장음표시 사용
11쪽
- ultimas si procurru letumque mittat, ut prohiberi hoc missum aut non prohiberi, ita ut aut corpus aut ipsum palium ultra palere confitendum sit 968-83). Tum demum demonstraro aggraditur, quod ei propositum est, insuallum constare nec osso
Psse per se utrumque t inane et corpus omne, nec Solam rerum uni tersitulem. Atque horum alterum, spatium summai totius omne esse infinitum, ructare incipit a v. 984 et in v.
1i 02 7 hoc iam ossicii est ioitur natura loci spatiumque profundi, quod neque et in quibus te inli/ιito spatio agi num opst quin videat. Sed unusquisque facile mihi concedet, huic argumento iappositos non essu versus 998-1001, quos manifestum est portinere nil a quae pus v. 100 secuntur, ita ut hinc alterum quaestionem aggrediatur, utrum corporum summa per Sellem infinita constet, an sorte nitu sit ). Traiectis igitur versibus 998 1001 post eum qui est 1007, hanc alteram quae stionem solvere hoc modo incipit: Ante oculos res rem sinit, Omne autem i. e. το αν, quod eaeli a finiat, nihil est 998 1001), ipsa porro 1008 seq. modum sibi parare rerum Summane possit, natura prohibet, quae corpus inani et inane corpore liniri cogit, ut sic alternis Nunc utem apparet, a vera ratione abesse Luchmanni sententium, qui tria membra distinguenda suisse dicit, si hic Lucretius disiunctione usus sit, hoc modo, ut aut utrumque infinitum statuat, aut neutrum aut alterutrum Eteniin nulla regione sinitum consistere posse τοσσαι , supra 958-83 satis demonstratum erat, et breviter id ipsum nunc repetit v. 1001, quem versu 1008 proxime praemii- tendum esse dixi. laque ex his duobus 1 rerum universitus in sinita est 2 eadem constat, inani et corpore alternis sese sinientibus, sana mens concludat necesse est, aut alternis et corpus et inane simul in infinitum extendi, aut alterutrum si ulterum denique terminet et undique circumcludat, simplico
l Atque per se iam valde est verisimile a nostr mo voce 998 novum tractari ineipi argumentum.
12쪽
natura salieni putere immensi lutem Verissimuin igitur est, quod Madvigius sensit, v. 10 12 et si nullo nodo divelli posse, cuius lamen sententiu en in re recedendum mihi videtur, quod haec coniungo sic emendatu :1011. ut sic alternis infinita omnia reddut.
aut etiam, alterutrum si terminet alterum eorum. simplico natura pateat tamen inmoderatum.
Duae quomodo interpretanda essent, supra explicavi ). Tum demum perierunt, quae his Epicuri verbis argumentatio nis continuitati reddere licet: αλλ' Hr το κένον ἰν οισ-
Hoc ita esse neque vero v. 10 13 coire cum 1014 vel
grammatica temporum ratione confirmare possumus. Nam quibus verbis Lachmannus lacunam explere conatu est, ea nunquam a Lucretio ita proficisci poterant, propterea quod, qu0tiescumque in huiusmodi hypotheticis enuntiatis in protas coniunctiro praesentis utitur, in apodosi aut iterum coniuncti-rum praes aut futurum indicatiri adscivit, s. I, 70, 655,
2 Similiter utque hi inmoderatum nomen absolute positum est inVenilur inmensum It 93.3 Unum quod inveni contrarii usus exemplum I 356- non hac sola de causa vitiosum est. Iachmannus illos versus sic exhibet: stuo nisi inania sint, qua nossent corvoru quaeque transire avia uva fleri ratione rideres. Quadratus eodex et schedae praebent haud ulla alerent ratione, Oblongus in litura fleri ratione, quod Lachmannus recepit. Sed Lucretio conveniebat sive eri ei res et eomora ossem transis e sive eririam rideres qua etc. dicere. Neque vero qua vocabulum referri licet ad inania, ut sitiser quae nam sententia haec sit necesse est, senis esset inane, corpora transitum non invenirenιμ. Praeterea tum saltem vossint grammaticae debebatur inconsiderate igitur ergkius l. l. p. 32 l. facere id ratione alerent eoniecit. Hoc tamen verum vidit, in steri verbo mendum inesse. Vix quidquam emaysius prose-
13쪽
Subducto autem calculo os Lachm. p. 72 quoniam sch dae archetypi XXI paginam adversam incepisse reperiemus v. 992, continebantur ea praeter v v. 992-1013 alii quattuor, quos ipsos equidem, cum haec inferior paginae pars detrita
sorte et madore corrupta esset, intercidisse conicio. Itaque, non tamen Lucretii artem aemulaturus sed orationem interrumpi aegre serens, desectuti sic supplere conabor:
in spatium inclusum erit si iam foret oris, tum ero via fleri ratione fatendumst, inflnita geri queat in is materiai; quo a fluitae spatium sine ne puteretJ1014. nec mare nec tellus etc.
