Laurenti Quarteri ... de meliorationibus disquisitio

51쪽

SO De meliorationibusta esse potest compensatio , quum Clericus ' Ecclesiae debitor ob deteriorationes, nullum Contra eam ob meliorationes illas preditura habeat, adeoque compensationis termini Omni'nti deficiant, quae sine mutua debiti et cre diti contributione consistere nequit. I. s. Ude CompenSat. ; aut de iis agitur meliorationibus , quae propria meliorantis pecunia facta Probentur, et tunc quum Clericu4 vere sit Ecclesiae creditor, nemini dubium , quin Murbitum ex deteriorationibus Ortum iuro cum Pen Sare Possit, quandoquidem se unusquisque

se creditorem suum, eumdemque debitornm summovet, si Paratus est 'COmPenSare. L. z.

a) Hac retenta iustissima distinctione videt unusquiSque , nimis generaliter auctoritate Clericati de bene s. discord. 44. n. IO. Statuisse Rotam Florenti nam in Florentina Restauration. 26. August. Iz85. cor. Ulivelli n. 4. et Seqq. , non licere beneficii Rectori , eiusve haeredibus , vel meliorationum sumptus repetere, vel eos cum deteriorationibus

C A P. XI.

De Creditore . em alienam sive mobilem, si vh immobilem legitimo titulo possidet Creditor, qui mi Pignus a debitore accepit, vel Salviauo

52쪽

interdicto eius possessionem nactus est. Quum

autem pignoris contractus utriu'que contrahentis gratia ineatur 3. Creditor 4. Inserit. quib. modis re contri Obis., i. si ut Cecto

Ilam s. f. r. vers. sed ubi is commodae ,

hinc rei pigneratae exacta custodia ita creditori incumbit, ni ea omnia quae diligens Paterfamilias in rebus suis praestare solet, ab eo exigantur. Dict. 3. 4. Instit , L si Cum venderet i 3. g. i. , l. ea igitur i .F de Pignerat. action. V a. Sed quoniam pignoris fructus creditoris lucro non cedunt l. i. l. 3. Cod. de Pi2Πο-rat. GCtion. , iure sancitum , repetitioni su, esse impensas quas secerit in re pignerata vel servanda, vel augenda. Hinc si necesm rias impensas creditor subire debuit, ut Dignus SerVaret, omne quod prudenter impendit , nnlla habita ratione inter meliorarum et expensum, ita repetit ut et retentione uti Possit, si pignus nondum reddideri , et Contraria pigneralitia actione experiri si non amplius habeat quod retineat, i. si necfASG

3. Si vero non necessario quid imi enderit ut rem Pigneratam servaret, sed utiliter ut augeret, tunc rem totam Judicis prudentiae ita commendat Ut ianus I. si strvos 2ς.

s. de Pignerati actima. , ut media via quo

53쪽

De meliorationibus dammodo procedens neque delicatum debit rem, neque onerosum Creditorem exaudiat, adeoque si modicum fuerit quod impensum est, quid minus restitua jubeat inter melior tum et expensum, si magni Pretii, eam pintius sequatur doctrinam, quam aequitate Suggerente proposuit Celsus I. in fundo 38. f. dct rei vinci., quamque supra rettuli Cap. IV. f. s. Vid. VOet ad Panu. IG. i 3. tu ri'.

. Haec de necessariis, et utilibus impen- Sis iure statuta : quoad voluptuarias silent lcges nostrae. veruintamen pari ratione ea de creditore dicenda erunt, quaO PrO POSSOS

sore bonae fidei singulari judicio convento Procedere dixi Cap. IV. f. 3. et Segu.

CA P. XII.

De Tutore vel Curiatore.

i. utorum vel Curatorum iura ob melio

ra menta Peracta in rebus eorum administrationi creditis, paucissimis sano regulis absol

vuntur.

z. Quum enim ad utriusque munus pertineat utilia facere, et inutilia praetermittero ἐ- i . Pr. F. cie tutes. et nution diser, I as mattonihus 27. Cod. de EpiSCOPal. Gu

dient. , quumque Omne id quod Tutor, vel

54쪽

Cap. IV 33 curator bene et diligenter impendit, contrario vel utili tutelae judicio repetere vel CDm- Pensare Possit, licet eventum adversum habuerit quod gestum est l. ' pr. Et f. 2. q. 8., t. quid erAM 3. f. 7.j de contri tutfl. et util. action , l. ult. Od. de contri tutel. judic , prono veluti alveo fluit, neceSsarias, et utiles impensas, tutela vel cura finita , integras repetioni, seu compensationi subesse , qualiscumque suerit earum eventus , dummodo ab initio prudenter factae sint, obvoluptuaria Vero melioramenta, Ceterasque Supervacuas CXPensas, ablationi vel abrasiO- 'ni locum esse, eo plauε modo quem Pro possessore bonae fidei singulari judicio comvento servari dixi cap. IV. f. 3. et Sin.

