장음표시 사용
101쪽
linquatur. Si enim dissensus circa causam , domini j translationem impedit, etiam error quominus domini v tratinferatur . erit impedimento:erioti namque & dillensus inest, cum qui errant,minimc contentire videantur,i. si peteriorem,D. de iurisdict.oranium iud. Unde etiam responsum est, neminem errantem dominium iei suae amittere, l .si procurator meus p I. D. de adquir. reium domin. Pugnabunt itaque nihilominus Coni ulti, etiamsi alterum re iaponsum de errore alterum de diisensu intelligatur. Nara qui dissensum impedite domini, translationem scribit,
errorem idem e cicere praesupponit , de qui errorem impedimento non eue docet, etiam distensum traditionem impedire negat. Donellus itaque lib. 4. Commentat. cap. i 8. scribit, si δ' peeuniam tibi traditam donandi animo tu quasi credita accipias, recte Iulianum in d. l cum in corpus, respondis. se proprietatem in accipientem transire, cum non minus donatio,& mutuum quam caeterae causae in superiori res ponti parte relatae, dominium transserant: hincque euenire, ut et ii in eausis dissentiant, in domini j tamen translatione nullus inter cotrahentes dissensus sit: nam & qui donat, dominium vult in accipientem transferre, & qui ex causa mutui accipit, in id consentit, ut in se dominium transferatur .Quae licet ita sint& Ulpianus in eadem specie nummos accipientis non fieri doceat, tamen Consultos non dissensi se Donellus assismare non dubitat, ea no-pe ratione , quia diuerso attento effectu utrumque dici potest, & proprietatem in accipiente transire, ut Iulianus sci ibit, Je nummos accipientis non fieri, ut Vlpianus reia pondet. Nam si initium & traditionis tempus spectemus, nummos accipientis fieti recte dicitur, transfertur namque eorum pio prietas ex voluntate manifesta dantis &accipientis, d l. cum in corpus. At si effectum traditionis,& .sum iuris attendamus , eosdem nummos accipientis non fieri dici poterit, cum non fiant perfecte; & ita vi ex voluntate dantis penes accipientem semper maneant: ea
enim in iure capi,di ad aliquem peruenire dicuntur, quae
102쪽
mansura apud eum sunt, non quae ad tempus conceduntur, licet earuna fuerit dominium translatum, l. aliut est capere Ti, D. de verbor. signifie. l. omnis I 39. g. l. D. de regu l. iuris. Concludit ergo Donellus priori significatione, responsum Iuliani, posteriori, Ulpiant placitum acci-
. piendum, ita ut non ea ratione doceat nummos accipi eu-tis non fieri, quod eorum proprietas non transferatur, sed quia non ita transfertur,ut secundum voluntatem dantis
perpetuo manere, nec repetenti reddi debeant : sentit namque Donellus, nummos accipientis no fieri tanquam donatos, fieri tanquam creditos , Iulianumque ex causa mutui proprietatem transire docuit se, Vlpianum nummos fieri accipientis ex causa donationis negasse, ex mutui autem causa eoncessisse. Sed miror verba Vlpiani Donello quominus haec scri iaberet non obstitillet ait Consultus . Sed an mutuasti videnridam; ct Puto nee mutuam esse: magi ue nummos nec=pientis non feri, Erc. Nam si mutuum non e de Vlpianus set ibit, quomodo ex causa mutui dominium transferri seritisse eum credendum est Praesertim qui 1 si, ut Danellus sibi persua-st . statim proprietatem ex causa mutui transire censuillet Consultus consumptio, ut mutuum consisteret, non fuisset necesiaria, l. si a furioso ia. D. si cert. petas. quam, ut condictio competere possit, Ulpianus requirit. Nil .il itaque agit Donellus, da in illis verbis explicandis laborat, quibus etiam sublatis eadem stiperesset dilli cultas. Illae
