Abrahami Sculteti Annalium evangelii passim per Europam decimo quinto salutis partae seculo renovati decas prima secunda

221쪽

ut fuerat '' er extammua immum Episcopi η m. Mu multa musiae commota est: an commode cecidi apperitis.Senatu agit causa mei um Comite,neque aliud capta μου, quam μις-

diluerim objecta erimina omnia mihi salva silinquire tosti m 'o'staum iliam septimam ,

in quam tanta negotia M inciderum t. iam empectamin interdictum novum Ime , vaticinia Casereum , min, cicerimonis universm qua stero inania concident, est in nervum erumflent 7 Am propin sperget, cum Epis' in , tuidem stima experturm videtur, ef os ceu cum d volo hos decernem-. Cus RADus TR AEc Ea Provincialis Augustinianorum , ut Ecclesias Helveticas, Argentinensem turbaret, centuli paradoxa Argentinae edidit, .Friburg Uchilandiae disputand proposui pro Traditionibus hominum contra Traditiones Deiri tacite, ut multi opinabantur, opposta disputationi Z.inglii de verbi Dei autoritate. IN Tachas totae tantas dostrin* purioris persequutiones mirabilis negotii Evangelici successus est conspectus. FRiogRicimaniae Regis laudatissimis co-ctu sieminatibus etsi, ut supra dictum, Episcoporuio dia:

tentia obstabat,ira tamen favit Deus,ut nos tum praecipuae civitates, Haslata, Malmoia, Ripae,&ab no paucae,versi etia tota feredic

222쪽

yx salion lapismo Evangelismum amplexarentur, irin. Hemmingius celebrat etiam Magnum biestolam ad Dominum de renkerup, qui secundum Regem primus in regno Danico revoCataedobrinae autor fuςrit, per literas a Luxhero recte instructus patrocinio suo primos Ex ngelu praecones contra vim lioxui adς-fenderit.

rist 2 1 3 citer quorum literas ac Matum nuper suscepi, si

nu Christo nomen dedito Evangetizdtin PRVASIA, nempe ambis sis, Pem fovet ac remittannes Brymannus, quem istuc misimus abjecto u- custo ut se Prussa regno Saram valedicere inci- dii piat Episcopus iste fuit Eo Rcius de Po-' lentia, cui Lutherus commςntarium suum in Genesin inscripsitiquit hoc ipso anno obvibus Brauns bergicis petentibus cocionatorem Evagelicum misitChristopliorum quemdam, eumq; per Illustrem D. Petrum Burg-. gravium Baronomathona, Capitaneum Braus bergensem, populo praesentavi addita hac clauiuia in sua ad Capitaneum episto-

stagnach Jubilate

223쪽

pureos tenes deiectae M tabula altariorum ablatae sunt , idque de consilio Pauli Sperati.

tu hoc tempore ab Henrico, Alberto ira Lepti, pax tribus , M AGN Ducis Megapolitani filiis. uterque hoc anno a Luthero petunt Evangelistas, alter per Ioannem Loser, alter per HPriorem Sternbergensem. Etsi autem Al-bertus Papisticam religionem in sua Duc tus parte retinuit: tamen Henricus cum filio Magno Principe literatissimo in sua ditione Ecclesias reformarunt, opera M. Gerhardi Oemerinii, maliorum usi Mortuo autem Alberto Henricus suos ex fratre nepotes Joannem Albertum, Utricum pie,institui voluit, qui defuncto patruo Henrico, totum Ducatum a reliquiis fermenti Papistiai repurgarunt. Floret hodie Joannis Alberti exsilio Joanne Nepos, JOANNE ALBERTus, thodoxae dourinae strenuus propugna

tor.

svis MARi in Ducatu Megapolens cuintu primus taxare abusus Pontificios, regnum Antichristi revelare coepit Henricus Moniensius, quem Albertus Dux Mega politanus. Magni filius, maritus novus, celebratis paulis ante Berlini cum Ioachim L Electoris Q. Brandeburgici filia Anna nuptiis aulicum Ecclesiasten secum adduxerat, eumque toto

