest. di mi, i genera vocantur a Chinensibus Co- cominham. mintham,ab Arabibus Lotianjaoy quo dicas Thus de Iasta,quod haec regio prunam Arabibus innotuerit,' ' η'g'Pfliquidem Arabes Thus ouan dicunt, Gu arate Decan incola, Udo. do. Es autem Benjuifera arbor procera,vasta ul-3ςnmina chra , magnam spargens ymbram ob ramorumfrequentiam quos pulcherrimo ordine digestos in aerem elatos habet Caudice est crasso, materiapraeduractsirma. Eiussolia partim aceto condita, partim ramis dilhuc adhae rentia accepit minorasunt ea aliquantum Citrifuse Limonera foli,s, non tamen adeo virentia e parte duersa candicantia qua vero in ipsis maioribus rumis enascunfurcid Subicis folia magis accedere videntur datiora tam esunt,sed minus longa Nascitur interdum insiluis Malacae, loco humidiore. VULNERANTVR arbores ut Gummi quod est Benjui maiori quatitate effluat Novellie, ut dixi, arbores Bem uideBoninas emittul,quod est ex prouin ciuismsd praestantius est eo quod vi Sian Πυι--ntisi. C ur

40쪽

Tigris.

tur, natum vero in Sia reliquis generibuspraestantiis est. HAEC omnia non ne rei nummam distendio di

dici: quidem perbelissatisfactum est ei qui mihi or

s olivo ramos huius arboris attulat, Vt aequum erat. Nam praetersummam qua his adeundi est luis difficultatem,maximum subeundum est periculum, ob TiReimonec gridum qua illi Reimones vocant 9 in j fluis stequentiam. S 1 quid vero eis qra nunc sceptaui melius intellexero,palinodiam non modo in his, edo alijsim

nibus canere non pudebit. Credibile est nostro hui auctori ab aliquo impositu

fuisse,qui Ludovico Romano parum aequus erat, aut sane aliud habuisse exemplar, quam ea quae passim Ludo- uici Romani nomine circunferuntur. Nam lib. 3.cap. 2. de OrmuZagens, quarum inquit potu suauium, annonae que mira, carita3 inuehunturfere omnia, quemadmodum noster auctor hoc loco asserit. Et libr. 6. cap. t 7 de Malaca agens, Mittit tamen triticum, carnes, perpaucaque luna nusquam Vero aquae meminit. Hoc Benju1 amygdalinum Amatus Lusitanus enarratione II. cap. de Myrrha, praestantissimum Myrrhae genus esse censet, quam Dioscorides a loco natali Troglodyticam cognominat. ' Sunt illa prouinciae supra regnum alacae ad fluminum Auae 3 Menan in Oceanum Indicum influxum, supra Gangeticum Inum.

De Thure CAP. V I.

C, M Veteres duo Thuris es segenera tradant, aruterim Arabicum, alterum Indicum; de eo nobis disserendum existimavi. Ihv in ' 'gi nivir am Iii iam Thu non nasti certi'-

citur mum es cum quicquid Thurumc consumitur,