In pagina deinde postica eiusdem schedae fuerunt V. 1014 39, in schedae ΛXI priore 1040 64 et litulus unus, posteriore v. 1065-90, in adversu XXIII versus 1091 - 1116,
aversa denique versus poetae unus relicuus, quem Subscripti et vacuum spatiuin ad recipiendos libri II titulos excipiebant. Duae res si ut dixi ita se habet, ii versus octoni, qui V. 1067 et 1093 insecuti sunt, eiusdem schedae non fuerunt, quod tamen ut Lachmanno credamus sicut relicua quae extinio suo acumine de hac altera libri I lacuna laluit nihil nos cogit. Poterat optime schedae XIII paginae recla pars illa malo casu aliquo ita sordibus obduci, ut VIII versus prorsus oblitterarentur simulque superioris paginae pars aequalis communi malo assicerctur. Ad quam rationem lacillime omnia
conveniunt, neque illud non facit, quod oblongi cod. librarius, qui religiosa diligentia priorum versuum VIII amplius dimidias quasque partes servavit, horum nihil praeter spatium nobiscit seribendo qua Omora quaeque alerent, nam ut dixi temporum ratio violari non debebit. Itaque hos versus sic puto emendari posse: Quod nisi inania sint, qua possint corpora quaeque transire haud ulla poterit ratione videri, vel hoc modo: haud ulla pia erit ratione varata. Iso emendatio olim Bilamello pros amplias non improbabilis visa est. Diyitia my
14쪽
reliquit. Sin Lachmanni rationem sequimur, schedae partem rescissam fuisse, non solum illud mirum est, sed etiam quod inde ex ea ratione tutuendiim erat cur in medio carmine una aliqua pugina nihil inscriptum habuerit, non intellegitur. Ceteruin videbimus , num gravem hanc quoque iacturam
aliquo modo reparare possimus. Si igitur paucis quod a v. 1052 tractat argumentum comprehendimus, hoc sere dixit poeta: ne credas, nilam hac sorte de causa materia sum mam consistere posse inlinito in spatio, quod in medium omnia nitantur. Primum enim infiniti palii quomodo medium cogitari potest ' Deinde illi idem quoniam concedunt, non omnia in medium niti, sed calidos ignes et aeris auras a medio differri ' Nunc quid desideretur in aperto est;
nam et ratio ipsa et ea quae infra leguntur nos edocereis terunt, in hanc sere sententiam quae interciderunt concepta suisse: hac ratione cum perpetuo corpora quaedam de summa decedant, nulla vero suppeditentur, mox necessario deesse
incipiet et dissolvetur omnis materiae copia , neque quidquam impedire poterit, ne volucri ritu stammarum moenia mundi Diffugiant eis. Itaque poetae mentem haud scio an his versibus assecutus sim:
109a nisi a terris paulatim cuiqne inatum
faeterre curgens Mor ignis tempore emo, Per truncos ac ver ramos v indux omnia: diffugere haecipis debet ratione viaque haud longinquo ero nis omnis materivi, perpetu quoniam, nimirum, eo ora quae maecedunt summae, magnum per inane soluta, et nequeunt tamen ex ulla parti renarari. Au igitur fateare necessest Ucere usquoind1102. ne volueri ritu flammarum etc.
