장음표시 사용
251쪽
clesiasticos principes episc0pum maguntinensem, imperii per Germaniam cancellarium, qu primum serendum sit suffragium, episcopum revi
Inter latc0s autem principes praerogativum habere volum
comitem Rheni palatinum, regni dapiserum, cujus ossicium sit, ut in coronationis die primas regi dapes osserat secundum
cem, equitum regni magistrum, qui gladium regi praeserat, er-lium marchionem brandenbur
gicum, regii cubiculi praesectum, qui aquam manibus laxandis praebeat quartum in perii pincernam, qui p0culum
regi subministret. Η0s omnes quatuor electo res Summ0Sque regni ministros Op0rtere germanicae originis esse, nisi e uiroque e ulter uiro allem parentum b.
dem ei sten an deme ore be-nant in die ne sollen nichthiesen nuch irme multi illen.wen dene die orsten alle ustuninge rwelet en sollen se alleret si bi amen iesen.
1 In lipsiensi codice primo loco ponitur , de bisch0s voti m egelige 2 Uterque hic gravissimus tam saxonici quam avarici libri locus nequit scriptus esse ante imperatoris udolsi primi aevum. Antiquissima enim non suspecta mentio septem principum, ad quos s0los spectet electi regis, deprehenditur in p0nlisicis Urbani quarti epistola ad Bichardum, Cornubiae comitem, Henrici regis Anglorum fratrem, qua ad apostolicae sedis arbitri delato dissidii inter ipsum Richardum et Alphonsum Castiliae et Leonis regem de uiri usque inr0manorum regem acta electione per principes in diversas partes ab euntes, uberius exp0nit argumenta per utriusque electi oratores pro
252쪽
tractetur conventum indicen saxonicum speculum ab Eccone vulgo creditur scriptum esse. Id notemere quis dictum existimet, non possum quin e prohalissimis scriptorum testimoniis in unum hic colligam, quae mem0riae prodita si in de olectis regibus a temporibus Ludovici ultimi carolingicae stirpis regis usque ad rideri cum imperatore in hujus nomini Secundum. Quod Tacitus memoriae prodidit Germ. c. si de majoribus rebus penes plebem arbitrium fuisse, ita tamen ut apud principes ejusmodi causae praefractarentur, id primis quoque germanici regni temp0ribus in eligendo vel suscipiendo novo rege custoditum esse veteribus rerum gestarum monumentis X tra dubium ponitur. Cuncti de electione consultabant principes, actam ab ipsis electionem universus deinceps Opulus laudando comprobabat. Nec tamen suffragia sua singuli serebant principes, sed praecipuae in eligendo paries erant ducum, qui majore per diversas regni provincias auctoritate praedili, explorata voluntale comitum aliorumque suae gentis nobilium, e habito inter se consilio in electionem unanimi omnium principum consensu celebrandam auctores fieri soleba ut Defuncto itaque Ludovic0, ultimo caro lingicae stirpis rege, conradum, Francorum e genere ortum, legimus electum esse ex auct0ritate potentissimorum principum , Arnoldi Baj0ari0rum ducis, Burcardi Suevorum, verti ardi Francorum, is et berii Lollia ringiensium, Henrici SaX0num et Thuring0rum Liuiprant II, 7).E0sdem illos duces Conradus, dum mortem sibi appr0pinquare sentiret, accersit ejusque commendatione esseclum est, ut absenti Henrico, Sax0num duci, concorditer coronam deserrent. 0tionem primum, a patre designatum jam regem, teste it tichindo corti ensi libri II initio elegit innis Francorum atque Saxonum p 0pulus, sed duces ac praesectorum principes i. e. anli stiles in alios provinciarum comites singulari quadam auct0rilale praediti, quales erant palatii comites, camerae nuntii et marchiones, communi VO-Iuntalis tanquam interpretes ad Aquas palatium in regi solo electum
0tto, primi Ottonis filius in concilio orna aliensi electus
est consensu et unanimitate regni procerum id est eorum, quos Wittechinitus appellat duces et praesect0rum principes totiusque p0puli, sed quum ei concilio non intersuissent Lolliarienses, accedente demum eorum suffragio quis rex scribitur ordinatus esse Reginonis coni ad ann. 96 l).
