장음표시 사용
221쪽
Intra. ST , Y v et v v de procedendo in delictis intra annum comissis,intelligitur prohibere,ne procedatur de commisesis ante annum.ut tradit Floria.in l.3.inde seruitu.
ST A et v et v M prohibens intromissione uini nati extra icintortu,no includit clericos.ut ait Bal. in consi. I98.inci p. statuto ciuitatis Tergesti.& Grammati.in dccis.Neapoli. Ior.
ST A T v et v M puniens inuasorem alicuius possessionis,non habet locum,si quis commodauit, &postea in uasit, quoad commodantem. ut tradit Bar. in rub.de succeia. scu. ueta seudum. Inuentura . ST A et v et v M dicit. Si quis inuentus sit in domo alicuius, offudi possit.Pone, Titius fuit inultus in domo alterius,&Vulneratus in domo,& extra,quid iuris)resipon. ut per Alex. in cons. a a.nu. r. in a.Et stariatum loquetris de inuento in cicucio, habet locum, cum capitur.non tamen est necessaria c.
Diura, sed sufficit deprehensio.ut ait dominus meus Alcia inrub.de iudi.nu. Ioq.uide Cassane.in consue. Burgun. In S. I. sub nu. I.vbi,quis dicat inuetus,& de re inueta habes fultus. Habemus nos ferrarienses statutum sub rubrica,de occidente,vel uulnerante inuentum de nocte. quod statutum limita , ubi domus utriq; communis esset, & uterq habitaret in illa.secundum Alex. in l. t .C.qui testa.face.possunt. & Sozi.in l.serui electione.f. i. versi.& ista.de leg. I. Et nonret si dicant testes insultum in eius domo commissum mille, sed oporteret, quod dicerent, quod tempore malefici; erat eius habitatio. ut ait Ange.in conscis .inci p.ulsis proces l-bus.coin .Quis dicat in domo,dixi supra i statuto, sub ruis.
in quibus calibus quis pro debito capi possit. fol. 3 -
222쪽
quis.& Paul.in cons4s .incip.uise pucto. Adde ad statutum subrub. qd liceat unicuiq; fure capere.sol. II 2.Aledi. in cos. 76.num. I a .uol. r. de isto serrariensistatuto meminit Meno inius in suo trac. de arbitrio iudicis.q.8o .in s. & casu. rc . num . . ubi per domesticos probari potest,quod sit inuentus in domo ille talis.No.2 qui ingreditur domu alienam ignorante domino, per loca incedens, ubi possint uideri secreta domus,tenetur actione iniuriarii.l.is qui domum.ff. de iniu. ,& ita dicit Cast.in I.per agrum.C.de serui.& aqua. num. 2.&ideo potest occidi propter honorem. ut ait Gerar. de Petra sancta in singu.33. cum honor uitae,&filijs praeseratur. ut dicitur per Cassaneum in catalogo gloriae mundi.parte I. considerationibus pluribus,& alias plura ad rem ded uxi, in consilio meo ad defensam Dyonis' Zaratini Comaclensis, quae hic nolo repetere. Quid si quis suerit inuetus in palatio Principis,ubi quis habitaret,An ei,post acclamationem noctu no tempore factam, scilicet, o la,che la.de qua Merlinus, in epigrammate. r. his carminibus.
si re si quemquam clamamus, dicimus o MEt qui restondet consonat ore,che N PSi quis habet totam huius sapere casenem,
Dicam,dum dicat imiter illi mihi.
Liceat sic inuentum ibi occidereὸ & uideretur prima δε-
cie dicendum, quod non . quia appellatione domus non uenit Palatium Principis.l.pen.C.de osti.rectoris prouinciae.in rubri. C.de Palatijs,&domibus dominicis.lib. xi. ubi etiam docto.&ubi non habet locum dispositio,non habet locu dispositum. l. .g.condemnatum.ffidere iudica. Et uerba statu- toruin sunt proprie accipienda.LI.ffisi ager vectiga. uel em-Phy.Et in statuto non fit extensio ex idemtitate,uel maiorita te rationis . ut per glo.& docto.in auth. quas actiones.C.deiacrofane.eccle.& in I.si constante. ff. sotu. matri. &glo. ini. . . E E a tam
223쪽
tam Ede dona.cau.mor. unde statutum de domo no extenditur ad meritoria. idest stationes . ut pergio. in l. lex Cornelia.*.domum.Ede iniurijς.per illum tex. Sed contrarium uidetur respondendum. Cum sit eadem ratio. & ita est
decisum usq; quaq;. Apellatione domus intelligitur ea,
quae sit ad habitandu apta,uel deputata.vnde non uenit apotheca.etiam si dicatur ac qualicunq; domo.ut tenet Fely. iii c.sedes.sib nu. .de rescrip.Et appellatione domus plura ueniunt.de quibus uide Gratum.in response .67.nu. I o. in a.&no. quod partem domus possidens,totam domum possidere uidetur.Fallit, si alius etiam possidet aliam partem.ut ait Cet Polla.in consi.33.num. I o.in ciuilibus consilijs. Ire.
