Hortus sanitatis, quatuor libris haec quae snbsequuntur complectens : De animalibus & reptilibus, de auibus & volatilibus, de piscibus & natatilibus, de gemmis & et in veuis terrae nascentibus

발행: 1536년

분량: 279페이지

출처: archive.org

분류: 약학

211쪽

LIBER QUARTUS

Lauetur eum a rabulossar post depura mixtum ex terra uel sorde aliqua. Almantionem eius, acquatitur enim ei proprie , sor tractatu.3 cap de antimonio. Antimotas mirabilis ex hoe ademtulines melaγ nium frigidum ecferam est in .gradu. licas. Avicenna Soluedo educit me uianos limis ulcerihus,ec inearnat ecconsolidat ea,&ditur plumbum uero funditur, eclion te. mundificat sordicies eorum

ritur. Et habet in fractuti, suis elaritatem Et strigilfluxum sanguinis mi um, re aquando frangitur. Et illud est melius ql proprietas eius est conserre epiletia , 5 suin fracturis suis no habet aliquid in terra perfuitatibus grossis. Melasiqua sorde. Et ideo ablutum ecmon Almansor. Antimonium oculum emis , dum debet poni medicinis. Est filaidsi ec ciens robustumapsius custodit anitatem

siccum in 3.gradu. serap.tibiamreg.ecipi. suppositum quo menstrua conserin it. Antimonium est uena terrae similis plura paulus capit deamimonio. Antimoni ,, ho. 8c est medietna oeularis, quod de eis Um sua fit ditate ec si irate sanauinemnitura metallo quia antimonium terit , de naribus strigit: dc ualet sistitietur colis metallum uero non similiter, metallti furi lariis oeulorum.

ditur animonium aduritur. Antimonia demores eo utentes habet oeulos ineo, ri Uarito clarius tanto melius. Et ideauto. lumes uia nemo consoria Somne ma

moseor. Melius ex eo est fortius ecillud culam Nn cumentu aufert, maxime spaquos se aiturae habet infracturis suis ela rum de eo miscetur. ritatem Ac luminristatem: ecquod est inisterius mundum. α nonhabet aliquid adi CAPUT. A. Atrameneum

212쪽

ATra tium. Ite in ipso sunt adustio uehemes, smen recursuum sanguineorum consiti et o rerum Isio ex cratio est stiplicitas plurima. C fert ido Atra se mira, & herispirae qnlinitur et aqua mentum coriandri puluerietatur autem super fraus - se dicta dulentum uulnus et ambulatiuum adurite, eo sit earnem additam. Confert etiam suxui B G anu. Cus sanguinis narium Sapostematihus ginis. I sus speci giuae. Et prohibet fluxum matricis, a 'es 8c pis nituet etiam in aleo i ad abstergedum,ec Atacturae ec subtiliandum romtudinem palpebram. quotidia Hoeidem dicit Plinius:aicet per aliaeba .

lib.dearum Inibus 8c salibus. A menta Lxmen. est aqua Actinctura cliterra siccitas coagia di,' Isidorus. lauit.Et est in sui natura ealidore ecfeeu. Nil Alumen Huius multa sunt genera, quorum melius i uocatur aesti Hispania. Et ipsum quidem denigrat luminς, corpora. Et augmentat rubeum rubedine. 'lumen

r rum. Atramenta composita sontex sale ' soribus resulphurere lapidibus. Et est in eis Dis tingMis . aliquorum eorporum liquabiliumrquoni Est auteam ex eis sunt,utealesitum Sabachar eis G salsugo

