De Saxonici Speculi origine ex juris communis libro Suevico Speculo perperam nominari solito

231쪽

Ad verba: sitie oes si

sint ': stupri violenti reum non haberi, qui amicae, quacum sibi consuetudo erat, vim intulerit.

Caput 312. Quid statuendum sit de vulneribus in urbadalis. Dali vulneris p 0enam pali, quem inflixisse illud vulnus constiterit, e0s Ver0, qui turbae adsuerunt, absolvendos esse, nisi et ipsi plagas ictusve dedissent, aut constrictum lenuissent vulneratum. Denique qui cum et parat in ea urbasuissent, eam ipsam ob causam assiciendos esse mulcta, cujus una pars judici, altera laes0

unde ut phe me lude schum

degen. drille bere det da si nivi mage si geWesenJ da sol man gelo uben unde sol der iliter nach de beredunge iliten. 1 Quis non sentiat verba an arende me ibe '' a saxonico scriptore adjecta tantum esse, ut e sua mente corrigeret avaricumscriptorem, qui rectissime significaVeral, in meretricem quoque, excepta tantum concubinae loco habita, stuprum violentum committi posse, Verbis: sWi oes si sint. Ex avarico autem loco, cui proposita X-ceptio cohaeret, saX0nicus scriptor ipsam hanc exceptionem eamque amplificatam operi suo inserens, motam vero quaestionem de perditae virginitatis pr0bati0ne negligens, nihil suum secit praeter stupri violentimentionem, interjectam ubi sermo est de injuriis commissis in personas infamia notatas. Ane ergeli in nectit lute doch Wer i eynen geWundet. de rotabit. dei t0dit oder nec lite ipli 0 degit mei sol och in ricliten nach redes rectite. '2 Bavarici libri speciem, ecqua n0n nisi tenuem quandam regulam saxonicus epitomator sibi sormavit, ex rerum judicatarum commenlario quodam uxisse, et vel ipsum judicem vel judicis assessorem quen-

232쪽

esse, Sed ad ecclesiasticam urisdictionem perlin Ure. In convictos autem animadverti u uic judice. Quaenam summo pontifici jurisdicti in principes ipsum que regem c0mpetat, praeci pii in sidei christianae causis, illustratur exemplis Childerici regis set escandi 'b regno destituli a Zachari papa, et impera l0ris Ollonis, similiter regu0 privati ab Innocentio, summo p0nlisice hujus n0rninisterii 0 ). Hucusque lanium continuuli avarici libri auct0 pedisse- quum habet saxonicae opito me scriptorem Quae saxonici libri quod litaburgens exemplo deinceps ad sinem usque leguntur supplementa sunt, hausta ex illis avarici libri particulis, quas supra indicavi a primo sux0nic scriptore idcirco rejectas esse, tu id a scribendi c0nsilio su l0ngius abh0rrere sibi viderentur.

dam auctorem habuisse indicant Verba: Doch et gen i nivi hooher bugge anne in hunt de lant lim ii gae. tWa i. e. in alii jurisdicti0nibus git an iure da ist uch ut. 1 Corruptissimus in exemplo lassi, ergian hujus capilis locus: -SWer inen mali veget etc. V, 0dem missi0nis vilio laborans legitur in rancogallica versione verbis: Se uri hon accuse n ulre et dit qui est aud0is seu pertur ii sui re vice do quoi l 0it perdi elote s0n0ur, se ii ne uel pr0ver, quant i ny a 0Ss 0r e ne Sechange d0it, per ne l0y qui dii Dum imperium vacat Facile autem perspicitur verba sis nivi ivniges si s is doch reli dig , non ad praecedentem sententiam S We einen an uegeta pertinere, sed male huc ransp0sita esse e margine loci sedi sol de babest Livndigensinem ivnige unde alien et ilichen ricliter n.

233쪽

Priusquam ver ad lanius su0s ista supplementa revocentur, paucis hic flendendum est, quemadm0dum reliqua avarici libri capitu orti Ansegis libr0, seu mavis, Caroli magni constituti0nibus, apud The0 donis villam editis c0nveniant. Ad Ansegis caput de perjuriis praeter loca superius jam relata pertinent: Cuput 314. Irritas esse alienati0nes in credit trum rati dein ge ullis ut sucius. In iis oculum ob alienalionem rerum ut si audentur credit 0res a clam absolvendum esse, si jura verit, nullius se fraudis c0nscium fuisse, quum res illas traditas acciperet teneri autem rem alienatam credit 0ri, qui trium leslium dictis pr0bet, eam in suam si audem alienatam esse. De nique si residua apud emtorem pretii pars sit, ad 0nsequendam eum in venditoris creditorem actionem transserendam esse. Caput 315-317. De pr0balionibus in surii causa vel ab actore, vel ab e apud quem iuventa est res furtiva suscipiendis ).

