장음표시 사용
351쪽
Nobis etsi liceret vivere turpiter, honeste tamen emori maero . quam vos caeterosque posteros nostros infamiae cuiquam subijee
ac parentibus maioribusque Rostris dedecori esse maluimus.Ita vo bis persuadentes, non est e vivendum homini suos vel maiores vel posteros dedecoranti,cui quippe nec vivo nec mortuo,vel hominu vel Deorum amicum aliquem esse fas sit oportet igitur vos verborum nostrorum memores, si quid agitis ali iid id cum virtute agere, existimantes absque virtute omnes exercitationes possessionesque malas esse atque turpes Diuitiae namque splendorem afferunt nuti
Ium, nee sibi, sed alijs diuitias parat possidet, eas qui cum igna uia possidet. Qupcirca&primo&postremo ac semper ubique omni studio diligentiaque contendite, ut A nos&maiores nostros virtutis gloria superetis. Alioquin scitote si vobis virtute praestemus,vici riam hane vobis dedecus allaturam, sin superemur, felicitatem. Ita vero maxime nos quidem superabimur, luperabitis autem vos ita,si vitam institueritis, ut maiorum gloria non abutamini, neque eam
quasi dilapidetis, sed ita iudicetis; Viro aliquid se esse existimanti,
nihil turpius accidere posse, quam honorandum se, non ob virtute propriam, sed obgloriam superiorum praebere Gloria enim parentum natis praeclarus est magnificusque thesaurus Vti enim pecuniarum honorumque thesiuro,& hunc ad posteros non transmittere
propriae possessionis gloriaeque penuria, turpe&animo generoso maxime indignum est. Si igitur haec exercueritis vitae demum fatis exactis,chari ad nos filii charos patres proficiscemini; sin autem n δ' glexeritis haec Mimprobi euaseritis, nemo vos libens excipiet.J Solonis ergo legem legite perpenditeri qualem tum inueneritis eam, talem iudicate,suo exemplo obsequio probabitis,non auita bona turpiter disperdetis, ad usum honestae vitae, illustrationem genetis. stabiliment domus, subsidium Impetiyusq; ad extremam fortunae5seruabitis,vosq; pocul.&tesseris abstinebitis ultimo proceres Im- Imperitae Principum condignos, atque Vasallos vere nobiles, grauesvi iustos in regimine populi.in consiliis prudentes, in armis fortes atque strenuos exhibebitis. Sic tandem quod ego verbis ago,re ipsa vos probabitis, generosam nobilitatem esse nimissimum I peri fundamentum, addito experimento confirmabitis simulque mecum applaudet vobis uniuersus populus,conseruandas esse apud
352쪽
-aseulos haereditates atque diuitiae, ut nobiles illustrentur, & pr pagentur familiae, quibus Romanumpraeclare fulciaturatque sundet imperium.
CAPUT XXXIV. Quinto foeminarum in siccessionibus etia
minationes cita magna, quae alias in reni-pub irreperent, latiusque semper serperent mala abarcere demonstratur. Ac primo quidem nimiain mulierum potetiam, qua aequaliter cum viris succedentes, breui illis ditiores atque stiperiores euaderent, comprimunt. Secundo amplis mulieribus au .ictis hereditatibus, atque hinc locupletiores praecipue omnibus uxores ambientib. ne pauciitimi maximis opibus affluant,&tertio, ne in contrahendis nuptiis turpis quidam quasi quaestus exerceretu praeca
Quarto ne diuitiarum causa proci eius quo
mulieribus conniueant, hinc illae adsuetum virorum imperium excutere uerum,
emenes pro libidinibus vivere pertentent, atque etiam contra decus Ἀignitatem tandem imperare viris sibi pr sumant,prouident.
Quinto, amplis liberos, defunctis patribus dotaliiijs restituendis non onerant.
