장음표시 사용
761쪽
DE IVS ΤΑ ΠΑERET PUNITI ONEssoribus insid unt,ne 3 eae eis ad quos Accedunt osa auferre conanta sed quantu iplis ad opus neces Tariu fuerit co Prendentes reliquum dimitii: Nos et ut sobrij sapienteSP qum tu congruu nobis propinquum. ueritati ex ipsis fuerit,persequamur eliquii praetereamus. Et sicut in legendis rotis sentes uitamus naci talibus sermonibus
quidquid est utile capietes,noxiuitemus linc Hatilius. Ut aut hoc Haliiij consilium Iectores recte exequi popsint tria ut ego existimo illos facere oportet Primu est et ut cu ad gentili utabros legendos accedunt, firmi Sc sta-hiles in fide Catholica accedant,&illam semper D Oculis habeant: Sc plus sacrae scripturae Sc ecclesis catholics credere proponant: quam bis mille philosophis oppos, tam striam docentibus.Na ob hoc sola animi propositu, speranda est in Deo qd non permittet illos,a gentilium libro' lectione decipi. Si aut quis nutas, aut dubius ad illou techionem acces1erit: facile ab eis ad suu errorem trahetur. p ite Ist illis necessarium c humilitas,qua nolit: soli suae prudctiae inniti: sed agnoscat se holem et se, qui sacile decipi poss1GS si aliqua argumenta fide cathol: ca pugnanta a Q pse forte soluere nescit,apud illos lege
rit,iRm non uereatur ignorantiam fateri,potius in scri plura dicere mendacem,aut ecclesiam errare. Et sic scripturam sacra Sc eccinae simam semper suo iudicio praese renS,quauis ualidiissimis argumentis ex gentilium lectio ne Cppugnee,nunquam succubet. Nam ut Salomo ait ubi humilitas ibi sapientia. Tertiu deni in necessariu es ut cum gentiliu libros legerit, pluS sensuS qua uerba co sideret,pIus quid, quam quo dicatu attendat. Nam a solum uerbo Ist ornatum nores ipsas considerauerit: facile a getilibus, qui nimio uerbo ες Plendore fulget,deca pietur, Qui it sc Cia recte peregem facIle Deo adiutoreueae a falso discernet speciosum aulli, ScsctIΠΙΓphano separabit, Eci ac tutus ad gentilium lectionem accedet, Ut eae 1lla proficiat, erroribus illo ruet reiectis ueritatem fi dei catholicae conueniente in suu usum conuer dens: que
762쪽
admoduolim uir Israelita mulierem ea gentibus c Apta, quae sibi pulchra uideret,lege perna ite te matrimonio sibi copulare poterat: Si egressiis fueris canui lex Mos - Deu. taca ad pugna contra inimicos tuos,et tradiderit eos dras DeUS tuuS in manu tua captiuosq; duxeris, & uideris in
radet cae ariem,&circucidet ungues, S deponet ueste in qua capta ei sedensis idomo tua flebit psem Sc m trem uno me .se: Sc postea intrabis ad ea: dormies custa, Ac erit uaeor tua. Ad huc modii ego de gentilium dot trina, si ea ulr ianus sibi copulare uoluerit: faciendae: Ie cense Nam btus Hieron.in Epra quam scripsit Hagno orator: Romano cuius initium est. Sebesium nrm :de ea de gentilaum doctrina interpretatur ea u de mulie re gentri: capta lex Moysi facere se cepit, antequam illa
Caperetiar In uxorem. Na cum argueretur, quod libris ecclesianticis admisceret iras Ethnico iv,Sc sacra propha
ni S contanii Are O tendere uolens id sibi licere, &multorum sancto Ist exempo id fecit Te, Paulum inter alios in exemplum producit,qui aliquoties Graeco' poetarum uersus ad sine senter: tize confirmationem citavit. Et tandem de eodem Paulo loquens. haec ait At ne para hoc Hiero. esse ductor Christiani exercrtus et orator inuictus pro Christo causam agens etiam inscriptionem fortuitam, arte torquet in argumentum fidei. Didicerat enim j ue- 1.re. Irro David,extorquere de manibus hostium gladium, EcGoliae superbissimi caput proprio mucrone truNCare . Legerat in Deuteronomio uoce drai praecep tum, mulae Demasius captiuae radendum caput, percilia, omnes pilos EcUngues corporis amputandos Sc sic eam habendam in
