Isidori Hispalensis De natvra rervm liber;

11쪽

PROLEGOMEN VII 3 9 et III, 13 haustum esse uiderit. Qua de re ad ipsius Isidori uerba

reuocamus: eorum in quibusdam causi et en Sus et uerba ponentes.' Sic omnes paene Scriptore tractauit saepius conmutans et corrigenS, nonnuSquam integra uerba recipiens. Itaque iure nostro multos deprehendimus locos, quo Scriptor non n0minato auc-t0re aeque ab Hexaemeron libris repetiuit qui sunt hi: I l . VII.

Ambrosi autem auctoritate proximus Si Clemens, cui Recogniti0num libri X tribuuntur, quem episcopum uel antistitem et martyrem uel apostol0rum discipulum uocat. Auct0rem eum nominat Isidorus quinquies XVI M. XXXI 1 . XXXVII . XL M. XLI 1 prae

terea XXXVIIII 1 n0strorum uel ut in aliis libris extat quorundam' nomine significat. Alia autem uersione atque Rusin Isidorum usum esse sals contendit Grialius in XXXΙ1 nam cum in adserendis scrip

toribus eum libertatem suam sibi seruasse Supra uiderimus, ex diScrepantia de alia uersi0ne cogitare cauSa non St.

Augustinum deinde ter ita adsert XVIII 1 sanctus Augustinus in psalmi decim expositione et XXVII 1 ait sanctus Augustinus et XLVIII 2 ut ait beatissimus Augustinus'. raeterea Ira et XXI 3

Augustino auctor USUS St.

Denique Hieronymum semel mea Sententia Secutus est II, qui tamen locus cum in multis libris n0n extet, ab Isidoro abiudicatur. Cum patribus autem ecclesiastici proxime coniungenduS S myth0graphuS, quem uulgaremuSum Sequens Scholiasten Germanici dico qui c0mmentarius quo ex tempore riginem ducat, Summa dissensi est. Cum enim alii ut Barthius Aduers. X 21 et Ioannes Fessus in praefatione ad ratosthenem Ox0ni a. 1672 editum ac nuper Merkelius 1 0l in Ouid Fast. p. 6 commentarium eum ab ipso Germanico pr0sectum esse Lactantio de salsa religione Ι11, 64 nisi c0ntenderent et Bublius merito abieritio explosus etiam de Nigidi Figul cogitaret, longe plurimi hebescentis latinitatis monumentum Sse existimauerunt, quod demonstrauit Suringar in programmate scholastico de mythograph0 Str0n0mic qui uulgo dicitur sch0liastes Germanici Leidae a. 1842 edito. Sed num is ante Isidorum scripserit, ne ille quidem uir doctus etsi p. 21 11. 3 arbitrari uidetur, satis declarauit itaque cum quattu0rdecim locos deprehenderim, in quibus scholiastes Germanici cum Isid0ro congruit, non ab re esse iudico accuratius in eum Scriptorem inquirere. Qua in re primum incidimus miram in similitudi-

12쪽

VIII PR0LΕG0MENAnem, quae inter sabulas quae Hygini nomen prae se serunt sch0lia Graeca rati Seudo erat0sthenis Catasterismos scholiastam Germanici intercedit. Qua de uicissitudine uerissime iudicauit God0sredus Bernhard Erat0sth. p. 131 sq. undamenta sabularum Hyginum Augusti aequalem iecisse, paulatim autem uehementissime permixta et

interpolata eSSe, tum Graecum magistellum ea puer0rum in Sum Uernaculo donauisse sermone. Vtrum autem Scholiasta Germanici

CataSteriSm0 exscripserit uersane uice hi illinc derivati sint, nihil iuuare decernere.

