Aromatum, et simplicium aliquot medicamentorum apud Indos nascentium historia : ante biennium quidem Lusitanica lingua per dialogos conscripta

발행: 1567년

분량: 272페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

hinc in Lusitania euehitur, ex Arabia deferatur. Nopo sum ergo non mirari a quo Dioscorides libr. I. cap. 7 o. quem tamenis uicenna lib. 2. cap. 33 sequutus est Thm in India nasii acceperit. De fra- bibi minus mirum qiti nigricantem colore, quo Thus Indicum praeditum esse vult Dioscorides, Indum plerunt vocent, ut ex Myrobalano nigro, quem Indum appellant,patet. C UT E R v abus Arabibm, apud quossolum ouam prouenit, Louam vocatur, nomine ex Graeco deducto: Avicennalib. a. cap. 13, Conder, id est Resina camac enim illis est gummi, veluti camac Arabi, Sym*ς id est gummi Arabicu Serapioni libympi cap. 178.

Ronde corrupto vocabulo. Nam multos Arabes con Rondenueni sed omnes Thus a quoquam eo nomine appellari negant,paucos veris quosdam Conder Vocare, ct pie condet. rosissi omnes Louan. Bis, a quibusdam Lusiani qui in Arabia diu vixerunt litellexi. Addebanto illi arborem qua Thus producit,ab incolis Louan etiam appellari, eius h duplex esstgenin' alteram m0ntanam, Thus mono alteram in planis nascentem Montana arbor monti x-num

bus confragosis prouenit, optimumq laudati simu

Thus profert. In planis vero nastens Thus profert ni ThV in pl*'

grum, improbum suo cum aliarum arborum resnis permixto nauespicanto oblinunt, uti nos picesok- min. Ea arbores illati Prouincia Regi cedunt Aec cuiquam Thus colligere licitum est, nisi Regispermissu. Confluere eo Negociatores ex dem , vel, ct alijs Arabia locis, ct cum Rege de Thuris quatitate quam auecturi int,ct deprecio conuemre solent nod lau-C datum

42쪽

33 AROMATVM HIS T. Thus astu datum to legitimum, quod nos astulum τρω- Mesito. mu β, Melato appestant. Thuris vi L A vi Aa II milia, huc etiam delati, vile est precium: centenae,sim librae duobus duntaxat Lota- Uicis aureis emuntur. Improbum interducum optimo missetur cui nonnunquam ct corticum fragmentainiarent , atque huc desertur sed vilismi est ecij.

Thuyn0n is ergo nullam aliam adulterationem nouit. Nam qui qua se id adulterare vellet, cum tam vili ematur' Thuris usus M VLTus est Thuru Uin apud Indicos mericos

in unguentisos mentis. Nonnunquam ct in corpus assumitur ad varios capitis assectus ct alui profluuia Sed maxima Thuris pars hinc in Chinarum re gionem exportatur quoniam isticplurimam eoatuntur is in regiones Malacae xi inas. Thuris plata. PORRO Thunu arbor humilis est, folia habet Lentifico milia oecubiaruch est Arabia Scribunt ramenti stant in nouo orbe etiam Thus inueniri, sed penes eos si ides, ego certe de eo thilprqnunciare

ptisum.

De Myrrha CAP. VII.

Myttba. PLURIMA adfertur etiam ex Arabia ad nos Myrrha, qua Indis Boladicitur tum etiam ex regione Abexim, qua Aethiopia est uuasi perhsu arbor qua eam profert,aut qua ratione re sina ebiciatur,nunquamscirepotui. Intellexi duntaxat a quodam ercatore qui in eundeo Mosambique negociabatur, tum a quodamsacri ico sethiopia Episcopo Arme mogenu esse quoddam hominum montanam ct l

Bola

43쪽

LIBER I. 39uestre quos Boisin vocant, si uase pura arabica Bodosas. quae nonnihil ad Chaldaicam aut Syriacam antiquam accedat, utiperhibent. Id inquam hominum genus Myrrham in Braua o Magadax terrestri itinere

adfert, ct e Chaldaea regione cui vocata se adser-re asserit.

Qui veterum opiniones de Thure Myrrha nosse volet consulat Theophrastum libr. 9. cap. . de Historia plantarum, Plinij naturalem historiam libr. a. cap. Tum legat quae aliquando commentati sumus in appendice ad Commentarios Gallicos docilissimi Dodonaei de Historia stirpium addita. De Lacca CAP. VIII.