coniugio. Quid ergo mirum,si Sc ego sap1entiam secularem,Pp eloqui) uenustatem,ix membrorum pulchritu dinem, de ancilla atque captiua Israelitidem facere cu pio Et siquicquid in ea mortuum cs Idololatriae, uolt
Ptatis, erroris , libidinum uel praecido uel rado , 5 m,
763쪽
DE IUSTA HAERET. PUNITIONE.tos purissimo corpora uernacu oscae ea genero domIno Sabaoth Hactenus Hieronymus, lulallam Deuteron Onah lege de sapientia serari,aut de ueritate in tergentales
nata de nutrita, M a XPIanis capta,Non ta interpretatur,
quam innuit polia de Illa interpretari. Ideo ego operae pretiu me faciunt eaei si matri, si ill Ius legis singulas par teS eXplican S,huic proposito Accomodarem,ut Inde aliqua ex parte discamuS quatenus laceat gen illiu libros legere. Ad pugna contra inimicos suos egressi sunt doctores ecclesia1tici,qn ad subuertenda mundanae sapientiae dogmata Ocesserunt. Arma ubus instructi sunt ad pu
gna,inter alia Paulus dicit esse gladiusipus Q cte fit uerba Eph,.s Dei. H moi glad0s annati erant icti illi de quibus regius Psi et propheta ait: Gladu ancipites in manibus eo 1 1, ad facie
dam uindictam in nation1bus,increpationes in populis.
In huc bello,aliqn capitur mulier pulchra: quia uari dOcti Ac fideles gentiliu libros perscrutantes, inter falsa it
Iotu dogmata quae subuertere conanἱ pulchram aliqua ireritatem, Sc decoram finiam repcriunt,quae illis mirum inmodia placet. Et hanc 11ςs in domum ecci scatholicstrancere,et ea sibi uelut uXOre marito copulare uoluerit,
DO proh Ibet: haccri condria one ut prius puellae cς ariem radat ungues abscindat,vestem. in Q capta fuerat de ponat, sedcs apud nos,feat prem&mpem suam uno mcse. Capilli Aungues no Iuni necessta ij ad cormis humani uita,nec ad perfecitaribus subsistentiam constitue da: sed sunt illi Oino superflu1.Radere ergo puellae Caesa me, ungues Illius cir cidere,hoc significat, ut qui dudin illa pulchra ueritate apud gentiles reperta superfluufuerit, Ednullius prorsus utilitatas e secetur. Er quIRue stes saepius ad 1actantiam Sc uanam ni iam, quam ad tegumentum seruiui,hinc est quod uestis depositio,iqua puella capta fuerat,signa ficat ut ueritas illa inter genti Ies reperta,inflatione nudetur Sc tumoris superficie qua
apud gentiles uestita inuenitur qui dicentes se ei se sapietes Sc apud semetipsos prudentes, nunquam humiliter
764쪽
L I A E R T E R T I V s. o qua nouerunt: sed cum is situ βί grare ambitione . Sub alia ergo ueste est nobis mulseri sita coniungenda: quia eam iptam quam ab illis didicimus ueritatem non cum
i pompa eo in fastu,quo illi : sed cum sobria grauitateoc 1 me ullo supercilio scribere & proferre debemus. II la in apud nos sedens fere debet prem Sc mi em suam, eos uidet Icet a qua hus gen ta est. Flere illa d on quia ipsa feat : sed quia eos qu1 illam apud gentiles leguΠr,
perd1tionem doleant. Hac. n. locutionis figura in coi Γ- Uerbio uta solemus laetam epram dicentes quae laetos fac et legentes βί domum traste quae habitatores illius P Uocat ad tristitiam. Eadem etiam figura saepe sacrae titutur irae. Nam Paulus ait: Span scimpostulare pro nobis R=m.
