D. Francisci Toleti, societatis Iesu, Commentaria vnà cum quaestionibus in duos libros Aristotelis De generatione, et corruptione

발행: 1583년

분량: 217페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

zti In Lb. I L de generatione, o corrupi

mastiani ut rosecta , ed rei opes, silcccx- sa durationis: a quo enim unum, Scalae

da per augmentum ad luim persectio- Qem ueniunt , di in ea quae Icuri pet alia- quod tempus: Δ hoc totum tempus, scilieci , ptotcctionis & status', dicitui gcnerationis': tempus uelo cor iuptionis estrosti a tum utque ad mortem: incipite. iiiii tunc homo l .animal declinate a pein

rum procedit aliquo modo.

Tepus ge Dicunt igitur hi Philoisphi , quod te

V traxi suq generationis est atri u , quantun Gh- tam imia orialem , aut tx ra modium dia ruptionis si ulum temper ςm specificana, i 'gam quibusdam confectionibus' i emoto quouis accidente cui inscco , dc violento . vel seruato naturae cursu. Hoc uutem pro riiDiialiter in qualibetispecie intelligendum est : di dum enim illiu est generari as,dimidium coi rupti O. nis ; ut in homine usque ad trigesimu in quintum est generatio , utque ad septua-gcsimum coi ruptio , quavi uta aliquando

Attende aut cm , quod dicitui tempus pii, uoce g nVrationi , qu nia enim fiat cciri uiui genc viso aliqua , α altei ano continua in am- Lationis . Inali, tanun quia magis acquirit, quam deperdat ut in augmento. l. non minus acquirit, quam dei cicat, ut ui statu.

Ex hoc sundamento glossam illud Ari. tex. 37. s esse aequale ici Fus generatio

nis,di col ruptionia et quantuis crediderim.

noncsse hunc lentum , sed quod in motu Solis est aequalis 'pars pro generatronibus

valentium in plurimum , l. accessus et est etiam pars aequalis. s. rccessus, PIO coriu pii Ombux eorundem. l. quia corrumpan tur. l.quia cc siet ab ipsis gen rationibus: cessa torsia etiam:tempus. etiam dici potest corruptionis. - . .

- . His pridictis fundamentis, quibus me Iol e uni lius ista elucidantur , sit prιma conclusi ueristi Sol eu uniuei salis,dc praecipua causa mu-P talionum inscrtorum. Dico praecipuam; quia non est negandum, alia influere altra,& caelum: at prae- maxime inter omnia fiol influit. Dico etiam uniuersalem esse caulam, quia non solus operatur semper quia caulae ς. . . ia Ham particulares conueniant, Plaeterum in gulacratione uiuentium ex limine productorum. c. ua . o.

Secunda conclusio. Sol est praecipua et

v niuei latis causa peri l. dc dutationis uia, uet num ut enim clicauia esse, ita est cau-

sol ε una Dico autem ei se uniuersalem caesam , .

quia etiam conuenit particularis. s com- Dum. plcxio . dc uictus .cialia, quae aliquando abreui t durationem . quae Crat expaι- te coeli; aliquaridi, etiam prolon arit. sed inon ut excedat ultimam si' iei peri

In quo apparet error illorum . qui vi- Nommodum lon- promit-ttici, li ac enim tum eontra veram philesophana, non Eris in modo potest iam ita bene reparari humidum . ut fiat tanta vitae prolongatio ultra propriam Perio

Tertia conclusio. Generatio . 5c corru- 32 ' 'ptio secundum Arist. lant perpetuae, non ad hunc sensum, ut aliqua particularis ge- eorrupi. neratio. stu corruptio duret in perpetuum sini Pe hoc enim fieri non potest seu ad serii iuri P tu Nquod geuei a so, di corruptio non deficiat 6 in communi; licui dicinius .semper elle hoInmes . non hos determinat h. l illos , sedi contule hos. l. illos. r Ad argumenta igitur oportet respon setidere. Ad primum non negamus , Solem motum lotum motu Primi orbis induco ire aliquas generationes, de corruptiones, de aliquam inaequalitatem habere ; tamen non hoe esset, nisi in illis mori da partiubus, quae illi supponuntur . de proptereano faceret quamcunque mutationem, sed v.g. in aequi noctiali Omnia adurerentur, in polis seu partibus a Sole maxime semper distantibu g omnia essent congelata.dc frigidissima, cu ad eas partes nunquam accedet et, nec ab aequi noctiali discederet. - At Aristote. loquitur de uniuersis terrae partibus, in quibus nulla esset mutatio. quia Sol nunquam illas attingeret, nisi moueretur circulo obliquo, ut patet ex

enim aecessus sit nurior distantia a terra. tunc minus distat tempore hyemis. se Aristote. vocat accessum propinquita

rem ad Zenit capitis nostri, de sic magis prope est in vere, licet in tecta distantia longius distat : at magis tunc agit ob directionem: sortins enim agens cales icit dia talum distans, quam ad utus prinyς prae-

202쪽

PF, aesertim cum ad latus careat reflex orie radiorum per idem spacium . & impediantur prἀtcrea radi i solis directi per va. - . Pores ,& e halationes multas circa super, siciem terra lateratne oppositas, non ita autem cum est in Zenit capitis. M. I. Ad tertium Alexander voluit , motum Primi orbi dare perpetuitatem mutati . nibussat Solis motum dire varietate p

. . ta generationes, ac corruptiones.