Caput 3 18. N0ta ad subsequentis capitis verba: Vnde irie in in gebor n. Parium ancillae, cui praegnanti dominus libertatem se daturum fore significaverat, liberum nasci; sed et ipsam matrem si dominus nondum celebrata ejus manumissione obierit prolinus libertatem nancisci.

Caput 319 - 21. De his quibus accusare et testim0nia accusationis causa serre liceat vel n0n J.

Caput 322. Ad capitis 20 verbum: sivberhur. Adulterii instar haberi, si christianus h0m et judaeus fornicentur. Hujus criminis c0nvictos unctim cratibus imp 0nend0s et ignibus cremand0s esse. 1 Intentius rimantem n0n lalebit n0tas praepostere insertas c0ntinere

Caput 3l de eo qui aliquem in vincula conjecit ad capitis 3 16

Verba sesWa mari ineu man, egrisset ;Caput 3l de deprehensis in recens commisso crimine ad subsequentis capitis verba seden a man deheine hant gelat ge-

2 Excipiuntur l. qui ex ingenua memina et servo nascuntur c. 19), quum servilem patris conditi0nem sequantur; 2. Xtraneae pers0nae in adulterii causu c. 20). Familiaria autem testim0nia admittuntur tam in adulterii quam in veneficii crimine. 15

234쪽

Ad locuti de pr0bationibus praeteriri commode n0 polerant d0nationes in ecclesias collulae, de quibus uberius agitur an liquae legis Alamannorum litulo primo. Ea est causa cur inseria hic legantur capita plura quae antiquae Alamann 0rum legis titulis quinque pri0ribus accuralissime conveniunt.

Lex Alamann 0rum. I. De liberis, qui res suas ad ecclesia Dei tradunt. II. De liberis, qui res suas ad ecclesiam tradunt et in beneficium sub usu fructuario accipiant. Caput 323. De donationibus in ecclesias collatis instrumenta publicam idem habentia conficienda esse. Caput 324. Ad praecedentis capitis verba: - is da ei Vrier

man sicli an in ol testius Wit gen da ma in o uch ni eman er en-den an sine erben. VPatri adquisitam censeri maternam hereditatem partus, quem destinctam in puerperio matrem aliquantulum supervixisse ex ejus gemitu constiterit Τ). Caput 325. Deficientibus siliis in paterna hereditate praeserrisiliam quae aequalis secum dignitatis marito nupserit prae illa quae inferioris conditionis maritum acceperit ).Ρarticulum litulis Alamannorum legis prioribus convenientem nonnulla intercipiunt capila, c0llecla ex margine praecedentium capitum, et inepte huc translata. Videntur enim reserenda Sse:

Caput 326 ad caput 31 de structis insidiis; Caput 32 ad capitis 3 17 verba sede es da st de sol singuot o anu angen init de ricliter Uriobe ina e de riliter ge-huben de sinen boten da ist uot ma e da nivi e vellete an da an V; Caput 328 ad ejusdem capitis verba sis sol e sprechen ichwil mi iuch ivr en iliter varii, undisi iv reli bieten .PEx Alamann 0rum lege tunc sequuntur silusi:

III. De liberis et servis qui ad ecclesiam fugiunt.

caput 326. ,Αlse in mens che ih gelu 0 unde sivi, et e in ei nolitichv - 1 Locus haustus ex ejusdem legis litulo 92.2 Ex Alamann 0rum legis titul 57.

235쪽

IV De liberis qui infra januas ecclesiae intersecti fuerint. Caput 330. Swer in mensuli in de hiichen ii ode stetit deran de hiichiivr V. De raptoribus qui de ecclesiis aliquid vi abstraxerint.

Adora clatum de probationibus, c0llectis X lamann0rum lege l0cis interruptum, deinceps perlinet: Caput 33 ubi quaeritur quemadm0dum convincendus Sit, qui rem furtivam exhibere perquirenti domino n0luerit. Huic de rebus sui livis l0c recentior quaedam manus ob argumenti similitudinem inseruit p0steri0res legis B uari0rum titul0s, qu0s sequens labula flendit, prudenter a primo avarici libri auctore neglect0s, quum jus e0s pr0vinciale p0liusquam commune exhibere ide0que a prop0 sit suo alien0s esse

recte c0gn0verit. Recentioris manus supplementa ex antiqua Bajuari 0rum lege hausta.