Haec habui de maioribus libri I lacunis quae dispularem. In secundo similem exstare ante v. 165 e 166 primum suspicatus est advigius in opusc. acad. I p. 16. quo cum in hac
re Lachmannus non recederet, Bernaysius locum sanasse
15쪽
167. At quidam contra haec, ignari lateriai 165 nec perseetati primordia singula quaeque, ut videant qua quicque geratur cum ratione.
Sed transpositionem hanc primo aspectu speci0Sam probare non possum, non quasi dicendum fuisse persectati ut mderent urmania concedendum sit nam ut urticula pro consecutiva haberi licet), sed propterea quod neminem puto, ne ipsum quidem Epicurum, primordia singula quaeque persectari posse sive potuisse. Itaque aut de diis illi versus dicii fuerint, uti advigio videtur, aut merit Marullus ipsa pri- inordia singula quaeque a poeta negari iudicavit persectari, ut videant qua ratione quidque geratur, cum doco potius impetu turbarent. Qua in candem sententiam, quidquid ad vi gius contra declamavit p. 3l TD, poeta expressit libri I v.
Nam certe neque consilio primordia rerum ordine se suo quaeque sagae mente locarunt. nec quos quaeque darent motus pepigere profecto; sed quia multa etc.
Verum tamen est, quod idem ille monet, haec non pro causa potuisse asserri, cur celerius irent atomi quam solis radii, quippe qui ne ipsi quidem consilio lardarentur. Celeritate enim tantopere antecellunt primordia ideo, quod per inane vacuum atque singillatim prie meant nec complexa ossiciuntur; quae luminibus contra sunt. Sed etiamtum cogi tare aliquis poterat, fortasse consuli ea turdari, ipsa ut videant qua quidque ratione gerunt. io igitur poeta ne quis
4 Haec sunt ipsi is verba: quae est tandem haec insania, ideo atomos celerius serri dicere, quod id non faciant, quod non magis aut solis lumina aut ulla alia res facit, et quod id non agant, quod vix ridendi causa cuiquam, an Epicuro aut alii, in mentem venire possit, ut atο-
16쪽
tari censebat, cur lam absurde atque inepte iudicaverit , non ussequor. Iino mihi quoque illi versus aptissitu superioribus apponi videntur uno luntuin interposito , quent ad exeinplum
num eri neque eonsulo ossunt remorari,ine persectari primordia singula quaeque vi videant, qua te.
Itaque hanc lacunam uno versiculo apte expleri potuisse persuaSum habeo. Maiorem oro et quae facili negotio eximi nequeat labem truxit liber hic circa versus 522-32, ubi tanta est et sententiarum et verborum turba, ut omne auxilium a divinatione petendum sit. Sed alio, si quid vide , declinari iubet viam a Lachmanno monstratum, et quam ipse tenuit, et quam Bernaysius maluit, ut lacunam Statueret ante v. 29. Nam sicuti verissimum est, quod Lachmannus iudicat, tam
parvo intervallo poetam eisdem versibus 478, 9, 22, 33
iterum uti voluisse credibile non videri, non minus tamen imhi certum constat, neque Versus 24-28, quo quam maximo ad rem sacere ipse Lachmannus vidit, postea demum additos esse, neque vero tribus illis qui hos secuntur versibus 529-3 idem argumentum contineri. Aut enim magnopere fallor, aut his inerat, qua potissimum de causa maleIiae summam finitam non esse probavit supra in I v. 1014-51. Nempe aliter non possunt, quod manifesto suciunt, primordia
rerum Suminali , quaecumque creata est, ex infinito usque con-
Servare, plagarum protelo undique continuato cs. Ι 1050).