353쪽
Sexto diuitiarum hydropicis suam pecuniae sitim in repub valde pestiferam, quodam
modo restinguUnt.bacidenter vero etiam amplae dotis incommodis, diues vel mediocris ne diuite; pau- pcrvero diuitem magis, quam pauperem, leuioribus tum amplς dotis, quam paupertatis incommodis existentibus sibi ligat
Vita autem pudica dos optatissima proba-
Tum de mulierum tractatione quaedam subnectuntur. Denique ad continendas domi forisque decenti sub imperio mulieres, inprimis precludendas illis esse amplas pos
1essiones, dotes' certas& modicas detini' cndas, gentium morib. quotidiana nobilitatis consuetudine probatur.
minis cum viris aquesucceuentibin, earumpotentia breuiseupra virium excresseret, quia non maior est, P publicapestis. I big foemina mares numero severant. 3 Ven tibi habito censo numer arminarum duobus ampli- mum binsuperauit. uacaus quibusfoeminasemperplu d unt. H FluribHaeminis non plurci haressitates aqualitersuccedentekacc
354쪽
omniafere is nuptise contrahendu diuinisassectanst. incsecun me aquai foeminarum in masculorum sucrassione malum est,quodpauci imaximis opib- uerent,dα -- per dis diuiti nubis. 3 Tertio eum nec mulieres potente non ni aeque potentes in suos amo. res admitterent, diuitiis magis quam honestati tomproci ludo
uarto diasti uxoribin omnia connivere cogeretur mariti, bi tum in maritos imperium arroga e sibi demum tentaren mulier ωι Exemplum mulierum Lacedan retarum. Aeminanis carae sile.. avia dote viri imperium etiam domesticum venditur, nedum de publico spericulum. t Mulieres pleruns comisaratrum rixarum adis virossibis.biet
I Dotis ampia incommoda. II 'Felix matrimonium paciscum. ιν Societcs coniugum Aristocratica esse,hoc est,prsantior infirmior imperare deber. r Viris imperare decorum, dignum est tile. a II bene regatur ciuιtas, inprimis bene regantur in ea dominust
a Viel sit ciuitas.tam in mulieribus quam viris necessaria est morum probitas, quam deserunt mutieres diuiteου. 1 Mulier Catoni indomitum iam mal.
an 'imperium maritati facile obtineaae,pauperem Hucas uxorem Plato si det, es quare. a Pracipua inuru do est. an Pauperem nubere pauperi non expedis , nequesuadet author,
ac Proverbium Caelebs qui non litigat. Paupertate om nonse reprossicitur cometali concordia,square' a. 'rapudicarispulcherrima. ac Viri uxor non Eligant,nisi natura.Alciat.
355쪽
es quando castigare viris mulierci liceat'Mebores patienter ferendo quam castigando mulieres reddam
3. Muritiari uastinae qui muliereoli imperarestatiuntur . uatenus conniueendumsit rixosis tapetulantibm mulieribin .
Inc. igatione mutieris Nerbapraecedant verbera. . Fustibus quando mutares tractare liceat.
quam eorum arrogantia comprimipoterat. Lex Voconia taetin causata tenor . ' o Massidiensium dotes centum aureorum maxima. uinto ampla dotcipropter amplum quodmutuo debetur dotalia reum,pauperes reddunt tiberos. . . Laudabilis consuetudo inter nobiis,qua filiab- modica. tantum, dotes assignant. Sexto diuitibus minis in Republica mulierib existentib- 'pauptro negligerentur,unde diuitiis omne inhiarent, connubia quodam quasiquo venirent , denis immensa diuitiarum cupiditate auaritia irreperet.
4, 2 Ouapecuniarumsiti qua malasecumferat. cuique debet pro sua tibidine diteycere si ere. . Denuo moderata dotis stommoditates repetuntAr.2 eas Reipubli-- ea utilissima esse concluditur. Vinio ex aequalisceminarum, masculorum successione etiam graue Reipublicae malum immineret. Nam si sceminae aequo iure cum masculis semper succederent, sub f hoe aequalitatis S Iustinianeae aequitatis praetextu, seno x suri mulierum potentia pestis' perniciosissima & qua nulla sere potest esse grauior excresceret, Messicerentur mulieres maribus superiores citius, quam animaduerteremus eas aeqtiales quas tum , reprimere ac decenti atque virili rursum subiugare imperio res laboriosissima magis quam possibilis ellet. Haec enim impotens natura postquam semel in libertatem eru- .pit,seq; effrenem sentit, forte etia vires aliquas circumspicit, proti nus superbo sexus institus spiritu,tumet naturae fastu ambitione
356쪽
eoncitatur,ut iam parendi facultates amittat, paucis subnixa viribus ad altiora adspiret,&ad dominandum magis quam obsequendum cogitationes suas extollat. Quod aure superiores futurae sint mulieres, si aequo iure partes haereditarias cum masculis sertirentur, falleremon potest.