,..is Sed hoc est contra Aristo. expressὲ . ubi

in textu utruque tribuit illi motui Solis , ut bene explicat Philo l

ia solui. Dico igitur, P hon est superfluus, nam

laetior. motus Solis est simul coniungei. dus cum Nota cur motu diutilo asses enim non postent e requitat nam destruerentur cuncta siari nisu, Sor tantum abesset a Zenit nostio . dedi diut- hoc patet ex Aristo. qui dixit esse telispus nu . sene rationis accessum . qui fit in vere, at iste acdessus non fit, nisi coniunctio motu Primi orbis, per que fiunt dies . oc noctes. Et obserua hoe pro intelli entia textus. Ad . Ad qua itum solutio est facilis . Concesso antecedenti, negatur cosequentia , quia

generationes vocat produci lones nobilio . Tum liabstantiacum,ut uiuentium, dc ali rum .horum autem corruptiones.

Ad quinium non negat id Arist. vi explicuimus in lexiv. sed in plimmum gen rationes in accessu fiune. pra sertim eorum quae nori ducuntur ratione, sic excperimur iin pullii 'are plantas, Ze alia esse ad generationem aptiora, sed maiori expallecissant in rcc qu. Ad sextum dico , cli noti stila lausi pe. ri odi est Scit, scd ei iam sunt aliae ex patiemateriae , unde non fit aqualis petiodus . . . . omnium . pec coi l ei pol .det periodus uni- . eo solis accessui . sed multi etiam ex parte . Solis di coetu pon cst eadem periodus , ut

iis diu diximus. i

Sed dicitur suo accessu. S recessu sacere i. o, ' inti Odum, quia virtus communicata in eis . . Tioribus, quae finita erat . iucccdcntibus dilabentibus Solis circunuolutionibus, tan id dem folis virtute certo tempore conserua tui,& postea consui natur.

Ad septimum non nego etiam s sol,

de coeli flarent, aliquos posse motus excr ceri .oc aliquas mutationcs, nec mihi P tuerunt satisfacere . qui Oppositu negant.

Anarct Giam hoc in pore Iosue, ubi sta

te sole per ites horas, illi praeliati sunt,

nec hoc est contia Arist. Velum est quod non possent res multum consistere, pr sertim viventia , sed destituta Solis calore maiori ex parte de struerentur,ac elementa 'tiqs manerent. di posset ipsorum mutatio esse. Imo quaedam aliaeetigm generatione , nam adhuc non auferret influxus coelestis,cum astra adessent, dς hoc tamen aliis bi dicemu*. f. unum tamen est aduertendum, P Sol non eodem modo dicitur causa genera tionis , dc corruptionis , generationis Gnim est causa poliriua , quia ri tulem imfluit,at corruptionis est priuat uia sic t absentia nautae in naui,ipso enim rec a te . insurgunt contraria corrump ύλ . uae ipsus praesentia .l non erant .s erant, debilitate vincere non poterant , ut patςt de frigore di humiditate extra modum , quae Sol e recedente, surgentes multum nocent

viventium Vitae. . 'i

CAPUT UNDECIMUM.' Quoniam autem in his contia

nud. Tex. is . Dixerat Aristo. generationem esse perpetua .accotinua ita. ut vita post alieram non deficiat .nee deficere pol sit ' Merato posset quis dubitate, cu sit necessaria ista generationis series ii alicunis in particulari generatio sit necessaria bis omnes sint contingentes ita vi singule possint non fieti.

Hoc ig tur est qS dubitat in praesensi

texi a, Iroptaritq; dicens , Ch in contanu . ta in mulatiorie quaecunque sit,sue gineratio' liue alictatio, aut delii hae inuratio,

dc beat esse secundum conseques Maia ,setvnu in post alteibui generesur;disei et ur, an alicuius generario sit' in Titia . ati Omnes contii enies , vitiingulae pri se sumptae poisim non esse: Haec est igitur

inll. usCE' L. ii se iEssa aliquas generationes nece satias

bium ano Es generatione sint con tingEte 4

an sit aliqua ne cessam.

203쪽

ra L b. II. de ceneratione, ct cormp.

Si igitur quod prius necesse

ut tene sitias i non possint Lo fieri. docet, oque xion dupliciter probat Primum argumentum mitis lumitur ex vivo abuli apud Graecos.Μ

.ratio. enim futurum est,duplici v abulo explicatur Graec tiscut etiam apud I arinos, L lini enim hanent haec duo, Futurum , di

mo i inueniatur necessalium in gςΠς eeuitiat iubi alia

tini enim hanent haec duo, Fuxurum au tioinit, ut ipsarum subdantiarum cox uptia genet Erit .dicimus emm . Dies crastina erit, R iς bdium ubium prius proponit, di soluti. xion boctio ela .li , a sutura est. Ita etiam duplς ad id aitire . vi dicemus i hiux virebum s aecum τοι ἐυιν, quod locat, n c auturum ;& τα ἔςM,quod sonat et t. Discrimendicu Arist. inesse, auod verbum Erit ponimus ad explicanda, tuae ne eessario euenirent .at Futurum a G. quae contingenter. unde dicimus, Ambulato sinita est, quia potest non' Γ, at non U -- dicimus . Eri t. qua ais Latine non vN ja poste liota. ic fine .lapides sunt ergo . seruetur discrimen. Cum igitur uoc undamenta ei unt,fundamenta sunt, ergoni hane significent distinctionem ς viu domu, et ii

communi, uidetur , aliquid nccessarium ., n ufieri. - . .