Prorsus autem eos abicere cum assendi non debemus, quia nec unde irrepserint intellegitur, neque v. 532 cum 28 recte coibit. Sic enim haec cohaerent. Plagurum pro telum undique continuatur; nam quod nonnulla rara vides animalia esse, alio terrarum loco fortasse plura sunt; sed est iam res aliqua sui generis unica, nihilomimis, nisi infinita eius semina Sup-
17쪽
peditani, neque creari omnino poterat, nec vero creata procrescere Genere igitur in quovis infinita primordia esse constat 567). Itaque versuum 522- loco substitutis his, in quorum priore a Marullo uno in verbo recedendum mihi erat,1 o quonium ocul, nune uariclicis asse pauci 529. versibus ostendam corpuscula materiai 524. inter se simili etc.
post versunt deinde 28, alio pro . 529 rosiclo, sic pergo:
528. quod non esse probavi, persi/icuum quoniamst, corpuscula materiaiI530. ex infinito summam rerum usque tenere, undique protelo plagarum eontinuato.
Hinc iam transeo id duos locos tractandos, quorum alteri XXVI, alteri adeo II versuum lacu num Lachmannus attribuit. Ille est post versum IV 26, alter post VI 839. Atque primum in libro IV re vera mutilum esse argumentum, ante uelim annum manifestum reddidit Bernarsius in . Mus rhen. V p. 582. Sed sicut vereor, ut recte Lachmannus intercidisse dixi rit versus XXV l, ita eorum, quae sibi excidisse sinxit, sententiam ab hoc loco alienissimam esse per- suusum habeo. Rectius lim de hac lacuna Bernuysin iudicavit. Ubi enim quam tenui alui constaret imago i. e. priva quaeque rei alicuius effigies explicandum erat, neque asseri poterat, quod ab argument contrario prorsus abhorret, esse item maiora ncque fragmento illi, quod Lachmannus inculcavit, suus locus esse. uod , ut sit Lucretii,
inter tali potius quadrat, qualia legimus I 1100 seq. V 3 seq. VI 378. Equidem igitur, quod ipse quoque conieci, an
tequam eandem Bernaysii sententiam nossem, in ipso titulo erratum esse scribendumque esse item minora, quo magis rem considero, eo magis mihi persuadeo. Denique ut iusto concludatur hoc argumentum, post v. 128 retrahendos esse censeo hos duos versus, qui sine sensu infra leguntur 'b Eliam de his versibus idem iudicavit olim Bernarsius, qua tamen sententia in editione sua abiecta Lachmannum secutus v. 179 sic illis subiunxit
18쪽
174. quorum quantula pars sit imago dicere nemostl75. qui possit, neque eam rationem reddere dictis.
et uli aperte huc perlinunt, ita aliis in libris hic iterum ex
Sed quod nuntiavi, versus XXVI inihi intercidisse non videri, hoc primum qua ratione conveniat cum archetypi paginarum computatione explanandum erit. Λ libri igitur II v. 807schedam integram incepisse constat. Ab illo autem versu usque ad libri sinum sunt poetae versus CCCLXVIII et lituli Vul, qui sunt versus CCCLXXVI, paginae V, in quarum postrema suerunt versus poetae XII. Desiit ergo liber I in pagina dextra. Ab eiusdem schedae pagina sinistra si iam incepit liber III, hic idem, quoniam XCIV carmina cum XII titulis explent XLII paginus in quarum ultima tamen XX lunium versu in erant), desiit in sinistra pugina scheda lotius codicis LXVIII. Ita Lachmannus rationum Subierit necesse si, qui primos versus XXV libri IV tribuit aversae scheduu LXIX, adversae indicem capitulorum. Nonne vero poterat post finem libri II una pagina vacua relinqui Hoc idem accidisse tutuit Lachmannus in fine libri IV cs. p. 18), ubi magis id mirum est, cum quinii libri tituli XXXVIII in unius paginae insequentis
spatium consorti esseni. Multo minus quum hic, cur vacua relicta sit una pagina, illic causa lutet, quae iidem S l, propter quam libri I lιimam paginam nihil inscriptum habuisse supra dixi p. i. Quod si igitur aversa in schedae XLVI aginam vacuum mansisse sumi licet, libur III in ilium cepit sched a XLVi I desiit in pagina recla scheduo LXIX, cuius altera pagina recepit indicem cupitulorum libri IV. Tum quoniam versus IV 299 - 347 eiusdem schedae suisse certum est, huius libri carmina ipsa sic distributa suerint:
in quem quaeque lorem diverso momine tendati Sed sive eontuleris V 735 dimelle es ratione docere et vincero verbis, sive reputaveris, distare aliquid nemo dicere potest' et nemo eam rationem reddere potest loeutiones cs. V 918), mecum sperosor iit suo loe vindices v. 179 sic emendatum: in quemcumque locum diverso momine inndunt. Dissilire by Ooste
19쪽
pagina dextra pagina sinistra:
In Lachinanni uti uiae, quani iuxta poSui, neminem gravissimo ostendere non potest, quod versus 222 22 in cod.