Sed decreuit esterniannus scholiasten Germanici, nonnulla Si dema aliunde petita, nihil aliud esse nisi Pseudoerat0sthenem alinum actum praes Myth0graphorum p. VIIII statuens; quod mihi qu0que perSu3Sit, quamquam multa sane uel addita uel paulum mutata iuuenili US, ut exempli gratia p. 42 editi0nis Bulilianae uerba ut refert Panyasi in Heraclea in Eratosthene, qualis nunc quidem extat, deSiderantur. Sed haec etiam a Graeco grammatico Scripta SSe ueri StSimillimum, pleraque autem Latinam originem prae e serunt ut p. 39 Ouidius a Iunone in bestiam c0nuersam scribit ac praecipue Nigidii Figuli fragmenta ab eo scholiasta sol seruata, quae Alsredus Bre) Sigi dissertati0ne inauguraliter0lini 1854 edita conlegit. Quae si excipias uerba a p. 38 Helicen autem dicit Hesiodus relicua usque ad

p. 89 ex rat0Sthene uersa esse iudicabis; quae autem praecedunt p. 36 usque ad p. 38 aeque e Graeco uersa esse uidentur, etSi pr0rSUS eadem ne in scholiis quidem Graecis extant. Prorsus autem diScernenda quae p. 108 11 extant uel eo mihi uidentur, quod ab optimis libris Puteaneo et Basiliensi teste Broysigio absunt in Urbinate

tantum et Str0ZZiano seruata quae a Latin inferioris aetati scriptore c0nsecta SSe cum e toto orationis habitu tum ex insigni Plinii ragmento, qu0d p. 112 et relicuas paene omnes conplectitur, lacile conligitur; quibuscum ea qu0que mihi uidentur coniungenda SSe, quae p. 3, 35 extant, qu0rum prior pars etiam in Cens0rini fragmento p. 76Jalin reperitur. Haec autem pars, quam breuitati cauSa mathematicam dicam, maxime cum Isidoro congruit; sed cum Script0 etiam cum altera quam mythologicam dicam, pauca communia habeat, de

utraque parte iudicium laciamus portet quod ideo dissicile est quia eis de script0ribus qui c0mmuni usui seruiunt ut de ipso Isidoro Hygin scholiasta Germanici aliis multi semper conmutando et addendo bene sibi meruisse uidebantur ita ut ex uno tantum loco nihil

13쪽

PR0LEG0MENA VIIII certi concludi possit. Quae nisi ita essent, uno Lactantii testimonio desungi p0ssemus; nam etiamSi et eam uim Supra denegauimus, ut a

Germanico ipso commentarium prosectum SSe crederemus, tamen ea

uis remanet ut ante Lactantium myth0logicam commentarii partem conscriptam Sse Statuamus. Quod teStimonium recte ut intellegatur una cum Scholiastae uerbi hic adponam

Lactant des salsa religione Schol. Germ. p. 73. 1l, 4. Aglaosthenes dicit Iouem in aquilam Caesar quoque in Arat refert Agia i transfiguratum Naxiam regionem, ubiosthenem dicere I0uem cum e insula nutritus fuerat, petiisse et regnum ac- Naxo aduersus itan0s P0ficisceretur cepisse. Egresso uero de Nino cum ad- et sacrificium saceret in it0re, aquilam uersus itanas pr0ficisceretur et sacri- ei in auspicium adu0lasse, quam uict0 ficium saceret, aquilam ei in auspicio bono omine acceptam tutelae suae Sub apparuisse et fulmina ministrasse, quam iugarit. bono omine acceptam tutelae suae Sub ieciSSe.

Addit praeterea Suringar alium Lactantii locum Ι 21 38 quem cum p. 54 conparari iubet et magnam ostendit similitudinem scholiastae et

Fulgentii, quam tamen nos non moramur, cum Fulgentium e Scholiasta pendere unicuique adpareat. Sic etiam e mathematica scholiastae

parte Isidorum hausisse eo adparet quod Sch0liasta p. 10 de cursu solis et lunae etiam horarum numerum praebet, quem Isidorus XVIIII1 ceteroquin idem omittit. Accedit quoque quod cum eadem paene uerba apud scholiasten p. 108 et Isidorum XVI legantur, uerba undes requenter et Solem videmus madidum atque rorantem etiam Ambr.