Dicit igitur in textu. quaedam necessa Ho fieri .indicant stati mypsa verba,Erit &Futurum, qui propter hoc distincta sunta

ut diximus.

Dubium igitur est,ans ut priu ingς' sit ibilia . neratione consequitur necessa iis ex poste- Dubium NOD in generatione, in etiam ex priori ipso colligatur poste itu, . v. g. sequitur ne cessat io,li do ius est, fundamenta sori ut facta . oc u fundamenta sum , lutum iu runt, Ic lapidea. kxc enim priora sum .il. o c

a iurin id

omnino autem quoniam contingit. Tex. 6D66.

S E c v N no idem probat, de facit tale

argumentum n his duobus textibus, qui quidem no sunt separandi. Generatio est via in esse, ergo sicut se habent esse, ita etiam ipsorum generationes . at sunt duo esse,quoddam quod necessario euenit . ut quod Sol sit in Ariete, quod sit talis. l. ta lis Orbis. circulatio, quoddam quod venit contingenter, ergo di genςxationes simiriter,dc mutationes aliquae venient necessario, aliquae contingenter. ut mutati dolis in Arietem post .Pistes necessaria est. di huiusmoda alia. Aurite ergo literae explicationem . Di . Nox ςix' cit quaedam sunt contingentia , v x poli trahitea. cci, non esse . de sic horum gener munem. Do erit contingens. . N dubium est .an omnia sint contingenitae . Respondet , aliqua ex necellitate esse , ut quod sint Mys circulationes'. Concludii , quod etiam gineratio horum erit necessaria, quia eadem est ratio ipsius esse de

Hoc est dubium. eui ipse respondet. ducitque . Quando posterius est nec ssarium in se ut fiat. tunc ex priori colligetur posterius ut si esset necessarium .domos esse . nunc ualet. Domus eiit. u fundamenta sunt .sed tunc non colligitur necessario ex uirtu e priori , sed quia in se neces anum est,ut fiat. in talibus igitur, in quibus est pollerius necesialium , est consequentia mutua . ut ab uno ad alterum ualeat, lices differenter ; quia prius ex posteriori simpliciter colligitur, ex priori uero post rius .cum hoc necessarium est . ut fiat. Dicetur postea. cui usui sit hoc dubium propositum.

Si igitur in infinitum tendat .

Tex. 68. Os xsti Di π, quomodo in gentra' ugo litationibus sit necessarium . Ut autem hoc q- genetotclligatur inctus . oportcbit intentum Mi Ono Arist.& quae dicit . prius explicare. Intendit igitur docete, quo modo Mnci ii lio . aliones aliquorum necessario euemat seu po- quae eon. tius omnium , de quo in do conturis tinget et. genter.

Aduerte autem,quod generatione' cix uia. culat uer proueniunt ita, ut quod in eo tene. euenit. dc generatur, anth fuerit , di simi- tauo. liter post erat, de hoc perre ub , quia perpetua est generatio, hon tamen quod fit modo, suit idem numero. l. erit post , sed

specie , unde si modo generatus Petius. dicitur

204쪽

Cap. XL

Aeitur suisse, si a homo suit ante ipsum N post citam erati. di talis generatio dicit πι circulam , quia per tam regreditur quodammodo quod corrumpitur. prsiuit quo a sit. Si tu igitur coitii ras,rnuenies quod quae in circulo sic gelictantur. necellaria sunt simplicitur in specie, quia fuerunt. tun Jc sunt.

Nora it Loquor aure secui dii Arist.qui muta falso putauit aetetnu: ob idaute liccbit a priora ad posterius argumetari, ut homo est, ergo homo erit. ει generabiι: oc hoca a necessariu est. hoinine ulla in natura, di ad hoe utile fuit dubium propositum. Geneta. Quamuis igitur singulati uin generatio ei ne tio horum. l. illorum non sit neces Iaria. mi in comum in sumpta,necessaria est,ct in eo tint E. hoc consistit doctrina ista: singulae enim in indiui per se generationes contingentes sunt:

duo. at confuse. S uniuersalit et sunt ptae. sunt necessarie hoc.quia est circularis genetrario in qua Tegredi nec llariu est. qima sale an iocis quide, quod si no esset gesnerario circularis. i. nihil retreditur nocin specie ised omnino noua generare turi quam numerarioncm uocat rectamitunc posteriora non essent necessaria,&Nota , sic omnIa contingentia essent. Nota autem,l non est opus quod sta tim post unii immediate oriatur alteruillius speetui: ita sat est aliquando. Haec sani. qvie in hoc dii Fella textu continentur paulatim literam explicimus. ιε' . Proponit igitur, quod si generatio esG-neia. set infinita interius i. in rectum Mec essettione no circularis, i dictu cit.tuc nullius genera -

Ο in si tu, esset abiblute nece ita tria. imo nec ex suppositione. Probat, lino esset nccessa via et iuppositione: na alacrii postea prox. Ratio. babit. D mus illud de quo dicetur, Hoc Hit, si prius fuerit, sic argumentor . Ante illud sunt in finata. q debet predere ut suppositu est ergo non crit illud necessario

ex suppositione: na necessariu ex suppi sitione pedo ex priori,& priminat in In finito no est primu:rio ergo eueniet necussa rI ex suppolirione. cum non detur primum, quod debet Esset prius.

