Nonnulla quae de tyhpo contagioso ad lauream medicam rite assequendem exponit Laurentius Mercante Vicentinus e Schledo

1쪽

O NULLA

QUAE

URENTIUS MERCANTE

VICETINUM E SCHLEDO

TYPIS CARTALLIER

3쪽

IN RE CLINICA EDICA SUPERIORIARCHIGYΜΝΑ SI PATAVINI PROFESSORI CELEBERRIMQVOD TAM IN CVRΑΝDIS AEGROTIS QvΑΜ IN DOCENDIS DISCIPULIS CIRCA ORBOS NIL DESIDERANDUM RELINQUATI GRATI ΑΝΙΜ ARGUΜΕΝΟΜSvO PRAECLARISSmO PRAECEPTORIDE U mPER GLORIABITVR HANC SUAM DISSERTATIONEM TANTO ΝΟΜΙΝΕ Α ΑΜ

LAURENTIUS MERCANTE

5쪽

PROOEMIUM

diequis me de typho nunc acturum e

se audiens, novam aliquam de hoc mor-ho doctrinam proponere credat, protinus monendum esse existimo, me ab hac sententia prorsus alienum fuisse.

Satis cognosco neque aliud in medicina Cognosco quantum arduum et dissicile sit, aliquid novi in hac arte proferre, praecipue vero circa typhi argumentum, a tot et tantis clarissimorum virorum operibus illustratum. At ego de typho nunc dicturus sum, propterea quod praestantissimum omnium de hoc morbo celeberrimi Hildebrand tractatum particulari mea institutione legentem illud in pauca conserendi me cupido invasit. Η

6쪽

igitur compendium ad lauream medicam rite assequendam nunc publidi juris sa-cio, ab humanissimis lectoribus veniam implorans, si illius tanti Magistri opus, meo calamo deturpatum fueriti

. . s. .

Dissiliae by

7쪽

DE TYPHO CONTAGIOSO

MORBI DENOMINATIO ET DEFINITIO

J Vphi nomen a graeco vocabulo τυφος seu

τυφλὸς, quod stuporem vel animi caecitatem denotat, originem ducit. πιφος apud Himocratem stuporem attonitum audit apud Erotianum τυ- ίβης πυρετιι est febris, quae cum tempore sit, et quibus Iaborantes cum vehementia alienantur. Galenus cum Erotiano sere omnino convenit;

sed etiam τυ ἡμαν is mixtus ex phrenitide et lethargo assectus ab illo usurpatur apud quem

vero febris typhodes febris est Pontinua, et ar dens a jecinoris erysipelate excitata. Item Arabes sentiunt apud Apicennam tamen Sahara beth typhomaniam denotat Saeculo quoque decimo sexto febribus hepaticis praecipue rv-sipelaceis typhi nomen tributum fuit. Humoristae febres typhosas inter biliosas, putridas, a que petechiales, illas quoad originem nosoco ais

8쪽

les carcerales castrenses etc. denominaritos, re

censuerunt.

Sati ages sub nomine typhi eundem quem nos morbum exprimit, qualem quoque Himocratem prima sua tertiaque febre typhosa, nec non ebricacoethe descripsisse opinatur. Nevropa thologi, imprimis machani, ad ebros nervosas typhum retulere Cullen, typhi vocabulo, febrium genus

denotat, eandem quasi ac synoch originem ha hens. Item sere e recentioribus multi iaciunt, excepto tamen Petro Frank, qui ait u Non aliter cum Typhode de cic veterum rem se habere ol, rvamu S, quae vi non Semper ad nervosam, aut malignam sebrem pertinet, cum abdomitialium visceruin inflammatione nonnunquam conjunctam. Rei Lyphum dicit id, quod Franksebrem nervosam versatilem vocat. Hi eland veluti febrem cum energia vitali imminuta, atque Hartes veluti infra clam universalem, Seu partialem organismi reactiouem Uphum Considerant. ΘωΠgel,qita vis morbum nostrum sui febris Hungaricae, nosocomialis, Davalis, etc. denominatione egregie describat, nunquam tamen typhi vocabulo utitur, sicut Pinet, qui typhum ad se bres taxichas refert. Apud nos vero sub DO-mine ophi contagios intelligitur morbus febrilis.

Sui generis, ex proprio intasmate ortus, specifico Idnthemate notatus, et certa varii characteris stadia percurrons, in quihus inpor cum delirio,

9쪽

nec non hepatis inodo major modo, minor assectio constanter obServantur.

Disser morbus iste a febre maligna; nam malignitas in subila, atque inexplicabili virium amisis

sed tamen, uti symptoma etiam typhum comitari potest. Iisdem rationibus a febri putrida typhus distinguitur, qui ne cum febri quidem nervosa simplici confundi potest; haec enim neque Ontagionis inserendae facultate pollet, neque ypho-maniam neque exanthema specificum contra vero periodicas exacerbationes praes fert. Febris denique biliosa symptomatibus propriis, nervosis nullis distincta, a febre Lyphosa est valde dissimilis. Quaedam praeterea in eodem principio contagioso dicterentiae, seu modificationes, a climatis varietate, uti videtur, inductae notantur, ob quas typhus in malignum et communem jure dividi posset. Ad illum typhus pestilentialis tam orientalis, seu Pestis, quam occidentalis, seu febrissam reseruntur, quorum inguli majori maligni. tate, nec non diversitate exanthematis, aliisque, a typho communi disserunt, qui valde benignius et anilius decurrit. Hujus varietates sunt Pyphus, Soeomialis, carceralis, castrensis, navalis atque tirbium obsessarum, typhus endemicus, veluti se-

10쪽

bris Hungarica Lepidemicus; quales sunt febr malignae, putridae, et Petechiales contagiosae.

MORBI ANTIOUITAS.

Ex iis quae paulo ante diximus, antiquissimis abhine annis typhum medicis notum fuisse, fit cui jam ippocrates pluribus in locis luculentissimam hujus morbi nobis praebet hypotyposin. Hoc

quoque typhi causae confirmant, quae tun tem poris eaedem, quae nunc esse debebant Antiquitus typhum exstitisse praeter caetero te8tatur Thucydides, qui de peste atheniensi loquutus, clarissime typhum nostrum allem anomalum describit. At quid sui pestis illa quae saeculis sexto, et septimo decimo per Italiam praecipue, Hungariam, Daniam, aliasque Europae regiones furentius debacchata millenas victimas ore saucibus tradidit, nisi Uphus contagione dissusus, qui eodem tempore tot clarissimorum virorum memoriam ex Orci faucibus eripuit Horrent denique animi patrum nostrorum meminisse, quae saeculo mox praeterlapso et praesenti viderunt, et tulere calamitosissima mala a morbo typhico

inducta. MORBI DIVISIO.

Praecipuae typhi communiceontagiosi divisio- Des sequentes sunt Typlius esse potest ori-