gemitibus inenarrabil1bus. Postulare di Ec gemere : Ga quos ipse tua gra repleuerit, postulare facit & gemere, Et bilis Petrus de Iuda Scarioth in aestibus apsoNIoquens interat adscit Et postedit agrum de mercede ini
quitatis. Podedit e illum dicit: quia fuit causa ut possit de A . xxetur ager ille, qn proieet1s ab illo Argenteis in templo, facerdotes praeceperunx ut illa pecunia emeretur ager figulicin sepulturam peregrino N. Nam Φ ipse Iudas non possederit, constat ex matthaeo,qui refert agrum illum mat.arsutile emptum postin Iudas blaqueo siuspend erat. Nihil
igitur obstat ut nos eadem locutionis figura utentes, dicamus ueritatem a Chilitianis apud gentilem reperta, flere parentes suos: quia nos prouocat, ut pro illis qua illam scr1pserunt dolentes ploremus. Nam ea Picuocate saepe quoβrna1ramur ingenium dolemus perditionem. Sed hunc fetum mense uno complendum est e prscipit lex: quia scriptores illigetiles cum nihil boni in ii ita sua egerint per quod iram Dei sempiternam euadere PQ sent tota urta sua illos fuisse bono opem steriles,dol re portet. Quis non merito compa latur Socrati, Pla toni,Arasto tela,Plutarcho,Ciceroni, Senecae, Plinio Iu
Trori quos cca constat multa ad vi mitem specitaui a d b
765쪽
DE IUSTA HAERET. PVNITIONExisse plurimasti; sinias grauissimas scripuisse Doledum
certe esst,eOS qui tanto ingento ualuerunt,& tam grauit fimas istas ad alioni profectum scripserunt, ne alie urae inuenire,qua a gehenna declinanteS. Ad gnam perueni rent sempiternam. Hanc re ruet gerenda Nimaginem Scambram in Deuteronomio scraptam, piacuIt tam late explicare ut sub illo irae cortice latentem uerrtatem manifestarem, quae docet nos quo pacto ueras sitaS in gentilium l1bris repertas raras usibus accomodare debem luYta hunc modum, multi doctissimi a ri Ac sancti, tam Graeci, quam Latini, quosir catalogum HieronymuStelat in epra supra citata ad ma una Oratorem, eXle cicione gentilium scripto Nplacerutr&multas Inde grauissimas Inias 1n usum ficiei catolicae tran stulerunt. Nec
soli homines isiti. qui etsi docti re sanct i, ut homines triscripserunt : sed illi qui spu scio vis irante loquuti lunt,
qtions lingua fuit calamus scribae ueloc1ter scri tIs, eπgentilium l1bris aliqua tanu male ab 1llis reicia, in suos
UiBSconuerterunt. Nam btus Hieronymus te L Atur, Π
dam esse in propheta uoluminibus de libris gentil:usumpta, Sc Salomonem philosophis Tyri nonnulla ἔγ- posuisse Sc aliqua rndille. Sed his domisi de quibus notam aperte,quod dicimus constat, ad Paulum ueniam' mirificum Euanget' praecorem, de quo negari non Ponillum gentilium poetara uersibus ruasse usum. Na in prio . o. 17 re ad Corinthios e pra,hunc Menandri aerium adducit: Corrumpunt bonos mores colloquia praua. Et in epta ad Tatum Epimenaeis poetae, quem gentilatam Γpheta Tit. 3. appella uersiculum citat ic dicentem: Cretenses sempmendaces malae bestia uentres pigra. Et apud Athenieses disputans partem uersiculi exametri eae Arato citat, Ari'. ir his uerbis. Ipsius.n.&gen' simus. Hos igitur uiros fan clitate Sc doctrina clanissimos imitantes a gentilium ii hcis non omnino abstineamus sed quod fatas, S quandiu licet Ilos legamus,non in omnes: sed eos solum qui nimium nocere non prasin ecpyssentaneum ualen Pro