ει uero neque in terminum habentibus. . Probat seeundo, quod nec in sinitisse

eundum rectum, in quibus potest quidE

esse necessariu ex suppositione, at neccssarium simplicito non erit. cadem est probatio per infinita recta generatione. Dctu igitur id, quod neces artii dici- a. tui esse sit v g.do Mus.qria' posito undamento. dicitor, nocellat soluturacsse: si domus est necellaria limplicitur, se et exit .positio fundam Pnto aliter etiam erit contingens non esse:Δ. sia aliqui .s. quod poteli non esse.etit necessaria. quod fauium est Conuertuntiit enim necessariis. di non posse non esse .ec sempiterniam . si igitur necesIario generabit domus sem. per ex funda metito posito generabiturint non ita fit quia in in ridim norum cst. non esse necessarium si igitur nu qua generabitur amplius, nec ivit generata inspecie quia supponimus,no esse cireuolarem generationem no poterit esse ne cessaria ullo motu . qua uisponantur iterum rundamenta: aliteT enim conting ret circulns,quem supponimus non esse.

Si igitur alicuius ex nece are

simplii heri

Cocludit. quod si generatio sutura est si aliqua

necessaria alicuius,opus est. per circulum g eta genexatron rsplo aure, ut expositu caeiterum autem facit argumcntum. l. p. eesinantius que dicta sunt .ad tormarn argumen c u. ati reducit. sic.Gen rationes .aut habunt - ιις terminum ita ut ut fini armat Aut non: cisi non .ec aut proccdunt in ructuin,aut in nem. circulum. Non est dicendiu terminu habere rum lint perpetvxtrum urgia infi- in .n1 .l.In recto. lan circulo sed in infinitii Atia. rectae non procedent, quia.sic non dabit aliquid necessarium .nec ucrius futurum nec uetius praeteritu in ob latione ita- ctum at oporte nectis latium aliquo modo dari,& principium .cuu sit Perpctua: sto quemit ergo in circulo. Concludit ciso ui ' Dacuculo Erit conuelia,cosequentia a priori ad posterius.& econtra quia siligula in tecie lucrunt. sunt, ec erunt nec citario: r in circulo dabitur neccitatium simpli ci Qciter & c contra si necessatium est sisnplirater, in gunerationibus, dabitur id in cuculo, ut expositu cst lisc est positio

Di i

205쪽

Alia road ostendendu ei teruum ge

nerati .

In Lib. II. de Generationcio Corras . .

Haec itaque rationabiliter. Tex. 69. ita redit eadem At incorruptibilibus sub

stam iis .que sic sunt . ut possint non esse Generationes circulo procedere, alia ratione probat praeter eam,quam ex necessitate. & perpetuitate sumpsit. Ratio autem a principio & causa sumitur nam causa generationum etiam circularis, puta calorum motus.

Dicit igitur,merito generationes cir

impossibil e est post corruptionem e dem numero redire.sed specie solum. Ex quo habes solutionem . qnod animalia . di Elementia etiam regrediuntur in species, quamuis elementa secundum

nomen uideantur. redire numero a per Dicit Igitur,m C UI Unca L, - petuo uni circulus qui poti illinus est meulariter procedere. quia circularis -- huius inserioris eirculi secundum gen tua. qualis est cani alibi probatus est solus rationes causa δε principium, non in spe- esse cotinuo perpetuus: quod sit iste circu et e solum, sed in numero idem est. Et hic est finis textus Aristotelis

Q UAE S T Iio xl II. An ccrruptum naturalite r idem numero reparari possit. Sξnsus quaestionis notus est petimus

.an aqua ignis. leo .calor l. aliquid horum semes eorrupta, possint ab ali uo naturali agente iterum produci ea' iem numero prorsus. Videtur autem id latis est rationabiliter, quotquot mutationes, &motus perpetui ab isto prouemunt, ut etiam circulares sint,. -Nam si eorpus, quod circulariter m uetur. aliquid mouet, id etiam circulariter mou bitur.U.g.orbis circulariter motus mouet Solem.Sol utique circulariter mouebitur. Ulterius, Sol circulariter motus iacit tempus, tempus utique circulariter pr edet secundum annos,diram mense reliqua similia enim succedunt, semper tempora

adem do

reuentia Dubium n I an molinu fit circularis rei zielius suppos

solatio.

Praeterea, tempora circulariter proce- possc fieri primo positis eisdem nunierodunt ergo etiam generationes , quae ab causis idem numero produci debet esse ipsis metat utantur δε pendent. ctus sed postquam aliquid est corruptu. i itera possunt code numero poni causae Quare emo haec quidem . 'Tex. ergo de ille reducitur effect ux Minor pa. i tet si iam apponat maritas I calefiat. po Explieat etiam experientia , circula' stea calor destruatur separata manu. tem esse generationem in aliquibus . . ut si repouatur esso eadem manus. est Helis nubes ex aqua.'di aqua ex nube, di ho prorsus ignis ergo idem numero resti