M oscina Laccam vocant, eam Arabes, Lacca. Perse, is Turci Locrium utri quasi dicas Laccam Loesumum. Samaira,nuncupant non quod Samatras Prouinciae Pegu abiplurima Lacca nascitur finitima sed quod Arabes, ali iam memorati in Samatra gigni

putarent. Idem nomen etiam inualuit apud Prouin clarum Balaguate, Begala, ct Malana incolaue, quoniam a Mauritanis caedoctifuerunt Legitimum tamen earum Prouinciarum nomes LaQ in Peguae Lac. roo Murtaban ubi praestanti ma est, Trec, atque et iee. istuc edams adferri tradunt. Non vocatu aec, aut ancusat, ut Pandectariis cap. I 3. corrupto nomine appellauit nec Sae,ut apud Serapionem lib. mpl. cap. sae.18 I. corrupte legitur.

CETERUM cuin ab ipsis incolis,apud quosplurima nasicitur,Trec vocetur mirabitur aliquis, cur nomen Lac,Loc,ant Luc inuenerit. Sed bancsulse C causam

44쪽

causam conficio suo hoc medicamentum in Locmne mellis crasstiem dissolueretur cum ad inscietam,

45쪽

tum ut eius esset usius in medicina. Praestaret tamen sempernatiuum prouinciarum,in quib:u medicamenta nascuntur, nomeseruare, quὸd haec immutatio multorum errorum occasionem praebere soleat. Romini egi Murtaban incola eam Samatram exportabant, is inde Piper insuam regionem

reuehebant. HIDNAM e fiet Lacca, quomodo pararetur, Variae deLam

ubinam gigneretur, diu dubitaui Navi a 'rma *μμῆς bant nonnulli in Pegusumina exundare ait alueumpuum superare solere; aqua deinde decidente in lutumquὸ remaneret bacillos abincola ini,ci, in quibu3pra-

grandes semica nascerentur,et eae quidem allita, qlia multam Laccam accumularent. Percontanti autem an eorum qua narrassent oculati essent testes, tantum

sibi fuissesci, negabat, ut haec adeo diligenter animaduerterent,se amam vulgare eam esse. Conuenitandem virum apprime honestumo curiosum diligentemssi qui istic 'erat. Dixit is pastam arborem istic t ς 'nisi inueniri foli, quodammodo Prunt . in cuius surculisse minutioribus ramis magneformicae, in terrae Pisceribus alijs locis enatae ,hanc Laccam elaborarent ut apes mel conficimi materiam ex ipsa arbore exsugentes Hos deinde ramulos ab arbore reuelli atque in umbrasiccari, donec deciderent ramuli, Lacca autem ipsa veluti in tubulis concreta maneret: interdum tamen igni ragmenta inhaerere. Meliorem tamen censeri, quamcera esset, signissifragmentorum expers eam veris cui inhaererent fragmenta, deteriorem cen-

46쪽

4 AROMATVM NIs T. quampostea colliquarent inpollinem reducerent, eam1 viliorem censeri,quoniam multam terram a mixtam haberet. Deinde negocium dedi quibusdam qui Peguprofecturi erant,ut,an itast res haberet iligenterperquirerent stiij retulerum versema eum dixisse. Idem postea perii esse didici in Balagualeprofectus,ubi nonnulla nascitur,ct reseruatur quam δε- inde in proximos portu exportent. Huc item mihi aia latus est ramulus ab arbore Beriferi cuius infecundo Beri r mistionemfaciemus reuulsus, cui multa inha- rebat Lacca. Sed quoniam exigua admodum quanti- rate prouenit,aduersante Hi reperie,negligitur. Mulrox iς rii tamense uidisse in j arboribus virmarunt. Formi- laboriat cas autem hanc Laccam elaborare inde manifestu est, quodplerans alaformicarum Lacca permi ion-1'uiunt r. PRAEMANs autem haec Lacca', pulcherrinio rubro colore inficit qua est deligendi rati, O ex ea bacissi illi, quibus in ob ignandis epistola timur,

conficiuntur, admixtis ijs coloribus quos maxime empetimus. I dem et fabri lignari linea ducunt. Hac vero Lacca implent etiam cum Aurifabri,tum Argenti- fabri vasa maiora aurea ct argentea. Laeeae planta NON est autem ea arbor in qua Lacca elabora sim Myrto misi autfacie aut magnitudine, ut aliqui voluntsed interdum in Nucis iuglandis magnitudine excrescit,interdum minor est. Aia Cam N A lib. a. cap. 432. Paulumseqvu-rim, Iaccam, qua ipse Luc vocat, Myrrha per inulam

sarit,ati odoratam essescribit, deberes cum delectu sumi,

47쪽

sumi eost reprehendit qui eam Carabesimilem faciunt: nonnullas tamen facultates Carabe miles habere Existimo autem Auic nnam Laccam non nouis Laeea neque

se . quidem necti Myrrhasmiis est, quoniam hac in V .