Tertius ito, quum de imperatore in defuncti ejus patris l0eum
253쪽
dum esse ad oppidum Franco sui lum Cilandos esse principes
substituendo inter regni primates dissentiretur, patrii per consentientes in eum principes ereptus et accepi Johannis, a Vennatensis archiepiscopi unctione quis in regio patris solio sublimatus est Sigebertus Gembi ad ann. 983. iiii Hildes ad ann. 984 . Henricus autem patruus ad magdeburgensem civitatem convocans ,omnes illius regionis principes se, i. e. Saxoniae proceres, de regno sibi conserendo sollicitavit eos, et deinceps apud uidelingeburg, ubi magnus dicitur regni primatus ' collectus esse, re a suis publice appellatus, dissidium paravit, donec sanior usus consilio ob patriae salutem insantis regis obsequio in fidem receptus subderetur Dit marias est. l. IV. Leibit. Scrip. runs V. T. I, p. 347. Chron0gr. a X ad anu. 985 . Destincto tertio Othone post ducem en ricum prioris illius Henrici filium majores in regno ', i. e. potentiores diversarum gentium, a quibus electionis pendebat eventus, memorantur X titisse Benno dux in Saxonia, Herim annus in Alemannia, Theodericus in olliariens regno, Elieliardus, marchi in Thoringi a. u0rum in adipiscendo regno enricus adversarios habuit Lehardum, ab ejus inimicis mox interfectum et erim annum, cum Alemannis et quibusdam Francis Rheni transitum, ut ad electionis locum veniret sibi impedientem. Sed Henricus reditum in Ba variam simulatus aguntiam sine impediment Venit, ibique electus, comprobatus, benedictus et coronatus est, ab ejus parte flatilibus archiepiscopis aguntinensi et juva viensi episcopis rixensi, rati sponensi, argentoratensi bulavi ensi, risiensi, abbate uidensi cum caeteris regni abbatibus et comitibus plurimis. ' Lolliarienses autem cunctabantur, eorumque Xemplo coloniensis archiepiscopus, offensus ob aguntiae, non quis acceptam coronationis benedictionem. His deinceps conciliatis sibi, nequa posset de regni jure dubitatio moveri, denuo quis electus, laudatus, in regio solo collocalus et glorificatus est Adelboldus in vita Henrici apud Leibuit Ι, p. 432). De Conradi quem salicum vocant electione in ejus vita ippo tradit apud Pistor III, p. 463): ,Res petit ut dicam summorum nomina
quaedam, seu pontificum sive saecularium principum, qui tunc in regnis vigebant, quorum consiliis Francia consuevit eligere reges . EO tempore archiepisc0patum Ogunlinensem rexit Aribo ;coloniensem vero archiepiscopalum Pelegrinus tenuit - treVerensem quoque archiepisc0patum regnavit oppo - metensem episcopatum Theodoricus - argentinae civitati ei inharius episcopus praesuit --;Wurgeburgensi ecclesiae insedit Macelinus - pubent, ergensem epis-
254쪽
copatum Eberii ardus rexit - constantiensis ecclesiae praesul erat IIuimo G ugiis tam Vindelicam regebat episcopus Briano G juva vensem ecclesiam is exit h0nae memoriae Guillheriis archiepiscopus Q radesbonensis ecclesiae episc0pus erat ut cardus - si is ingensem ecclesiam regebat ibertus. Cum istis multi alii pontifices et absules rex iisdem regionibus aderant, qu0s singulos nominare operis fastidiuingenerat. - Duces autem supradictis viris contemporanei hi fuerant Benno dux Saxoniae; dat hero dux istriae; et gilo dux Moariae; Ernestus dux Alemanniae Luthuringorum dux ridericus Bibuariorum dux Gogulo Cutio orni aliensis, dux Francorum; datricus dux Boemiae; Burgundia enim nondum roman imperio ita ut nunc acclivis fuerat. Et deinceps: Supra memorali episcopi et duces summa ope et industria memorabili utebantur, ne diutius res publica sine re gente nutaret. ' Tum l. c. p. 465): Archiepiscopus M0guntinensis, cujus sententia ante alios accipienda suit, rogatus a populo quid sibi videretur hilari voce laudavit et elegit 9j0ris aetatis Chunonem suum in dominum et regem atque rectorem et defensorem putriae. Hanc sententiam caeleri Archiepiscopi et reliqui sacrorum ordinia in viri indubitanter sequebantur. Junior Chuno, paululum cum L0lharingis placitans, statim reversus maximo favore illum ad dominum et regem elegit - tunc singuli de singulis regnis eadem verba lectionis saepissime repetebant; sit clamor populi, omnes uanimiter in regis electione principibus consentiebant, must majorem Chunonem desiderabant et ut nulla mora c0nsecrationis illius fieret postulabant. Henricum, hujus n0 minis tertium, est Wippone, Chu0nradus consilio et petilione principum regni dum puer esset anno 1026 post se designavit regem, mortuo autem patre, servata antiqua electionis solennitate anno 1039), communi volo sep plerno in throuigatus est solio chron0gr. SaXO).