Constat renim sceminas ubique mares numero seu linultitudine vincere,potissimum in regionibus medijsvi Australibus.Idque i
num facile cuique esse potest antiquitatum memoriam ab ultimo principio cum Bodino M.f.de Repub. . 8. repetenti. Nam hoc primum Athenis experientia comprobauit, ubi forminarum numerus urbi e nomen imposuisivi Pausanias in Atticis scribit mec ira pridem,eodem Bodino teste,Veneths,cum censiis ageretur, tametsi in eam furbem peregrini undique confluant, nihilominus tamen nu 3merus foeminarum duobus amplius millibus mares superauit: iue id fiat propterea,quod foeminae a bellis, a peregrinationibus, ab omnibus t periculis,quae viros obire necesse est, tediicutur;siue quod in naturae uniuersitate rerum deteriorum maior est affluentia,quam preciosarum,& mala herba,ut scemina, citius crescit, ut alicubi scribit Accursius.
Cum ergo plures ubique sint foeminarum aequali successionis inter eas & masculos iure constituto, etiam maximam bonorum opu-ue copiam adeas&minimam ad mares deuolui eueniret: quemadmodum in Lacedaemone factum Aristot. r. Polit. .testatur: ubi qua-doque 'mulierum ex quinque partibus agri duae fuere;quia ad mul Itas orbas puellas paterna bona haereditario iure peruenerunt. Puellas orbas dicit Philosophus, eas' clite licet sint plures,sunt tamen si-Gne fratribus.&ex eo omne patrimonium acquisiverunt, ut paleis Polis. .eod. Erat autem illa ampla orbarum puellarum successio co-tra Reipub. rationem quae ita erat instituta, ut exiguam potius muliebris sexus habere debuillet.Sic eadem apud nos est idetrimento Isa, quia familiarum iura violat, gentilia praedia distrahir, sexum muliebrem potentia opibus se pravirilem extollit, inde arrogantem&imperis potentioris naturae impatientem reddit, Cuius rei supra exempla quedam sunt a nobis proposita Eo vero magis hoc exaggeratur malum, quo frequentius viri locupletes non tenuibus sed locupletiores semper coniungi uxoribus cupiunt. Nam ut inquit s
357쪽
Obsequiogeneriatur amor,sed maxima lucrum Pars hominume ruitur,nummoso manera cuncti Adfectant,donis multiacquiruntur amici. Et ille alter: Turpe quidem dictis adsi modo e fatemur, et stin amicitias utilitate probat.
Ex quot demum sit,ut paucissimi maximis opibus 1Mirant' alterum Reipublicarinaluiti est, ex aequali marium successione dependens, quod ipsum ex se quoquestruxisti; --M licet, nauidius tum licitias quam honestatem Vsisti litur illos impellit; non quidem in eumnnem, ut melius sed inberius viva itur,dc quisquelibidine apud foeminas potia tu ilitari tenore e lutumulieres intemperan tui nullo noni pitudinisemiere rinem Mapimum,insula risi
omnia connivere mulieribus, indevero mulieres commoda arre-0 pta occasione etiam imperitare viris pertentant. Cuius t rei docu-4dem Philosephus d.loco proposuit. tetiam Trogus Pom peius resert Lacedaemonii di ricotinuos in obdione Messenae rub tuas vir nesin i siti conuiuio stupratas a suis laribus secisa Desulii . iae interea nullius imperio subiectae ac domatae, tam iui clurimoseuixere, ut Lycurgus asobsidione finita leges n. ri eaquid hie Lacedaemonemrihilum, oti iam aliae urbes ac ciuitatesdioedulci mulierumve iurassi
caperenturi Dianainolui uiui minerua secessam 'amua ilia desin altis turribus Corinthi lorat splendenta emosthenes Athenas deseruit,ut istam Laidem,Antonius Romam ut Cleopatram cerneret;ille tanti emere poenitentiam noluit,hic misero amore desp
358쪽
rauit.Quid porro dicam' sollicies huius sexus est res enandi, nam
aliter canities ciuitatis sequitur; at dicas tam cem ii in nonsubmittet, gratiosus eris, o M MAdoces,lad fabula haec est. Spi texi inii, narum arrogantiam e bibi 'on ι'. - privemus tam amplis haemi H ms; riguam saltem aut certe mediocrem ipsis definianis ne nos aliqua- docum imo minia supprimuit, suaque velut in i xipia Lacedaem num musterum more essiciari
Neque vero magistratus tantum mulieres in Republiea vicis ribus potentiores adfectare, sed etiam is ulto magis Mi 'cum
exeofit,inquit Aria .dicto loco,ut etiam domo marius4mpςreno quibus etiam blandissime domina appellantur; imo dote deliniti etiam ultro ipsis ancillantur. Adeoque nimis pecunios e mulieres εnon selum publicum sed etiam priuatum atque domesticum imporium sibi vendicant; neque tantum in familiam, sed in maritos quoque contra decus de dignitatem idipsum litigiose sibi sanunt,
cum n ' possint false .sa tem continuaru' ' ' um tae
Et Iuvenalis. η Mail emi; ata est, ea in potestate sviri, wηiuxta dotesagitta. Item Ausenius: Sape in coniugis inoxiasinimia est ris. Et Ouidius. Intolerabilitia nihilostquam'minadium Hine Aureolus Philosephus dixit: Qui ducit uxorem diuitem, ponit in domo suo tempestatem. Et Themistius, Malo uxorem quae pecunia egeat, quam pecunia
, Et grauiter Seneca diuitem dissuadet uxorem cum inquit:
359쪽
314 Certaminis Mascuis minet, . Insolens malum est beata 3 diuti uxori
muniuersum auripon orba allubri Quibus deliique pulchre alludit Martialis:
Uxorem quare locupletem ducere nolim, V aeratisὶ Uxori nubree noti mea.