iterum. tuentur calor

At in animalibus est quid e regresso Secundo .materta δε agens sunt in tosta non rursus di immediate sicut in illis ta potentia cirrupto effectu. . in quanta ut ex societate est Plato . di ex hoc alius erant ante ipsum ergo potest idem ess ob id uidetur generatio horum esse in re Etus reparari. Consequentia est certa: si iEium ii sse non necessaria non enim a enim materia est in potentia ad sormam priori ualet ad posterius at non est in re corruptam & ignis etiam seu apnes in Gum . quamuis appareat. potent a activa, ergo effectus reduci p Ad euius solutionem sumit hoc an re test ad actum. Antecedens uero patet . naistinas fiat secundum idem numero ixa aliter immoraretur potentia agentis, &ut corruptum di mutatum idem num ' materiae quo plures effectus producumto redeat. tur quod uidetur salsum. re Soluit dicens. quod in substantiis per Tettio sit calor per diem unumno in et peiuri ideiri numero redit ut sol ide m terruptus constat, quod uespere.& manem eii, redit ad Arietem Sc hoc, quia non ide erit ergo si destritatur meridie, & itemuratur in substantiam sed im liter mo tu vespere producatur erit ide nihil enimus. ει qualis est mutatio. sic est reditus, interruptio sacere uidetur ad diuersificainobilis quia entria non mutatur i, olim dos calo. es, qui di mane, di uesperi sunt, adi Praetereari

206쪽

cap. XL

. rgu. taeterea quatio. Accidens indiuiduatur a subiecto at corrupto accidenti manet idem subiectum. in quod potest tale

accidens induci: ergo erit idem numero

eum corrupto.

in hae dissicultate sunt quatuor sentE RR prima est Platon, hic enim existimauit, posse idem numero redire post cor ruptionem, imo desacto rediturum. Discebat enim. quod absoluto motu octav spherae . redibunt cuncta iterum sicut erat ante di sic redibunt eadem tempora δε ij AIs dem homines δε res δε operationes; durat autem iste motus p 6. millibus annorum vel secudum veriorem oo o. anno xv in , quoditempus vocabat, annum maximum . quo finito . dicebat i cditura omnia. quia Caedum ruditurae erat causae. An vero haec fit sententia Platonis.no omnino est constitutum, im O lamblicus. non admittit hoc in Platone. 5 alii multi,de quo vide Marsil .Ficuib i . de theo

a. SnIa Alia fuit lantentia in opposito extre- Marsibi. mo Marsil.q ori aliorum,qui redire eadem,quae corrupta sunt,simpliciter dilae. tunt esse impossibile, ita ut de potetia absolui a Dei fieri non podit Dicunt. n. lionio redire poterit. quia animal noeii corrupta: quaeatu coriumpuntur,nmucunti. Ratio 'pox ria redire. 1l, Rauo minia cli quia non potest redi. re eadem res, nisii idcm motus & lepus reparentur, at hec non sunt reparabilia; ergo nee res. Probatur minor. quia si tempus idem polletur uil. sic luitur, quod uno anno solo posset mundus pcrpetuo durar c, Imo una hola sola .sa potici Dcus

illam semper reducerci illud autem videtur impollibile. Ratio altera est: quia sequitur, quod

posset idem exstans iterum Iepἔoduc

re,qiiod est impossibile probatur seque-la:quia si poterit, quod seines fuit . reproducere posim reproducere illud, siue cxi

caidi. Tertia sententia est Ricardi, . Sen. d. 43 .q .ar. 3. qua sequitur Motus sen. d. 3. q. 3 .dnt,l viribus naturalibus potestidein agens reparare eundem numero effectum ut in accidentibus, ct clementis, di mixtis,non tamen In omnibus : dc dia. Ratio.

cit Scotus,ql non videt, quomodo istud sit impossibile. Quarta sententia est S. Thomae, quodlibet. . q. s δε alibi saepem Aegidi them

remi quod Deus potest omnia permanentia corrupta reducere . id tamen impostibile est cuicunque agenti naturali virtute propria est haec communiς sententia Vt autem breuiter, quid mihi in hoc probabilius videatur,aperiam sit prima conclusio.

Sentetia quae tribuitur Platoni :estimpiam contra rationem naturalem. Dico prinio.esse impiam: quia est expresse contra fidem nostram,quam reiicit Augustinus i a.de Ciu Lc. I 3.sunt autem Ioea Scriptuae contra hanc l .ad Thessalonicen. Semper ciu Domino erimus, de ad Ro. 6. luillus resurgens, iam non mori L. Psal. D.Tu Domine seruabis nos, de eustodies nos a generatione hae in aeternu, di Apocali p. Non erit ultra tempus. His tamen omissis est etiam contra tationem naturalennprimo, quia aufere libertatem hominis,dum dicit,quod redibunt iidem homines,patres. fili in alia quae absque nectilitate esse no pollunt. Quis enim prohibebit,quo minus inal

tero anno imo iste non muret statu: nisi ponatur necessitas. r Praetcrea, quia auidit hominia bearitudinem. quocunq; sit illa ,dii dicit. .inimas redituras ad corpora. Sunt etiam multa

aliam ni anilesia impossibilia.

Sed hoe est maxime notandum.qubdpost illum annum maximum, quamuis tedibatod principium ipsa sphaeta .non tamen orbus alli redibunt ad idem puncto, In quo crant,cum inca pit octauae motus prior se non redibunt caedem causae. In hoc aut cm multum deceptus fuit Plato , cuius Errorem Astrologi certissimis

computationibus compet rum, nec tamen etiam si icdarentonines, ob id in ctus essent adcin nuua Cro, deessent. .ca lae particulares rideriores a quibus etiam pendet vhitas numeralis in ectuu .de hoe habes multa apud Graecos interprct . I.

primae sum .ubi ait Arist. easdem opiniones ad nos infinities reuerti: sed haec su-sius examinare non cst huius loci. Secunda

Platonis snia eaneontia a

dema

Est cotia

rationem naturale . latio. a. t haseati

. ratio.