Hex. III, 13 agnouit. Denique illigit iudicium, qui prae p. XLI scholias-

ienilinii exemplari omnibus codicibus longe puriore USum SSe censet, non est neglegendum. Sed altera e parte non parui momenti argu menta praeSto Sunt, quibus Isidorum scholiastae qualis nunc habetur antecessisse probetur. Qua in re argumentum primo adspectu grauissimum sere nil ualet extant enim in myth0l0gica parte p. 8 uerba, quae secundum Erat0sth. Catast. 41 Sic interpungenda esse censeo: C0gnoscens Apollo sibi coruum peccasse prohibuit eum eo tempore aquam bibere, ut Aristoteles dicit in eo libro, qui de bestiis

Ex quo testimonio adparet non tam salS0s, quam Suringar putat, e0S SSequi commentarium scholiasten Germanici dicant, cum iam Lactantii tempore cum Germanici Phaenomenis coniunctus fuerit.

14쪽

- qu0d ipse peccati p00nas daret, qui et postea astris illatus est.' Quibus uerbis si Hispalensis episcopi menti facta esset, ut Meur sius putat, qui tamen sid0ri locum indicare non potuit, tamen de uniuersa Scholiastae aetate nihil pr ibatum esset, cum Isidori nomen sa-cile librarius huius scriptoris memor addere potuiSSet. Cum autem ea uerba nem apud Hispalensem reperire potuerit, non est cur alium Isidorum a sch0liast intellegi negemus, praesertim cum Isidori nomen a ueteri usu non abhorrere Isidori Characeni exemplo, cuius Pliniusnat Hist. IIII 4 al. meminit, et eius Isid0ri, qui in schol. Bern ad Virg. Ecl. VIII 29 extat, c0nprobetur. Sed alterum restat multoque grauius argumentum Capite enim XXXIIII quod inscribitur de signis tempestatum uel serenitatis quae praecedentibus ranquilli uerbis extant Varr0nis Nigidii rati Virgilii uerba, eadem etiam apud scholiasten Germanici duobus locis inversoque ordine ita repetuntur, Ut utroque loco de signis tempestatis uel serenitatis agi dicatur. Nam ea quae paragraphi Secunda et tertia continentur p. 112 hoc leguntur exordio: Praeterea signa tempestatis uel et serenitatis in ea Sc luna)uideri posse antiqui dixerunt. Nigidius ait et q. s. tque antiquorum uerba, quae paragraphi quarta et quinta extant, p. 108 sic leguntur: Signa enim tempestatis uel serenitatis hoc m0d astrol0gi mundi cog-n0Scenda esse dixerunt. Virgilius namque ait, si s0l et q. s. in Singula utriusque Scriptoris uerba conparas et de scholiastae uerbi certosundamento nos carere meministi ad Nigidii uerba Breysigi scripturam p. 43 adhibens, non solum ueterum scriptorum uerba Sed etiam c0niunctiones ita similia esse intelleges, ut alterum ex altero hauSiSSenece Sse sit. Quin autem Isidorum sch0liasta auctorem Secutu Sit nemini inuersum uerborum ordinem apud scholiasten et titulum capitis Isid0riani respicienti dubium esse potest; nam ex eodem inferiori aetati Scriptore utrumque hausisse, ne suspicandi quidem 3USa St. Itaque his r fundament subiectis nunc singulos l0e0 examinemus. Quae autem Isidori uerba cum mythologica parte c0ngruunt,

resp0ndet enim XXVII pag. 38 XXVI 8 p. 5 XXV 14 p. 77 etsi ea

non ita accurate consentiunt, ut caput XXXVIII cum mathematica parte, tamen Isid0rum ex scholiast hausisse e tota oratione conligere licet. - 0ntra XXVI 6 Isid0rus pleniorem habet 0rationem quam Scholiastes p. 65. Ad mathematicam autem partem quod attinet, maxime dignum est memoratu XVII i dicunt antiqui Aratus et Hyginus S0lem per Se