nerantur ex maioribus granis atrameti:& - terrae,

dici soluitur salselo eius nisi cum eo quos V ET est hyeis in eo est sulphureum, postea coagulat--.-- me ex aqresiduum. Illudi iam cepit uim minera si re simo ec estiuis solibus maturatur Hu in aliquibus eorporibus. Quod autem ce ius speetes due sunt, reliquidct ec spissum perit uim ferream ,erit rubeum aut croceu Diosco. Asuminis species multae sunt eclaui,calathar.Quod autem ui meream, erit medielas tres necessari, Romesi,scissum uiride stetit calcatum. Vnde possibile est reliquidum. Rottidum probuhilius e , qtilla duo artiseialiter fieri. naturasi rotunditate forma tu est fistulo, - - tr o A ' idio sum subalbidu fricabile non lapidostiis aliqua ex parte salist, pingue scilicet re, Auleen in . r.eanone. Atramentum uehementer re argues. scissum astoptia. lidum est ec siccum in.3.gradu. Cmnia reum est,quod est quas flos albus , totum suntadurentiaret stipite astabiti conferat dum, leue&c. Liquidum deinde melius humidete ac duriciei palpebrarum, Naspe est; uod est leue perlucidu, in summo ali. ritati earum aut apostematibus inguinis. quia in modum floris quasi lac habens , Est autem in atramento uirtus ueneno Rassin lib. de aluminibus ec salibus Alosa, esiccans pulmonem, ita osortasse ins men est leti quod coagulauit siccitas ter i ter scit. Suffluttit autem iri naribus pro rae: c est in nutura sui calidum &homirapter fluxu sanguinis.&proprie althoe hoae retinet omne uolatile undisiecit ecdeeotaro quo etiam fiunt licinia. Et ponia rateorpora.&augmentat tincturam eorratur in fistulis: Nextirpant uentositatem. Alctim ista. Numen large sumpto uoca. Licinium quom feet Dreeribus auras Ac hulo, dicitur omne olliguttinetiar: ira sanies eius, ecprohibet corrosionem den corpore aliquo, utin pannista conis. Et

213쪽

seut sunt diuersae tincturae sic Ee alum nacliuersa. Nam tinctura quelibet alumine suo indiget, sine quo imprimi non posset, uel cum corpore Iigari. Vnde non ut uda putandaIumen dat lumensed iacit adhe, eere lumen is est eolorem. scut apparet in corio:quia non preparat cum galla, si non imprimitur tinet ara. Itam galla es alumetincturae nigrae sicut cinis clauellatus e Humen gladii. Alumen quom de quo agitur est alumen rubeae tim harae, licet alumen non rubificet nisi album. OpERATIONES., Platea. Alumen ealces disse. in .3.gra. Virtutem habet consumendi, fic uehemena ter desierandi. Quod album est melius est ae acuiti ec salsugini immixtu. Quod

aut feeulentu &eerea est impurum rusus eius contra rancrum re inflationes gingi, uarum, A contra scabiem. Balneum aquae alumineae ualet hydropicis, scabiosi saris, teticis. Diosc. Oe autem alume uirtute habet constrictiuam&uehementius consumptiua . Medetur dent m putredinibus

de sanguinis fluxibus. . Gingiuis humectis seu dentibus mollibus cum aceto uel melle.. Idem aurium fluxus eum succo poligoniae eurat:earnes quo suffluas ecpudo, res alarum uel inguinum sanat.

. Avicenna. Alumen est ealidum Ac sti, cum ad .3. Exiceat& prohibet fluxum Ois sanguini cursum superfluitatum Ec essu sionem earum.

, Cum aqua inter Rettsharadid est cinis,ces ec pedieulos eέ fetorem oris tollit crafece uini: tantundem aluminis deseceat uleera disseilia, cum sal gemma ualet corrosioni ec adustioni ignis. . Ex lib. de na .re. Vniuersaliteratum eraptum ec siccum est in. 4.gradu stiptim ec inliticativum,& uisus Obscuritatis elarifieatiuum, superfluam palpebrar5 eat

s nem aut membroru eorroditi pessimai. Eil sicca uulnera inhibet ne eorpori perambulent. Cum aceto ec melle mixtu de res consertat infirmos. Et ualet tumidis

gingiuis.