Henrico Henrici hujus silio, pater magno apud Triburium
conventu habilo, regem a cunctis eligi, eique post obitum suum si recto justus futurus esset, subjectionem pro milli secerat ' quod nequitlaclum esse, nisi secretiori prius c0nsilio cum regni magnalibus habito. cui tamen n0n intererat Bajopriae dux Conradus, in regem eo tempore seditionem moliens uer manuus conir ad ann. 4053). C se aliis deinceps est quis grani a uermanu0, archiepiscopo 0l0niensi Lamb. Schala ab ad ann. 1054). Paternum secutus m0rem Henricus rex dum natalem D0minii G0s-
255쪽
lariae celebraret, evocatos eo principes, qui lamen pauci admodum Venerant, accepto eorum jurejurando obstrinXit, ut 0n alium post se, quam filium ejus, Conradum nomine, regem sibi eligerent Lamb. Schasii ab ad ann. 10 76). Postea ann. 099), Conrado rebelle sibi facto in conventu imperii procerum ad quas Graneas habilo eunde inexheredavit impetrans, ut ex c0nsilii decreto principes juniorem suum silium Henricum, impuberem adhuc, caesarem consalutorent. post O licae aulem sedis legati quum in maximo principum conventu facto anathema a romaniis pontificibus in imperatorem emissum promulgas sent, Optimales' reddita a patre imperialia signa ad filium detulerunt, eumque, prim a patre electum per imposili 0nem manus apostolicae sedis legulorum cunctorumque electione - regem creaverunt ' Ollo
principes convenerunt, ibique communi habito consilio, qualu 0r regni optimates ad regnum ab ipsis designati sunt, Lotharius, dii Sax0num, ridericus dux Suevorum, Leopolitus marchi orientalis, Carolus comes Flandriae solio Fris. VII, c. 7). 0guntinus autem archiepisc0pus priucipibus, ut in eligendum Lolliarium consentirent, persuasit Otto Fris de gestis riderici l. I, c. 6). Defuncto Lolliari in maguntinam civitatem generalis principum conventus indictus erat; sed quidam ex principibus, timentes ne sorte in generali curia Henricus, qui tunc praecipui et nominis in regno fuit ferat enim desuncti imperat 0ris ex ejus filia ei trude gener, a quo SaXoniae insuper ducatum obtinueral per potentium praevaleret' in oppido Confluentia conventum celebraverunt, ibi regem creantes Conradum, fratrem riderici, ducis Suevorum praesente Theoduino, episcopo si dinale ac sanctae romanae ecclesiae legato, summi ponti sicis ac lolius romani p0puli urbiumque Italiae assensum promittente. ' Ita saetam electionem reser Otto Frisingensis l. VII, c. 22J, addens: qui m0 ad palatium quis veniens a praedicto cardinale nam coloniensis qui id facere debuerat noviter in thronigatus pallio carebat), cooperantibus c0loniensi et reverensi archiepiscopis cum caeteris epis copis in regem unguitur . At Saxones et dux enricus, aliique qui electioni non interfuerunt, regem non legitime sed per surreptionem electum calumniabantur elo Saxones quidem in proXima pentec0sle, generali curia in Babeliber maximo principum conventu a rege celebrata siniti cum viduata imperatrice Richenga ultro se suae diti0ni
256쪽
- 250 dicio convocandos autem esse principes socios lectores, de-
subdidere. V Dux autem Uenricus non nisi multis illeclus promissis 'Rulisp0nae regalia quibus duces uti solebant insignia crucem et lanceam et coronam ducalem reddidit regi, quibus non ut speraverat denuo in se c0llatis sinu gratia regis discessit, unde vehementissima subsecuta sunt dissidia, quorum vicissitudines et exilum exponere non
liujus os loci solio Frising. VII, c. 22, 23).