enim clausula,2 fagitque nommos acci'teus non serι, pene tu. perilua eit, cum qui mutuum non elle dicit, ex caula mutui nummos accipientis non fieti satis exprimat: unde
etiamsi integram illam non explicasset tantum, sed sustulisset, nihilo miniim dissentientes reliquisset Consultos. Non rectum itaque Osualdi iudicium, qui d. lib. . cap. i a I s .in not. lit. C. hac Donelli solutionem, & expositionem caetetis praeserx, set ibitque Ulpianum rem Omnem aestimare ex Opini une accipientis , uti ei quatenus ad qui iere nummos vo uis, adquirantur , perperam equidem , cum ac trien multum pecuniam crediderit , ac veluti ex
103쪽
mutuo acee perit; tamen doceat Consilitiis , nee mu-t ut m esse, ne e nummos accipientis fieti, id ed .liae vindicationem to eum habere ii uuimis nondum consum
i 'Succedat iam Culac ij interpretatio huic Donelli expositioni pere contia Da , eenset vir di ctissimus lib. 13. Digestorum Iuliani, ad i. cum in corpus , verum elle quod Vlpianus in d. ch. l. i ego, docuit . mutuum non esse , Nec aliter nummos in accipientem ti ax si i e, quam .s consumpti fuerint, nec contra itum scripsit te Iulianum in dich. l. cum in corpus, quamuis enim dicat mutuum elle, intelligi debet ex post facto. quia pecunia ab accipiente bona- fide cola sumpta , mutuum postea fuisIe videbitur . quod ab initio non fuit, & condictio competet , quam vocant debent depentis, ut Vise anus in dich l si ego, set ibit. Sed non minus hanc solutionem verba Iuliani rei lcium, quam Vlpiani vel ba luperiorem Donelli interpretationem. Iulianus enim : Sι pecuniam nume atam tibι tradam donandi animo , π tu eam quasi creditam accipias , proprieι sum ad tetra sire sci ibit, nec impedimento est a quod circa eau Iam dand. atque aecipiendi dissenserimus. Atqui secundum Culaei, explicationem utrumque contra euenit , nam nec Pr prietas in accipientem transit , & impedimento eth circa causam distensus. Si enim proprietas transisset, consumptio nec ellaria non esset, quae inesti ea cium traditionum supplimentum est, i. sa funios O ia . cum I. sequenti, l. non omnis i 9. 3 s pupillus, D. de rebus eredit. & si circa causam dissemus non obstasset, mutuum ab initio constiti Dieti nec ut ex post facto conualesceret, consumptione esset adiuuanda traditio. Negat igitur sua hac expositione Cui acius id omne quod Iulianus assirmat, nam eum Iu- anus , de traditionem esticacem esse, de dissensum circaeausam , domini non impedite translationem scripserit,& mutuum ab initio validum esse docuit, de consumptionem necessariam esse negauit quomodo namque in pe- dimento non esse dixisset Quod adeo translationi domi nil obstat, ut si consuinptro non interuenerit,nec pro-- . Prie -
104쪽
piletatem transferti , nee condictione in L sed vindicationem competere, certum sit ὶ Et praeterea cum Iulianus in sdict. l. cum in corpus, de consensu tractet, quod in traditionibus interuenire oportet, ut dominium transferatur. doceatque consensum in corpus rei traditae lassicere . ii cet in causis dissensum sit, idque exemplis probare contendat, inepte exemplum illud subiecisset in quo, si Cuia -- cio credimus, non ex traditione transit in accipientemplo prietas, sed ex consumptione, quae ideὁ ne cellaria est, quia consensum non fuit: hoc enim exemplo non suam confii mallet quin potius destruxistet sententiam, cum exie O necessario inferatur, consensum circa cor piis,si in causis etiam consensum non fuerit, nullius esse momenti, M. dissensum circa causam inutilem traditionem essicere, siquidem non ex ea, sed ex consumptione transfertur do'