extimis arnis elaboretur, Myrrha vero ex ipse arboris dorata, trunco extillet: nech item odorata,veluti Myrrha est, tames uicenna ibid. odorata esse contendat. V dBellanenses Luc verterit feri potest eum ita in veteri exemplari inuenisse Attamen nxnc omnibus rabi-biu Loc-sumutri dicitur. Erratfmiliter,quod miles illi cum Carabefacilitates tribuat. Carabe enim Laecae facul- glutinatoria esto a Utrictionis particeps. Lacca vero dissi les. Obstructiones aperit. CEΤERvM erroris ansam Avicennae praebuisse puto, quod Laccam Cancamum Dioscoriduisse aesti Laeea n est

marit,cum tamen plane diuersumst a Lasca, quae snime, ut diximus, odorata est: acamum vero a suis

smenta usurpatur,quodgrati odoris est indiciu Pra-terea etin error ex eo manifestus est, quod duo diuersa capita descripsierit, in altero ibidem Cancami descriptionem enarrans, in altero de Chelchem agens chelahem.

quasi diuersa 6sent niplicia.

SERAPI libr. simpl. cap. I 8 I desententia Diosc. athabarico quem nonnulli Paulum purant gummi esse ait arboris in Arabia nascentis, Myrrham quadamtenm referes. Deinde exsententia I hass, in ramos Sorbi quam ipse Guberam vocat eues subeta. delabi dicit. Postremh, Iacca, inquit Isaac, res qllaedas rubea q/M tenuibus ignorum surculis inhaeret Coquitur hac , ct ex eapanni rubeo colore in ciuntur, quam

48쪽

AROMATVM HI ST. quam infecturam Chermes appellant. Ceterum Lacca ex Armenia defertur Hacsunt Serapionis verba. SED, quodpace tanti viri dictum volo, Serapio- Laeca exeri ni innotafuit Luca, quoniam Diosioridis Cancamu

ita esseputauit Laccam tamen a Cancamo diuersam es

se iam diximus, nullis Graecorum cognitam fuisse asserimus. L A CAE A M autem in Arabia non nastipata est,

quoniam in Arabiam ex India deportatur: Similiter nec in Sorbi ramos delabi, vel etiam Mellit,ut nonnulliperperam verterunt, cum nullae utper Pniuersam Indiam Sorbi aut Me stili. Sed nec in Armenia nascitur, nec etiam est Chermes Arabum, cum id nihil aliud t quam Coccum infectorium Graecorum. SV A N vero hallucinentur onachi qui in Mestuenscripsierunt, dist. I. cap.48 Sanguine Draconis vulgo vocatum Cancami locosubstituentes, δε- estissime Matthiolus multis argumenti ostenditsiuis in Diosc.commentari, lib. I cap. 23. EORVM item opinio qui Dio coridis CancamuBenjui esse volunt, magis erronea est, quam ut refesti debeati.=quidem non nascitur in Arabia, uti de eo comentantes diximuS. V ΕκvMfmihi dicere licet quod sientio in ea sum opinione, ut nos leguimo Cancamo minime carere putem,ctiaccam etiam legitimam nos habere, quam ex India omnes auritanipetunt, ea1 etiam insuis compositionibus utuntur , yeluti in Dialacca, quam ipsi Dasiacca vocant. E autem Gracorum Cancamum, meastn-

Iemia,

Benjui non

est Canca mum. Dialaeca, Cancamum

quid sit

49쪽

tentra id quod nos Anime vocamus , adsul menta Anime. idonemn, quod in Lusitaniam ex Aethiopia Arabia nitima aduehitur. Si quis verbalivdproferat quod Cancami descriptioni conueniat sententiam mutare paratinsum. HALLUCINANTVR ver qui Anime in Arestiliana regione inueniri conten ut, genus illud picis siue bituminis Re aue, in Siruan,ut aiunt,no procul a Malaccis repertum, Anime esse credui. Nam eius picis multa copia huc ex Samaira alijsssi regionibus aduehitur qua picandi nauibus utuntur. Sed nec odore praeditum est Cancamo simili, duntaxat resinam aut quo suis vulgare gummi olet.