15쪽

ipsum moueri non cum mundo uerti, ubi Arati sub nomine scholias ten uidetur intellegere. Ceterum ea uerba et relicua ex Hygino sunt petita sic etiam XX l cum Hygin Astr. IIII 14 et scholiasta p. 108c0nsentit. Restat unus Sch iliastae l0cus, qui cum tribus Isidori locisc0nparandus est: Isid. de nat. Per sid. Origg. III 52, 12 Schol. Germ. p. 109. Isid. d. n. r. XXI 1. XVIII 1. Lunam philoso manc quidam di Hanc enim philo- Alii namque di phidicunt proprium cunt philosophorum sophi non habere

cunt proprium eam umen habere, glo proprium lumen proprium lumen sed lumen habere, glo bique eiuSunam par non habere, gl0bi eandem a sole inlubique eius uuam tem esse lucifluam, que eiu unam par minari defendunt. partem esse lucissu aliam uero obScu tem esse lucifluam, am, alteram uero ram et paulatii Se aliam uero obscu- obscuram et dum uertendo diuerSas ram et paulatim se moueatur in circulo Tormas efficere uertendo diuersas suo eandem partem sorina efficere. qua lucet paulatim ad terras conuerti.

Addendum praetere est ea, quae primo loco Scripserim AuguS'tini uerbis inmixta esse. Quid autem de his locis iudicandum Sit, ualde est ambiguum. Quodsi de natura rerum capita tantum cum Sch0li3Sta conparamus, ex sine prioris et initio alterius deesse tale quid Sch0liastae uerbis concludamus: Hanc quidam dicunt phil0soph0rum pr0prium lumen non habere. 1lii autem dicunt proprium eam habere gl0bique eius et q. s. Sed cum Origines accedant, quae initio quoque Scholiastae similes sunt, Suringari potius adsentior, qui in scholiastae uerbis n0n delendum esse putat. Itaque cum re dubia Sit, ad eam quam nunc agimus quaestionem decernendam nil valet. N0str autem libro perlustrato Origg. VII 11 50 5 addam, quarum c0nSenSu cum p. 111 Scholiastae, etsi uter aetate antecedat non intellegitur, tamen aliud demonstratur. Vterque enim scriptor Prudenti uersus adu Symmachum I 36, 3 sq. adfert, sed uterque ali modo. Scholiasta enim sic dicit: De qua quidam Denique cum luna est, sublustri splendet amictu Cum succincta iacet calamis, Latonia uirgo St. Isidorus contra ita: Sed cum luna fingitur: sublustri splendet amictu Cum succincta iacit calamos, Latonia uirgo est: Cum subnixa sedet solio, Plutonia c0niunx.' qua re nisi Isidorum e memoria ultimum uersum addidisse ta-

16쪽

XII PR0LEG0MENA tuere uelis, meli0re scholiastae exemplari quam n0bis praesto sit Isidorum usum SSe concluditur. Itaque ut omnia argumenta breui conplectar, utramque scholia Stae partem uuarto iam Saeculo . Chr. n. extitiSSe ex Lactantii, quem anno 330 0rtem obiisse serunt, et Ambrosii, qui ann 397 0rtuus est, testim0niis satis discimus, Sed postea commentarium l0cupletatum et recensitum esse praecipue Prudent ii, qui anno 348 natus est, uersibus demonStratur, qua recensione ΙSidorus esse usus uidetur denique post Isidorum aliquem extitisse, qui commentarium in angustum coegerit atque pauca ex Isidoro addiderit, ex uno tantum sed uix infringendo argumento conligitur.

Ad ch0liasten uero Germanici propius accedit Hygini Astronomia, de qua Conradi Burgian uiri doctissimi liberalitate accuratius mihi iudicare licet. Cum enim eam libertatem, qua Isidorum in libro

suo inserendis scriptoribus Sum SSe Supra Conmemoraui, certis exemplis probare non p0tuissem nam nemo eorum Scriptorum, de

quibus agitur, adhuc e manuscriptis emendatus est)a uiro ill clarissimo, quem myth0graphorum editionem parare ex Ott0ne Ialini audiueram, auctore eodem literis petii ut ad locos ab Isidoro excerptos de librorum Scriptura certiorem me faceret. Nec rustra quaesiui, nam celeriter ille diligentissime notatam scripturae discrepantiam mihi misit, quam bbeneuolentiam doctissimo uiro iustas gratias publice ago De libris autem quos conlegerat haec sere mihi scripsit summae auctoritatis esse c0dicem Montepessulanum M saecul decimo conscriptum et Vaticanum e Christinae Sueciae reginae bibliotheca B saeculi 110ni; ad quos cum cautione adhibendos esse Parisinum P saeculi undecimi et Bruxellanum B saeculi du0 decimi. His igitur copiis instructus diligenti e conparatione n0n totum se Isidorum auctoribus addixisse adfirmare possum Hyginum autem, quod nunc agitur, ter nominatim

adfert scriptor XVII 1 et XVIIII 1 et XLVIII 1 praeterea XV 3 sub

antiquorum et XX 1 sub sapientium titulo eum uidetur intellegere; consenSum denique utriusque scriptoris l0cis deprehendi his ΙΙΙΙ 1.