splendo, re plus fulgeat

uenit mittitilla θc sontibuς ει etiam in montihus quandoo, sed rato multus autem Iahore in lauando.Sed etiam per multas minutias terrae 8c in eius sorditius inuenitur sociatum: inuenitur tame purum et DC terarae uel bituminibus i se admixtum sicui uel argentum. Item in eodem li. Aurs ce teris metallis est preeicistis durabilius ectractabilius omitempore fulget, & eo inis quinatum rubigine no consumitur,uisum fouet. Et quato rubieundius est,tato meisus.In duplo quom poclerosus est cli argentum,auto,aut stantisi. Ca sit generosis smum super ola metalla,nihilominus est maxime ductibile super omnia.Omi me tallo teperatius est. Et ideo quia caliditas eius modici cu excessus,non locat in gra clusolum quo non resoluitur. Auror. Aurum ita o ri5 solum est inter metalla pciosissimum, sed etiam solidissimn habet colorem igneum splendidum uouente uisum. lnigne positum, no comburitur seclpurgatur di probatur. Ita a triplici de causat igne ponitur ad examinadum ad purugandum,& ad fabrificadum.Sed et humano corpori maxime conuit, Unde in cibo sumptum, iuuat multum. Arist. 11h.3.Avis

rum pro 'o liquatur calido: ec si laetii sulphur mundum purum Nargen Quiuum Optimum cum rubore clarum, uerit

in eo uis ignestatis simplicis non ureris, erit res optima, quam recipere pollunt Alchimiste, ut ex ea fiat aura. Hoc em i eo uertetur lauru. Avice. Aura mul tipi est scilicet uaturalemagistra epciach dic.

Tatii

214쪽

Ieci

GEMMIS.

zasci obrisum colon & aliis modis. Et illud quidem quod est de alexis ualet magis

j au' acre quo non potest operari. Auruautem de alexis e tribus modis stilicet de petra capillorum ec sanguine ovorti. Noenim potest aurum elle aurum de alio lapide. Quidam autem faciunt falsum autum se &argetum. Stringunt enim id est duutant stannum Ecclesbantiae dieontineargentum. Sicut etiam auripigmetum cu subtus stercus mititit,ibi cs miscent salarmoniacum, &incorporat cum puro distenso perso eum barbatum eccum mercurio rubeo ecdictit Q sit aurum ueria. Cuiusmo di sit aurum septem modis per magisteriutentaturato cognoscitur stilicet in solutione,in lapide, in podere, igustii,in igne,in sublimation in susone. Porro naturalis auri natura olida est Ec sicea, A qulitti habet serrum de natura siceitatis re duriciei,

latum habet aurum naturam hona ae moriem fit autem in uentre terrae de argemuistici bono nimis ,S de sulphure non multu

rubeo cocto.

Ex Iib.de natu re. Aurum est calidae natur lepram ac scabiem curat in puluerem redactum ec antidotis mixtum. Habet

enim uirtutem confortassi , mo Q in eo oretur,aut membra nutriat sed Q alterativa Dirtute corpus immutat. Vulnus ex auro ac tum non corrumpitur in tumores.

i Hali regalis in practica sua sermone .a. Aurifolia carnem comedunt sine morsu ra sunto sicca subtilia. Limatura auri co fortat eor,& pulsioni medetiir.

Alealimia auri melior est tenuis remagis desiccans, & amplius elimas. Quae si

comburatur et leuetur desecat oculorumi ulcera sine morsura. Autor. Auru ut dictum est superius omni metallo est temperatius. Unde quia calidita eius modici est excessus ideo non loratur m gradu,liscet in gradu ponatur ab aliquibus.

i Avicen. na cano. Medicina aurum e sese subtile, confortat oculum in alco

fot positum Conseriti doloribus eordis, ae tremori eius. Retelio eius in ore, scetorem ipsius oris remouet.Cauterium me

Ilus est A nes tua sanabinae quod si eum auro. Confert etiam doloribus cordis sac tremori eius ae timori animae ct ei quistius loquitur.