Reluctantibus itaque nune huius, nune illius te spon-i cs vel bis in illis conciliandis irritus interpretum labor nihil enim minus agit V pianus qua vi Iuliani opinioni. contra quem hoc lib. 7. disputat, assentiatur. Quod vel ex sola hae i. si ego, colligi potuisset Nam cum eandem speciem, quam Iulianus in dict. le g. cum in corpus, tractauerat, ipse etiam proponat , resert Iulianum , donationem non esse, scriptisse di, sed cum proprietatem transire crediderit , mutuum esse existimasse veto simile est. Sed Vlpia nus qui traditionem inutilem esse,& dominium ex ea minime transferri putabat. negotium quod donationem non esse, etia ipse Iulianus fatebatur,an mutuum sit,ut Iuliano visum est, inquirendum set ibit. Respondetque nec
mutuum esse, nec accipientis nummos fieri, necessariaminque esse consumptionem , ut condictio non vindicatio competat: & hanc sententiam, Iuliani opinione, utpote
veriorem recipiendam eo loci Ulpianum latius disputasse et ediderim; sed se euit Tribonianus disputationis con- rex tum , & sententiae Consulit argumentis sublatis, dubitationi, vel quallioni decisionem adiunxit , Vlpianum enim
105쪽
enim post illa verba , Sed an mutua sit videndum Non se-c quentia : Et puto, nec mutuam esse. Sed dubitationis causas, di rationes iuris, quibus a Iuliani opinione re cedere cogebatur, subiecisse vero limile est.Nec enim alit et a tanti Iurisconsulti opinione recedere tutum ei, aut honestum fuisset.ὶ, Hoc itaque dissidium aegre conciliari posse existimat Nicolaus a Salis in sicili mentis iuris, in d. l. sit ego ἰ quod
α nos existimavimus cum has Epistolas ad Antonium Fabrum seripsimus : postea autem cum institutionum libros ex instituto Academiae publice interpretaremur, ex Iustiniani mente , qui nihil se in his libris contrarium reliquisse profitetur, haec iura ita intelligi posse centuimus: ut quamuis nuda traditio dominium non transferat, nisi iusta causa praecesserit, i. nunquam 3 i. D. de adquirendo rerum dominio,vbi Gipsan. Petr. Gregor. lib. 2 o. syntagna
Cap. Io. num. 3. Donet. lib. . comment. cap. L6. Tamen
ubi causa aliqua praecessit et iasii circa causam dissenserint contrahentes,dominium in accipietem trans latur, veluti si inter nos actum sit de certa pecuniae qualitate tibi donanda, & simul de mutua etiam alia , sed eiusdem etiaquantitatis praestanda; quamuis enim postea ego pecunii in donationis causam tradiderim, & tu in mutui causam acceperis, proprietas tamen in te transferatur, quia uter qne nostrum in domi nil translationem consensit , & i ulla. Praecessit causa: nam licet ante rei interuentum obligatio ex mutuo non nascatur, l. qui pecuniam 3 o. D. de rebus ered. tamen ipse mutui eontractus sussie iens causa est adrraditionem; sicut, & adstipulationem quae similiter line causa' non consistit, i. r. f. circa, D de doli mali, & metus excep. inncta l. in bonae fidei 7. D. de eo quod certo loco, I. si poenam 68. D. de vel borum obligat. Praesertim cumitraditione ipsa, A rei acceptione mutui obligatio adstrin- gaetiar dict.l.qui pecuniam 3 o. in qua contrahenda utriuia it que conseii sus interuenerat. Et de hae specie accipiendum Iuliani usponsum in dict. l. cum in corpus constat.