c i et statutum,si quis iuerit de tali Ioco ad talem,am putetur illi pes. Pone modo,duo testes dicunt uidisse ire usque ad dimidiam partem, alij duo usque ad aliam dimidiam, an coniungantur, ut unus sit locusὰ respon.Bal. non . in l. Obseruare,num. I 3. C. quando prouocare non est
Intra te. ST A et v et v M punit intrantem uineam alienam in centu. Quid si quis intrauit de uoluntate dominiξ respond. non
teneri. ut dicit Bald .in l. quamuis.Ede in ius uo. uide cum . Statutum uult intrantem in re alterius soluere debere cetum dilo, Pone, quidam intrauit uinea, haereditate iacente, deinde haereditas est adita, an haeres ex forma statuti pet re poterit il la centum ξ Et respondet Bar.in l.si ex re.*.illud. Ede stipula.seruo. quod non.l. 3. S. ex hoc edicto.ff.de n SO .gest. Statutum dicit, siquis intrauerit uineam alicuius, puniatur. an tempore necesssitatis erit licitum intrare uineam, &vuain comedere ξ respon. Fcly. quod sic. de quo uide Ca-gnol.in l.que propter necessitatem.sside reg.tur. Non tame
224쪽
erit licitu uuas exportare, ne sint similes rusticis eas aspo tantibus, qui per plateas trahuntur, ad collum uuis pendentibus, ut per Tergesti nos obseruatur. Statutum prohibet ingressum palatij . si quis ingreditur non per Portatum palatij,sed per stabulum.an puniturtiesp. Bal.in l.obseruare.g.fi. ff.de off.proconsulis, quod sic. & ibi dicit,quod unus quisque debet intrare per loca consueta. An statutum comprehendat intrantem authoritate iudicis inualida respon. ut per Bar. & Alex.in I.iuste possidet.ffide
acqui.haere.& Soz. iunio. in concI8.in a.per totum.Et statutum requirit actum perfectum. secundum Floria. in l. arboribus.f.idem tractat.ffide usustuet. Et non comprehendit coacte intrantem , uel inuitum. ut ait Marsil. ini. I.g.fi.num. 27.ffde qq.an uero comprehendat eum,qui fuit ingressus possessionem,non seruata forma statuti respon .ut per Com. in consi. 23o.in I. uolum.
Statutum est permittens ingrediente possessionem alteterius, posse ab eo offendi in ipsa possemone. Pone aliquis ingredientem in eius possessione uoluit offendere, & fugietem persequutus est,& offendit extra possessionem, an talis offensio erit impunita respo.quod sic.Bar.in I. quod ait lex. sede adult. propter initium, quod fuit impune. & ita tenet Marsil.in singu. a s 3.dc Corn. in consi. 2o3.in a. uol. Municipes possunt statuere, ut quicunque intrauerit uineam, uel quid simile, soluat decem. ut insti.de iure nat
fnde regu.i .l nec ex praetorio. & ita dicit Amanellus. in singu. isto. Statutum uult, quod de introitu horti, & damno stetur iuramento accusatoris, & illius, qui se dixerit dominum,t boratorem, & fructuarium. Pone quidam iurauit Petrum uidisse intrare in hortum, An sufficiat respon. quod nulla est facta probatio. ut dicit Baran consi. 89.in z.quia dictus iurans
225쪽
Iurans debuit deponere,ut testis,& probare, ut testis in Bodicto. De ualore dicti statuti tractat Plot. inl.siqnaau. 763. An ingrediens fundum alienum iudicis authoritate, euiatet poenam statuti in intrantem rem alterius ordinatam ξ r spon.quod non . AleX.in consi. II9.vol. s.col. 6.uersi.& pro hoc.& Bar.in consi.9I .& in l.iuste possidet. ubi Alex.& d cto. ff.de acqui. pose & Soz. iunior in consi. I 8. in a. vol. Statuto cauetur,quod nobilis non possit intrare palatium nisi tempore consilij, sub certa poena.Si nobilis intrauit palatium,nescitur tamen,quo tempore,praesumitur,quod non intrauit tempore non consilij,ne cadat in delictum. &ita dicit Bar.in l.no solum.S. sed ut probari .ff. de operis nO. nm.& Abb.inc.auditis . de praescrip.& Marsil. in consit. I. subnu. 2.& Plotus in pag. 36o. Et no. quod aliud est ingredi,&aliud retinere.ut ait Cur. iunan consi. Io8.vol. a.ubi plene de hoc tractatur.