Isido. Aurica leti da

splendo

rem auri

ee duriere eris possideat. Est

autem nomen corra

sim ex

ngua laistitia et greca. Aes enim Grece calcho uoeatur : fit autem ex ere ec igne multo,ae medicaminibus ad aureum colorem perducitur. Ex libro de nataetum. Ex ere fit auricalcum

se dictum , quia splendorem habeat auri, uel quia de ipso sit aurum. Dicitem Phi sio. inlib de alumine.Limen quod ex urina pueri re auri calco sitaurum optimum Quod int Iligendum est in colore, non in substantia Dieii enim idem Aristot. Q Uariatur color,sed substatia manet. Hoe au/ticalcum frequentius scriptum uocat electrum: ec hoc propter colore electro pro pec5similem. Ex doctrina alchimia . Esautem transmutatur in auriealcum , Ouod fit mediante tui hia,qui sumus eius albifiγcat,& habet naturam spiritus: statim. ea puluis eius proficitur supersa fusum, a miscetur cu laminis erisaci ipsa cris fusio

ne thuthia rarest di fugam qrit tan4 spiritus eunde apparet eius sum sit pertris corpus susura,sico seeat ipsumcla simus

eius est temperate albus, ec album huius modi mixtum eum rubeo reprimit rubeadinem di sit elinum, ec ita auricalcum C AP vT

215쪽

LIBER QUARTUS.

tinnitus dulcissimu ,ec hoc maxime si eri bus inii ei misceatur tunde tubas ex argeto due ites tui hoc, precepit Moyses fieri ad terrorem hosti & tiqui ,ec exhortatione ad bellum admouentu li: li l dum, qa

quom castra di populos ad esca conuoca. percurrit eos. Ainenti uenae multae&in multis par α πὰρ Inuenit tibus orbis reperiuntur: nec est purum in autem specialiteri metallis,sive in fornaγse sicut aurum,sed terrae ac sordibus incor cibus argentariis guttarum concretio e te poratum 8c admixtum rideo labor maxiὰ res inherens.Sepe etiam in stercore Detumus est ut per ignem expurgetur: Firmus stissimo cloacarum uel puteorti limo. Fit autem purgationis eius ualde nocivus est etiam ex nimio in eonehula serrea imposinὰe de faelli purgatur fumo huiusmodi to,patena testea supposita. Tunc enim eir multo infectsi, nisi sumo muris aut armo, culinito vasculo circumdantur carbones:

iaci speeiebus ac ubi purum fuerit argeὰ sic argetum ex nimio distillat: sine hoeium, durabile est. Impurum de facili eon, ne argentum,nem es inaurari potest. Tatrahit eorruptelam. Argentum consolidat tae autem uirtutis cut si super sextariti ar alia metalla,&quasi unum efficit consolis genti uiui,centenariu saxu supponas onedaia. ristatim resistit. Sinautem alari serupulu . Ieuitatem eius raptim sinu recipiet. ΓαδOpERATIONES, intelligitur non pondus sed naturam esse Avie. in.2.eano. Argentum infrigidati cui cedit. Seruatur autem melius ivitreistium est de exiccatiuum, bonum est ualde vasculis naceteras materias persorat: Poseabiei ec prurigini. Eius confricatio tui autem datum, interficit ponderis cauis eum aliis commixtio bus,confert foetori sa.Avicenna. Argetumuiuum subtu terisories. Ae tremoricordis echumiditati ram nascitur, propter humiditaterna nabis, uiciosis. Constan. Argentum frigi in loco illo existentem.Et hoc euenit pro dum re imperatum in humiditate est di e pter solem&aerem,qui tangunt en Ideo eontra humidum-Uiscosum flegma. Ca emcitur eurrens propter huodidita irredimia tamen auri sortior est& melior aris frigiditate quae in eo sunt: nete effeigni sistenime Rasin Almansore Argemum in loco frigido.Exlth danar re Argentufii Eumere is tremoriproficit. Car uiuum est reuma calidum/humi in a.d is araenti scabiei at in corpore orit gradu Iicet in quihusdam libris inueni

ecpaetulis quae in oculis sunt bona est. tur esse frigidum. Exurrium potestalii

216쪽

extrahitur ab igne elam mali 1ahite 5 tractabile admoen arvis ad maxima sarmaacula facienda. Denio sine argeto uiuo nopotest sim deauratio. Cfiet argentum noc5 solidetur argento medio hoc uidet honesieri cum argento uiuo.