XIX. De canibus et earum compositione.

caput 333. De cane quem sileilhunii V vocant. L. 3j. c. l. h. t. caput 334. De cane quem triphunt' vocant loco cit. c. 2). Caput 335. De cane quem spuriliunt' vocant loco cit. c. 3). Caput 336. De cane quem bibat hiant ' vocant l0c cit. c. ). caput 337. De cane qui leporem sua velocitate comprehendit in intV loco cit. c. ). caput 338. De cane qui dicitur hapiliunt in Wachliunt loco cit. c. 6). Caput 339. De canibus qui majores seras quod inarawil dicimus persequuntur Magehunt loco cit. c. 7). Caput 340. De pastoris cane loco cit. c. S). Caput 341. De cane domestico loco cit. c. ). Caput 342. De cane qui hominem invaserit loco cit. c. 10).

Caput 343. Qui canem alienum claudum secerit, aut alium restituat aeque bonum, aut tantam pecuniam solvat, quantum e0ndemnari eum oporteat ex c0nstitutionibus supra relatis.

236쪽

Illaec autem jura, quaeque uinceps de vibus in hoc it,ro reperiantur a Carolo niugia non accedente pontificis Leonis auctoritale statuta esse. J

XX. De accipitribus. Caput 344. Ex tituli huius capitibus 1 3. Caput 345. Ex ejusdem tituli capitibus 4-6.

Tractatus de pr0baii0nibus pars, priusquam Bajuarii rum legis lituli ius errentur, coli uero iis capili 332 de rebus sui livis apud ullum inventis habundum es caput 347, cui ob simile ur gumentum praemissuri nunc legitur caput 346.

Caput 346. De thesauris in propri vel alieno solo repertis ). Caput 347 lit. u. De thesauro in via publica reperto.

Caput 347 il. b. De proclamati0nibus ob invenias res perditus suciendis. Quemadmodum d0minu probet, rem inveniam a se perditam esse. Similiter ad locum do probationibus reserendum est caput 349, cui illustrando olim adjectum erat praemissum nunc caput 348.

Caput 348 de tutoribus constituendis, quocum c0nserenda sunt capita primae collectionis 5 et 5.

Caput 349. Quemadmodum luto c0rruplae a se pupillae reus tuus criminis se innocentem esse probe l.

Caput 350. Ad capitis 348 verba se vel sol den Linden dennivi et phleger eben de ir ater tot vient a Z. De parricidii poenis. Caput 35 l. Ad capilis 349 verba: Ist in man ine innesi 0uWeuphlegae unde si du er si belluoret Ne dat ex c0ntubernio occasione stupra sunt separatim usi0diendos esse utriusque sexus capti Os. Qualis a reorum custodibus diligentia adhibenda sit.

Caput 352. 0u0rum sumtibus publicae custodiae mandatis alimenta praebenda sint. Caput 353. Quemadmodum sinita custodia captivi bona sua a propinquis recipiant.

Caput 354. Paterni testamen ii lubulas n0n obstare liberis sine usi causu Xheredatis.1 Ber tholdi ratisponensis verba sunt sedas hi metricii gelichete inem acher etc. V sumta ex e0dem illo sermone 60ebe II, p. 9), qui pr00emii 0cum de duplici l di0rum potestate suppedita it.

237쪽

insciis uredibus a desuncto manumissore concessae. Caput 356. De 0 recipiendis fugitivis aliorum servis. Japut 357. An liceat parentibus propter nimiam paupertatem egestatemque victus causa liberos in servitutem vendere ex . 2 Cod. de patribus qui sili0 di sir.

Caput 358. uemadmodum praeconis jurejurando probentur itali 0 nes ritu actae ad generales populi 0nventus ex Lud0vici pii constitutione ter quotannis celebrandos.

Caput 359. Ad praecedentis capitis verba: su er danne ni thominet de is de bu0gge schuldich. Indulgentiam in statuendo mulctarum modo adhibendam esse.

Caput 360. uid Carolus magnus de testibus diligenter examinandis statuerit e ipso Ansegi si capite 10. Cuput 361. De pr0banda usuraria pravitate. Caput 362. Perjurii instar esse si quis contra prae stilum regi delitulis juramentum imperii bona intervertat.

caput 363 it. a. Ad capitis 358 verba: sivssen elen a g. De celebrandis diebus d 0minicis et estis. Caput 364. Ad capitis 359 verba: die uosse sollen i uixi

Judices abstineant ab omni injusta exactione viduasque et orphan0s protegant. Ex Ludovici pii constitutionibus anni 17 Per I p. 2ll, o 3 II. p. l6, 217, c. 1, 3, 4).

caput 12. De teloneis.