XII 3. XVIII 4. XX 1. XXI J XXV 5. XXVIII 1.

Solinum denique semel tantum XL 1 0minat neque ad cetera eum adhibuisse Isidorum ullo exemplo poteSt probari. Multum autem auctoritate et apud Isidorum et apud ceteros p0Sterioris aeui scriptores ualuit C. Suetonius Tranquillus, quem

n0minatim ter XXXVII 5. XXXVII 1. XLIIII 1 adsert bis sontem n0-

17쪽

PROLEG0MEN XIII minans Prata' de quibus disputavit nuper Io S. Regent in dissertat. de C. Suetonii ranquilli uita et scriptis Vratistauiae proximo anno edita p. 25 sq. Citantur enim a Prisciano ter Praetorum libri hoc

modo

Prisc. p. 793 P. 387 Η. Suetonius in VIII Praet0rum: Fasti dies sunt, quibus ius satur, id est dicitur, ut nefasti, quibus non dicitur.' Prisc. p. 94 P. 38 II. Suetonius autem passive protulit in IIII

Praetorum: Laetoria, quae uetat min0rem annis uiginti quinque stipu

Prisc. p. 1164 P. Suetonius in IIII Praetorum: Minor uiginti quinque annis stipulari non potest passive dixit. Apud Priscianum iam Baehrius Hist. it. Rom. I p. 160 Ρratorum legendum esse coniecerat reprobantemertrio, qu0d tribus his locis et libri in Praetorum titulo conspirent ipsaque locorum argumenta huic titulo respondeant. Sed tamen uerum uidit Baehrius, nam quamuis Regenti argumentum, qui argutius quam uerius sic iudicauit: Quis enim est, quin sciat libros Praet0rum non nisi libros ab ipsis praetoribus conpositos dici potuisse meum non faciam, tamen is titulus uix p0test intellegi. Nam mea quidem sententia Praetorum libri siue Praetores nihil aliud esse possunt nisi historia uel Ilitae praetorum, quod octo sibi is idoneum argumentum Sse iure negabis. Non multum autem tribuo nectertrii argumento ipsa l0corum argumenta titulo Praetorum respondere contendentis nec resutationi negenti haec disserentis: At Suetonius haud dubie n0n quid essent dies fasti uel quid praeciperet lex Laetoria in animo habuit docere, sed de etym0logia uocis fastus uerba secisse nec minus legi Laet0riae n0tam aliquam grammaticam uidetur adiecisse. Nam quis duobus e fragmentis de argumento octo librorum p0test iudicare Et re vera Suetonium de diebus disseruisse infra uidebimus, quae autem suerit illa nota grammatica', sateor me nescire. Sed grauiora restant. Apud Isidorum eni inde natura rerum I 4 eadem uerba extant, quae Priscianus p. 93 Suetonio reseri, fasti dies sunt, quibus ius satur, id est dicitur, ut nefasti quibus non dicitur ita ut Isidorum e Suetoni ea hausisse adpareat, raeSertim Si etiam ea, quae d0ctrinae plena de diebus feriatis profestis estis atris sideralibus iustis praeliaribus dixit, Suetonii eSSe demonstratur; quod Regentius non uidit, etsi sane uidere debuit. Nam e paucis quos Isidorus libro suo adhibuit auctoribus quis talia docere potuit praeter Suetonium Ium cum casu tantum quodam

