장음표시 사용
11쪽
Dorippi evenit ut res palam fiat, maritique innocentia manifesta sit. Illa tamen, quanquam clamosa, non accedit ad uxorem Menaechmi Certe Menaechmus haud immerito reus est; ux rem autem si audies eum sere excusatum voles
Nam qitotiens oras ire volo, me retines, revocas, rogitas Quo ego eam, quam rem agam, quid negoti geram, Quid pelam, quid seram, quid foris egerim .
Nonne, quam is maritus culpἴ conscius sit ultra modum ipsa eum persequitur impellitque ut locum quaerat, ubi sibi sit melius ' Pater mulieris videtur filiae naturam incusare
ita istaec solent, quae viro suhser, ire Sibi postulant, dolo retas, seroeei a. Quotiens edixi tanilem tibi. Et caveres, neuter ad me ire lis eum querimonia δ' Servirin tibi Postulas viros itare illi una opera pensum PostuleΝ, Inter ancillas sedere jubeas, lanam earere .
Difficile excogites mulierem magis ira deditam , 0lesli 0rem, jure suo magis abutentem. Adjuvanae tandem patre, ut Menarchmum con iciis, probris, maledictis exagitat Quis obduret, etiamsi non , ut Sosiclem, eum impro lsum aggrediatur illo impetus 'At non iracundam modo clauspicacem uxorem estinxit Plautus sunt ali; persumn matronales quibus alia species est. Notissimum est quid saepe acciderit in illis vigiliis, apud antiquas religiones usitatissimis, qua sagilia in eis admissa sini. Adde quid actum fuerit de semina . ea 'late qua Vio lentia irorum inulta maximo pollebat. Post illatam vim, aut stuprum pollicitationibus impetratum , nascebatur puer, negante
Menaechm. I, 2, 5. Secundum Palat Codd. a Bitscholio laudatos.' elueth. V. 2, 16. - . M. V. 2, 3έ. Id. V. 2 ιέ. Servi rin pro servire habent tres manu seripli co liccs antiquissimi, laudati a Bilschelio. Eruditissimi viri L lionem usurpavi, quotiescumque congrua est cum an ii iiiissimis et Optimis codicibus. Quanquam de eo sentiondum ess Histor quod dixit de Bothio Naudetus in praesulion Phyilli in suureditionis, ibi Lemni re.
12쪽
Patre suum osse ; stirpissime partus dissimulabatur in laus exponebatur, aut tradebatur meretrici, ui sit in Truculento. Nonnunquam eum 'gre mater educabat, tristis et insa mala propinter vitium aui injuriam. ccidebat quoque ut ea si quodam exempli causa, bello, filia amitteretur. Videmus in Cistellaria mulierem olim delusam, landemque
a c0mpressore receptam, qua rentem siliam permissu mariti. Nisi ut servum, cui ea cura mandata est, instimulet, aut ut sciat
quid esse erii, n0n prodii Phau traia. Ipsa quoque pri0 cr pundia agit ei e terra a Lampadisco sublata. In ea p cipuam
vim alio malernus amor artificio igitur poeta docto et callido, ea crepundia , quae sint, perspicit. Una est mater, cujus oculi ita per ideant ut elapsis tam mullis annis, rem agnoscat, quam uno tantum momento conspexit, quum a filia sejungeretur. Sensu illo celerum ejus animus ergatus est et mollitus. Non ei est plerarumque matronarum asperitas. Si e ad habitum ejus respicias , sive ad paucissima verba quae promit, lenis deprehenditur in ea graillas dignissima ad quam animadvertas. Sollicita sui actu secundi tertio, laetitia exsulta l.
uuid leos obsecras Servat nos. - uti est Crepundia Ilio sunt, quibuscum tu extulisti nostram liliolam ait necem. Sanan Ar maec sunt pro socio. - Pergin' - a' sunt. Si mihi Alia mulier istoc pacto illeat ilicam esse elirium. Non ecastor , cnfisa memor : nam, Obsecro, unde haec gentium Aut quis Deus obieci hanc ante ostium nostrum quasi Dedita opera in tempore ipq spe mihi sancta sub enit.