C TAYVτvM, quod uiget in loco, habet Iocum etiam in
ivd is,ibi commoraritibus .ut ait Nata in c.quamuis . nu.
3. de pactis in 6.vide Corn.inconsit. II 4.in I .vol.&ROl. a Valle in cons31.in a.&Marcoardv. intrac.de iud is . Statutum,quod nullus artifex infestiuitatibus,in quibus sunt seriae,in maleficijs audeat, uel pr sumat laborare, uel apothecam aperire, non comprehendit iud os pignora obscenus accipientes, uel restituetes. ut dicit Bal.in cons ita. in o. uol. Statutum, quod matrimonium non possit contrahi cum puella, nisi cum consensit agnatorum,& cognatorum,Non
habet locum in ivd is . ut tradit Plotus in l. si quando. sub
oci τ statutum, quod iudex,si infra tamen tempus noexpediat processum,puniatur&c.Dic,quod si non e
226쪽
D. Hippol ti Bona Cosse . II E
pedit,sed dimittit laccetari,nihil γminus punitur. quando scilicet partes institerunt pro expeditione .ut dicit Paris de
ti.in consi. 1 .ubi pro se ipso fecit illud consilium. Quid si iudex in pronunciando dicat.Quod si dicta condemnatio est contra,praeter,uel ultra formam statutorum ciuitatis,ex nunc pro ut ex tunc, & econtra,sit reducta ad sormam statutorum. & ita eam tulit,fert & profer declarauit,& declarat. omni meliori modo. &c. An ex ea reus intelligatur condemnatus ea poena, qua sit dignus ex forma statuti)respon. Alber.in qq.ad statu. q. I 8 o. in 2.par.& Bal. in qq. ad statu.uer.contrahere. ubi dicit, quod non. An erit tutus
in syndicatu)dicit Paris. ubi supra. quod non. & Bal. in qq.
ad statu. uer.clausula.nu. 2.Si tamen iudex non seruauit st 'tuta ex iusta,uel euidenti causa,propter utilitatem publica, . non tenetur 4n s dicatu. ut ait Cataldi.in trac.syndica. subnu. I 8. c quando 'possit poenam aure, uel minuere .ponit
ancus:in prac.crim.sol. 74.nu.7I.& pluribus seq. Pone, iudex iurat seruare statuta ciuitatis, Postea iudicat cotra statutu continens id, quod ius commune,an erit periurus ξ resp. Rom.int .mancip. C.de seru.sug.distinguccio sic. Nam, aut statutum continet id,quod ius commune ciuile,&ius commune municipale.&Bal.in l. a. ff.de consti. prin. diacit esse casum singularem .in l. magistratus.is ad municipales.Et dicit Roma. hoc statutum nescio extender nisi causa sit tanti summae &c.uide eum.
Statutum dicit, quod iudcx no possit cognoscere. nisi causa sit latae summae, sub tali poena. An fiet coacceruatio pluriusummarum ex diuersis actionibus debitarum ad iuri ldictionem includendamξ respon.ut per Feb. in c. ex parte decant. de rescrip.