766쪽
LIBER TERTI V S. 367 Pinare uenen una,&A quibus ahqi possumus cApere Uti-
Σ1l1o facilius sacras 1ntelligemus scriptura S, α sic tan rueri Israel: ta eae auro Sc argento ab Aegyptijs,tar: qua Sb inius tas possestoribus, ablato, Theologior taberna
culum conii Druemus, Ila quo uera Dei Notitiam a mequia
ti, illum ut tenemur) colamus, fid e Sc sp e Sc charuate
Haec furit antidota omni: a, lirae contra heresitam uene
iaa,ego toti Christianae reipublics consulere CDtAS,ma gna cum solicitudine excogitare potui. Forte al S mῖrori ingeni j acumine prsdstas plura occurret i remedi AIMSt qus per me nunc enarrata at me gesta lini V ora Pu to fore meliota. Ego hactenus quod portas prest ta,& ut talentum mihi cred1 tum Deo a quo acceperam cu usioris redderem,Ecclesis catholics ruinam minanti ea QUA potui parte manum dare tentam, OcS haeresiam radIC SProderis,ut 1ll1s sublat1s facile omnibus ligretibus eatur obuiam, Ie amplius ille oriantur. Reliquum esse , tri UOS omnes Chrisiani orbis rectores, quocunq; dignitaris aut magistratus nomin e censeamini, diligentati: me curetis has quas nunc ostendimus h gre sum radices Orsius euellere,et sic facile Deo adiutore poteritis p psm uobis comissum ab omni ligreseos ueneno 1lissum seruare. Si uero hoc onus in solos reos & alios Eccriasticos recto TeS re cere uelit1s, dicentes hanc curam illis solis fuit se iniunctam audite quid de uobis & de sancta mre Ecclesia toto terra1ς orbe dissuta, Deus per Esaiam prophe- Ela. 'tam dicat: Erunt inquit ille Reges nutrith tui. Nutrix Infantem lacte nutrit, pannis inuoluit ablactatum cibo fortiori alit,blandi iijs fouet canticis demulcet. Qus insunt necessaria alimenta, em nutrix porrigit atq; mini strat, ea nutritius puero prourdet ato perquirit, periri de ac illius nutrici. Siquis pur' offendere,aut QUOUiS modo illi nocere tenta uetit illaus tutela istina: icio co
767쪽
DE IUSTA HAEs ET. PUNIT IONEmissa Dpea in ille puemiorcius protegere ualet At P a dele Si nuttiae eam quam tenetur pueri cara i lire ne lex erit, nutritio incumbit illam adhortam, obsecraxe ncrepare, uicariam deni in puero operam Impende
proprium munus et Te Uttan coes populi Chrii a nutrices allum lacte uerb1 De1 nutrrant, α inmora, cum opus fuerit cibo alant. Imperatoribus autem , &rhus ali stra omnibus seculi principabuS 1ncumbat ut povulum sibi comissumi publ1cis fide1 hostibus pro hus defendere, Ec ipsos hostes,qua populo nocere Grav al As sapere da scant. Agnoscite iratur secul; P p
ruientes ut qui male egeri platem tameRt. Aliud pterea vos o Re reς APricipes agere oportet,Ut UOS UCIOSclesis nutritios iuxta Dei prsceptu exhibeat; s. Hoc est, Ur auertissimae nutricta socordis&agnavis mature sub
a sicur decet ministros De ncrepando, ut ea quς potulo Christiano debent. diligenter ills prςstare conen-Urr, Id denim potissimum curare debetis, In quo huiuS rei ouovis ur dicititur & prora cusitItuta est , Ut eoS-las pati mina institui anama' rectores, quos sciueratIS ptinie suo respondere ossicio Alioqu1 Dcasa maS DereunteS de manabuS uestriS re quaret, Pi Op terea qu3doues his,quos noueratis ede lupoS, conam itur S, aut committi permisistis.