Insereor matronas. t Prisce mariso
Tantas porro contentiones amplissimae dotes saepe inter conli1-ges excitant,ut propter eas etiam pietatis religionem violare, &ritalem plane deserete concordiam malint quam inuicem sibi ceder arg.ccum te, I 8. de inurasam Ireprehendendata. de institui. ει
IJubstit quod&impium atque durum: ita vicissim pium dulce atq; elix est matrimonium cum pace concordia indissolubile Iuxillud Horatiri Carm. Od. s. Relices ero ampli- 'o irrupta tene evula,nec min.
Diuulpus quaerimoniis prema citiussoluit amor die.
Et Propert j Eleg. - Exemplo iuncta tibi tin amore columba cons ulmo totumfamina eoniugium. Caeterum debet,vitib. δ.demorab. Philosophus ad Nicomachum 18 se ibit,t bcietas vitivi mulieris Aristocratica esse, & vir mulieri ta- quam praestantior infirmiori imperare. Nam,ridem Philosophus .Poti .a.disserit.Ita natura est comparatum, ut praecipiat sitque Do minus naturalis, qui intelligentia praeualet, estque consiliis de prudentibus iussis validus atque potes: qui vero corporis membris haeci ficere possit, subiectussit,faciatque imperata merito. Mulieres au tem intelligendiae eonsulendi vim habet imperfectam, at qui tenet imperium,eum persecta virtute morali esse prςditum conuenit.Noergo mulier imperare potest,sed ut Homerus ait:
Iur uos quisque uxorcinatosiquegubernat. V Porro viros im perare, rarere saeminas, non tantum decorum
H atque dignum est maribus,itemque imbelli pulchrum naturae vide licet sceminis: sed etiam publicam hoc utilitatem concernit. Cum e ni domus quaeque sit pars ciuitatis,4 in omni ciuitate primum sis requisitum maris&foeminae colunctio procreandorum hominum causa,vi Hesiod.dixit Sir
360쪽
partisautem membri cuiusque viri ad virtutem totius siue si aritissese conformare debeat:est certe eum dorma aniliae, praecipue uxorisdisciplina dcinstitutisadmininutiemin republiea viciendi normamodigena quae secuntum naturam optima est , ut praesut mares,steminia emobediant.Nihilsane est non modoad lamiliarum,sed etiam ad rumpissiualutem ac dignitatem maius ac melius, luam honestavramimium maritos imulatueri
licet magna semper in magna rerumpubi varietate legum vicissitudo erit;summa tamen omnium consensione,vxor maritum reuereri, L . g.quod autem, rei x. aft.Lalia 3.ubi dotat mare. yeiq; obsequi debeta. adeo ut nequidem maritum sine venia magistratus
Ergo si bene velis regi ciuitatem, regatur bene cum primis,naquaeque domiis. si imperium iustum Sc obsequium decens in ciuitate delideras, in primis viris mulieres domi obsequentes reddantur si probos omnes ciues expetis, mulieres simul cum viris bonis moribus imbuantur: quippe mulieres dimidia interdum etiam maior liberorum capitumPars est uiciuitate via. Polit.δ. pulchre Philostradit.