207쪽

In Iib. II. de Generatione , o Corru .

Meunda conchisicx Sententia Moti terminus non sit ob id. quod est . repr9L

babilis videtur. quod aliquod eorrii pia possit idem num et D mparari. quia prole.cto non apparet ita facilia. qua te id repti.

gnet in tu non videtur alta lepugnantia.

nisi quia sui t: hoc aute nihil ei quia du.tus non sit,sive fuerit. liue m n, uider ut polIe prodisii.nam ea n um distat ab rite eum luetit producta, de corrupta, dc etiaeum non fuerit producta. sit tamen conclusio tertia. Multo pr babilior e tenenda magis ementia opposita.quod viribas narime nullo modo pollit corruptram reparati. Ratio aut una est praecipua. Motus est idem re cti termino .sed modus non potest idem numero naturaliter repat aruergo nec ror conse quentia est euidesin maioreerra. minor probatur: Motus hic dependet ab hoetE- pote..t dicit Arist. t Physlatex. t .at tempus non potest naturaliter idem e parari aliter enim praeteritum esset Plae tuns. .go nec motus ec actio: dc consequenter

Attende autem in quo decipitur Maesilius in suo argumento ν Deus cum nouat per motum δε mutationem, potest

reparare eandem rem sine di pom.ci mo tuumo vere potest eἰ iam reparare ipsummotum de tempus. si vesit: rus crearu ta cum per motum agat. M potest idem reproducere,ni fi eundem repetat motursi enim alio operatur,tam alia crit res, di

terminus in per per hoc soluitur aro umetum Marsilij, quo contendit, id tae simpli iter impollibile. Argumentum etiam alterum nulIum quia est de ratione Productionis, lei non potcst, nisi amittat esse quod petproductionem accipiat. Superest ad argumenta priora respondete Ad primum dicitur. quod non satin Ad argu ponere idem agemm subiectu, siue ebs ea emita poneta est eadem actio, quae i. moi non potest absque eodem tempore, ut producat ut idoli num utri ei ieel unde ex eisdem catiss. absistule loquendo sequitur tempe idem effectus spote qui

dem non numero.

Ad secundum dies quM verum est,P Ada. qualis erat potentia sic mario tamen potentia materi in agentis est pecifica .scindeterminata in infinita tacathegore malice,i.ad non to t. quin plura, ob id nodicitur minorata, aliter esse minorata es sectibus manentibus,cum iterum prod

nequeant.

Ad tertium solutio est nota eum.n. fit Ad interruptio illa, calot perdit suum esses quod tamen non perdit, si no in terrumpatur : aliud autem est construari idem esse aliud est reproducimoe enim est ima postibile naturaliter. Ad quartu dico quod illa .nitas a suis ε' biecto est extrinseca secundum quam auculant i a diuersi generis existentia in uno subiecto unum numero dicuntur, at loquimur nos de unitate intrinseca, quae se iquitur entitatem rei, de se plura sunt, quae insunt, di secundum hanc corruptunequit reproduci. Et satis sint illa de hac dissicultate modo, ac proinde de tota enarratione in libros de Generatione. sit Laus Deo. OP. Maxqui perduxit nos ad finem.

VENETUS, Apud luntas. M D LXXXIII

208쪽

In Lib. II. de Generatione, Corrn.

Nota.

Pret stuς a cancro usq; in Capricornum: in accessu sunt Ver de Α stas, in rectilii Autumnusinc hyems. imia' Hine,inscrtur . dc tempus de duratio omnium generabilium limitem habet de

Numerum t in numero men uiatur sunt, to eo numero circunuolutionum ista tu

Sol 4: 5c etiam habet oris nem: non emis' duratio licitum uniformis est . sicut nec motus ille, a ovo pendet . di quo mcnsu - ratur, ouamuis non sit aequalis omnium dui alio ed his maior illis nunGr.

parent aut secundum' . sensum. Tex. . 8.

- - Qvo o dixerat de aequalitate temporis

m nt ex- generationis, ct corruptionis . nunc expeperieti a mentia ostendit .expetii Mat enim . sole ad-

e eotia- cedente autem corruptionem: dc te usption si utrumque aequale essς operimus

emp0 At quia posset quis putare. omnia a quale tempus habere ge erati odis Rcorni. ruptionis; addit Non ita est: quia hoc impeditur per confulsonem . seu commixtionem. i ob varias in materiis dispositi

nes de variam agent ii particularium coniunctionem : quae iaciunt: ut unum celeὶ rius .alterum tardius pcneretur , co ru patur et immo etiam extra tempus corriι- Ptionis generetur, dc extra tempus corruptionis corrumpatur: ut notum est : oc sie deficit ordinatio mutationum ab illa s perioris motus ordinatione aliquando: amen semper hoc est,ut gener tiones, di corruptiones semper ae ccintinue sint ex illius motus perpetuitate, dc in hoc non deviant unquam.

Hoc autem rationabiliter con- ringit. Tex. I9.