Se pilaebet erga ualis ammilem et misericordem Cohibet servum miseram interrogantem e turbantem':
Sine illeat. - Si ilica quillem. - Age, lotiere tu quid illi insuerit. Comminia loquelam luam libi nunc proderii confitemur Cistollam habere. Ne obloquere. Ea lum compressa parat huic puerum, sibi probriun Cweil. 26, Ollo Rib- ΙΗΟk, Fra9iu. Comie Latin. Cistet . IV, , i l. - Id. iii 2 6η, a, . .
13쪽
Excidunt ex diis ore verba exquisitissima
Seil ego rem itinam magnam confabulari Tecum volo : sociam te mihi advis ad meam salutem i.
Quum ipsa, tacente Lampadisco, aliscam interrogat, quantam pri se ser elementiam et sinceri talem
CD sum illius maleroine iure gestitavit. Mulier, perge direre 'hi ea est quae go litavit.
Quumque novit puelli aetatem, ut exclamat '
Quod rueritabam, filiam invoni Pam.
Videtur , illa invenia, ejus animus lenior factus esse, et ba-que edit, quos minime sunt usitata apud Romanum poetam de strvo loquentem
I e serva autem agitur Gradus recte servati sunt. Gaudio magis ac magis resolvitur ille animus, iam per se ipse moli; ssimus. Imago es persecte expressa et ad eri talem adducia Maternum amorem nemo, ne Virgilium quidem excipio Euryali matre fretum, melius reddidit et solertius. Alia mulier iliata est et filiam amisit Philippa in Epidico. Non in eodem statu est a Phanostrata in Cistellaria. Hae clice incognita compressori nupsil. t Periphanes novilum rursus Philippam aspexit liliam qua,rit vultque eam redimere. Jussit etiam Epidicum servum id agere, quumque arbitretur hunc paruisse, summa cura fidicinam custodit, a filio amatam et a Servo emplam pecunia , qua puellam indicare in liber-
14쪽
talem debuisse l. Filiam Philippa bellum a leniit, et ictorem exercitum mulier subsequitur, ut illam saltem possit adhuc habere ante oculos Scit filio Periphanis eam esse venumdatam ejusque domum petit. Mirabilis est illius introitus in scenam
Si quid homini miseriarum, quod miserescat misere ex animo est, id ego experior, quoi multa in unum locum Onnuunt, quae meum l ectus pulsant simul e multiplex aerii inna me exercitam habet : Paupertas, Pavor territa mentem animi, neque ubi meas conlocem spes, Halaeo usquam munitum locum cita gnata mea hostiui si potita Neque ea nunc ubi sit, nescio .
At primum sorte occurrit ei compressor. In icem se agnoscunt, et inter se astuli utuntur, sed brexi stili inque impetus. Recor datio transacti temp0ris subvenit, nec desunt exprobrationes
item istut rectius M. iiii nisi iti Memini id. In Epidauro Ahu guttula Pectus ardens mihi adspersisti. - Virgini paupercula Tua que matri me levare paupertalem Tun is es Qui per voluptatem tuam in me aerumnam obsevisti gravem'
Quis non animadvertat quam ehemens crimen in hac oce per voluptatem tuam insit 8 Non autem miseriis obduruit animus. Si fuerit acerbitate mixta prima assabulatio mox muliebris malernusque sensus superabit neque quidquam acriorem adnotationem animumque asseclus capaci 0rem arguit , quam haec erba :
Salva Sum, quia te esse salvum sentio. Celo manum. - Ailai pes: Iliini OS.im e miseriarun compillein sitularem retines d.
Filiam quam ex te suscepi . Qui: Deam Educiam perdi li. Hostium est potita .