In Conradi defuncti locum anno 152 ridericus, riderici si atris ejus filius, dux Suevorum electus est apud Francones urit, unanimi principum t0liusque regni consensu Ollo Frising. VII, c. 7), sedlesto mando de primis actis a riderico in imperi peractis habito prius secretiori consilio inter magnos regni administros.
Fridericus, saxonicae et Dan conicae Stirpis regum SerVans morem
silium quinquennem e nricum anno 1167 regem eligere in Buvenberget subsequenti anno ungui fecit Aquisgrani a Philippo, coloniensi archiepiscopo.
Ipse en ricus, dum anno 195 intempestivius instaret principibus, ut ad filiolum ejus, vixdum e regina susceptum, in romani principalias dignitatem hereditari quasi jure substituendum X antiquo regni more, idque posthabitis aliis regni negotiis, intenderent animum, hac quidem vice sua spe frustratus est, teste Ansberio clerico in hist 0ria de expeditione Friderici imperatoris), cujus Verba huc pertinenlia, unam quae deest particulum supplendo, sic legas: siduae dissensio de via habenda an capienda in terram scit. sanctam inter eos diu duravit, Saxonibus renitentibus sequi imperatorem. Esse cit tamen hoc ita enim, non ut inendose scriptum in enitur hic legendum quaedam occasio quae se interposuit, dum de viae discurrerent processu Imperator si quidem, quia heredem susceperat de regina unde ei terrae supra dictae attinebant, cupiens efficere ut communi assensu omnium principum imperii imperium ad proXimum heredem quasi hereditario jure transiret et ad hoc inducere omnium c0nsensum principum, ut electioni quae semper habita et habenda est de substituenda romani principatus dignitale intenderent, supple quiui Saxones aliis assentientibus contradixerunt, et licet terras noviter adeptas et saepe n0m in alas imperio addere voluisset, nec tamen perfecit nec eos ad consentiendum inclinare potuit. VMox autem anno 197 teste Conrade ui spergensi, procurante imperatore factum est, ut principes Alemanniae paene omnes, silium par illum ipsius, adhuc in cunis vagientem, assumere ut in regem et ei
257쪽
- 251 inceps reliquorum principum
terent impera lori quocum testimonio conveniunt Godest idus, monachus S. Pantaleonis, eandem tamen rem gestam reserens ad annum 196,
Innocenti III epistola 29 ed. Bal. I, p. 97), ipsiusque riderici imperatoris literae ad Ludovicum Galliarum regem, scriptae anu 1245 ap. Schil ter de libertate ecci Germ. p. 684). Attamen desuncto imperatore enrico a. 19S), neglecta electio nis ille, coloniensis archiepiscopus colloquio celebrato cum regni primatibus ' de electione novi regis tractare coepit, cui intererant revirensis archiepiscopus, palatinus de Rheno comes e nricus et multi nobiles ', qui unanimi consensu ' Othonem, secundum enrici Leonis filium, regem et romani imperii principem elegerunt. Ipse deinceps Otho, collecto robore militum, obsidione maXima Aquisgra num vallavit - quam, non sine dis ficultate et Xpensis plurimis violenter oblinuit, unctusque ab Adolpho coloniensi archiepisco in sedem imperii est sublimatus et Romanorum Augustus 3 lutatus. Philippum vero, destincti Henrici imperatoris fratrem multorum c0pia juvabat Saxonum, Francorum, Sueuorum, avarorum C03dunata igitur multitudine praelatorum et principum de Franconia,SoX0nia, Suevia, avaria, Thuringia ' apud Maguntiam consensu et favore omnium ' in regem est electus et a domino tarentino archiepiscopo, con Sensu cleri et conniventia capituli majoris ' sine praejudicio domini Moguntini, qui tunc aberat, cum magna solennitate re consecratur et Romanorum Augustus salutatur Arnoldus Lube censis libro VI,
