Institutiones medicinae practicae quas ad usum juventus digessit Petrus Aloysius Valentini in Romana universitate professor ... Vol. 1. 10.. .. De febribus

151쪽

dem raro, sicut plures clinici stir malit Haec perniciosa majus asser periculum si crudeles urgeant cruciatus, et ad continuitatem propendeat . Bemedium est cortex, sed ad demulcenda symplomata Mortonus in paroxysmo Venae sectionem, emetica, vesicantia , et optata praescripsit. S. r. Si pectoris dolor acutus , et pungens, pleuritidem reserens intermittentem febrem comitetur, haec dicitur perniciosa pleuritica, quae tertianae Ppum plerumque sistit. Hanc etiam primus observavit Ortotius . erniciosum symptoma sere seinper circa tertium, aut artum circuitum apparet. Accessiones horrores, nausea , Vomitu incohanc deinde incipit dolor, modo pungens, modo obtusus, ut gravativus, qui illis decedentibus, aut cessat, aut mitigatur. Ubi in augmento accessionis crescit dolor, pulsus evadunt duri; dis-ficilis respirati , inaequalis , interduin sus-lacatoriaci tus8H excruciar eduntur sputat sanguineaci sitis ingens stas Si morbus amplior fiat, alia symptomata pleuritidis propria Todeunt, ut vehemens aestus

152쪽

vertigio , delirium, sputa varii coloris, purulenta Sanguis ε vena missus rusta pleuritica tegitur. Urinae vero in accessioni hus crassae, turbidae, umentosae in ariun declinatione lateritiae redduntur. Ex his deprehenditur, idem princi-

ne irritare, ut horum symptomaticam inflammationem inserat. Hujusce morbi majus erit discrimen , quo graviora sunt symptomata, quae interdum peripneumoniam vehementissimam imitantur. In pa-roxysmi quae pleuritidi, et peripneumoniae conveniunt, utilia sunt imprimis sanguinis missio, saepe pluries instituenda . In paro xysmorum vero declinatione

proni pie usurpetu cortex.S a Perniciosa fuit caeca amorandio nuncupata , quae visus hebetationi sociatur. Incipit debilitate, oscitatione, et pandiculatione ; deinde accedit horror,

rigor, tremor, extremorum pallor, anxietas, nausea, dolor capitis gravativus, obtusus, vomitus, pulsus depressus, citatus, durus, aliqua vertiginosa assectio aliquan-

153쪽

lisper visionem hebetans postea ut embis utar urserit S. 75. - calore , et se. bre invalescente, succedunt linquies, garrulitas , oblivio, visus obfuscatio , sitis sopor, linguae tarditas , delirium, caecitas, facies luctuosa urina sedimentum habens latexitium. Simul ac vero remittit febris, paullatim visus restituitur, objectorum imagines primum confusae, mox

Hare, et distincte emuntur mens redit, et resipiscit, superstite aliqua in soporem modo , modo in garrulitatem propensione quae ubi remanet, superestque, opportune admonet, non omnem si cere-hro Caussam excussam esse, sed ibi figi

ae stabiliri; - Ex hisce patet quam ominosa sit hujusmodi ebris, cujus principium vehementer in cerebrum , ejusque nemos m. Conveniunt in paroxysmo Vena sectio, alvum lenientia , pispastica in ejus vero declinatione validissime cortex xliibendus est. S. 73. erniciosa scorti utica orandii a scor isti symptomatibus distinguitur quae praecipue sunt macula irregulares,

154쪽

gulari frigore, quod uox augetur pulsus fiunt parvi, et depressi, respiratio dissi. talii adest praecordiorum angustia, an xietas vomendi cupiditas , delirium sopor urinae craSSae. Haec symptomata in parOXysmorum intermittentia cessant, sed

magna virium debilitas superest, ut pulsus languentes, caput grave, et praecordiorum angustia. Hic morbus alea plenus est nam circa quintam accessionem

haemorrhagia narium, vel intestinorum saepe vitam interimit. Si post septimam accessionem non occidit in alium inor. himi , ut in tabem, aut hydropem migrat. Totam curationem cortex absolvit. 9 74. Perniciosa peticulis varii coloris juncta est petechizans orandii. In hac per horam circiter acerbum frigus cum dorsi doloribus tensivis membra quatit Delabuntur vires , requentes sunt animi desectus . Irregularis sequitur calor cum praecordiorum anxietate Caput est

potius debile, quam dolens pulsus sunt parvi, exiles, depressi, celeres. Citius

155쪽

152 tertia , serius octava Massione peticulae

rubrae, aut lividae cum delirio , et animi angore supra collum, pectus, ac umeros praecipue comparent . Sedantur symptomata in apyrexia , sed peticulae remanent. Si hae septimum post circuit 1 cum mitioribus symptomatibus exiliunt pulsusque non tam exigui, et irregulares sint , minus discriminis portendunt. Si vero circa tertium circuitima cum gravi tibus pathematibus egrediantur, pulsu que debiles valde sint, vitae periculum adducunt. Aliquando in intermittentibus benignis peticulae prodeunt; sed sympi matum asperitas, et serocia deest, is qua

malignus intermittentium character Ora sisti t. Coele x es certissimum auxilium Descendamus modo ad alias Pernicios Tum species, quae Praesertim apud recen tiores descriptae inveniuntur.