106쪽
ex eo quod no ex nullitate, aut validatione causae vel cottactus agit Consulius, sed de dissensu circa causam quam vetam, de habilem praecessisse supponit, ut indieat totius i. contextus, de colligitur manifeste ex stipulationis,& legati exemplis. Nam nee stipulatio per traditionem contrahi, nec legatum relinqui poterat, neque traditio valere . nisi contracta fuisset stipulatio , vel legatum relictum esset, dict. l. nunquam nuda I 3. D. de adquirendo rerum dominio. Unde similiter si contractus mutui non praece D silet, dominium ex eo transferri non posset, non propter dissensum in causa, sed propter causae defectum, cu con
At veto in dict. l si ego I 8. non de traditione ex causa, istquae praecesserat, celebranda, sed de causa , vel contractu per ipsum traditionis actum ineundo tractatur, & cons
quenter de contractus consistentia, dc validatione, ut apparet ex illis verbis3 Iulianus ais donationιm non esse, sed an ra. ut ua sit, vidιndum: unde recte Vlpianus docet,nec dona tionem , nee mutuum esse cum alia opinione acceperit,
M ad mutui obligationem cotrahenda utriusque consen .sus desideretur, dict. l. i.f. i.D. de pactis, dict. l. si de me, M Titium , D. de reb. credit. eum autem easum 1 Consulto proponi, quo ipso traditionis actu contractus celebraba tur, euine itur ex verbis: Si eg. tibi pecuniam quasi donaturus dedeνο. Tune enim tu ipsa traditione donaturus praestabam non antea praestiteram, aut de donando egeram r&exf. ibi: Si ego quas deponens videro. Nam in ipso deis ponendi negotio dissensus interuenit. Remanet igitur,dedissensia circa ipsum contractum Vlpianumaractare Iulianum autem de distensu circa contractum, quem habilem praecessisse fatetur. iVeium licet in supra dict. specie propter dissensu con-2otractus mutui non constiterit, de consequenter nec Dum
mi accipientis factisnt, ex inutili namque traditione, de
contractu invalido dominium transferri non potuit : ta
men si consumptio fuerit secuta dominium dominus
107쪽
amittit, & si eon dictione de bene expensis utatur, exceptio ei doli nocebit dolo enim iacit, qui occasone turis
Ciuilis, ex cuius regulis contractus no valuit, contra pIO- Priam voluntatem petit,ut Consultus scribit in dici leo si ego a 8. & probatur ex l. i.l. i. g. ite quaeritur, D de doli mali, & met. excepi. docet elegant et Culae. in dich. l. nego ubi, & Done l. ad titulum de leb. creditis. Hae e sunt, in quibus tuam nunc desidero interpretatio nem, plura equidem, quam a Praeside, & tantis rebus occupato viro, sed non plura quam 1 magistro M amico sciscitari oportuit. Praesertim cum meas litteras non solum eo tibi gratiores suturas, quo longiores fuerint , assuma ueris, sed etiam dum de omnibus dubitationibus consuli gaudes, tales esse tui Ieris. D Batretus negotiorum,& cu aarum pertaesus, in otium secedere parat: vir equidem etiam in hoc prude cissimus, cuius etsi causa gaudeam, mea tamen doleo, cum & optimi viri commanicacione caritu aus sim, S: meae liuetae alia, & nondum cognita via ad te sint perferendae. Sed in hoc quoque amoris tui extat tim ictum , qui cum hoc euenturum praeuideris , negotium Reuerendis. D. Anasthasio Germonio commendaueris, cuius deinceps beneficio incomparabili iucunditate , dc tilitate, quam ex tuis litteris accipio, tui continger, qux tanto nunc mihi utiliores , tantoque m gis neces Iasiae s Rusae sunt, quanto ius interpretanti malos es dubitationes Cccurrent quae Delphicam responsum flagitent. Pater
tuas accepit Iitteras , hutnanitatemque non minus quam
frauditionem &eloquentiam admiratus,tanti viti amicJtiam meruisse gaudet. Quod aaateio paterni meique nominis commemoratione tuta se tiptis facete promittis, qua tiauciam, verbis exprimere non valeo.Quid enim iucum
dius I de , ptae eipue si a tam docto tamque laudato viro tribuatur Aat quid optatius , quam vi tuis libris nostrae amicit iae ractet monumentum In quibus nihil est quod non sit futurum aetet num , nihil quod verae Iutisprude
Lia: stulto sis non sit gratum. Ex his non pauci litteras has
108쪽
tuas typis mandari maxime cupiunt, & ὶ me enixe petunt quod de tua humanitate , & in imis studiosos propenso
animo te non improbaturum speror conducet autem ma
xime mihi, praecipue Salmanticam proficiscenti , si tuum hoe de meis studijs testimonium omnibus innotuerit, &si has veluti commendatitias litteras a te Iutisprudentiae Plincipe, ad studiosos omnes accepero. Et, ne Melchiorem tuum ulla ex parte ignorare videaris , nomen mihi Meleti tot de valentia est, non Ioannes Melchior , ut, exvligula totae simili, quam currente calamo nomini meo praefigere soleo , existimasse te , proximarum litterarum ostendit inscriptio. Vale,mi Faberi, & cum tota ista sa- milia mihi eliarissima communi Europae utilititi felix diu vive. Dat. Matrii. . . Non. Septemb. anu. 1 cI .
Sit nomen Domini benedictum cuius δε- pientia, sortitudo sunt.