18쪽

XIIII PROLE GOMEx uerba de diebus estis Suet0nii esse sciamus, etiam proxima a Tranquillo scripta esse ueri est simillimum. Deinde eam similitudinem

quam inter Festum et ranquilli uerba apud Isid. XLIII intercedere Od0Dedus uellerus praes. Festi p. XXXIIII bseruauit, etiam inter uerba de praeliaribus diebus et Paulum p. 226 deprehendimus. Denique de diebus Suetonium egisse sch0liastes in Lucan. VI his uerbis

d0cet: Significat congluuiales dies, ut ait Suetonius, in quibus quod ante intermissum uerat, gerebatur.' quibus Si uere disputata sunt, iam consequens est ut Praetores' salsus sit titulus. Primum enim cum postea Isidorus Prata attulerit, etiam hoc loco eum e Pratis hausisse admodum probabile eSt, praesertim cum Prata encyclopaediam quandam essecerint, ut insta docebo. Tum etiamsi script0rem in libris de uita praetorum occasione data de diebus saSti p0tuisse disputare concedendum est, tamen eum his libris dedita 0pera de diebus disseruisse uix potest probari. Ceterum alterum Hertrii argumentum e librorum conspiratu petitum lacile potest refutari, nam librarii estiuitatem, ut cum Gelli l0quar, huius inscripti0nis non intellegentes ut e pratis 1 0rma partis uel partes uel partibus fecerunt ita in pratorum' sorma quid aliud inesse potuerunt suspicari nisi praetorum' Neque prorsus silentio praetermittendum est extare etiam pauca eius corruptelae uestigia, naminalbergladiensis teste Herigi pae . torum a prima manu praebet, Caroliruliensis ero prae. 0rum neque cur Regentius errorem ipStirisciano tribuerit, ullam uideo cauSam. Sed ut alia qu0que quae apud Isidorum extant Suetoni et, ut mea quidem est Sententia, ratis tribuam, pauca et de ipsis ratis et de ei fragmentis, quae certam Prat0rum inscripti0nem habent, dicenda sunt. rata enim Suetoniana diserte uno tantum l0e praeter Isi-d0rianos et Priscianeos citantur in eis disserentii sermonum, quaSDoruillius in miscellaneis Obseruationibus criticis noui tom. VIIII publici iuris secit, quarum haec est inscriptio: Incipiunt disserentiae Ser-m0num Remi Palemonis ex libro Suetor , quarumque in fine haec scripta sunt: Explicit praescriptae uerb0rum disserentiae ex libr0 Suetoni I ranquillini qui inscribitur pratum'. Cui scriptioni quamquam omnem fidem derogauit Ritschesius in Parergi p. 627 neque quisquam credo ab ipso Suetonio prosectas esse eas disserentias contendat, tamen inscriptio non de nihil est, sed aliquam c0niunctionem earum disserentiarum et Suet0niani Prati indicat, quae p0test indagari. Saeculo enim Hadrianeo

19쪽

PR0LEG0MEN XV cum antiquarum literarum studium exerceretur, grammatici largis in thesauris antiquas linguae sormas ueterum poetarum uersibus et Scriptorum sententiis demonstrare Studebant; ex quo Studio eae antiquae poesis reliquiae quas n0bis ex0ptatissima Ν0nius seruauit originem suam duxisse uidentur. Similiter uero etiam Suetonium rem egisse capit XLIIII docemur. Sed cum studio ueteres forma grammaticaSindagandi coniunxerunt singul0rum uerb0rum notationem et USUS e- siniti0nem, cuius studii imaginem Danciscimur ex eo, quod de diebus

capite I et de nominibus maris et numinum capite XLIIII Isidorus ex

Suetonio hausit Ρ0Steriores uero, qui cuncta Scripta grammatica in breuius coegerunt, ambo Studia quae grammatici illi ut par erat c0niunxerant discreverunt Sic ea ueterum Script0rum testimonia quae manserunt quamuis ualde corrupta tamen integra neque interpolata Nonius demum seruauit, ex altera autem horum studiorum parte disserentiae quae dicuntur extiterunt, quibus idoneam materiem Suetonium praebuisse ex eis quae aetatem tulerunt ratorum si agmentis intellegitur. Sed haec studiorum aetatis Hadrianeae pars non tam integra quam altera ad nos peruenit, nam unuSquisque magistellus noua addendo bene de disserentiis mereri studebat; sic barbara multa in ea c0acerua bantur, antiqua uero et b0na, quae Scire posterioris aeui hominum nil intererat, rescindebantur, itaque factum ut hae disserentiae et ea quae Frontonis nomen prae e serunt cum auctoribus suis paene nil praeter nomina commune habeant. raeterea autem recte mihi uidetur