OpERATIONES.. Constan .inli graduum. Argentumuisuum cali. est in .4.grdu re humi. pelicua roseapitis oecidit re reptilia omnia ratio, targiro re aceto re oleo. Fitcphontiadcurandum Rabiem. Fit etiam unguetum, ad pustulas optimum. Plate. argentum

unaum habet uirtutem dissoluessi ec pene/trandi farinam lupinorum amarora:deeoquitur in aceto sortissimo isset ad spissitudinem, ecamentitaui extincti facto comγmixtione, eaput patientis ex abundantia pediculora peragitur per discriminalia.. Extinguitur aut uel cum saliua,uel sibeatur cum cinere ec saliua. Aut cum capillis 8c saliua . Aut eum puluere ossis sepiae ει saliua. Merius alat dicitur extingui, ualteri rei potest admiscerirnisi enim se extinguitur:ipsius ad aIludno fit admixtio.. Isid. Argetumuiuti potui datum,inter . scit causa ponderis. Item Diose. dicito argentu uiuum hibenti mortem tribuit, euadere tamen poterit, qui hoc hiberit eas

prinum Iae hibendo ae soluendo ae semouendo,uel etiam hibendo uinu addito ab sinthio inapi uelysopo.Cuieunm maeroadh et,ipsum percutit Seorrodit.

. Atace.Argentumuiuti sublimatum,interficit propter uehemente ineisionem eceius Ora fortis est hibere dc lac et uomere.

Sed Galenus dicit hoe expertum n5fuissa se. Scio Q quidam bibit argentumuiuuin stare,dum agitaretur siti ex uitro arto,

putaris se uinum bibere, ec duabus horis effluis idipsum reddiditas in peluim,ec. nihilnocuit. Dicunt enim quida ex tinctum interses uia quiequid ei obviat sua grauitate corrodit Interficit etiamur e

Et edi eius fumo sugiunt ueri es re seris . pentes uenenos. Item. Vapor erussa , ciraecidere paralysim,tremorem. Fumus

eius destruit uisum 5e auditu. Et facit oris fietorem eum transit per ipsum, quare ca,

s purum et fusti gracili uenatum discursu Quod uero pallidius aut sandarace si

milis est, deterius iudieatur. Est ectertia genus squamosum quo miscet aureus cosior. Vis eorum est ut saniarace sed acti Cr.mmath. 34. Ar meum est eae ea de stateria qua re sandaraca. Quod ex eo optismum est eorhris, etiam in auro excelletis.

Ex ith de aluminibus ec salibus. Aiseriise eum est ealidum echumidum 8c est diore

si generis,scilicet rubeum ,eiuinum de Ia

minosum. Est arsenicum simile sulphuri

in multis operibus. OpERATIONES Aulam. Aliud in album, aliud rubra, .ariud citrinum: omnia putrefactiva sunt ec mordicati . Est aute ealidum in.3. sic cu in a. Pilos abradit ec adopinciae eu gff ά mi pini conuenit. Emplastrum cum eo .ft super uulnera. Cum adipe di oleo ecim: haphat humidae re pu-

217쪽

homot&hemonosdas. QMod aute ex eo sublimatum riinterficit. Eae rubeo quide. melius est q' est puluerirahae. Diosc. Arsenicum nascitur in metallisuhiectandaraea. Assatur autem intesta donec mu teteolorem,re reponitur. virtusei stipitisca est,cum ealce uiua mixtum ec corporistit Mollit pilos.