c. t et 2). Coloniensem archiepiscopum Adolphum, qui praecipuus in eligendo 0tione auctor fuerat, Philippus deinceps conciliavit sibi, C0nfluentiae fidelitatis jusjurandum ab eo suscipiens. Quo facto, reserente G0 de Dido m0nacho ad ann. 1204 sere Philippus celebrem curiam omnibus qui aderant principibus in epiphania domini Aquisgrani indicit et C0loniensis eum ibidem in regem ungui promittit, quod et sactum est. Rex igitur ut proposuerat cum pluribus regni principibus Aquisgrani Venit, ubi cum maximo apparatu Coloniensis ei occurrit. Ibi re consilio cum suis habito, ut principes suam liberam electionem, secundum ita n0nsesedis ' legas antiquitatis institutum, non perdant, regium nomen et coronam deponit, et ut concorditer ab omnibus elegatur precatur; quod et factum est, et a coloniensi archiepisc0po cum Maria uxore sua
258쪽
Imparem luci 0rum numerum si lutum esse, ut is ritu
ungitur et consecratur, Sisi id moguntino et cameracensi episcopo eisdem diebus cum litoris prope Coloniae existentibus et pro hac injusta c0nsecratione X communicationem ei in lentantibus Interfecto Philippo regu aemulus ei rex Otto morem gessit archi episc0p maguntinensi, quo suasore indicta est curia salis famosa in Halber studi, ubi convenerat maxima pars praelatorum et principum Saxoniae et Thuringi ae . Omnes igitur principes qui convenerant pari volo et unanimi consensu Othonem in Romanorum principem et semper AuguStum elegerunt, archiepiscopo qui primam ocem a bere ridebatur inchoante, prosequento ero Bernhardo duce cummurchione Misnensi et lanistrario Thuringiae et cum aliis ad quos electio regis pertinere ridebatur ' Arnoldus Lube censis l. VII, c. ib). Sed et alia teste eodem Arn0ld c. 16), curia magis saniosa indicta est in Franchen vor de in est S. Martini, ubi cum magna solenni late et ingenti numerosi tale occurrerunt d0m in regi principes Franc0niae, Bli Variae, Sue viae ; i. e. ubi sponte regis obsequi subditi sunt illi principes sive ut expressius tradit Godest idus monachus ad annum 20S ubi rex, nonagesimo tertio l0co ab Augusto, ab omnibus in regem eligitur, diademaque cum lancea imperiali ei assignatur, silia Philippi regis cum universis quae possederat in dotem ei datur. Sed Innocentius pontifex Ott0ni, qui imperialem nactus coronam non Italiae regno contentus jam et Siciliam subjungere ditioni suae adortus erat, adversarium suscitavit ridericum, enrici imperatoris silium, Germaniae regem vivo jam patre designatum Albertus Si ad ensis ad ann. 121 1), quem in Alemanniam ascendentem sella gratissime ut refert Puduanus monachus apud Urstisium p. 82 praelati et principes susceperunt, quod pauci remanserunt de principibus cum otione ' et
laudem ipsum in regem Alemanniae et in stilurum imperatorem con c0rditer elegerunt. Inauguratus primum Germaniae reces secundum
chronic0 Augustense apud aguntiam in est purificalionis B. Mariae virginis anni 1213, sed denuo in vigilia B. Jacobi Apost0li anni 12lb reserente Gode si id Coloniensi ad h. a. cum quibusdam principibus et nobilibus totius Lotharingiae quis an veniens, sequenti die, scilicet in est S. Jac0bi, a Sisi id m0guntinensi archiepisc0p legato apostolicae sedis Coloniae archiepiscopo non existente in regem unguitur et in regali sede collocatur Antiquum rursus tenens morem ipse hic Fridericus anno 1220 Fran-c0surthi generalem celebravit c0nventum, ubi principibus c0mmendavit
259쪽
electorum numerus c0nsenserit. filium suum enricum Godest idus Col ad ann.). Albertus Sta densis opertius significat ibidem ipsam celebratam esse enrici regis electio nem verbis Ηe inricus, imperat 0ris riderici filius, patre volente Frankene Worde in regem eligitur. I Magnum autem chronicon belgicum notat: Henricus rex, riderici Secundi filius, vivente patre et in gratia ecclesiae Xistente sui electus in regem Romanorum et 0r0 natus quis- grani ab Engelberto hujus nominis prim archiepiscopo coloniensi uno domini 1222. lectionem suctam esse ante diem 26 aprilis 1220 extra dubium ponit instrumentum, datum eo anno apud Frunkensori 6 al. Maii , quo imperator, rec0rdatus est quanta efficacia et fide principes ecclesiastici adstiterint sibi hactenus, inprimis ut dicit silium n0strum einricum in regem sibi et dominum benivole atque concorditer eligendo. V N0nnullos autem principum cligendo Henrico aliquandiu impedimenta secisse significat ipsius imperatoris epistola de facta electione ad Innocentium papam scripta die