227쪽
Statutum dicit. quod si iudex ultra quam debuerit,conde nauit,teneatur condemnato ad totum illud.si iudex condemnauit in tota quantitate indebite,teneratur & illi,ut tenet in tota.m Paul.de Cast .inl.si seruus.f.si ita.nu.3.sside lega. I. Si iudex ex forma statuti, uel rescripti habet plenissimam potestatem procedendi, & condemnandi,pro ut sibi placuerit,& uoluerit, ita seruata legis,uel statuti dispositione. Attamen per hoc non poterit tollere ius quailitum parti ex iure sentium,uel ciuili,uel ex forma alicuius statuti. ut dicit Marii l. in prac.crimi.in s.constante.num.a 3. Et iudex,quo ad sormam iudicij debet seruare formam statutorum loci, ubi de causa cognoscit.sed quo ad causae decisionem debet seruare iura loci,ubi delictum suit commissums.si fiandus.C.de euictio.De hoc tradit Corne.plura. in cons.IIq.in I.Vol.&nunquam debet recedere a poena statuti in iudicando. ut dicit Ancha.inc.canonu statuta.de costitu.in I 4.q.prin. col. Iaa. Iudex obligatus sub poena statutaria finire causas,non i currit poenam, imponendo perpetuum silentivum. ut dicit Ange.m reperto.ver arbiter.& Bal.in auth. qui semel.coliab
Iudex, qui extraordinem procedit super crimine,potest sententiam, quam vult dicere, vel leuiorem vel grauiorem, dummodo in condemnando non excedat modum.l .hodi .ffide poenis.Fallit in poenis astatuto determinatis. quia praecise habet seruare statutu.ut ait Iaifred. in decis 3 8. uer. Sed tempora hoc, ut per Bal. nisi subesset Iegitima causa. ut per I iraquellum habetur in tracta. suo, de poenis temperandis, uel minuendis.per totum. Statutum licet non esset allegatum in iudicio, poterit tamen iudex pronunciare secundum statutum.quia iurauit seruare statuta.secus est in consuetudine, quae debet probari in quando iudex iurat servare statuta, tenebitur,etiam seruare statuta post edita.licet non teneatur seruare statuta,quae dicerent.quod quis nonaudiatur in suis defensionibus,uel quod
228쪽
Iustitia denegetur. ut ait Paris de Puteo in tracta.*ndica .g. statutum.& Cataldi. in tracta. syndica.num .38. Et itatuta ex trauagantia,& non posita in uolumine statutorum,puta sit sint in archiuio, sunt alleganda & producenda,alias iudex non te .neretur de necessitate ea sequi .ut tradit Paris de Puteo.in d. f.statutum.uide Alberi .in l. sed & si per praetorem .f.ait praetor.1Lex quibus caii.malo. Et iudex, qui differt causam prae textu alicuius dubitationis,quae tamen sit nulla, punitur sc--cundum legum sanctionem infamia,& triginta libris auri. l. Cum,quem temere .g. I .isde iudi.&.l .pen.C. de poena iudi qui male iudica. iure autem pontificio suspenditur per annuab ossicio. e. r. de sentcntia & re iudi .no. in c.intimasti. post
gl.fi. de appella.&no.quod non lassicit iudici aliquod deli-Aim esse notum, ut reum delicti punire possit. Nam ei de
bet esse notum delictum in forma iudici j.argu. 2.q. IX. nos in quemquam. & dicit Archiepiscop. Flo. in summa titulo de cofessione. libo .S. II.& in titu .de articulis,in quibus Gratianus non tenetur in dccreto. S .3. Mille . in prac.crimi.titu. de notorio.& Butri. in tracta. de notorio.Et debet iudex esse misericors in poenis. ut per Marsil. in eius prac.ad fi.& dominus meus muli istius. D. Iacobus Ognacinus Ferrariensis .in regu . in poenis . de regulis iuris in s. ubi de hoc habetur sv sus. An iudex teneatur seruare reo impunitatem promissam, si blandit ijs eum induxit ad confitendum. Dic, tit Viuius in tuo nacta.communium Opi. uer. ivdcxpromittens liberationem &c.uide etiam Claudium .in regula criminali. a.& re. su .i 33. ubi plura adducit, quae rimari habet iud in in critiai mali.& uide tutium Clar. in prac. crimi. in locis,de quibus incius repertorio.ubi ad plenum . in uer.iudex. uid c bis de hoc.