. PBRPE Tu AE mutationis eam maten, is talem in lib. i. posuit s. materiam nunctuitati, i in textibus praecedensibus t ficientem. L, Lenet- solis motum sin praesenti finalem ostentionibu dit, uia,conseruationem rerii in esse suo . N itura enim in t edit, quod melius ea , essi autem melius est . quam non cisse, ob

id omnibus intendit esse . Cum autem esset multis an ii qontingat, ut ii 'est scilicet in Metaph. esse .i cm numero, esse ide specie.& genere , nec pollini Omnia criseruate esse' Da Mosi' ; saltem qΤpossunt conseruant in specie 5 genere. ququia est iam esse. Reddit causam , quare omnia non uno inda timineant: dieitque .quia non om uno malatii Deo proxima, caeli enim ac Intev do pio eligentiae ob proximita em cum ipso ea. nia .dcm numero perseuerant: reliqua distant. ob id non potuerunt iti obtinete: obtinent autem aliu uo modo esse semper per generationem perpetuam, de ite quo ad possuri . sunt proxima substantia. . Dco , ut i Philopirithonit. Repetit causam huius perpetitae gene rationis esse motum circularem hic enim ita ita iniet locales perpetuo continuὸ esse po- intutis..test . Probat autem circulo in esse perpetuitatem ι quia etiam aliae mutationes ,si debent petpe ub durare, opus est ut i

duant i ationem circuli. unde Hement . rum mutatio perpetua in qetua cucularis est,ac mutuz: ex uno enim niterum , dccx hoc illud itelli specu fit Nota,quisu vocat continuum hic id, quod perpetuum de incessabile est. Ni -

Simul autem manifestum est. .:

ex his . TeX. 6 P. Εκ hae doctrina dubium soluit quod nubluadam . quod oriri poterat. Dubium est: s iiDi

continua fit corruptior 6c in corruptione elementa separentuc. in situmque ten dant unumquodque locu 3 qualecum in- .fimio tenipore sufras ista corruptio. clo it ramenta non sum iam piorsus sepaiat Anloca pio pila, nec pmplius geneiatio. vlla mixti fit Respondet. huius csse duplicem cam . Solutis Altera est ipsa ex se mutabilia esse: altera, motus iste duplex S inaequalis. Ac si dicat. Sol exit ahit ite tum semperi, elementa a locis propci is, quia vaporo ab

aquais exhalationes a terra tiahit, ac admixtum copula , di suo etiam motu tesoLuit iterum,dc ita non sinit Elcmenta ordi nata manci e in totum, scd partes conium

209쪽

Epaogns re his epilogat, quae dicta sunt de goneratione: quae sunt illa ; Generationem, rati h. co ruptionem : quae halum ea aer quid generabae: quid etiam eorruptibile sit. H aec partim lib. I. partim in praesenti dicta sunt.

De pii. Quoniam autem necesse est esse ali- ω a ρορ in cns. Tex. 6 I.

non sint

primit in A non motus, causa prima est, edunu, sed ipsim mouens, merito se admotorem viam eri palum conuertit, ipsumque non unu , scd plui es dicit: non tamen ita suxe , qu - n. Hicis sit primus omnium. sicut inret orbes unus etiam est primus. Illitio. Facit igitur has consequentias a poste-ha ,si. Hori. Prima est: Motus est,ergo motor est quot Ati Secunda . Motus semper est, eigo motor Qx- seni per ac perpetuo est. Tertia. Motus est ' μ perpetuo cotinuus,ergo dc motor est v nu. Titioib uiuia is , ingenerabilis, di alterabιlis. m. Loquitur enim de primo motu . Est istet coii sequentiae sent notae ex S Playsi .Quarta est.-Huiusmodi motus plutes sunt LPerpetui. dc coimui. ergo & moloces plures sunt perpetui, dc imm biles, quamuis omnes sub uno primo omnium sint , ut p roba tur, Ir .Metaph. Continuitatem motus ex teporis con-c Stinua tinuitate apolletiori ostendit. Cum enim a P. . teinpiis sit continuit,dc motus pariter erit poti, eo quia tempu4 est numerus motus , de nontinuita- alterius tys circularis caelesti s .u i dictum

C v M motum continuum dixisset .nune Qv mo- quomodo continuus sit inquirit , dubitat ηψ mot' autem, an sit continuus expalles tibi ecti, huti,' ' quod mouetur, an expalle tei mini ad quem,in quo mouetur, pura expalle loci, ii cst motus ad locum; ex raraequalitatis, si est terario.

NoΚ meminit augmentatio iis, quia Nota. secundum Philop. non est perpetua. Ego Ex parte credo,id est e portu , quia no est continua. ' ' Respondet, quod ex parte qualitatis noni imi est continuus: quia qualitas suam sortitur ad qu ε. continuitatem ab ipso subiecto. a. -

Loquitur autem de motis qualitatis se- Nota

eundum extensiionem: hie enim notus est. dc proprie ex contraiio in cont i a Numintensio autem non est nisi ex eodem extremo in idem serE. Similiter ex parte loci r mi est quidem

motu esse continuus. quia locus ovantitas est,& non est continuus a m bili.

Sed cum non omnis localis motus sit perpetuus, nisi circularis, de hic non sit per locum , nec ad locum; non poterit

suam .continuitatem a loco habere : ei itergo continuus a lubiecto: unde quia par- t

tes circuli mulcem succedentes continuae sunt. motum circularem lac iuut contio

nuum t motus autem sic continuus a su- . . biecto . a priori facit temporis continuitatem: motus ergo a subiecto tempus a motu continui tem habet.

a motus Suisset inferiorum m

ttationum causa. lv Τ melius , quae in textu dicta sunt, A

percipiantur, libet circa ea parum disputare. Est autem primum argumentum . Si Sol mouetetis r , motu tantum Primi ombis, posset . inferiorum mutationum esse causa et go noli est necessariunt'. illam in- aequalitatem motus allignare, quae ponitur in textu. sci. Antecedens probatur quia si non susticeret .ellet propter rati nem Aristo. quia idem non facit multa. Sed ille non esset idem, quia tabs motus saceret dies, ae noctes , ut notum est , ac

sol pes eum acre eret. dc recederet; die

enicii accedet et , nocte recederet : ergono est necessarius alius motui pler ipsun Secundo, contra id,quod dicitur , cum .