Illam ait a se repertam esse Periphanes et mater animum recipit. At in quam breve tempus Vocatur Fidicina, et miratur
15쪽
Philippa luod a sibi osseratur, et inter odii testimonia inu id movit impudens semina sibi ignota, vere maternum verbum prolatur
Aliter catuli longe olent, aliter sue, nego Eam gnovisse quae sit
Compositio scenae contraria videbitur, si eam cum Cistellaritae ratione conferre volueris . Ut Phanostrata primo aspectu er pundia nata agno ii, ita Philippa Periphanem docet quantum obcaecatus fuerit Filiam redimere in animo habuit nescit ialam agnoscere id sola matres nonini
Quid ob eam rem hane emisti, quia tuam gnatam ratus quibus De signis adgnoscebas Nullis. - itare liliam Credidisti nostrani servos Epidieii dixit mihi. Quid si servo aliter istam si non vitera gnia, iss bMNTO Quid ego qui illam ut primum vidi, nunquam illi Postea. Perii misera a.
Brevis est locus, et sensus verissime et cit ille expressi. Onpersona Philippae multas scenas Plautus imple it a paucis xerbis mirum in modum adumbravit partes illas inde tam sa)purepetitas mulieris deserue amatori ignoscentis, ab eoque naiam
Sunt apud Terentium, optimorum assectuum qua3sitorem et ei fictorem, matronae nobilissima et ingenii mansuetissi ini. Quid gratius quam illa s0crus metuens ne ipsa nurui odio sit, etd0mum relinquere parata , ne illam offendat 'Iec sola, ut prudens benignaque et modesta , ostentata est. Quid vero' um imperiosiores tantum semina', num intra labiles uxores apparebunt apud Plautum an quo miliores senSu demonstret, calamitate fractas et mitigatas inducet ' Et ipso milissimas personas habet, et recti observantissimas, siguratas callidissime. Primam omnium laudabo sacerdotem sani Veneris qua est in Rudente. Omnia conveniunt quo dignior veneratione videatur , aetas, sacrum munus, misericordia. Estingitur statim illa
16쪽
.Εquius vos erat Candidata xenire, hosti alasque ad hoc Fanum ad istunc modum non veniri solet .
Mox vero benigne excipiens benigna supplices, illasque etsi pauper ipsa Guyans omni ope
Manus milii date , ex gurgite a genibus amba QMisericordior nulla me est seminarum . Quidquid est, Comiter siet a me, quo nostra copia Valobit .
Nec ea vana sunt erba. Quod si metues, verum audies ex ore Ampeliscae
vi lepide, ut liberaliter, ut honeste atque haud gravate Timidas, egenteis, uvidas, ej elas,exanimatas Adcepit ad seseliaud secus quam si ex se simus natae .
Una res ad litur ingenuitate narrantis, quae clarius etiam pers Ita in ante oculos proponit:
' eapse sic subcincta aquam alesaelat, ut lavemus i
llos pilate osticium quod animi facilitatem praecipue declarat, quoque absol, itur benesica sacerdotis estigies, quana sere chri ita nam et christianis sensibus animalam credas. Species quoque singularis est illius anus quippe qim sola inter honestas mulieres omnino sui juris esse videatur. Nulla semina, mariti et absentia, vel morie, vel di ortio emancipabatur. Vidua sub tutelam patris aut ejus qui genere proximus erat veniebant , ideoque ut irgines in interiore parte domus permanebant. Alia erat sacerdotum alicui templo addictarum conditio. 0n0rum dominio Vestales , exempli gratia
17쪽
fruebantur prodibaui in publicum locum etiam habebant in