Caput 364. De injuslis teloneis n0n exigendis. Ex ipso Ansegis capite, cujus litulum praescripSi. Ex 0steri0ribus legis B uariorum litulis p0s caput 332 insertis male nonnulla, servulo lamen ejusdem legis rdine, disjectu huc apparent. Supplementorum ex antiqua Bajustriorum lege pars

ulteris. XXI. De pomariis et nemoribus atque apibus et eorum

compositione.

Caput 365. De apium examine ex tituli citati capite S. caput 366. De eo qui in alieno pomario arbores fructiferas X- uiderit ex ejusdem tituli capite i.

238쪽

Caput 13. De salsis mollelis. Caput 14. De heriband0. Caput 15 se sensu regi0. Caput 16. De liberi hominiblis xore fiscatillas habentibus.

Aliquantulum ex librari0rum lassitudine urbatus avarici libri ordo sequentia sub sinem l0ca exhibui, quae orta SSe X supra relatis Ansegis capilibus, excupi duntaxat decim quin l0, o inagis statuendum est, quod nulla alia subest ali0, qua adeo diversi argumenii sententiae secum c0njungi potuisSent.

Caput 367. Adransegis caput de herib ann0. 0uu 0en assciendus sit, qui regis exercitum fugiens

deseruerit.

Caput 368. Ad Ansegis caput de sis culinis uxoribus, quo cavetur ne quis liber h0m ob inaequales ejusmodi nuptias vel exheres fiat, vel a les lim0niis dicendi rejiciatur. Caup0nis seminam ancillumve minis iram non pari quo aliae uxores dignitate esse, sed propter obsequium h0Spi-libus exhibendum benignius in adulterii causa de illis statuen dum esse θ. Caput 369. Ad Ansegis caput de falsis monetis. Qua poena assiciendi sint, qui salsa rerum gestarum

instrumenta c0nficiant.

Caput 370. Ad eundem l0 cum De 00na 0rum qui falsis p 0nderibus et mensuris in rerum venalium c0mmercii ulanlur.

eo Ioelio hem. In extremam avarici libri particulam c. 371-377 varia quaedam additamenta c0llula sunt, hausta partim e juris r0mani libris.l Locus respiciens male intellectam legem 2 Cod de adulteriis se0uae adulterium commisit, utrum domina cauponae an ministra suerit, requiri debebit, et ita obsequio famulata servitii, ut plerumque ipsa intemperantiae in praebuerit et c. '

239쪽

ti0nem domini ex animalium foetu adquisiti, de domini quod adquiritur aedificando c. 71, 3723, vel n0vam speciem ex aliena materia aciendo c. 73, 3743. Capita 375 et 376 de manumissis reserenda sunt ad caput 355. Extremum lassbergiani exempli est: caput 377 de liberis, qui ex subsequenti parentum matrim0ni pr legitime susceptis habendi sint translulum forsitan ad libri sinem ex margine capilis 384.

A. Supplementa hausta ex statu imperii pu

Germanorum rege. De imperi0 Summ0 0nlisice in regem conserenii fl):

fCaput 119J. Supremam regis jurisdicti0nem esse, ita ut

male nunc inserta patet reserenda esse ad finalia capitis hujus verba: sedes riches geWal unde eiserlichen amen.

2 Rectius in avarico libro semit de Wille die in erWel hant. 3 Cons. av. libri c. 122.

240쪽

statuere possit.

Cum ubicunque in regnon des Se re n0n 0ssi ly), in sollicitudinis ejus partem Oculos esse imperii principes,c imiles et viros nobiles, collatu in os urisdicti0nis po

Delegatam a rege judicia riam polestalem plus una vicella delegari non p0sse, ut gladii quoque pol e Sl3 detur.

fCaput 1204. Principalibus

quali 0r regni provinciis Saxo niae, avariae, Alamanniae et Franconiae singulare praee SSepalatii comite S.

Olim istas provincias regna suisse; sed Julium quum Romano rum regno potiretur noluisse Germanos aliis regibus, quam sui ipsius

regii Subesse.

1 Ber thoidi haec verba sunt Goebel d. II, p. 65ὶ: Esliani aucti de Laiser nichi in alien landen sein und alles uni ech nichiricliten etc. ' avaricus script0r: De keyse ma in alien landennix gesin unde ma alles ungeritile nivi verriliten.

2 Additi0nes haustae partim ex juris uuicipalis sax. rt. 16.