S. S. Perniciosa dicitur ne ritica

si ejus accessiones vehementissimo dolori nephritico nectantur. Haec in hominibus calculis , et renulis laborantibus excitatur. Praeter renum, et vesicae cruciatus,

156쪽

dysuria, stranguria, animi desectus, sudores frigidi, et alia per ConsensUm Partium orta , tuae manent donec perdurant accessus. Hujusmodi morbus praeceps est, et saepe lethalis. Remedium est cortex sed in paroxysmis . cum dolores excrucient , balnea , semicupia Motus clysteros emollientes , Paregorica, oleos , O-

cessaria sun i

S. 75. Perniciosa mn cupa in icterica, si perniciosum symptoma icterus sit. Hic etiam in intermittentibus benignis saepe observatur, sed maligna indole aret. Ubi enim perniciem febris constituit, Dravis astu nec insimul desunt symptomata , quae in perniciosis occ31rrunt, imprimis virium d bilitas , ut sus PI exiles in

intermissione accessionurn non evanescit

icterus ; sed inquando dissipatur , ut Nservavit Giliberi , sicut refert liberi Haec febris valde periculosa est siquidem vires vitales maxime elimantur. Praecipua curatio in copioso corticis usu m

157쪽

ponitu verum etiam cardiaca locum habent,

S. 7. Si tertianae intermittentis malignum symptoma capitis dolor cephalalgicus sit , ea dicitur perniciosa cephalalgica Hic vero dolor non semper febribus exitiosum characterem impertit sed tantum ubi gravissimus et Iethalis es Hippocrates in coacis praenotionibus cephalalgiam , ut grave symptoma periodicactsebris indicavit; ortonus vero, aliique post perniciosam dolore cephalalgico comita. tam delineamn Hujusmodi sebris periculosa est; sed matura, rectaque curatione isti obtineri potest exitus, quoniam a vi morbi vitae vires non tam dejiciuntur. In accessionibus symptoma sanguinis misissionibus aut generalibus , aut locat; hus, sedantibus, et paregoricis fraenandum est in apyrexia vero, aut dum accessiones minuuntur, prompte , largiterque cortex ingerendus est.

S. 8. Si tertianae intermittenti epilapsi copuletur, ea perniciosae pilepticae acquirit nomen Frequentius in ho-

158쪽

minibus eonvulsionibus, aut epilepsiae obnoxiis excitatues tamen aliquando eos codiripit, qui nunquam convulsionibus , vel epilepsia laborarunt. Periculosa est; sed

recta medela saepe removetur discrimen.

Cortex est praecipuum remedium , sed huic adjungi debent antispasmodica , ut opium, moschus , castoreum, liquor anodynus mineralis , et alia similia. S. 79. erniciosa dicitur maniaca , si

delirium sero tertianae intermittentis comes sit. ortius hoc symptoma interni itintentibus junctum primus adnotavit. Febris ab ipso observata , constanti delirio conjuncta, prius tertianae typum sequebatur, mox in tritaeophiam transibat. Ab aliis postea intermittentium varii typi historiae descriptae suere, quaruIn malignum symptoma erat delirium maniacum. Ρraeter vero delirium reliqua maniae laenomena non desunt. Frigore incipiunt accessiones . quod sequitur calor urens, sitis arderis . secies et oculi rubri, praecordiorum anxietas, suspiria , lacrymae. risus, dejectiones involuntariae. Si acces-

159쪽

siones intormittant , haec symptomata at sistunt; si autem febris ad continuita leti

Propendeat ma neret, sed in aecessionum

declinatione remissiora sunt. Magnum ab hoc morbo assertur periculum , praesertim si persistat febris, et delirium sit ferox; siquidem ut in phrenitide inflamma

ri potest cerebrum. Si vero intermittat sebris, et recte curetur , merito sperandum est. Curatio alia in paroxysmis, alia in eorum declinatione, aut intermissione esse debet. Si adsit Hethora, vehementer sanguis seratur ad caput, validae sint vires aetas juvenilis, aut ex brachio, aut ex pede, aut ex venis jugularibus, aut ex arteriis temporalibus, aut cucurbitula scarificata cervici apposita. aut hirudinibus sive cex. vici , sive temporibus applicitis, sanguis mittendus est. tiam potiones refrigerantes, subacidae , Clysteres emollientes , applica tiones linteorum fronti aqua frigidissima madidorum juvant. Cum vero paroxysmi aut remittant, aut desinant, cortex peruvianus Ucacissimo exhibeatur. S. o. Ubi tertiana intermittens vocis desectui associetur , a recentioribus

160쪽

perviciosa phonica nuncupatur quoniam haec febris non solum hoc ymptomate sed etiam aliis nervosis symptomatibus stipetur, indubium est, quin inter perniciosas adnumerari mereatur. In consti- tintione epidemica ann. 6x8. cujusdam.1uilitis historiam euarrabam, qui mense.

augusti post aliquot tertianae intermittentis accessus in perniciosam aphonicam d lapsus est. Praeter vocis desectum pulsus erant debiles, vires dejectae oculi languentes; requentia suspiria, motus convulsivi, et omnium sere en suum mi

sio. pyrexiae tempore mitigabantur symptomata , vox aliquatenus rediebat, et aegre verba expriniebantur . Post quinque accessiones corticis , et anodynorum poperfecte convaluit aeger . Husmodii perniciosa peritalosissima est , ut a ramvissimis symptomatibus delueitur Promptus orgo et copiosus sit corticis usu , cui optata, et anodyna. injunti. Possunti Vinum etiam indebilibus conivenitis A. g. r. erniciosae aquarumdam PUPtium maxime sensibiliun irritatio' na-