Quadrato bis scriptos cs. p. 24 esse stuluit non librarii incuria sed ea de causa politis, quod idem in archetypo quoque repetili exstiterint, cuius rei cum nulla sit verisimi litudo apud me fides non est. Meum calculum si sequeris, videbis septem versu intercidisses pagina CXLIV sex puto in superiore ui te ante v. 127, unum in ima post v. 144, ut etiam, hunc unum si uni omissum erodamu S, quod saepius accidit, Septem in summa pagina, ubi sordibus Orieobducta suerit. Unum illum versum ex poeta mente sic videor mihi resingere p0SSe:
lyercipe, ire oculos ferrunt seu nec feruntvrδ
0uumquam enim perpetuo ab rebus fluunt simulacra, non semper tamen cernuntur, quod ipsum in iis quae secuntur explicat unde ut Illos autem versus septem, ut orationem fulcirem, simulque ostenderem, qua ratione qualicumque argumentum quod tractat lam angusto, uti videri possit, spatio apte poeta absolvere potuerit, hunc in modum relicuorum sententiae reddere conabor:
126 quorum unum quidvis leviter si sorte duobus Iadtingas Mouis, subito te a parot o re,
quantula quaeque uta iacere haec corpuscula semper, ni ubi libatum de toto cernuur unquam νει iam etera coenere hoc quaecumque mores, aut quae frigus uti fontes ignere calorem,
20쪽
eae avo initium enitusque in Eris auras, cum bene cognoris, quidnam est, de eo ore svmvιοJ127. quin potius Oscas, rerum simulacra Vugari multa modis multis nulla vi cassaque sensu 3174. ivorum quantula ars sit imago dicere nemostqui possit, neque eum rationem reddere dirais.
Nec temere hos versus 174 et 7 huc traici ondo osse dixi, non tam aliis illis codicibus innisus, quum argumentandi ratione, quam a Lucreti hic leneri video. Dicli enim sunt, quod Lachmannum non sugil, de imaginum tenui tale, quae agitur a v. 110-l28. Deinde ubi versibus 129 143 interposuit hoc, non ea solum esse simulacra, quae ab rebus recedant sed, ut Epicuri verbo utar, mi τασεις etiam, quae ponte sua gignuntur in aere, inde a v. 143 usque ad . 76 de simulacrorum, non illoruin tantum sed horum quoque, celeriorigine agit. Hanc enim, non isi Moεων tenuitatem dici versibus 168 473, manifestum esse puto e v. 169 tempestas perquam subito si turbida foede Itaque uti in libris sunt aptissime hic quoque omnia procedere, nec vero de emblemate cogitandum esse censeo contra Lachmanni de v. 129 142 et 168-75 sententium.
Allero autem loco, qui est in libro VI post v 839, ut adeo II versus excidisse ei credam, haud magis adducor. Vix enim mihi persuadere possum, nondum satis de Avernis poetani egisse versibus 738 839, quibus et ubi sint et quae essiciant et quibus e causis id fiat manifestum reddidit, neque quidnam desideraretur Lachmannus credibiliter exposuit Nam quod huic loco aptissime convenire dicit splendidam illam argumenti nimis ampli recusationem, hac in re certe allitur, non propter ea tantum, quae urna annus in Philog. III p. 73 de illius fragmenti dubia de disputavit, sed quod talis recusatio Lucretii ingenio omnino aliena est. Deinde ab Avernorum aestibus ad sonlium frigora utque calores ut transiret, non multis verbis via munienda erat ei, qui sola a particula saepe usus sit, ut ransitu in sibi pararet ad argumenta diverssisima