Ludis et sere utebantur virorum jure . Quamobrem persona illa misericordis mulieris, fugitivas excipientis, sacerdoti tantum altribui poluit, ne res fidem ex ederet. Licet viduis non is esse locus in antiquo proscento , quem in nostro habueres, unam viduae personam pr0ponit Plautus in Aulularia Eunomiam scilicet . Proba mulier est, benigna in fratrem , illi amantissima sexus sui illorum haud ignara Prosecto elim eam minus aperte Se ceterasque mulieres incusare. Loquentem in illis orsibus poetam ipsum nimis agnosco ridiculum ille intendit ultra veri modum. Sunt vero in ejus partibus quae immerito respuas. 0n sincera et ingeniosa notatione caret illa nuptialis negotiationis tent alio. Λnus saepe versat illa cupiditas dana Dalrem , jam amicam mulierem sponsione destinavit Eunomia, si e otio, si, utilitalis alienae gratia .rat illa tua, ita mobilis ingenii est Vix Euclionis filiam se petiturum esse Megadorus dixit, quum de proposito cedit Eunomia, probal quo qui frater sacer instituit. Eque inconstant in se testatur, plum precanti silio Lyconidam nihil objicit significatque se impetraturam esse
a Megadoro ut mutet sententiam. Verum sortiores indoles adeamus. Licet. Duid enim certius
quid fidelius quid laude dignius, quam Pinaci ingenium in Sticho. Ea est casta e tenax propositi materfamilia sis mana , cujus sidem nihil per incit. Absunt jamdudum mariti
iciniit . ui 1έ. - tas. ιιἰ M. V. 0 Meus sui pater Antimachus et xi eo Lyconi les . Mali et est E in antia. Procul dubio est ea mulier mellia a latis . lui II, , T viilua Eunomiae ad instar Meέadorus hoc in loco controversiam dirimit sa Ire a comicis proliOsitanici tra sit Ontilio pensior virἐinemne an viduam haberer Stichus I, 2 6 l .hVide quoque verba haec aevii I trum es molius 1 irginemne an viduam uxorem ducere Virginem si musta est Olloiibbeck, rast. Comie Latin. v. Gymnastici 53). Vide in proletomenis nitsehelii ad Stichum perquam probabilem conjecturam de mulandis nominibus inaeium, Panegyris, in alia, Philumena, Pamphitu, quae proser Ambrosianus eo lex. Genus enim est uxor ejus duae formae, una matrumfamilias, earum qiuo
in manum Onu neruill altera earum quae lantummodo uxores liabentur Cie.
18쪽
- ei lege non prohibilum est quin alteras nuptias sibi paret urget pater, ut id faciat: idetur soror, in eo esse ut pareat patri manet illa nihilominus in sententia stabilis. Mirabilis est utriusque sororis dispulatio. Ut fieri solet in talibus poetarum inventis, non ure pie amixi firma sunt. Pinacium Panegyris debiliorem animum confirmat. Fere Lucretia digna sunt hiseece verba
Nostruit obsicium nos sacer Dquom est An id dolos, soror, quia illi suum opticium Non colunt, quom tuum facis . Me animo omneis sapienteis Sinim opticium aequom'st, Olere. D sacere t. Eis illi inprobi sint, atque aliter Nos faciant, quam NINOnest, tamen, Pol, Ν quid inagis simus Omnibus obnoxiae opibus Nostrum Opticium meminisse locet
At necesse est consocietur ei pietas erga patrem, et amor in iros. Quid faciendum sit , si pater nimius sit in inflando , docet Pinacium
Adversari siue dedecore, t seolore summo lini diORsumus. Neque ego sum saetura neque tu ut saetas, consilium dabo
Eo magnificari , qui nos socias sumserunt silii'.
Romana verba sunt et quaereserant in mentem illud Virgilianum:
Ca ia pii licitiam serva domus .
Topie. 3. Meyer Ει ει ι sur tu comed. atine, p. 67. Dubies,itialis fueriιm annua familia tempore Plauti, 859. Stich. I, ap. audet cujus relineo lectionem, ut quam Bitscholius in Ambrosiano codice legi saleatur et in Palatinis. - Stich. I, 4 38, audet. Quom tu tuum facis nil schol. 36, ex Ambrosiano et uno Palatino, iambicosystemalo versuum. - Stich. I, , 38 Naudet: Sιieh. I l. 8, Naiidet cujus retineo leelionem, sero concordantem eum Λmbrosiano eodice. - Sticha 2 2s, retineo Naudeti lectionem, licet Riiselio lius ex Fleteliosonii conjectura, propter scriptura turbas in Ambrosiano, id nnio uni adsierit. - Stich. I, 2, 3. - Geom. II, 52a.