CAP. XIII.

De negotiorum geStom. mandato instructus, si vh sponte si vh necessitate coactus alterius res curat in absentis domini utilitatem . g. i. Inst. tit. de Oblimquae ex quasi contri naSc., i. si quis a Fentis 2. , t ait Praetor 3. g. io. f. de δε

oblig. et act. ln eo igitu a possessore malae

fidei differt negotiorum gestor, quod ille prae

55쪽

s . De meliorationibus

donis more aliena retinet sui , lucri carassa, hic tamqnam voluntarius procurator, ut viam vocat Cicero in Bruto Cap. is., veri domini utilitatem prae oculis habet'. e ' , .

a. Si quid ergo negotiorum gestor vel ne cessario, vel utiliter in rem alienam im- peuderit , omne quod impensum ubcuntraria negotiorum gestorum actione reCiρο - test , sive duret adhuc domini utilitas, sive casu intercepta sit, dummodo initio utiliter egerit t. Sed an ultro io. f. i. Ude ne stgeFil. Si Servum io. d. eod. , nisi vel Plus quam oportuit impenderit, quo casu id tantum recipit quod praestari debuerat l. si quis negotia a s. s. de n*ω. MSt., veIprohibentis et inviti negotia gesserit L si autem 8. g. 3. f. eodl. ult Cod. eod. , vel pietatis intuitu, non animo repetendi Sumptus fecerit L ex duobus 27. g. l. , L --

SenniuS 3 , l. is qui amicitia 44. F. de

negot geSt., ἰ i., L alimenta ii ., t. quod in uxorem i3. Cod. eod- 3. Hactenus de negotiornm gestore qui necessitatis, vel militatis caussa in rem alienam impendit; si autem merae Coluptatis gratia impensae factae fuerint, cessat omnino exDensi repetitio, eique tantum rerum 'o sitarum ablatio conceditur absqne laecione prioris status i. ex duoBUS a . pr. f d' Πσ-

56쪽

αF. IV. ssin rem Nerso, nisi et voluptuarias impensas ratiliabitione probaverit dominus, quo casuqnemadmodum quod utiliter geStum est, ne cesse est apud Judicem pro rato haberi, ita et quod ab ipso domino probatum est, aCtionem. Parem negotiorum gestorum merito firmat Scaevola l. Pomponius 9. U. de negori

- 4. Sed quid si negotiorum gestor aliquid

egerit sui lucri caussa, ex quo ad alienam quoque rem nonnihil utilitatis redundet ρ Distinctione Opus erit. Aut enim in suo egit, et oblique tamen rein alienam meliorem secit , veluti si suos agros aggeribus muniendo, insoriora quoque praedia securiora reddiderit, vel domum suam abius tollendo, iugalubribus ventis obicem posuerit, vel Suas ar-hores incidendo, a vicinis quoqne fundis noxiam umbram depulerit, et nullum plane jus, nullam omnino actionem contra eos habet, in quorum rebus nihil fecit directe. ROt. Roman. in Bononien . Contribution. super manulention. l4. Iun. l793. 3. 3. Et Ssqq. cor. de Garcioqui, Confirmatoria aliari decision. i 8. Mart. et 13. Iun. 3788 et I 6. Mart. i 789. COR GSami. s. Aut- egit in alieno, et tunc vel rem quam alienam egSe non ignorabat, Possidebat Ut suam, et verus est malae fidei possessor,

57쪽

36 De meliorationibusicujus iura superius exposui Cap III. vel non . Possidebat, sed tantum alterius negotia curabat, simulato quidem gerendi proposito in domini utilitatem, sed revera ut Suum age rei negotium , vel detinebat quidem , sed noαΠt Suam , et Correcta Labeonis Sententia Scri

bit Julianus i. si pupilli 6. f. 3. Υ de n

Lot. ECFt., habiturum eum Contrariam negotiorum geStorum actionem, non ut ConSequa- ,

tur id quod ei abest, sed illud tantummodo nquo dominus factus est locupletior. Cui C. Lin lib. 3. digestor. Salυ.Iulian. l. 6. g. Sed Met si quis in. de negot geSt. TOm. 6. COI. 3. Iitt. B. ea Map., Brunnemann ad dira I. si pupilli n. 8., et ad Pand. ιιb. 3.tit. s. n. 9.