Reputantibus secum quaecunque hic congesta sunt de germanicorum regum electi0nibus ad id usque tempus, quo e communi opinio uescriptum esse sertur saX0niculi speculum, haec sere sola constabunt: primum ab electi0ne omni tempore pependisse adipiscendam regium dignitatem;
secundo in eligendo rege ma Ximi quidem momenti fuisse suffragia principum, inter ecclesiasticos inprimis archiepiscop0rum maguntini, coloniensis, revirensis, inter uicos ducum et marchionum, minime vero eorum lanium, qui p0stea soli inter principes electores reputari coeperunt, sed potius alios etiam, nullo ab istis discrimine habit0, nominatim in electorum numerum relat0 legi, v. c. ecclesiasticorum antissilum in prima Ottonis electione facta anno l98 praeter Adolphum,
coloniensem archiepisc0pum, episc0p0s aderb0rnensem, in densem, immo et abbates corb ensem, ei densem et in densem in regis Philippi electione archiepiscopos agdeburgensem, revirensem, bisunt in Resedis episcopos ratisponense in si is ingensem, augustanum, OnStantiensem, ali0sque tam episcopos quam et abbates quorum omnium hic nomina repetere longum esset ex uicorum autem principum ordine . .
in ejusdem Philippi electione occurrere duces Austriae et ora viae, uoltonis solumm0d Henricum, Lolliaringiae et Brabantiae ducem; tertio quo magis ab omni parte persecla videretur electi ab
260쪽
nem procedant, urent elect0res antiquissimis inde temporibus opus suisse, ut cunctae sub c0ntinuato
Francorum rientalium regno unitae noli oues, Sc lam Franci, lemanui. Bavari et Saxones, quam et Lotharienses, immo postea et lavi creundo novo regi, praeeuntibus eorum 9gnηtibus, un9nimem consenSum Suum accomodarent aut eo nondum impetrato ad praestandam fidelitatem deinceps venirent
quarto ab Ottonis inde primi temporibus c0nstanter legitime adepti regni signum liabitum esse electi et ab omnibus collaudati novi principis solennem benedicentibus ecclesiae antistitibus faciam in antiqua Caroli magni sede collocationem; quinio moris quidem suisse, ut regi patri silium in regno successorem sibi designanti assensum n0n denegarent principes, sed nunquam eos passos esse liberam eligendi facultatem sibi ademiam videri, maximeque ea in re difficiles se exhibuisse, ex quo Henricus, imperatoris riderici primi filius insantulo filio, Neapolitani regni ex matre heredi et sacris s0ntibus nondum initiato incautius eam electionem hereditari quasi jure ab ipsis extorquere conatu erat. Nec tempori qu0d proxime Ecconis Repch oviensis aetatem subsequitur convenit saxonici speculi 0ctrina de septem principibus, in regis electione prae caeteris suffragia habentibus; nam in Conradi regis electione, instante ejus patre riderico, ut sussceretur destincto suo fratri Henrico Viennae celebrata anno 1137 inter suerunt praeter archiepiscopos aguntinum et treverensem electores Eberhardus Salgburgensis archiepiscopus, episcopi Ecbertus babent, ergensis Sigis ridus alisponensis, item episcopi si is ingensis et palaviensis, Ollo palatinus, c0mes heni, dii Bavariae, encestatis rex Bohemiae, e inricus lanigravius Thurin-giae, denique dux Carinthiae, eamque electionem ridericus imperator,
teste G0 de Dido Coloniensi, denuo approbari fecit eodem anno apud Spiram a quibusdam aliis principibus, qui ad 0nvivium ab eo in vitali
Henricum pr0vincialem c0 mitem, c0gn0mine aspe, riderico imperatori et Conrado regi monente pontifice Innocentio susseclum apud Herbipolim elegisse seruntur ecclesiastici maxime principes, praeter tres archiepiscopos inter principes electores postea retalos, episcopi argentinensis, metensis, spirensis aliique, unde elect clericorum regis
Wilhelmum Hollandiae comitem defuncto Henrico praesen latum aBrabantiae duce Nussiae similiter ab episcopis p0lissimum electum esse,