Laurenti Quarteri ... de meliorationibus disquisitio

2쪽

DE MELIORATIONIBUS

C A P. I. De meliorationibus, earumque divisione. i. Inter naturales dolia inii adquirendi modos

ACCESSIO numeratur, quae in meres natura

lena, industrialem , sive artifcialem , et mixtam commode dividitur. Heinecc. Elem. Ium civit. AeCuad. oesin. Instit. g. ῖ , , Orili. ad Instit. tit. de reri diUis. f. u. au 3ς., Guadagn Instit. Jur. Ciυil. tit. de rem divis. f. t 43. a. Verum quuin eas potissimum industrialis et mixtae accessionis species , quae in aedificatione , satione, et plantatione conSiSiunt, non amplius distinctis vocabulis ad sori trutinam deducant Pragmatici Iurisconsulti, sed

generico meliorationum, sive metioriamfu-toriam nomitie Comprehendere Soleant, quuinque In hanc materiam quaedam Romanis legibus ignota sori usus invexerit, hinc de meliorationibus nonnulla recto Ordine Pertra-

3쪽

a De meliorationibus

claro tam ex Juris Romani sanctione, quam ex PragmatIcorum placitis, operae Protium existimo, ut salebrosa haec , utilissima, et rensi concertatione frequentissima doctrina, tu brevi quasi tabella contracta, uno intuitu comprehendi possit. 3. Meliorationum nomine hic loci intelligo quidquid in res aliena, vel quae aliena futura est, factum fuerit, ipsius vel

SC an E, vel augendae, vel Ornandae gratia. Dixi in re aliena, vel quae alimna futura eSt, nam si dominus rem quam Perpetuo, et irrevocabili dominio possidet , meliorem fecerit , nulla de melioramentis disputatio oriri potest, quuin unusquisque Sit

rei suae moderator, et arbiter i. in re man- citata ai. cod. mandat. , nec alte ii rationem

reddere debeat qui tu suo agit; dixi factum

suffrit, ut eas tantum melioratiouum species indigitarem, quae posseSSOris opera, et im- Pensa peractae fuerint, quaeque extrinSeca melioramenta a Doctoribus nostris appellantur: illud etenim sive rei, sivh valoris incrementum, quod vel naturae liberalitati, vel temporis beneficio , vel legum providentiao Sino ullo possessoris facto acceptum referri debet, quodque meliorationis intrinsecas Homine designato solemus, semper lucro d

mini codit, quin ipse aliquid possessori Prae- Fidiu cogatur, adeoque disquisitionis hujus

4쪽

quum vel necessariam rei ConServationem , ι vel majorem ipsius utilitatem, vel externam tautum modo speciem perasita melioramenta respicere Possint, adeoque Vel HECCSSaria, vel utilia, vel voluptuaria censeri I Ot.

iij Sic ex. gr. si alluvione, vi fluminis, alvei mu- . tatione fundi termini producti fuerint, si tempore et natura favente veteres arbores adoleverint , quas novu8 c Olonuη nou POSuit, si incolarum assiuentia domorum pensiones augmentum C perint, si remotis commercii impedimentis rerum Pretia Creverint, haec Omnia incrementa , quae intrinseca melioramenta appellamus, rei dominum De Petuli Sequuntur, nec ullum ui tam reputationis jus possessori tribuere possunt

. MCeSSaria vocantur ea omnia ' melio- ramenta, quibus OmlSSis res aut omnino peritura , aut deterior saltem sutura esset. L. --

si quis aedes vetustate laborantes, aut Soli Vitio corruentes opportune fulserit, adhibitisque viriS in arte peritis resecerit, si ad fluminum vim compescendam argines struxerit, ad abundantes aquas emittendaS sovoas EXCavarit , ad arce udos imbres domorum tecta instauraverit, novas arboros iu dumortuatura

5쪽

De meliorationibus

locum reposuerit, aliaque hujusce generis secerit, quae prudentem decent patremfamilias rerum suarum indemnitati prospicientem, nU- cessaria dicitur consecisse melioramenta rei ipsius melioratae SubStantiam Omnino servantia. L. impenSarum l. 3. 3. , l. i EnSae

Guadagn. Instit. Iur. Cicit. tit. de rendavis. g. 8 l. s. Utilium nomine veniunt ea melioramenta , quibus factis res melior fit, et fructuosior, omissis non fit deterior l. impen

sae 79. si de vere. signi f., veluti si quis

in area vacua aedificium exstruxerit sa), arbustum bene pastinaverit, novelletum in suu-do secerit, frugiferarum arborum numerum auxerit, noXiam umbram depulerit, domum ampliaverit, uberiorem aquam in aridam temram induxerit, servitutem fundo adquisierit, pistrinum , vel horreum in loco satis commodo posuerit , iisque similia peregerit , quae fructuum quidem summam augeant, ad rei vero Conservationem minime necessaria

2 aedificium in area vacua exstructum nRturae sua , ad utilia melioramenta refertur Guadag n. lac. ci

6쪽

tat. , licet nonnumquam necessariis accenseri de-Beat , veluti si agatur de domo colonica in fundo rustiCO excitata , quam neces8ariae meliorationis speciem exhibere probδ animadvertit Rot. Roman. dec. n. I 3. Part. 6. rec., et Rot. Florentin. in Florentina , Seu Pisana melior amentor. IE. April. Iz o. g. incipiendo cor. Neroni, et in mei Pisani pecuniaria super praelatiOΠα 9. Septembr. Iz9z. n. s. cor. Μaggi.