- ih Iuramentum OM N x s Itaq; ossiciales in ipso statim ossici; ingressu iurare debent,quod ossicium suum bona fide,& sine fraude facient,remoto praecio,& qualibet alia petitione & pro ut D.Hippoliti Bona Cosse. Ff &sicut
229쪽
&sicut in statutis locorum continetur.auth. Vt iusiuran. qJ praestatur.&auth.praesides.C.de episco.audi cn.Vbi dicit hoc etiam Alberi .per illum tex.& Ferratius in cautesa.3.& AGssi c. super constitu .regni .in praeludijs. q.xij aub nu. 8.& ideo debent seruare statuta,non ius commune. alias sunt pci iuri. c. Clericus. de iureiu. Facit, qd inquit Iasin l.lecita.in et .col. vers. secundo principaliter. st . de iureiuran. & Ange.in trata
men Nattam. in cons. I9.per totum. ubi ponit Falletias. Quo sic praestito, pro eis est pr sumendum, cum salutis suae inam mores non prassumantur. ut ait Bal. in I.si.C. M.taui .repe. &dominus Alcia. in tracta .pra ump. Quod sane iuramentum debet fieri in manibus ipsius principis, uel locum tenentis, uel eo absente,coram metropolitano episcopo, uel primate ciuitatis,de bene geredo.auth.de defenso .ciuita. S. interim.& in l. rem non nouam.C.de iudi. Et in tali iureiurando administratio accipitur.eo. titu.S.necessitatem. in constitu. r
gni.quae incipalem reci a iuramentum. Et absq; hoc iuramento non potest, quis exercere Oscium.& qui exerceret, teneretur eadem poena,qua & is, qui propria authoritate officium sibi usurpat.& sic poena criminis i st maiestatis .l.3.adsi .ad. laul. maicsta.ut ait Lucas de Penna.in l. unicuiq;. C.de proximis sacro. scrini. lib.X. Et per tale iuramentum statuta ciuitatis confirmantur. ut ait Arno.post alios in Epito. 86. dc Marsil .in singu. i.licet ob id mala, ct iniqua statuta seruare non teneatur. secundum Gandy. in trac. malefi. intitu. de obseruantia statutorum. & Pari. de Puteo .in tracta.syndica. in g. potestas. in fi .c. erit autem lex. .dist. & etiam in notorijs, licet iurauerit seruare statuta,procedit iudex absq; ordine. ut ait Paris de Puteo. ubi. supra. in S.latro.& Carrerius. in prac.crimi. in prin .sub nu.44. An iurans seruare statuta, censeatur obligatus seruare tantum edita uel etiam edenda. Di
230쪽
xi supra. in uer. iudex. & Archiepiscopus Flo. in summa li b. 2.titulo de absolu .a iuramento. S.6. Et iurans scruare statuta,& promittens sic seruare,tenetur ea seruare, de iure ciuili. alias secus. Et hoc iurametum semper habet in se clausulam iuris. Salua superioris magistratus iurisditione,Ideo, qui iurauerunt seruare statuta sua cosuetudines,ij possunt, & nihilominus debent admittere cognitionem superioris iudicisait aiunt Moderni. in lexico iuris. uer. iuramentum. Et iurans seruare statuta,tenetur ad ea,quae durant durante magistratu. l. fi . ff. de me. si imponitur poena uenienti contI a statuta, non habet locum ultra edita. secundum Bal. in I. omnes populi.ff. de iusti.& tu. An autem iurans seruare statuta, uel contenta in statutis,incurrat, contraueniendo,in periurium, sublatis ipsis statutis ξresponde ut per Fely.in c. I .nu. .deiureiu.&inc. ex parte.nu. I9. uide Brunum.in consi.3 .col .fi. An autem iurans seruare statuta in die feriato in honore dei, teneatur servare d. statuta. cum iuramentum illo dic sibi deferri non possitiespon .Ferratius incautela. 3.quod non .Sed
istam cautelam refellit Petrus Rebussi. in tracta. de priuile-gijs scholarium. in priuilegio.73. Nam iuramento ut scias semper, & praecipue apud nos fuit, &est maximi ponderis, ut Plato ostendit.in a. de legibus & Cicero. in I. officiorum. θ' in oratione pro Pompeio,&pro Flacco. & late. Geli ius dicit lib. 7. cap. IS. & demonstrat Curti . sen. in consi. 6 1.in Rubi dicit, quod iuramentum est sicuti herba Bettonica, quae est bona in omni re. quia fugat malum genium .ut dicit Tira-quellus in suo tractatu de legibus connubia. & quod lumine tum sit magni ponderis,ostendit plenissi me Anchara. in cocaa; ubi ponit laudes ipsius.& cst teX.in c.omne.xxij. q. I . Et apud Romanos, & alias omnes ferre nationes semperin maximo p cio fuit.ut ostendit Alex.ab AIexandro. lib. s. Genialium .cap.x.Nam dicebat Lucilius,quod iuramentum nil aliud erat, quam emplastrum eris alieni. de quo Gellius lib. 16. cap. 7.dc refert. d. m.Alcia.parerg.lib. 8 .cap.a. Et propter Fs a dubitantes