De Procuratore

i Procurator denique, et quilibet alius re

rum alienarum administrator , qui vero mau dato instructus alterius negotia curat, Si man dati fines servavit, omne quod impendit indiscriminatim repetit contraria mandati actio ne l. Si vero i a. f. 9. ff. mandat. l. 3. COHEDd. Si eXCESsit, ultra eos non obligat man dantem zs qui exequitur 8. In si tit. ἁσm data, l. Praeterea 3. g. ulti. 4. l. s ,

58쪽

l. rogatus P. FeOd. , sed tantum ei permittitur sine damno domini auferre quod posuit, non aliter ac si citra mandatum in voluptatem aliquid fecerit, nisi et istorum sum-Ptuum rationem sponte dominus admittat i

quod si servum 3. 3. 4 f. de in rem vera , l. idemque i o. f. t o. F mandat.

a. Advertendum tamen sedulo est in hao de mandati excessu controversia, non Solammandati litteram , sed praesumptam mandautis voluntatem praecipuli inspiciendam esse , ut mandatum ad ea Omilia trahatur, sin quibus res commissa ad exitum perduci. non 8Set. ROt. Rom. Cor. Falconer. in misceli. cieC. 33. n. , in Romana , Seu Iondinen. pecuniar. Super liti. camb. as. Febr. i 76s.f. Jin. Cor. Cornelio, Conjirm. a. n. 777. cor. Dalmanat, et in Romana reinte rari 27. Febr. i8oi. g. 6. Cor. Resta, Coni irm.

3. Haec de meliorationibus disserere non inutile duxi: pauca quidem si doctrinae ubertas Spectetur, Sed ea tamen, quibus instructi Jurisprudentiae studiosi, qui me praeceptOre utuntur, facile possint et Romanarum legum In hac materia mentem assequi, et inserensem palaestram paullo iustructiores de

59쪽

INDEX RERUM.

blatio, vel Abrasio meliorationum quomodo sa. cienda 3 Cap. III. g. 2. pag. 9. 'Accessio est modus naturalis adquirendi dominii. p. I. g. I. pag. I. quomplex ibid. Industrialis . et mixta venit ut plurimum nomine meliorationum . Ibid.. g. 2. P. IActiones mandati, et negotiorum gestorum iure civili nsurarum praestationem admittunt ex natura iudicit. Cap. V. 3. D. P. a . AEdificatio species est accessionis industrialis . quae nomine melioramentorum indigitatur , GP. I. g. 2. P. I. In EreR Vacua peraCta, natura sua ad utilia melioramenta refertur. ib. g. 5. ΠOl. 2. P. 4. Non numquam Vero ad necessaria. Ibid. Alluvio, et Alvei mutatio. meliorationis intrinsecae nomine designantur. OP. I. not. I. P. 3.

. . . .

Bene ium ecclesiasticum quid Cap. X. g. 2. p. 42. Ejus origo. n. g. l. p. 46. Jura Clerici qui beneficii hona melioravit V. in verbo Clericus . Bonae fidei possessor V. Possessor bonae fidei.

Casus sertuitus damno domini cedit. Cap. V. not. a. p. 23. , et GaP. VI. g. a. p. 3O. Clericus ecclesiastico beneficio praeditus fem alienam legitimo titulo detinet. Cap. x g. 3. P. 4 . tene rux beneficii sui bona tueri, ut ea meliorando au

60쪽

gere, Ibid. Rordidarum artium exercitinae Clericis

sacri Canones vetant, Sed honestum manuum lamborem , et praesertim agriculturam commendRnt . P. X. not. I . p. 48. Ecclesiastici beneficii bona quishus moJis meliora fieri possint ib. I. 4. p 48. Beneficii ipsius fructibus meliorata Praesumuntur .ib. g. s. p. 48. quae εint iura clerici, qui beneficii bona melioravit dict. cap. X. Per tot. p. 46. et Seqq. Si clericus quaedam beneficii bona meliora sece-j rid, quaedam deteriora fieri passus fuerit , ani deteriorationes cum meliorationibus compensaro possit 8 dict. Cap. X. g. r. p. 49. Colonica Domus U. Domus Colonica compensatio sine mutua debiti et crediti contributione consistere nequit. Cap. X. g. r. p. 40. Unusquisque creditorem suum , eumdemque debitorem sum movet, Si Paratus est compensarc. Ibid. Conductor ad breve tempus rem alienam legitimo ibtulo detinet Cap. m. f. I. p. 44. eius iura Oh melior menta in conducto fundo peracta. Dict. Cap. IX. per

tot, p. 44. in quibus differat a possessore honae G dei. ib. g. 4. P. 45 conductor ad longum tempus V. Locatio ad longum

tempus.

conseruatio ordinaria rei cuiuscumque onus est possessoris , et cum fructibus obtineri debet Cap. II. f. I. P. z. Creditor pignori incumbens rem alienam detinet lo-gitimo titulo Cap. XI. g. I. p. so. Bei pigneratactexacta custodia ci incumbit. Ibid. Pignoris fructus eius lucro non cedunt. B. f. a. p. 5 . quae Sint eius iura ob melioramenta in re pignerata facta edict. Cap. XI. Per tot. Pq. so. et Seq. Curator debet utilia facere, et inutilia , praetermiti re . Cap. XII. g. 2. p. 52. quae sint eius iura ob meliora menta Peracta in rebus suae administrati

ni creditis Ibid.