Etiamnum ea Lacca qua ad nos aduehitur circa semulos elaborata est;&quamuis praedura exsucca, prε- mansa tamen sputum etficit sanguineum ; quod probitatis est indicium: imb alutas toria vervecina ea contusa dc urina veteri macerata rubro colore infici ex altera parte quidam volunt. Itaque verisimile est,eam adhuc recenistem ea omnes notas obtinere quas nosterauctor Laccae tribuit. Eiusde est sententia amatus Lusitanus suis in Dioneoridem Comentarijs lib. L. cap. 3 Est verbanime gum Anime. mi quoddam Lusitanorum nauigationibus in Europam allatum, cuius tria inueniuntur genera Primum futuetacit,&pellucidum est, planeque nobilius illud succinii crudum aemulatur Amatus hoc genus Cancamum esse , a Britto Galloedoestus, loco iam dicto contendit. Alterii genus nigricat, fere simile est taurino glutini,siue illi resinae quam officina Colophonia vocant. Id Amatus Myrrhamam inneam Dioscor esse vult. Tertium genus pallidum est resinaceum retorridumque. Omnia verb iucundum in suffumigijs spirant odorem, idemq; videntur temperamentu sortita. Posteriora tamen duo degustata, magis siccare& amareicere deprehenduntur.

ε Anime qubd nescio cur Anij mum vocet in hane Anime.

50쪽

sententia Amatus Enarrat. 3 cap. de Cancamo Est igitur Gincamum gummi quoddam, quod ex Guinea, Africaue&1nsulis illi circumiacentibus Lusitani nostri adferunt Ani j mum appellates. Decidit enim gummi hoc vetestantur illi, ex proceris arboribus, folia Myrii habentibus,qubdalbum reperitur, 3 aliud subnigrum Myrrha quodammodo persimile, odoratum, quod Dioscorides illis de causis tanquam improbum commemorat, se Minea. Diosc. habet Aminneam, Galenus tamen inarae meminit Paterra unde praecipue nascitur eam appellat. quanquam Serapio Amineam nominet Vnde Lusitani nostri corrupta dictione, pro in ea vel aminea Ani j muVocent, Meo mulieres maxime pro suffumigijs,&medici contra dolores a frigiditate ortos praecipue utuntur. Hanc verba 11ertione primo adstruxit Bri solus Gallus, vir magna eruditione praeditus, qui quum apud Lutitanos ag ret, ut inde ad Indos cupidus cognoscendi rerum nouarta, nauigaret gummi hoc vidit, quod Cancamum esse dixit. Proiride, quum Cancamo opus fuerit, Lusitanorum ani j ino deinceps utemur. Myrrha. ITEM E narratione i. cap. de Myrrha Myrrha verbminea vel aminea dicta, hodie quoque in Lusitania dc niuersa Hispania paucis mutaris lueris habetur,ut cap. de Cancamo diximus, gummi scilicet an ij mum appellates, cuius duo genera habentur album e nigrum. Nam n buCancamum elie ex Brisolo didicimus nigrum verbis mea haec Dioscoridis Myrrha est , quae ex proceris arboribus decidit,nullo cogente artifice, aut vulnere in arbore facto. Haec Lusitanus. Vertim non desunt etiam qui Anime

legitimum B dellium ene putent, ob multas quas habet notas cum B delli historia communes, qua apud Diosc. lib. i. cap. 69.ωPlin. lib. ia .cap. 9. atque alios videre licet

quo se florem remitto.

x pinv M tim hanc Epitomen conscriberem, dono accepit a Iacobo Antonio Cortuso Patricio Patavino, claris simus vir Rembertus Dodoneus medicus echliniensis, exoticos nonnullos fructus, inter quos nuce F n-

fel duorum generum, Sycomori&Bdellii fructum,&Fagaram Serapionis, quos mihi pro nostra amicitia liberaliter communicauit. Hanc itaque fructus B delli iconem τxhibendi nactus, nolui committere quin eam hoc loco

SEARCH

MENU NAVIGATION