Sol est prope, fieri generationes, in rece

su uero corruptioncs s videtur prorsus OP positum,nam ii hyeme fiunt corrupri nes, tamen Si l. tunc maxime est prope

terram. quia est in opposito auge in veteautem magis distat, quia tendit ad auge.

Vt manis clium est ex theoria planetarum. . Atti Tertio , Aristote . Solis motum per zodiacum causam ponit mutationum . de perpetuitatis mutationum.

ergo supei fluus est motus Primi.oibis,Z a qui

210쪽

rationu

di eius di

Metiliatis 1 eamue rerum Nora a

Nota I. Nora a.

Illa tax

non affexu ul omnimoda necem ratem

filia est, ae cetio annorum .idiem .horarum numero conclusa: qui numerus periodus dicitur.quali numerus circunuolu

Huius autem periodi dupl. x est in uniuersum causa , altera ex parte i p. arum rum, altera ex parte i coli: Ex parte rerum est complcxio quali atum . de tempeties. ex qua consistit: secundum enim diuersi- . talem complexionum proueo ii diuersa duratio , dc quia omnes contrarium habent, . cui magis, i. minus pro ipsarum varietate resistunt: omnes tandem vincuntur paulaturi, donec in coiruptioncm tedigantur.

Sunt autem aliae 3e aliae pro diuersitate specierum: ec sic sunt vatiae periodi specific ae. imo intia unam specti m sunt uariae complexiones indulae sub latitudine illius speciei : de sic sunt variae indiuiduo tum etiam unius speciei petiodi: ncc omnia periodum sua speciei at tingunt. Altera causa est ex parte coeli,dc haec est

uirtus in natiuitate rei communis, quae varia est pro varietate specierum impla materia recepta. Imo in materiis unius speciei uaist x .cipitur pro ipsarum dispositivo e varia , di se varias eiscit duratione=wmnes tamen. finitas: quia 6c virtus illa sapita est, es debilitatur, cum sit in materia. l. .s Diuersificatur,etiam ista virtus ex parte sua, prout cum alia talia virtut e alterius actu coniungitur: di sic non eosdem lia. bet effectus: haec igitur est duplex causa perio si naturalis. Nec existimes esse causas necessarias: nam duratio cuiusque a cliuina volunta te liberrima pedet. I'raeterea, multa impedimenta extrinseca accidunt ipsam mpedientia praesertim in indiuiduis . quae ob victum, ob exercitia, ob multa alia mutat complexionem, nec cui sutrina lui alerii permittunt procedere . de quo nos in .praesenti tantum agimus et multum etiam pendet periodus anu Maluin . praesertim homum vidicit Philop. ex coniunctiore bona minum marte & icem nae nain ob diue statem ipsorum aliquando oon fit recta complexo,oc examinae in chibus corpustia mutarur, ut tussiuam a , dolore.,

. eausti

gaudio.& ex libero piaesertim nostro arbistrio multa iacimus, & sacere possumus, quibus temperies mutatur , di ab angelis,

de a daemonibu . Sit tertium sundamentum etnam inanimatorum rimodus excedit freqnencer ani ι Fuuda. malium . dc uiuentium d grationem tripla o de causa. Prima, quia animata co rum tioni, puniurab intrinseco multum, oc ab ex I in matrinseco. ab intrinseco quidem propter in torui 3 es fluxam complexionem. cum enim fit par e tium diisimilitudo multa , est magna intrinseca pugnaic alte alio.Similiter prin maloidispici alimenta intus suscepta ad nutr:tio- I .caui unem , quae alterant ipsa ι non enim sunt similiabin principio. de haec continuo laedunt. Ab extrinseco etiam scilicet a continente . scilicet utra , aere , caelo , dc aliis, a quibus , ut notum est . continuὸ patiuntur . At inanimata ob homoge nestatem tantum fere ab extrinseco P

tiunt.

Altera causa est . quia animata ab e trinseco continente multum sunt apta pati. non autem inanimata. qualia lapiad s,metalla, di alia ob resistentiam maiorem,sunt enim dura .dc praeterea quia qualitates magis habent in excessu,quibus resistant..in Tertia est , recta temperies viventium in ecessaria. Cum enim inuentia poscant rectiorem temperiem . non possunt conse vara sub magna inordinatione et inanimata habent & possunt esse sub mordiunatissima qualitatum tempetie potest Gnim lapis pati mixtum calorem, di i ligidi, atem, ob id magis durat, minusque vi

Experimur etiam in ipsis animalibus .

quae quo imperfectiora sunt. maiori subm temperae duram , quam persectiora. ut animalia, quae vivunt magis abaeti sis partibus . quamuis ista aliis de causis breuius durenti si fund. si quartum fundamentum . Perio- dra paedus cuiusque uiuentis praesertim an malis'. in duas palles diuiditur, ut D tant Philoponus , 5c Averroes . di al, , uenias. intcmpu, generati te, quod us est; dc in tempus coiruptionis, quod polle

SEARCH

MENU NAVIGATION