gans,

t ac uirtu tum & hoe nomeneadit super duo. Vna . est quod cadit super omnem medietna cohu, debilius 1n eo remi s. Indo. Berii u.nientem allatii ueneno,eoq, resistit u riu, in India gignit uiriditate similis dima viti eius Ac expellit nocumentum eius proragdo: sed eum pallore Politur autem ab pter proprietatem quae est in eo. Rasis. Indis in sexangulas formas, ut hebetudo Beetaar est lapsa ei trinus moisis , non ha, doloris repereuuione angulorum excitet. hens saporem,unde sapis est uergens ad ea Alitri pestius non habe fulgorem. Cene 5 albedinem habens coloremia eius sunt novem. Hasi mandus mino/ uini,& est leuis splendens sicut lumen. niet, lib.to. Berillus est coloris uiolλ i ossa Tio Nps . uer aquae marinae.. Smpi. Lapis beMarconuenitum mi OPERA I lGNES. quando hibitur ex eo pondus duodecim. Huba scripsit Q coniugii dat amore. Et granorum ordei, aut linimentumst eum portantem se magnifieat. Dexteram strin eo super Iocum morsus liberatnaturam a, gentis adurit. A qua in qua iacet potaua morte,&expellii uenenum per sudorem, set infirmiη oeulis, tollit uictus&suspiria ideo pestile eo ualet. Et quando p .ec eunctis epatieis sertur eurare dolores. nitur lapis in annulo,et ponitur in ore ipsi. Arnold. Beriatus est lapis ius colore os qui sumpsit uenenum, ec sunt idec ali pallidus, ut lympha :forma eius in hexa, quantulum conuenit ei. cena. Cues genera eius sum noue,qui mi. Et quando tangitur cum illo aeuleus i. os pallat est melior. scorpionis prohibet ab eo postinodum

218쪽

DE GEMMIS. ira

tum Aris'enum,

arme

Adclinas ad ipso sumesentiam ad auserendum nocuis mentum :&erit rapis ille quem uidiue sens ad esuinitatem ec albedinem, habes colorem uini,ct eum hoc erat leuis, splendens seu lumen. Etiam uidi in eodem sufficientiam illa ----uidi in aha medicina simplici

amari eustoditoris legis dei:& est uerumu, ipse emit hunc lapidem et dedit pro preeio ipsius palatium Cordubae i principis

stirere. CAPUT. a citrinsta tem notum frigidum est in. gra see. in Σ.

IJ Elli' est qu dam uena terraequar precipue in

viculi Amenia inuenitur,unde habet uirtutem marinita eonaeingedi. Est autem eligendaqa subfa , rubeum est secundum omnes partes, Non hice hah naeolores distinctos raliquantulum Ol. Pan fragile. Serap. Carmentire id est lutum aro' p. menum, ec est in imbar,color eius e Ultram Bellis eroeeitatem ad rubedinem tendens :& te culi mari ritu et to sicuti litur calx , ct est lenesne

, 'u' lapide.Virtus eius est desiccat desiccati si umbi one sorti. 1iei homi OpERATIONE s.

sunt lapides parui et albi,qui inueniuntur in ripis marinis cohsreies Reui dentales. Sunt frigidi 8c ueci, sed eoru excessus ab autoribus non determinatur, pontitur inunguentis ad iaciem clarificandam. pERATIONE s.s puluis eorum subtilissimis resoluatur cum axungia gallinacta prius resoluta,relat unguentum pro facie stergenda. Ponutur in antidotario Galem inunguς repluies quidem iam sanati limi expelli, eo ei trinomolime retaturum Ioria Titi inropterconsuetudinem bsede citro. Bendi io m rem uino subtili. Et hi EAPUT.

219쪽

de natu. rerum.

220쪽

ride optio

-oceultum esus enim uiriditas rescit oculos. Idem. . gigne ins Numidiciam marmor Numidia mittit cly habet: Un cutem eotem succum dimittitero eo simia 1 de N aq iere unde&nomen aecepit: non crustis,nfusa, sa sed in massa &liminum usui aptum aes Miim lates stiana eolore einem appellaturi ius alli

emunatus accendit qui

us eius e stru

in ipsis sunt uirtutesciunt preter illam duodeeim species minus ea utiles. Iul. Cathun ii genera sunt duodecim sed pι statiores qui uidetur surgere ac uelut igne essundere. Et dicit Aluredus, oese sigilltim lapidum. Alti uero quia carbunculus potest imprimere figuram suam omni alii

lapidi, Ac non econtra. . CAPM T. m.

st quia dum

Albertus Lapis malefarios se

sanos est cotticis mea aequi N. 1M Memmcluto melior est structuris: ex molli uero tincturis utilis.

SEARCH

MENU NAVIGATION