224쪽

Quadragesimae tempore ,&in feriis Pascha concionari intemplo Georgii, QSacerdotii ac Monachorum hypocrisin retegere ac redarguere sinebat. Huic consona,sed maioricum libertate, facundi in Franciscanorum coenobio, Henricus Neuerus custos seu inspector vicinorum in tota provincia eiusdem ordinis coenobiorum, pauid ante electus, inferiis Pascha magno hominum concursu de admiratione, ac Principe ipso , cum recens ducta coniuge eonciones illius frequentante,praedicare incipiebat,ac quo acerbioribus odiis suoriam Monachorum& patrum ordinis expositus erat,eo ardentiore Zelo ac COnstantia cursum praedicationis semel suscepta urgebat,praesertim cum aulae de civium pluria morum,ae senatorum etiam aliquot patrocianio tectus esset. . MAGDEBuRGA Melior Mericius, Eber Ter hardus idenseeDoctor,&Johannes FrizZaseesida histham,edunt publice themata ostodecim ad μ sin versus traditionesPontificias, vota monastica, sacrificium Missae, primatum Papa, purgatorium,vigilias,iustificationem operii, dec ea pad disputandum proponunt. Sed nemo Pontificiorum disputationis aleam subire voluit. -- consul igitur Nicolaus Sturm,4 pluriari cives sincerioris doctrina cupidi , Lutherum Vittenbergaevocant. is,eu Augustinianora

templa angustius videretur,ad Dd-nnεdo

culta

225쪽

. cuit: paucos dies ibi moratus, cum Consiliu

Memendatione Oligionis suuConsuli&d lectis civili exposui sis et Nicolaum AmbsdorLsum se ipsis missurum pastorem ostendit cui non secus ac sbi ipsi omnib in rebus condein possent. Ambsdorffius igitur de sententia L ineri Magdeburgenses Ecclesias pie S prin clareas mstitutas,cum quidem collega fiduDoctorem Ebethardum V Vydens eiu aliqua- diu haberet,doctrinae suae voce&consiliis sa- utaribus,torori octode im annos rexit,donec a oburgensis Ecclesiae Episcopus Creareturio BRεMAM autore Henrico Sutpb-nimii a-mie. qui biennisi am ibi docuerat dacobus Praepa Chri s. stus. Theologiae Licentiatus,Augustinianus

Antuexpiensis,qui ex Belgico se ad Lutheru

contulerat, vocatus in templo Mariano, α

paulo postIoannes Timannus Amstertamus, Vir elofluens,in aede Martini pastor constitutus est qui anno is 1 demu Pontificias Mic inas, in omnibus parochiarum lcmonasterio. ru teptis,solo cathedrali excepto,aboleveruci

BRuNS IGAE notae magnis motibus,qui

triennisi ipsum durarunt,doctrina Papae arie rivicta, doctrina Christi fuit admissa Minoritis hoc anno Con zilium ibi celebrantibus, positis publicisi positionibus,invocationem sanctoru,& sacrificium Misi et tueri conantibus, non solum viri docti, sed cives etiam aliquot se acri e opposuera monachi eorum

226쪽

nomina deferunt ad Unionem sic enim v cabatur consistorium Ecclesiasticorum Prae.

latorum,in quo erant decem Praelati, ut Abbas Egidianus, duo Decani , ad Blasium, Mad S.Cyriacum in suburbio,i deinde septem patiores, Unio ad Senatum urbis ti plerosq; qui accusati,eiicit, lectione librorsi ut heri omnibus interdicit, in libros novi Testamenti a Luthero versi,ostiatim inquirit. Tamen hoc ipso anno Joannes Copmannus Sacellanus ad D.Virghi em,&conradu,

ten bellius graviter pro cocione contra Pontificios disputant , civibusq; amorem Evangelii instillant. Novae igitur turhae. Praesides Unionis volunt Sacellano. remotos: Cives volunt retentos. Senatus nolens reluctari tantoni,discedit ex urbe Cives illum revocant, obedientiam promittunt in omnibus: modὁ Evangelii libera praedicatio concedatur Rodit Senatu : Dominicanos minoritas, disputationem cum concio natoribus detrectantes,eiicit Praesidibus Unionis, dimissionem concionatorum petentibus, respondet:

culpam huius rei ipsis praestandam, quod mliosi ventres substituerint sibi, quos modo accusent Sacellanos. Si nunc illos amotosve, lint,perdituros eos d se. 5 urbem dc Sena .

tumu

227쪽

spexit hoc anno Deus,ministerio M. Einesti Burmei eri,de D. desichalci Croppii,ali xuml, dc indulgentiarum Papalium vanit tenci, de gratiae Iesu Christi efficacitatem po-Pulo commonstrans. lndidit in hunc annum de Cosi τλτω A. El.

HoYEN si Ecclesiarum reformati, quam mannuti.