Regentius contendere a Gelli praes de inscriptionum estiuitatibus disserente ranquillum intellegi his uerbis: Est praeterea qui Pratum Scripsit.'Quid autem sit Pratum nam rata et Pratum idem est), ex ipso titulo intellegitur, cui resp0ndet Graeca inscriptio ει1ιωνος, quo de Suidas sub voce Πύμφιλος haec testatur 'Eγρaφε 1ει ζιων εστιδε rotMλων τεριοχή. ure autem Gellii uerba praes. 5 Regentius

huc refert: Nam quia uariam et miscellam et quasi confusaneam doctrinam conquisiverant, eo titulos quoque ad eam Sententiam exquisitissimos indiderunt'. Quibus uerbis optime ratum mea sententia describitur; quod etiam uaria ex materia eius libri intellegitur, nam cum octauo libro de diebus disseruisset, quarto de legibus uel ut caute loquar de adulescentium condicione uidetur egisse incertis autem libris de signis tempestatum et de nominibus maris et fluminum disputauit.

Quae fragmenta Tranquilli contemplantibus duae existunt dissicultates,

20쪽

XVI PR0LEG0MENAquarum pri0r in eo vertitur qu0d quam arte Isid0rus ad auct0rem Suum Se adiunxerit nescimus, altera quod ubi Suetonii uerba desinant et ipsius Scriptoris incipiant non potest discerni. Sic totam paragraphum primam capitis XXXVII Suetonio ita tribuo, ut prima uerba Suetonii pr0pria esse, sinem quid ergo ab Isidoro conmutatum cenSeam. De relicui autem paragraphis, quas scholiastes Germanici ab Isidoro recepit, potest dubitari; nam Varronis Nigidii rati Virgilii uerba Isi dorum aut aliis e scriptoribus aut ex ipsis potuisse haurire non est negandum Varronis enim multos libros quinto saeculo extitisse Sidonii 0llinaris Epist. I 9 testimonio scimus: Similis scientiae uiri hinc Augustinus, hinc Varro, hinc Η0ratius, hinc Prudentius lectitabantur' Nigidius uero et ab scholiasta Germanici et a Seruio c0nme- 0ratur, Virgilius autem et duae rati uersiones adhuc extant. Sed altera e parte n0n abhorrere a Suetonii Pratis testimonia aliorum adlata ex Gellii simili libro alteroque ratorum fragmento et de uita CaeSarum libris scimus, ut supra iam significavi. Itaque cum Script0rem alios eius generis libros praeter ratum legisse non sit ueri simile, e mea Sententia inclinat, ut Isid0rum etiam Varronis Nigidii Arati et mrtasse Virgilii uerba apud Suet0nium repperiSSe credam. Caput autem XLIII t0 tum aranquillo sumptum esse equidem cum Iacobo Gronoui et Regenti persuasum habeo neque Areual03dSenti0r, qui uerba externum mare ritalia adluitur tantum Suetoni tribuit; nam cetera explicationes et acuui Attae Augusti uerba Isid0r uix propria sunt. Qua autem rati0ne Suetonio scriptor USUS

Sit, ex Pacuvii uersu hoc p0test intellegi, qui eodem m0do rigg. XIII 21, 2 legitur:

Flamineo uapore torrens torret' Quem uersum S Solum spectamus, nullo modo 0ssendimus. Sed longe alio modo eundem ut uidetur uersum Festus p. 352 adseri Iorrens participialiter pro exurens ponitur, ut est apud Pacuuium in Antiopa

Flammeo uapore torrens terrae latum exusserit.

Significat etiam fluuium subitis imbribus concitatum, qui ali0qui Sic

citatibus exareScit'. Quaeritur enim num hic uersus acuuii idem sit atque pri0r, qu0d negauerunt Langensiepenus in nou Mus Rhen. a. 1847 p. 251 et Otto, contenderunt relicui quantum uideo vines. Sed eisdem paene Uerbis diuersas res p0etam descripsisSe uix quisquam credet, itaque