6. Voluptuaria denique, sive voluptuosa, vel delicata ea nuncupantur melioramenta , quae rei speciem dumtaxat ornant, fructum vero minimh augent , quibusque iactis res non fit fructuosior , Omissis non fit deterior.

l. impensae 79. f. a. si as Uerb. Signi f., Ulpian. fragment. tit. 6. g. ult. Hinc si

quis picturis domum Ornaverit, tectoria, aut loricationes muris adjecerit, balnea , sentes, piscinas voluptatis tantum CauSSa CXStruxerit, viridiaria, rosaria, violaria instituerit, et similia secerit opera, quae amoeniorem quidem, pulchrioremque reddant melioratae rei faciem, sed fructuum summam non augeant, Pro voluptuariis tantum melioramentis dicitur pecuniam suam impendisse. L. volvtuariae 7. U.

. Haec plerumque Procedunt: verum ne ulla subsit confugionis, et erroris caussa, ill ndprobh notandum est in hac de melioramentis doctrina , quod singularum meliorationum

7쪽

6De meliorationibus natura non semper ex generali ipsarum d soriptiove, Sed potius ex peculiaribus, facti

talia revera non sint, eo quod nulla suerit impendendi Dei essita S l. impenMariam l. i. E. de impens. in res ciOt. DCt., quae Utilia prima fronte se exhibent vel neCESSaria CCU- seri debeant, pi Out de clomo Colonaca animadverti , vel ne ac latilia quidem reserri possint, deficiente forsan fructuum incremento , quae vero ad mere voluptuaria reserenda creduntur, utilia nonnumquam evadant, Concurrente sorsan eorum caussa vel civili iam fructuum accretione , vel valoris in-CrCmento, prout in rebus locationi destinatis plerumque accidit Pacion. de loCat. Cap. 3 . 3 3. n. 69., A et iis i EΠS. Grt. q. n. 6 7. Torri variari mAOl. tit. a. qu Ο. Π. S9.ν Florentina melioramentori ad . SEPtembr. 728. n. 39 Cor. Agnini, in Thes. Umhros. fom. a. HEC. 3l , et in rebus Promercalibussae e contingere animadvertit Paulus Juris-

i ὀ Insuper si de praedio agatur ad delicias, et

8쪽

oblectamenta praecipue comparat . quale esset EX. gr. suburbanum aliquod, et res sit cum divite domino nobilitate conspicuo, non immerith recreptum est, ut meliDraInenta, quae propria natura voluptuaria conseri deberent , ad utilia potius quodammodo reterantur. Vid. Bonsa. de Iur. J

C A P. II. De diversorum meliorantium juribus. i. In omni de melioramentis quaestione il-

Jnd primo loco examinandum venit, utrUm de melioramentis ipsis, eorumque natura, et valore opportunis probationibus Planh constet, item quid melioratum , quid impensum sit,

quaeque expensae ordinariam rei conserva tionem exCcdant, quae intra hujus limites consistant, quandoquidem conservatio haec onus est possessoris, et cum fructibus, non cum rei substantia obtineri debet. Rot. R man. Cori Riminald. dCC. 6 6. n. 9., in Roamana Immiss super meli r. t T. Iun. 7SS. f. 2. Cor. Elephantui. , in altera Romana Immiss. super Credit. 22. Iun. 8O . f. 9.cori de Alteriis, conjirm. 8. Febr. 38or. cor. Cesami, et in M'r norietGΠa reints me. 22. Ian. i3o2. g. S. cor. Cod.

9쪽

8 De meliorationibus

2. Hinc Stiatus antiquus ut ahant rei melioratae luculeutas demonstrationibus firma a dias . hinc artis periti adhibendi in testes ad - Vocandi, ipsaque Judicis ocularis inspectio nonnumquam implorauda ut haec omnia iuro Vatulo collocentur . Vid. ad mater. Rot. Rom. deC. 74. Cor c ago, deCiS. l 90. Cor. Bichio , dec i99. COR Ansaluo, R . florent in. in florentinia execution. AEntent. 8. Iun. l717. COR Archi, in I hes. Om-

3 Hisce autem omnibus rith peractis, ad meliorantis conditionem animus vertendus CSt, ut quae tui a ipsi competant, innotescant 4. Qui rem alienam, aut alienam suturamgnis impensis meliorem fecit, vel malae fclei POSSEMAOr esse potest, qui data opera quod alienum esse non ignorat, nullo in re detinet, vel possessor bonaesdei, qui licet dominus vetenou Sit, iamcn excusando errore deceptus dominum se credit, vel dominus quidem , sed resolubili dominio innixus, veluti mari-tns in fundo dotali emphytruta in te em -- phyleutica, et fiduciat ius haeres in re fideicommisso Subiecta, vel denique nec dominus, nec bonae, nec inalae fidei possessor, sed is qui utique scit, rem de qua Ugitur

10쪽

Cap. II. 9breve tempus, clericus beneficiarius , or ditor pignori incumbeus,. tutor aut Curator, negotiorum gestor et procurator . Hisce omnibus diversa Omuino jura tributa sunt adsumptus meliorationum occasione factos r

petendos , de quibus singillatim pertractare

oportet.

CAP. III. De Possessore malae Ideii. Alalae fidei poggessor, qui praedoni in

jure nostro assimilatur l. sed etsi a s. g. 37 , I. POSt SCnatusconsultum a8., i. si a domi

haerea. , rem quam suis sumptibus meliorem fecit, vel detinet adhuc, vel possidere desiit. a. Si detineat , distinguendum est inter diversas meliorationum species, qnandoquidem si res sit de utilibus, aut volvtua riis impensis, id tantum tollere potest, sibique habere ex severiori Bomani juris sententia, quod sane laesione prioris Status, et absque malitia abradi queat, nisi malit dominus tantum ei dare, quantum habiturus esset rebus ipsis ablatis. I. utiles 9. in fn. F. des haereditat. petit. I. IulianuS 3 . in