Jodocus Comes inchoavit Qquatuor iij ipsius Albertus, Ericus, Otto, MFridericus, ultimi istius stemmatis Comites, Continua a unti Legerat Jodocus omes in summo xore suo submistbs sit asocero Comite V Volf, gango de Glaicheia,Lutheri& Melanchtho .

nis libros,contulerati de iis cum aulico concionatore,sacrifico de confestare suo Corado Drudekeno,quem instigatus ab Ernesto Duoce Luneburgensi V Vitteberga misit,accersita virualique eruditu, qui monachos Termina- otios,&alios missificos c6pescere posset.Lutherus misit Adriania Boxscholium Antuerpi enasem,qui Antuerpiae cucussu exueractis Vi tebergam profectus fuerat, virum in Latina aingua facundum,Sin Belgico sermone sua..' em,qui de voluntate Comitis templum imgressus Neoburgi quod est amplissimi Comitatus primarium oppidum Monaclisi in Lit .

therum exsuggesturulminantem, ita ad ortu sensi, Dommo Ioaco,ut te tuos mendacii argu

228쪽

-H- 'Obmutuit Monachus , Uam de suggestu descendens alio profugiti nunquam in Comitatum istum reversus. acendit, disputatione publica se Pontificios

errores Conrutaturum, Lutheri dogmata prct,

baturum,edicit.Sed Morinctiis diiputatione refugientibus Comes Jodocus per hunc Adri anumissas Vigilias,invocationes sanctormo totum abominationum Pontificiaria Chaos abolet, Adriano Ecclesiae in oppido Hoya, store declarato, Cyriaco Hessi ab Alberto Mansfeldico Comite ad se misi aulici concionatoris,MJodoco Crammina Ducela neburgico missis, urbici pastoris Neoburgiuossicio demandato. Yom.1.e CELLAE in aula Ernesti Ducis Lunebura Pixi Luxi gensis Evangelium hoc anno docebat o salicus quidam,cui Lutherus epistola quadagiatulatur de conditione ista a ac monet, ut pusillanimitatem conjugis Emesti Marsar thae,sororis Electoris Frideriei Saxonis fera dum illa verbum ferat, non persequatur Aa, Mai. MELT ZAc duobus ab Antuerpia milli

unun risu, quidam parochus fuit, qui saepius in

patentibus locis o campis propter audientium multitudinem concionabatur,siuniquo illi sermo de Missa esset,nosqui ,inquit

229쪽

ver eum vobis vendimus se non tradimin. rat de Anxuerpiae, in finitimis locis hoc

tempore maginis numerus hominum omnis

generis, qui tum primum aliquem verbi Dei rustum capiebant: In ditionem HEVERENfEM tacerioris Hamel. doctrinae facim intulit ho anno primus, Henricus Crani erus Esensis, pastor in urbeat everana,multu ad rutus auroritare Romeri Zedichii, Quaestoris&cosiliarii the verensss. ANNAEA ERGAE in Misinia Fridericus My kxη ' conius die Pali natu docere coepit Evangehu . Die igitur passionis Domini ibidem excom-m inicatur, in monasterioFranciscanorisi, Myconius publico scripto ad Rempublicam de cives Arinnmontanos edito, Deb gratias egit, 'quoHex AEgyptiaca servitute liberatus 1it lae-iatur , quod Dominica Palmarum Christit Hierosolymam ingredientem sit comitatus: hortatur deniq; Annςmontanos: ne metuant Papistas,&si :igistratus eos persequatur, quid facto opus sit,imlicat. CYCNAEAE in Misnia coepit hoc anno est audiri coelestis tuba renascentis Evange ii ex qua urbe ιρχO Fridericus Myconius

ad Annae montanos ea scripsit quorum modo mentio facta.

COTH Ab vocatus Myconius Cygnaea Vix My pulsus,ad gubernandas Ecclesias Thuringi annos 22abi docet O a

230쪽

M AN Nus MD XXIV.

URA Tis LAVia Doctor Ioannes Hessis vigesimo die Aprilis theses ad disputam. dum proposuit, quibus comprobaturum Promisit: limes esse inharendum.

Crantet ii NI CI Silesiorum in templo S Jo h annis coena Domini butraque specie e hibetur. Idem fit in altςro urbis templo pa marioJoannes Verner aulae concinnatoc designatur. N o RiBER G et, cum Georgius Pester ad S. Sebaldum & Hector Pomer ad Siau- rentium Praepositi biennium&lius Eoangelium docuissent,i de abusibus Papisti .cis populum erudiissent, hoc anno abroga

runt