19쪽
Omitto catillationes Plautinas ad summam caveam spectantes. Sed poetam exemplum matronae imitandum, et imaginem unde probi desumantur mores proponentem non sesellit musa sua, et illam personam, quanquam leve est reliquae sabuli argumentum , facile dixerim unam ex his esse quae artem eximiam inpingendis muliebribus ingeniis maxime commendent. Est tamen aliquid praestantius Olcumenam dico Amphitruonis Virtutem in luce splendidior ponit, quum detecta est, iniqua criminatio. Et graviora et ibi antiora verba commodat innocentiae salso insimulata conscientia Plenior est, clariorque et ipsa, ut ita dicam , magis est. Non contendo ob eam causam sabulam suam a Plauto structam esse οῦ quum ero ita Se daret argumentum, eo sic usus est, ut, si quis diligentius allendat, liceat ei praecipuam actionis partem dignoscere in Alcumena morum expositione. Quid enim Τ Praetereamus S0Siue et Mercurii jocosam similitudinem Λmphitruonis errorem et iram, quae potius acce soria ornamenta sunt, quam rei ipsius undamentum. Quid praecipue movet animum, ut primum dicium est Alcumenae nomen Ad cujus sortem, acta, dicta praesertim animadvertimus nisi mulieris Quanta sollicitudine et in prologo id cura it poeta ut a principio noverimus eam esse deceptam , ne vel minimum
de eius integritale animi sit dubium
Nune de Alcumena ut rem tenealis rectius, Utrimque est gravida, et viro, et summo Iove . Sod ita assimulavit se, quasi Ampliitruo siel . At illa illum conset virum suum esse, q- ctim sicli es d.
Commoratur pluribus in verbis, iterumque iterumque rem denuntians:
Pater curavit uno ut laeti seret, Uno ut laboro absolvat aerumnas luas, Et ne in suspicione ponatur stupri, Et clandestina ut coletur suspicio β. Nemo id probro Proseclo dueet Alcumenae . Amph. Prol. llo. l5. - Iil I. in . - M. l. 2. 25.
20쪽
Considera nitu 10xis et Alcumetue confabulationem monia ea vera est estigies absoluta matrisfamilias et Audis enim blandas illas de Viri absentia querelas, quarum tamen imita pudicit ire, quae matronam decet, obli ionem arguit Amat Λlcumena, nec minus casta est. Sixe in erborum delectu, si e in assecluum significatione , nihil est quod reprehendas. Ut maritum diligit, ita rem communem curat, et id nimis assidue facit, ut quam imparcere sibi jubeat sedulus coniux. Adde erga servos illam clementiam , probiae initalis certum indicium , quod agnoscere lacile est in omnibus a Plauto personis muliebribus usticlis quae supra vulgus se aii luni ut es Phani limia in Cistellaria. Prohibet enim nec modo semel Iovem Mercurio minantem Particeps est Alcumena omnium mariti commodorum absentiam
ejus gloriar quam sibi pari cogitati ine sesatur.
Sed hoc me beat saltem, quod perduelleis ira et domum Laudis compos revenit : id solatio 'st. Ahsil dummodo Laude paria domum recipiat sera foram et Iaerseram usque Abilum eius animo fori atque obfirmato, id modo si mi reo lis
Datur utilii ut motis victor vir stili clueat satis Mihi esse duram
At nunc postquam indoles optima Alcumenae in tranquillis rebus se tolam explicuit, superest ut ideamus qua sutura sit in turbidis Incipit igitur continuo conlentio propter inexspectatum Amphitruonis reditumoria. Disti ite erat et in sensim creScentis in exprimere, et servare matronale decus. In quo tamen non cecidit Plautus. Vide primit in quanta ingenuitate, qu0d irrisionem esse credit, queratur ut serat aegre objurgationes viri quae sunt sems Q asperiores, nec subito ad indignationem eniat. Verum supra celera est illa lepida narrati , in qua polus quodque verbum in obscenitatem incidere, iuu tamennus litam pudici sermonis, qui inter eoniuges haberi possit, modum excessit. Ne unam quidem ocem in Λlcumena Ore repre- heivsione dignam inveneris. Animadverte simul, ut materfami-
Majestalem e nomini matronae sanelitudinem Afran ais. Frsym comis.